Lögberg - 09.05.1929, Side 4

Bla. 4.
LÖGBERG ?IMTUDAGINN 9. MAÍ 1929.
Xögöerg
G«fið út hvem fimludag af The Cól-
umbia Press, Ltd., Cor. Sargent Ave.
og Toronto St., Winnipeg, Man.
Talsímar: 86 327 og 86 328
Einar P. Jónsson, Editor
----------f------------- -
Utanáskrift blaðsins:
The Columbia Press, Ltd., Box 3172
Winnipeg, Man.
Utanáskrift ritstjórans:
Editor Lögberg, Box 3172, Winnipeg, Man.
Verð $3.00 um árið. Borgist fyrirfram.
The "Lögbergr” ls printed and publlshed by
The Columbia Press, Limited, in the Columbia
Buildlng, 695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba.
^XX=3«C
IIIIIHIIIIHIIIIBIIIII
lllll■llll■llll■l:ll■lI1ll
mál, hvort utanaðkomandi íhlutun gæti ekki
fremur spilt fyrir framgangi þess, en það gagn-
stæða, og væri þá ver farið, en heima setið.
Treystum vér því, að hin væntanlega viður-
kenning syðra, fái byr undir báða vængi, Banda-
ríkjaþjóðinni, og stofnþjóð vorri á Fróni, til
maklegrar sæmdar.
Oss er það óblandið fagnaðarefni, að taka til
greina hinn nýja skilning hr. Guðmundar hér-
aðsdómara Grímssonar, á und.irbúningi heim-
fararmálsins, og hina breyttu afstöðu hans til
þess máls.
Undirbúningur heimfararinnar að norðan-
verðu landamæranna, er í eðli sínu canadiskt
mál. Hver veit, nema farið hefði öðruvísi, en
farið hefir, ef amerískir borgarar af íslenzkum
stofni, hefðu skift sér sem mirust af undirbún-
ingnum hér nyrðra, að minsta kosti hvað það
áhrærði, að sækja um stjómarstyrk hjá cana-
di.skum stjómarvöldum?
Bracken-stjórnin sýkn saka
Frá því var stuttlega skýrt í síðasta blaði,
að sú hin konunglega rannsóknaraefnd, er skip-
uð var til þess að rannsaka Taylors-kærumar
margumræddu, gegn ráðuneyti Mr. Brackens,
hefði lokið störfum, og fundið stjómina sýkna
saka. Var þess þá og getið, að einungis tveir af
rannsóknardómumnum, hefðu birt álit sitt, en
að síðar myndi koma fyrir almennings sjónir,
skýrsla frá þeim þriðja, Mr. Dysart, er verða
myndi samhljóða í megin-aitriðunum. Hefir
hún nú verið birt, og samkvæmt henni einnig,
er staðhæft, að okkert það hafi komið í ljós við
rannsóknina, er varpað gæti skugga á Mr.
Bracken, né heldur nokkum af ráðgjöfum hans.
Það eina, sem Mr. Dysart greindi á um við sam-
verkamenn sína í rannsóknamefndinni, var það,
að hann áleit heppilegra, að lagðar skyldu fram
ávísanir, fvrir tillögum þeim öllum, er Winni-
peg Electric félagið hefði greitt í kosningasjóði
hinna ýmsu, stjómmálaflokka fyrir fylkiskosn-
ingar, sem fram fóru í Manitoba-fylki, árið
1927. Þetta töldu hinir dómaramir tveir, eng-
an veginn nauðsynlegt, með því að sannast
hefði við vitnaleiðsluna, hve stórar þær fjár-
upphæðir hefðu verið, er Winnipeg Electric fé-
lagið lét í té. En hvað svo helzt, sem um ein-
stök atriði má segja, þá er það nú orðið lýðum
Ijóst, að rannsóknardómaramir allir, hafa
ekkert fundið athugavert, né sviksamlegt, í
samningum Mr. Brackens við Winnipeg Elect-
ric félagið, um virkjun Sjö systra fossanna,
hvorki á undan né eftir því, að samningar
tókust. -Er hið sama að segja, um hina aðra
ráðgjafa fylkisstjómarinnar.
Eins og almenningi þegar er kunnugt, hóf
Mr. Tavlor, leiðtogi íhaldsmanna í fylkisþing-
inu, ákæmr þessar við aukakosningu, er fram
fór í Lansdowne kjördæminu á síðastl. hausti.
Er mælt, að hann hafi þar, látið sér þau orð um
munn fara, að annað hvort hefði Mr. Bracken
sjálfur, ráðgjafar hans, eða núverandi stjóm-
arflokkur, fengið í kosningasjóð, frá Winnipeg
Electric félaginu fyrir kosningamar 1927, fjár-
upphæð, er numið hafi alt að fimtíu þúsund
dölum. Hömpuðu íhaldsmenn þessu mjög á
lofti á fundum sínum víðsvegar um fylkið, og
hugðu vafalaust, að með því myndi þeim takast,
að styrkja málstað flokks síns í augum kjós-
enda. Leiddi allur sá pólitiski gauragangur til
þess, að hin konunglega rannsóknamefnd var
skipuð. Nú hefir nefndin gefið skýrslu sína,
og með henni beinlínis sannað, að kæmr Mr.
Tavlors vora á sandi bygðar,-
Vafalaust er því eins farið, með Bracken-
stjórnina, sem flestar aðrar stjómir, að sitt-
hvað megi að gerðum hennar finna. En að hún
hefði gerst ,sek um fyrirlitleg hrossakaup, munu
vdi'st fæstir hafa trúað. Það er hún, sem vaxið
hefir í áliti kjósenda, eftir að niðurstaða rann-
sóknamefndarinnar varð heyrinkunn. Það er
hún, sem hefir grætt, en Taylor tapað. Er
hann alt annað en öfundsverður af þeirri af-
stoðu, sem hann hefir sett sjálfan sig og flokk
sinn í, og mun þess nú sennilega nokkuð langt
að bíða, að honum verði falin á hendur stjóm-
arforjTsta Manitoba-fylkis, hvemig svo sem
stjórnmálunum kann að öðra leyti að skipast
Viðurkenning Bandaríkjanna
í síðustu viku gerðum vér að nokkra grein
fynr því hér í blaðinu, hvernig skipað væri mál-
um, gagnvart væntanlegri viðurkenningu hinn-
ar voldugu Bandaríkjaþjóðar, á Alþingishátíð
islenzku þjóðarinnar 1930. Birtum vér þá
jafnframt greinarkom frá hr. Guðimundi hér-
aðsdomara Grímssyni, er í sér fól áskoran til
Tslendinga um það, að gera alt, sem { þeirra
vahli stæði til þess, að sem fullkomnust eining
mætti eiga sér stað, um tilraunir allar, viður-
kenmngunni viðvíkjandi syðra. Afstaða dóm-
arans, sú, er hér um ræðir, virðist oss bæði sig-
urvænleg og sanngjörn. Hér er um Banda-
rikjamál að ræða, er Bandaríkjaþjóðin ein, get-
ur leitt til farsællegra lykta.
, 0ss er fullkunnugt um það, að í hópi amer-
ískra borgara af hinum íslenzka kynstofni, er
slíkt mannval að finna, að viðurkenningarmál-
mu hlvtur að verða vel borgið í þeirra höndum.
Auðmst þeim ekki, í viðbót við það góða álit, er
tolk af þ.ioðflokki voram yfirleitt nýtur syðra,
að hrinda málinu í framkvæmd, mun fram-
kvæmd þess tæpast hugsanleg. Hitt enda vafa-
Viðurkenning
Eftirfylgjandi grein, birtist í Grand Forks
Herald, þann 21. apríl síðastl., á ritstjómar-
síðu þess blaðs. Er greinin svo hlýleg í garð
íslenzkrar þjóðar, að hún á meira en skilið, að
koma fyrir almennings sjónir:
“Það var í alla staði viðeigandi, að tillaga
sú til þingsályktunar, er nýlega var borin fram
í þjóðþinginu um það, að heimila forsetanum
að þiggja boð Islandsstjómar, um þátttöku í
þúsund ára hátíðarhaldinu, skyldi koma frá
Dakota-þingmanni. Ein hin elzta og fjölmenn-
asta irýbygð Islendinga á þessu meginlandi, er
í North Dakota, og jafnframt í því kjördæmi,
sem Mr. Burtness er þingmaður fyrir. En
einmitt það bygðarlag, hefir lagt bæði Dakota-
ríki og þjóðinni til ýmsa hina ágætustu og
nafnkunnustu borgara. 1 forsendum að þings-
ályktunar tillögu sinni, sem og í ályktaninni
sjálfri, fór Mr. Burtness fögrum orðum um
skapgerð Islendinga og menningarsögu.
Vafalaust er það að nokkra leyti, afstöðu
íslands og einangran að þakka, hve vel þjóðinni
hefir tekist að halda ómenguðum hinum þjóð-
emislegu sérkennum sínum og tungu, gegnum
aldirnar. Þó er einangraninni ávalt nokkur
hætta samfara. Era þess tiltölulega fá dæmi í
mannkynssögunni, að .smáum þjóðflokki, ein-
angruðum frá öðram hlutum veraldar, hafi
hepnast að vemda sig gegn þjóðemislegri
hnignun. Hefir venjan orðið sú, að lifnaðar-
hættir þjóðflokka, sem þannig var ástatt með,
hafa orðið steinrunnir og sálarlífið einhliða.
Hafa þeir smátt og smátt verið að tapa sínum
þjóðemislegu frumeinkennum, unz svo var
komið, að hið raunverulega menningargildi
þeirra var horfið úr sögunni.
Nokkuð öðra máli hefir verið að gegna með
Island, og hina íslenzku þjóð. Því þó hún hafi
að vísu verið all-einangrað, þá hafa samt hinir
djörfu og framsæknu synir hennar, siglt um
fjarlæg höf, og haldið uppi viðskiftum við þau
lönd, er forfeður þeirra höfðu yfirgefið, og
ásamt Leifi Eiríkssyni, numið lönd, er menning-
arheiminum í þá daga vora með öllu ókunn. Þó
var um einangran að ræða, eigi að síður. Hið
litla land lá út úr þjóðbraut, og megin-þorri
þjóðarinnar, eyddi æfinni heima fyrir, án þess
að sjá sig um. Frá einhverri uppsprettu, höfðu
íslendingar flutt með sér skapgerðar einkenni,
er gerðu sögu þeirra næsta ólíka sögu annara
þjóða, er líkt stóð á fyrir. Þeir áttu eitthvað
það í eðli sínu, er leiddi til heilbrigðra lifnað-
arhátta og skapandi hugsunar.
Um þær mundir, er Islendingar fyrst komu
á fót hjá sér þingbundinni stjóm, var Alfred
hinn mikli Bretakonungur, tiltölulega fyrir
skömmu kominn undir græna torfu. Á því tíu
alda tímabili, sem síðan er um garð gengið,
hafa margar breytingar skollið yfir England.
Hefir þjóðin brezka, lifað upp borgarastríð,.
oftar en einu sinni, og margar breytingar,
stjómskipulegs eðlis, átt sér stað.
Á því tíu alda tímabili, sem hér um ræðir,
má svo að orði kveða, að ísland hafi haldið
stjómarfarskerfi sínu óröskuðu, að öðru leyti
en því, sem það hefir smátt og smátt breyzt í
samræmi við þroska þjóðarinnar. Allar hafa
breytingamar farið fram á reglubundinn og
friðsaman hátt.
Mentamál íslenzku þjóðarinnar, háfa alla
jafna verið í góðu ásigkomulagi, og hafa rit-
höfundar hennar fyllilega staðið rithöfundum
annara þjóða á sporði.
Um þjóðhnignun á Islandi, hefir ekki verið
að ræða. Má hitt til sanns vegar færast, að
þroski þjóðarinnar hafi jafnan heilbrigður ver-
ið, og að þarafleiðandi hafi hún því gilda á-
stæðu til metnaðar í sambandi við þúsund ára
hátíðahaldið, fyrir hvað vel hefir gengið, og
mikið unnist á.”
Verndun skóga
Þótt það sé að vísu ekki beinlínis nýmæli, að
menn þeir, er um skóga vilja ferðast, verði að
hafa með sér leyfisskjal frá hlutaðeigandi
skógarverði, þá er þess vert, að því sé veitt
full eftirtekt, að strangara eftirlit verður haft
með því í sumar, en nokkra sinni fyr, að fyrir-
mælum í sambandi við slík leyfisskjöl, verði
röggsamlega framfylgt.
Straumur ferðamanna um canadiska skóga.
er jafnt og þétt að færast í vöxt. Það er því
ekki nema eðlilegt og sjálfsagt, að lögð sé öll
hugsanleg áherzla á það, að fyrirbyggja tjón,
sem af skógareldum getur stafað. Og því mið-
ur er það svo, að stundum hefir skeytingarleysi
eins einasta manns, valdið tjóni, sem skift hef-
ir mörgum tugum þúsunda. Einn einasti eld-
spýtubútur, kveikir stundum feykilegt bál, er
orsakað getur lítt bætanlegt tjón.
Það er eins með skógana og önnur fríðindi
náttúrannar, að þeir era engrar einnar kyn-
slóðar eign. Sú kynslóð gengur grafarveg, með
þunga synd á baki, er skilar næstu kynslóðinni
berurjóðri í stað skrúðgræns skóglendis.
Það er ekki til nokkurs skapaðs hlutar, að
varpa öllum áhyggjum upp á skógarverðina og
stjómirnar. Samvinna á þessu sviði, sem svo
mörgum öðrum, er óumflýjanleg, ef vel á að
fara.
Hver einasti maður, sem kemur í námunda
við skóg, eða ferðast um skóg, á að hafa það á
meðvitundinni, að hann sé í raun og vera skóg-
arvörður.
Bréf frá Ottawa
eftir L. P. Bancroft.
Síðastliðna viku afgreiddi sambandsþingið
allmargar þær fjárveitingar, er varið skal til
opinberra verka. 0g þó þær færa nú reyndar
ekki allar í gegn hljóðalaust, þá má samt sem
áður segja, að ráðgjafi opinberra verka, Hon.
J. G. Elliott, sýndi sérstaka lipurð og lægni í
því, að koma máli sínu fram. Er hann prúður
maður, er kryddar ræður sínar með fyndni,
sem aðeins fáir eiga yfir að ráða.
Þann 27. apríl síðastliðinn, kvartaði Mr.
Bennett, leiðtogi íhaldsmanna, sáran yfir því,
við Mr. Elliott, að fánar blöktu yfir ýmsum
stjómarbyggingum nóttunum saman. Þessu
svaraði Mr. Elliott á þá leið, að svo mæltu lög
fyrir, að um þingtímann skyldi flaggað á þing-
húsinu og öðrum stjómarbyggingum í höfuð-
staðnum, frá sólaruppkomu til sólseturs. Bætti
ráðgjafinn því við, að sér væri nú reyndar ekki
sem kunnugast um það, hvað gerðist að nætur-
þeli, því hann væri sjaldnast úti allar nætur.
Eftir þetta spurði Mr. Bennett ekki fleiri
spuminga.
Póstmálaráðgjafinn, Hon. P. J. Veniot,
hefir átt við ýmsa örðugleika að stríða, fram
að þessu. Hafa fjárveitingamar til þeirrar
stjómardeildar, er hann veitir forstöðu, enn
eigi náð fram að ganga. Hefir alt gengið í
látlausu þjarki um það mál, er engan sýnilegan
árangur hefir borið. Er ilt til þess að vita, að
dýrmætum tíma þings, sé þannig varið. Að
minni hyggju, hefði það ekki átt að hafa tekið
meira en svo sem þrjá daga, að ræða um, og
afgreiða, fjárveitingar allar til póstmáladeild-
arinnar.
Ekki er því að leyna, að vissar umkvartanir
hafa komið fram, í sambandi við umboðsstjóm
póstmálanna, á hverju sem þær kunna að vera
bygðar. Ber hverjum og einum þingmanni að
sjálfsögðu til þess fullur réttur, að finna að
því, er honum virðist athugavert við gerðir
stjómarinnar, eða þá einstakrar stjómardeild-
ar. En þegar slíkt er gert dag eftir dag út af
sama atriðinu, án þess að kapp nokkurt fylgi
með, getur tæpast hjá því farið, að einhverjir
kunni að efast um einlægnina, er fólgin sé að
baki slíkra aðfinninga.
Það hefir verið borið á póstmálaráðgjaf-
ann,að hann hafi, að minsta kosti í vissu til-
felli, brotið í bág við stjómþjónustulögin, að
því er embættisveitingu áhrærði. Það mál er
ekki útkljáð enn. Þó mun miklum meiri hluta
þingmanna, hafa fundist allmikið til um vörn
ráðgjafans, enda var hún frábærlega snjöll. og
virtist á föstum rökum bygð.
Almenningur verður að láta sér skiljast
það, að embættisveitingar, eða sýslana, eru ekki
nema sára lítill hluti af starfsemi póstmála-
deildarinnar. Meginhlutverk hennar er fólgið
í því, að halda póstsamböndunum við, og stofna
til nýrra, þar sem þörf þykir.
Að minni hyggju, er póstmáladeildinni um
þessar mundir, stjórnað frábærlega vel, og era
margskonar umbætur á því sviði, augsýnilegar
með hverju líðandi ári.
•
Fram að árinu 1924, gaf póstmálaráðuneyt-
ið sjálft út öll frímerki, sem notuð voru á
ávisanir, kvittanir og víxla. En það ár var
breytt svo til um tilhögun og notkun frímerkja,
að stórmikill hluti ágóðans, rann inn til toll-
mála ráðuneytisins. Af þessu leiddi það, að
á árinu 1925, varð þó nofckur tekjuhalli á starf-
rækslu póstmáladeildarinnar. Arið 1926, jókst
aftur á móti viðskiftavelta þessarar stjómar-
deildar það mikið, að um álitlegan tekjuafgang
var að ræða. Þá varði það, að burðargjald
bréfa, var lækkað úr þremur centum niður í tvö
cent. Lækkuðu við það tekjur póstmáladeildar-
innar um frekar sex miljónir dala. Þar að auki
var á árinu sem leið, varið fimm hundrað þús-
und dölum til flugsambanda víðsvegar um land.
Þrátt fyrir alt þetta, nam tekjuhallinn á síð-
astliðnu fjárhagsári, ekki nema hálfri þriðju
miljón dala. Má það sannarlega kallast góður
árangur, er tekið er tillit til þeirra margvíslegu
umbóta, er átt hafa sér stað í starfrækslu póst-
málarma. ”
Byrd, Wilkins og
Vilhjálmur Stefánsson
Þegar Vilhjálmur Stefánsson
kom úr norðuitför sinni 1918, kom
hann flatt upp á alla með því að
spá, að bezta flugleiðin milli
heimsálfanna lægi yfir norður-
pólinn, og sú styzta. Benti hann
t. d. á, að sú leið væri miklu
styttri, þegar farið væri frá
Lundúnum til Tökio, heldur en
hin leiðin suður fyrir Asíu.
ísinn í norðurhöfum bannar
reglubundnar siglingar þar, en ís-
inn er þar víða sléttur og ágætur
til lendingar fyrir flugvélar,
sagði hann.
Menn drógu dár að honum fyr-
ir þessa fjarstæðu þá og kölluðu
hann í hæðni annan Jules Verne,
er fitjaði upp á því, sem væri ó-
framkvæmanlegt. En þó voru til
nokkrir framsýnir menn, sem litu
svo á, að þetta væri reynandi,
enda þótt hugmyndin væri djarf-
leg. Meðal þessara fáu manna
voru þeir Richard E. Byrd og
George Hubert Wilkins. Báðir
höfðu þeir talsverða æfingu í
flugferðum og Wilkíns var þá ný-
lega kominn úr norðurförinni með
Vilhjálmi, en hann haifði verið
myndtökumaður í þeirri ferð.
Þegar Bjird var að búa sig und-
ir pólflug sitt ásamt Bennet, leit-
aði hann ráða hjá Vilhjálmi um
það, hvernig hann ætti að búa
sig út og hve mikipn farangur
hann ætti að hafa með sér og
hvaða farangur, til þess að vera
sem bezt útbúinn. Og það var sam-
kvæmt ráðleggingum Vilhjálms,
að Byrd hafði aðeins örlitinn far-
angur með sér í pólfluginu. Vil-
hjálmur hafði sagt honum, að ef
hann neyddist til þess að setjast
á ísinn, myndi hann geta veitt sér
nóg til matar og komist heilu og
höldnu til bygða aftur fótgang-
andi, ef svo illa skyldi fara, að
flugvélin ónýttist í ísnum.
Áður en Byrd lagði upp í norð-
/urför sína, sendi hann Vilhjálmi
eftirfarandi skeyti:
“1. marz 1926. Kæri Stefánsson.
Eg hefi bók þína, “The friendly
Artic” með mér á flugferðinni.
Þakka þér kærlega fyrir bréf þín,
eg mun nákvæmlega fylgja ráð-
leggingum þínum. Þinn R. E.
Byrd.”
Og þegar Byrd kom aftur úr
pólfluginu skrifaði hann Vil-
hjálmi á þessa leið:
10. júlí 1926. Kæri Stefánsson.
Eg get aldrei fullþakkað þér all-
ar þær ágætu ráðleggingar, sem
þú gafst mér í bréfum þínum.
Þær urðu mér til ómetanlegs
gagns. R. E. Byrd.”
Árið 1927 komst Wilkins að raun
um það, að Vilhjálmur hafði rétt
fyrir sér, að “pólsvæðið er betur
fallið til flugferða, heldur en
nokkur staður í tempraða belt-
inu”, því að Wilkins neyddist til
þess að setjast þrisvar sinnum á
ísinn og kom þó lifandi úr því
ferðalagi, og þetta gerðist sama
árið og hin miklu slys urðu í flug-
ferðunum yfir Atlantshaf. í
seinasta iskifti, sem þeir Wilkins
og Carl Ben Eielsen voru neyddir
til að lenda, gátu þeir ekki komið
flugvélinni á loft aftur, svo að
þeir fóru gangandi til lands, sjö-
tíu mílur, og lifðu á selum og
fiski, sem þeir veiddu á leiðinni.
Menn vissu ekkert, hvað um þá
hafði orðið. Þeir höfðu horfið
norður í heimskautsþokuna. —
Menn bjuggust við því, að þeir
hefðu farist og talað var um að
gera út leiðangur til að leita
þeirra. Byrd var þá að búa sig
undir Atlantshafsflugið og skrif-
aði Vilhjálmi eftirfarandi bréf:
“Kæri Stefánsson. Hvað held-
urðu að við eigum að gera út af
Wilkins? Hið seinasta, sem hann
sagði við mig í Seattlé var það,
að eg skyldi ekki fara að leita
að sér, þótt hann neyddist til að
setjast. Eg hefi því sagt, að það
væri álit mitt, að þar sem hann
hefði verið með yður norður í
ísnum og lifað þar, þá mundi hann
fær um að skila isér og að eg væri
ekki hræddur um hann. — Byrd.”
Áður en hægt var að koma
hjálpar leiðangri á stað, komu
þeir Wilkins og Eielson heilir á
húfi til Point Barrow, gallhraust-
ir og ekki einu sinni svangir.
Það er því ekki að furða, þótt
þessir tveir frægu menn minnist
Vilhjálms nú, er þeir eru í merk-
ustu rannsóknarferðum sínum og
eru að búa sig undir að rannsaka
suður heimskautið í loftinu. Byrd
fer rannsóknarferðir sínar frá
Rossflóa, en Wilkins frá Graham-
landi, og þess verður ekki langt
að bíða, að enginn sá blettur sé
til á jörðinni, er mannlegt auga
hefir eigi litið.
Vilhjálmur hefir sagt: “Það er
sjaldgæft, að nokkur maður lifi
það, að sjá hugmyndir sínar
framkvæmdar af tveimur slíkum
afreksmönnum.”
Þegar Wilkins uppgötvaði það
úr flugvél sinni, að Grahamsland
væri eyja, skilin frá meginland-
inu af breiðum sundum, þá gaf
hann sundunum nafn og nefndi
þau “Stefánssons Sund’, til heið-
urs við þann mann, “sem er mesti
rannsóknamaður heimisins’, eins
og hann kemst að orði í skeyti
sínu. Og þegar ihann kom úr
þessu ferðalagi, sendi hann Vil-
hjálmi eftirfarandi loftskeyti:
“Minnist þín í fyrstu flugferð
minni yfir Suðurskautslandið. Við
metum mikils leiðbeiningar þínar
og munum fylgja þeim, og við við-
urkennum hve mikilsverða hjálp
þú hefir veitt okkur til þess að
koma fyrirætlunum okkar í fram-
kvæmd. Kærar þakkir. Wilkins.
Eielson.”
Á aðfangadaginn var Byrd að
koma sér upp bækistöð fyrir flug-
ferðir sínar og þá sendi hann Vil-
hjálmi kveðju:
“í loftskeyti frá Rossflóa, mót-
teknu í dag, hefir Byrd beðið mig
að færa þér hjartanlegar óskir
um gleðileg jól og farsælt ár. —
Byrd er þér meira en þakklátur
fyrir leiðbeiningar þínar og að-
stoð. H. H. Raily, fulltrúi Byrds.”'
—Morgunbl.
Canada framtíðarlandið
Peace River héraðið hefir á-
valt verið skoðað sem einskonar
æfintýraland. Útsýni er þar bæði
margbreytt og tilkomumikið og
veðráttufar hið ákjósanlegasta og
bezta.
Svæði þetta liggur í norður-
hlutanum af Alberta fylki og
pokkur hluti þess í Britiah Col-
urnbia fylki. Það nær frá 54.
breiddarstigi til þess 59. norður
á bóginn, en frá 112. lengdarstigi
tifl 125. í vestur.
Bezti partur spildu þessarar
liggur innan vébanda Alberta-
fylkis. Er jarðvegur þar einkar
frjósamur og vel fallinn til ak-
uryrkju, jafnt sem búpenings-
ræktar.
British Columbia megin liggur
spilda af þessu Peace River hér-
aði, um hálfa fjórðu miljón ekra
að stærð. Eru þar allgóð tæki-
færi til jarðyrkju, en yfirleitt er
þó landið fjöllótt. Timburtekja
er þar allgóð og mikið af námum
víðsvgar.
Veðráttufar í Peace River >hér-
aðinu er ótrúlega milt, þegar tek-
ið er tillit til þess, hve norðar-
lega það liggur. Sumurin eru
heit og sólbjört, en á vetrum
hressandi svalt. Alldcalt getur
stundum orðið að vetrinm til, en
þá fylgir oftast nær dúnalogn.
Hinir miluu Chinook vinar eiga
mikinn þátt í því, hve veðráttu-
farið er gott. Snemma vorar í
Peace River héraðinu, og snjór
hverfur þar á fáum dögum.
Sáning ihefst venjulegast fyrri
hluta aprílmánaðar, og stundum
jafnvel í marz. 1 kringum Fort
Vermillion byrjar sáning að jafn-
aði fyrstu dagana í maí. Rign-
ingarkaflinn er mestur í júní og
júlí. Meðal regnfall á ári nemur
frá tólf til þrettán þumlungum.
Að sumrinu til erú langir dag-
ar, en skammar nætur. Þrjá mán-
uði af árinu má helzt svo að
orði kveða, að ljóst sé allan sól-
arhringinn á enda. Næturnar
eru þvínær undantekningarlaust
valar og hressandi. Sumarfrost
og hagl gerir sjaldan vart við
s\ig á stöðvum þessum. Hiin
svölu kvöld eru dýrmæt, eftir
sólheitan sumardag.
Kornsláttur hefst alla jafna
um miðjan ágústmánuð. Septem-
ber er að ýmsu leyti allra skemti-
legasti mánuður ársins. Veður
er þá hæfilega hlýtt, en næturn-
ar gerast svalar og erka á flótta
flugur og annan ófögnuð, er
fylgir hita tímabilinu.
Oftast má gera sér von vetrar
fyrri partinn í nóvember, þótt
iðulega haldist Ijiltötlulega milt
fram undir jól.
Engum þarf að standa stuggur
af vetrarkuldanum. Hann herðir
fólkið og veitir því meiri lífs-
þrótt. Sæmilega skjólbúið fólk
finnur ekki m,ikið tiil kuldans, og
víðast eru húsakynni það góð, að
kuldinn kemst ekki inn fyrir
þröskuldinn.
Jarðvegurinn á svæðum þess-
um, er einkar vel fallinn til ávaxta
og heyræktar, enda er þar mikið
af hvorttveggja. í dölum eða dal-