Lögberg - 01.08.1929, Qupperneq 7

LÖGBERG FIMTUDAGINN 1. ÁGÚST 1929.
Bl». 7.
Frá Sóleyjum
Eftir Ólaf Ólafsson.
Ströndin er hálend, en ekki sæ-
brött. Skógi klæddar eyjar, mjó
sund og langir firðir koma manni
kunnuglega fyrir sjónir. Klett-
arnir stinga gráum skalla upp úr
skóginum og bjóða þig velkominn
til Nippon — Sóleyja.
Horfirðu beint í vestur, sérðu
snævi þaktan tind gnæfa hátt við
himin, eins og borgarísjaka á öld-
um blámóðuhafsins. Hefðirðu
komið fyr, í júli eða ágúst, mund-
irðu engin vegsummerki vetrar-
ins hafa séð í Japan. — Við sækj-
um vel að, því hvíta kórónan fer
vel fjallakonunginum Fusijama,
mestu prýði eins fegursta lands í
heimi.
ViS förum fram hjá löngum
skaga, snúum svo beint til norð-
urs. Sér nú til lands á báðar hlið-
ar, en á landabréfinu sér maður,
að fjörðurinn víkkar,, þegar inn
eftir dregur. Og fyrir breiðum
botni hans stendur höfuðborg
landsins, Tokyo, og hafnarbærinn
Yokohama.
Það var sumarið 1921, sem eg
kom til Japan fyrsta sinni. —
Kristniboði Vestur-ísl. í Japan,
séra lOctavíus Thorlaksson, kom
á móti okkur til Yokohama. Varð
svo að ráði, að eg yfirgæfi þar
skip og færi með houm landveg til
Nagoya, þar sem hann þá var til
heimilis. En þaðan er skamt til
Kobe, næsta viðkomustaðar skips-
ins í Japan, og auðvelt að ná því
þar aftur, af því sjóleiðin er ólíku
lengri.
Yokohama er mikill verzlunar-
bær og mestallur til orðinn á end-
urbótatímabilinu, eða síðan
nokkru eftir miðbik síðustu aldar.
Skipagöngur eru þar afar-tíðar til
útlanda og kringum land, og járn-
brautir liggja þaðan i allar áttir,
eins og þræðir í kóngulóavef.
Margt er þar með nýmenningar-
sniði, eins og títt er í japönskum
bæjum. Fornjapanskar menning-
armenjar eru hvergi meiri en í
Tokyo En við eigum ekki kost á
að fara þangað. Eg kveð félaga
mína í skyndi, hleyp á eftir Octa-
víusi til járnbrautarstöðvanna,
kaupi farseðil og er fimm mínút-
um seinna á fleygiferð með næt-
urhraðlestinni vestur í land.
Það er liðið langt á kveld, og
við erum aðframkomnir af þreytu.
Við kaupum okkur kvöldverð.
Svo klifrum við upp í sængur-
hreiður, efst í ræfri svefnklef-
ans. — Eg veit, að við förum fram
hjá Fusijama, en úti er niðamyrk-
ur, eins og öll heimsins ljós væru
sloknuð. Hugsaðir þú þér hana
svona, fyrstu járnbrautarferðina
þína í Japan!
Klukkan 8 um morguninn erum
við í Nagoya. Við hristum af okk-
ur rykið, förum í sparifötin og bú-
um okkur, eins og bezt má verða,
undir þenna eina dag—í Japan.
'Ekki þarf að efast um, að eg
var velkominn gestur á heimili
séra lOctavíusar. Höfðu þau hjón-
in frá mörgu að spyrja eftir fimm
ár “í útlegð”, enda bar eg þeim
bréf og kveðjur frá ættingjum og
vinum í Ameríku. — Nokkru síð-
ar ókum við úr hlaði, lét bifreiðin
fáa akfæra vegi í borginni eftir
skilda, og gaf sig ekki fyr en
langt úti í sveit. öllu veittum
við eftirtekt; heimsækjum merka
staði og miður merka, og spyrjum
séra Octavíus um alt hugsan-
l«gt. —
Til Kína er ferðinni heitið. Og
nú erum við komnir inn í “and-
dyrið”. Bendir alt til þess: Húsa-
gerð, klæðaburður, mataræði,
uiál og menning, en fólkið þó fyrst
og fremst.
Japanar eru mjög lágir á velli;
er meðalhæð karla 158 cm. (með-
alhæð íslendinga er 171 cm.), en
kvenna að eins 148 cm. Þeir eru
grannir og mikil snyrtimenni.
Hárið er venjulega hrafnsvart,
strítt og slétt, eins og á Kínverj-
um. Laglegri eru þeir en Mongól-
ar yfirleitt, og er hörundsliturinn
allhvítur. Margir semja þeir sig
°ijög að siðum hvítra manna, þó
®r alþýðan all-fastheldin. Kven-
búningurinn japanski er afar ein-
kennilegur, en ekkr ólaglegur,
tegar maður venst honum. Kjól-
arnir eru oft allavega skjóttir.
Mittisbandið er afar-breitt og eru
fimtn mjórri bönd notuð til að
reyra það á sig; 'það er hnýtt á
Urjóhryggnum, en hnúturinn svo
fyrirferðarmikill, að mest líkist
svaafli. Hárið er prýðilega sett
UPP, en alt of fyrirferðarmikið og
gljásvart. Japanareru óvenjuelga
h*verskir og eru að því leyti
^rakkar Austurálfunnar, þó nokk-
uð séu þeir yfirborðslegir. Þeir
eru samvinnuþýðir og lipurmenni.
Áhlaupamenn eru þeir miklir, en
miður útheldnir. Hviklyndir eru
þeir og litlu orðheldnari en Kín-
verjar.
Við vorum boðin til tedrykkju á
japönsku heimili. Kemur sér vel,
að séra Octavíus er vel að sér í
málinu og kann allar reglur
kurteisinnar.
Hér er hvorki forstofa né lang-
ur gangur. Skóna setur maður af
sér fram við anddyrið. Gólfið er
upphækkaður, tveggja þrepa hár
pallur. Á því eru haglega ofnar
hálmábreiður. Ekki eru stólar,
borð né önnur húsgögn sjáanleg.
Maður bregður undir sig fótunum
og situr á gólfinu og býr þar um
bólið sitt á kvöldin.
IByggingarlag hofanna í Japan
og “pagódanna” er alkínverskt, og|
íbúðarhúsin bera mjög keim af
kínverskri húsagerð. Þau eru
venjulega bygð úr timbri, lág og
lítil og liggja laus ofan á grunn-
inum, nema hvað stærstu stoðirn-
ar ná eitthvað niður í undirstöð-
urnar. Veggirnir eru þunnir og
á þeim víða hlerar úr margföldum.
pappír, er skjóta má til hliðar.
Mun ekki veita af góðri loftræs-
ing í svo heftu landi. Gluggarnir
eru allstórir, en rúðurnar afar-
smágerðar; er oft notaður gagn-
sær pappír í staðinn fyrir rúðu-
fler. Ekki eru kjallarar undir
húsunum Annars ber flest vott
um, að menn geri alt, er í þeirra
valdi stendur, til að verjast versta
óvini landsins, — jarðskjálftun-
um. — Ekki mundu japönsk hús
teynast vel á íslandi; þau mundu
fjúka þar eins og tómir kassar,
og norðannæðingarnir færu i
gegn um þau eins og hrip.
Við sátum kringum teketilinn,
borðuðum sætar kökur og höfð-
um okkur margt til skemtunar, en
það þó helzt, hve mikill klaufi eg
var að halda á matprjónunum.
Heldur maður á þeim báðum í
hægri hendi; mundi eg fyr hafa
lært að prjóna með þeim en borða.
Eg kunni vel við mig á þessu frið-
sæla heimili, bar flest vott um
hreinlæti, snyrtimensku og lát-
lausa prýði. Viða héngu pappírs-
voðir á veggjunum. Á þær voru
ýmist dregnar landslags-, fugla-
eða dýramyndir, eða skrautrituð
forn óg fögur máltækí,, eins og
sjá má á hér um bil hverju einasta
heimili í Kína. Enda eru kín-
verskar leturmyndir óvenjulega
vel fallnar til skrautritunar. —
Kínverska var um langt skeið
mentamálið í Japan, að sínu leyti
eins og latínan var það í Evrópu.
Japönsku hljóðritunartáknin eru
af kínverskum uppruna, en kín-
versku leturmyndirnar eru notað-
ar jafnframt þeim, þótt þær séu
óbreyttar að rithætti og þýðingu,
er þó framburðurinn alt öðru vísi
en í Kína. Epda er japanskan
ekkert skyld kínverskunni. — Al-
þýðumentun er í góðu lagi i Jap-
an; kunna flestir að lesa og
skrifa, enda hefir skólaskylda ver-
ið lengi þar í landi. Háskólar eru
þrír í landinu (sá stærsti í höfuð-
staðnum)i; standa þeir fullkom-
lega jafnfætis háskðlum Norður-
álfunnar.
Seinni hluta dagsins heimsótt-
um við stórt sjúkrahús þar í bæn-
um. Það var tveggja hæða hús,
með útlendu byggingarlagi. Eft-
irtektarverðastar þóttu mér þær
sjúkrastofur, sem ætlaðar voru
fjölskyldum Þær voru langar, en
þiljaðar í sundur í tvö snotur her-
bergi. Eg vissi til þess, að í einni
slíkri stofu lá maður sjúkur í
innra herberginu; en konan hans
hélt til í fremra herberginu, með
tveim börnum þeirra hjóna. Þar
matbjó hún fyrir alla fjölskyld-
una og stundaði jafnframt bónda
sinn.
Um kvöldið sátum við að snæð-
ingi í japönsku veitingahúsi, séra
Octavíus, frú hans og eg. Á gólf-
ínu hér og þar stóð mikill fjöldi
af smá-glóðarkerum, eða eldavél-
um. Hópar af fólki sátu kring-
um þessi eldavélakríli og mat-
bjuggu. En hvergi voru borð,
stólar né bekkir í salnum. __Okk-
ur var fengin panna. Við settum
hana yfir glóðarkerið og sköruð-
um í eldinn. Þá var okkur bor-
in feiti, Móðlugt iköiötstykki og
allskonar grænmeti. Alt þetta
steiktum við og hrærðum sleitu-
laust í, og stráðum svo ríkulega
sykri yfir þessa fágætu krás. Þá
voru okkur gefnir matarprjónar
og sín skálin hverju. í skálarn-
ar helti veitingastúlka úr hráu
eggi, sem við svo hrærðum í og
notuðum fyrir Idýfu. Þótti mér
þetta góður matur og borðaði
Líður Nú Aftur Vel, Eftir Sex
Ára Veikindi.
í 6 ár var Mr. Emery B. Shank,
Harrisburg, Pa, heilsulaus maður.
Hafði ált af kvef, var taugaveikl-
aður, gat ekki borðað á morgnana
og var með öllu áhugalaus. “Eftir
að hafa tekið Nuga-lTone,” segir
hann^ “er eg áftur sami maður,
eftir 6 ára heilsuleysi. Nú borða
eg þrjár góðar máltíðir á dag og
hefi þyngst um mörg pund.”
Nuga-Tone Ihefir gert krafta-
verk á þúsundum manna og
kvenna, sem þjáðst háfa af melt-
ingarleysi, lystarleysi, gasi í mag-
anum, höfuðverk, svima, tauga-
veiklun, sve'fnleysi og öðru slíku.t
Nuga-Tone fylgir ábyrgð og það
verður að reynast vel, eða þá að
peningunum er skilað aftur. Fáðu
þér flösku strax í dag hjá lyfsal-
anum. Vertu viss um, að fá ekta
Nuga-Tone. Eftirlíkingar eru
ekki neins virði. 1
nægju mína, þó prjónarnir flækt-
ust fyrir.
Við hátíðleg tækifæri og í veizl-
um, nota Japanar lítil og lág borð.
Er einn réttur á hverju þeirra. —
Hrísgrjón nota þeir mikið. Þau
eru gufusoðin, eins og i Kína og
borin með síðasta rétti.
Klukkan að ganga 12 um kvöld-
ið, sátum við kófsveittir í sjóð-
heitu, japönsku baði. Baðkerið
var djúpur trédallur, og var ofn-
inn settur inn í hann neðanverð-
an. Vatnið á að vera sem allra
heitast, og á maður að sitja í því
upp að nefi sem lengst. Mér lá
við að fara eftir tilfinningum
mínum, en fór þó ekki upp úr,
bæði vegna þess að baðið var
japanskt, og svo vildi eg ógjarna
láta spyrjast; að íslendingar
bráðnuðu fyr en aðrir menn.
Um morguninn, kl. 4 daginn
eftir, átti eg að; fara með járn-
brautarlest suður í Kobe. Eg
vaknaði ekki fyr en klukkan 5%,
rauk á fætur í ofboði, en varð að
bíða eftir næstu lest, eða til kl. 7.
Eftir 5 tíma akstur komum við til
Kóbe, þ. e. a. s.kl. 12, nákvæmlega
á þeim tíma, sem skipið, “Empress
of Russia”, átti að fara þaðan.
Eg vona í lengstu lög, að hún sé á
eftir áætlun, hleyp upp í “riksja’’
— léttan handvagn, sem er afar-
mikið notaður í Japan og Kina—,
fæ tvo menn til að draga hann,
lofa þeim tvöföldu gjáldi og þýt
svo af stað til bryggjunnar. Þang-
að var tíu mínútna akstur, svo
við komum í tæka tíð til að sjá
“Empress of Russia” ösla út
fjörðinn. Eg varð
Strandaglópur — í Japan.
Nú eru góð ráð dýr. í mesta
fáti fer eg til skipa-afgreiðslunn-
ar og mæti þar þremur blindfull-
um Engllendingum í dyrunum. Eg
sýni þeim farseðilinn, hann gild-
ir alla leið til Kína. Eg sýni þeim
vegabréfið, það er undirritað af
enskum, japönskum og kínversk-
um konsúlum. — Að hálftíma liðn-
um fer lestin til Nagasaki, næsta
og síðasta viðkomustað skipsins i
Japan. Farseðillinn þangað kost-
ar 20 Yen, h. u. b. 40 krónur, en
eg hefi aðeins 50 Sen, eða eina
krónu í vasanum. Þó eg segist
hafa nóga peninga um borð, þor-
ir afgreiðslan ekki að lána mér
fyrir fargjaldinu. — En það heilla
ráð er mér gefið, að leita nú á
náðir danska konsúlsins þar í
bænum.
(Oft hefi eg orðið að snúa mér
til danskra konsúia, en aldrei gert
það ónauðugur. Einu sinni hefir
þó danskur konsúll reynst mér
reglulega vel. Hann var Grundt-
vigssinni, Suðurjóti og íslands-
vinur. Hann skrifaði með glöðu
geði “íslenzkur borgari” á vega-
bréfið mitt. Annars er eg hálf-
hræddur um,, að flestir íslenzkir
langferðamenn nú á dögum sigli
undir dönskum fána, eða með öðr-
um orðum sem “dansk Under-
saat.”
Danski konaúllinn í Kóbe kvað
marga Norðurlandabúa vera þar í
bænum, og ráðlagði mér að leita
þá uppi og reyna að fá peninga
að láni. Ef til vili hefir hann
haldið, að í mér væri einhver
dropi af beiningamanna-blóði. —
Nagasaki-lestina heyrði eg hvína
í síðasta skifti. Sneri eg nú aft-
ur til afgreiðslunnar og var í illu
skapi; en þar var mér þó að lok-
um liðsint.
Mér gafst nú góður tími til að
litast um í Kóbe. Næsta lest fór
ekki fyr en kl. níu um kvöldið. En
í Nagasaki átti hún að vera kl. 5
síðdegis daginn eftir, eða ná-
kvæmlega á sama tíma og “Em-
press of Russia” átti áð fara það-
an. Mér lá við að snúa aftur til
Nagoya, af því eg vissi, að lestin
stóð ekki í neinu sambandi við
skipið, og yrði hún svo á eftir á-
ætlun, eins og búast mátti við á
svo langri leið, hvað tók þá við?
Kóbe þótti mér leiðinlegur bær.
Enda er óvenjulegt, að annað sé
hægt að segja um þessa miklu
hafnar- og verzlunarbæi í Japan
og Kína. Eftir jarðskjálftann óg-
urlega 1923 lítur Kóbe alt öðru
vísi út en þegar eg var þar.
Við höldum nú sem leið liggur
til Nagasaki, en þangað er 20
tíma akstur. í okkar vagni eru
aðeins tveir langbekkir til beggja
hliða. Samferðafólkið flest tek-
ur af sér skóna og kreppir fæt-
urna undir sig uppi á bekknum.
Eg sit við gUuggann, sem að sund-
inu snýr og horfi á skógi klæddar
eyjarnar og litlu, einkennilegu
seglbátana og háu hlíðarnar fyr-
ir ofan okkur, og fólkið, sem ekur
og gengur á veginum fram með
járnbrautinni.
Því er ekki að fagna, að þessi
lest fari nú með okkur alla leið
til Nagasaki. Kóbe er á aðal-
eynni, Hond, en Nagasaki á Ki-
ushu, sem er syðst japönsku eyj-
anna. Þangað er hægt að kom-
ast með ferju. En eg var hrædd-
ur um, að eg tæki ef til vildi ekki
rétta ferju, því þar var fjöldi
skipa. 'Og hinum megin við sund-
ið gat vel verið, að eg lenti í ein-
einhverri lest, sem svo færi með
mig í þveröfuga átt. Engan hitti
eg er skildi ensku né þýzku og
gæti leiðbeint mér. Eina úrræð-
ið var að tönlast á Nagasaki,
Nagasaki.
Og til Nagasaki kom eg í tæka
tíð. Eg kom síðastur manna um
borð á ferjuna, sem flutti fólk út
í “Empress of Russia”, og 25 min-
útum seinna vorum við á leið til
Kína. Félögum mínum um borð
þótti sem hefðu þeir mig úr helju
heimtan og voru engu minna
glaðir yfir leikslokum en eg.
Eg gisti Japan aftur sumarið
18|27. Við lögðum af stað frá
Shanghai 9. maí, með japörisku
eimskipi. Leið okkur eins vel á
þriðja farrými eins og nokkrum
getur liðið á fyrsta, enda voru
farþegar fáir og veður indælt. Og
svo er líka þriðja farrými, bæði í
járnbrautarlestunum og á eim-
skipunum í Japan ólíku betri en
maður á að venjast á Norðurlönd-
um. —i Frá Nagasaki, þeim hafn-
arbænum í Japan, sem næstur er
Kína, er ekki nema 5 klukkustunda
akstur með hraðlest til Kurume.
Og til Kurume komum við um
kvöldið 20. maí.
Fjölmargir útlendingar koma til
hafnaribæjanna í Kína og Japan,
en tiltölulega fáir fara inn í land-
ið. Hafnarbæirnir eru eins og
hálfopnar dyr, sem margt fólk
stendur fyrir utan. Vilji maður
kynnast landinu og þjóðinni, verð-
ur maður að fara innfyrir “dyrn-
ar”, inn í landið, upp í sveitirnar.
Og nú eigum við kost á þvi. Með
eimreiðarhraða þjótum við “mót
fjallahlíðum háum’’, inn fyrir
fjarðarbotninn, inn breið og frjó-
söm daladrög, inn á milli fjall-
anna.
Sex ár eru nú liðin síðan eg var
hér í fyrra skiftið. Kemur manni
margt kunnuglega fyrir sjónir
eftir dvölina í Kína. Hvorki ný-
menning né lítilsvirðing Japana i
garð Kínverja hafa getað breitt
yfir hin mörgu og miklu vegsum-
merki fornkínverskra menningar-
áhrifa. — Námfúsir hafa Japanar
verið, bæði fyr og síðar, og fá-
dæma framkvæmdarsamir. En þá
Mýtur að skorta frumleik og
sæmilega fastheldni. Fyr á tím-
um námu þeir trúarbrögð, sið-
fræði, bókmentir, ritlist, húsa- og
klæðagerð af Kínverjum. Nú
hafa þeir hleypt yfir sig stakki
Evrópumenningarinnar óbreytt-
um.
Laglegar á að líta eru eftirlík-
ingar Japana, en lélegar að gæð-
um. Annars ber flest vott um, að
áhrif Evrópumenningarinnar í
Japan séu í raun og veru yfir-
borðslegur gljái, og að í öllum
breytingum, sem þau hafa vald-
ið, hafi ekki róttækur byltingar-
andi kristindómsins verið að
verki. Er mér ekki óskiljanlegt,
þó Gandhi telji Indland betur
farið án slíkra áhrifa. — Kristin-
dómurinn er ekki aðeins til fram-
kvæmda, heldur einnig fullkomn-
unar, á öllum svæðum mannlegr-
ar starfsemi. Japanska þjóðin má
illa við því, að vera án þessa afls,
án kristindómsins.
Við vorum svo heppin að koma
hingað á fegursta tíma ársins,
áður en akrarnir gulna og blóm-
in fölna. Finst óvíða 4 heiminum
önnur eins blóma fjöld; hið hvíta
blómskrúð kirsiberjatrjánna í
Japan er frægt um víða veröld.
fiHunttwmtMUMrwirMtMiMmiiiMiMiimHMiHi/iDimmmiimiiuuHi
GOTT FYRIR BÖRN og
FULLORÐNA
OGILVIE
WHEAT
HEARTS
=' i CANADA
| BEZTI MORGUNMATUR 1
TiuiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiuiiiiiiiuiminiiiniUiliiiniuiiuminÍMMirý
Margt þykir manni eftirtektar-
vert í Japan, en mesta undrun
held eg að fegurð landsins og
frjósemi veki hjá okkur, og svo
þéttbýilð. Það gefur að skilja,
að iðnaður, sjávarútvegur og
verzlun veitir mörgu fólki at-
vinnu hér, því að á aðaleyjunum
þremur er hátt á annað hundrað
íbúar til jafnaðar á ferkílómetr-
ann, en ræktaða landið kvað ekki
vera nema rúimlega 20 af hundr-
aði. — Mikill hluti óræktaða
landsins er skógi klætt. Hefir
stjórnin látið mjög til sín taka í
skógræktarmálinu, engir síður en
í öðrum velferðarmálum þjóðar-
innar. iStjórnarframkvæmdir og
afskiftasemi er ef til vill ekki í
neinu landi eins áberandi og í
Japan. Enda er það líka stjórn-
in, sem frá því fyrsta hefir geng-
ist fyrir öllum umbótum í Japan.
Verklegar framkvæmdir eru ef-
laust engu minni í Japan en af er
látið. Munu ferðamenn flestir
samdóma um það, þó þeir hafi
ekki farið þangað um Kína, þar
sem alt liggur í kalda koli. Stór-
iðnaði fleygði fram í landinu á
stríðsárunum, og vöruflaumsins
frá Japan verður nú vart um all-
an heim. Reykháfa -skógarnir
sumstaðar minna á stærstu iðn-
aðarhéruðin á Englandi. Einkum
þótti okkur járnverksmiðjurnar
skamt frá Moji stórkostlegar,
enda kváðu þær líkjast mest
Krupps-verksmiðjunum í Þýzka-
landi.
Þrátt fyrir miklar framfarir og
að Japan er talið að vera stór-
veldi, er þjóðin að mörgu leyti
bágstödd og brjóstumkennanleg.
Jarðfræðingar gefa Japan slæm-
an vitnisburð, ekki að ósekju,
eins og reynslan hefir sannað.
Frásagnir blaðanna um jarð-
skjálftana hræðilegu 1923 eru
öllum í fersku minni. Hefir eng-
in þjóð beðið meira tjón af völd-
um náttúrunnar en Japanar.
Nokkuð á aðra miljón manna
urðu húsnæðislausir í jarðskjálft-
unum 32 árum áður, árið 1891.
Árið 1894 skolaði 80 feta há haf-
alda 30 þúsundum manna með
sér út í sjó. Áður höfðu einu
sinni 100 þúsund manna farist á
líkan hátt.
Enga þjóð skortir landrými á-
takanlegar en Japana. Hafi þeir
verið ágengir og óréttlátir í við-
skiftum sínum við Kínverja, er
þeim það nokkur vorkunn. Þeir
urðu að ná fótfestu á meginland-
inu. Þá skorti landrými, og þá
skorti hráefni, eftir að þeir
gerðust iðnaðarþjóð, en það höfðu
Kínverjar hvorttveggju í ríkara
mæli en nokkur önnur þjóð. —
En fyr eða síðar munu Japanar
verða að bæta fyrir níðingsverk
sín í Kóreu, í einhverri mynt.
Eins og við er að búast, eiga þeir
nú litlum vinsældum að fagna í
Kína, og er mikið tjón að því.
Áður höfðu Kinverjar keypt einn
þriðja af útfluttum iðnaðarvörum
Japana.
í miðjum júnímánuði lögðum
við upp í langferð. Á Hondo norð-
arlega, ekki mjög langt frá Tokio,
er stöðuvatn, sem Nojiri heitir.
Er þar náttúrufegurð mikil og
svo kalt á sumrin, að þar hafa
útlendir menn og innlendir bygt
sér sumarbústaði, og halda þar
til heitasta tíma ársins. Við héld-
um þar til í húsi, sem heitir Val-
höll og er eign íslenzku trúboðs-
hjónanna í Japan.
Mánuði seinna vorum við aft-
ur á suðurleið, á leið til Kína.
Frá Nojiri til Nagasaki er 42
klukkustunda ferð með hraðlest.
.Ber margt fyrir augun á þeirri
löngu leið, þó ekki sé alt í frásög-
ur færandi. Tokyo og Fusijama
verður þó að geta að nokkru.
ITokyo, hinn mikli höfuðstaður,
er merkasti sögu- og fornmenja-
staður landsins, — Jerúsalem Jap-
ana. Borgin stendur fyrir breið-
um fjarðarbotni; á aðra hönd er
stærsta og frjósamasta flatlendi
í Japan; kvað það alt vera gam-
all f jarðarbotn. Með fádæma
dugnaði er nú verið að reisa
borgina úr rústum, þó víða sjáist
enn þá vegsummerki landskjálft-
ans 1928. Við stóðum þar við
nokkrar klukkiistundir og hag-
nýttum okkur þann tíma af
fremsta megni. Ekki fá aðrir
en örfáir útvaldir að sjá elztu og
merkustu byggingu borgarinnar,
keisarahöllina. Kringum hana eru
djúpir skurðir og svo há virki,
að ekki bólar einu sinni á þökun-
um. Fyrir utan virkin er óvið-
jafnanlega fagurt og vel hirt.
Eins og állstaðar í Japan, eru
húsin í Tokyo lág og þar eru til-
tölulega fá stórhýsi.
Næsti viðkomustaður okkar var
Gotemba, skamt frá rótum fjalla-
jöfursins — Fusijama.
Fusijama kinkar til þín kolli
löngu áður en nokkuð annað sér
til lands. Þjóðin á heldur engan
betri fulltrúa til að heilsa sonum
sínum velkomnum heim aftur og
bera þeim hinztu kveðjuna, sem
úr landi fara. Fusijama er heil-
agt fjall og hefir frá ómunatíð
verið, í hugum manna og hjörtum,
í skáldskap og listum, ímynd
alls þess, sem fegurst er í land-
inu og bezt í fari þjóðarinnar.
Á lakkvörum, postulíni, málm-
smíðum, silki og allskonar mun-
um og áhöldum, sér maður mynd-
fyrir sumarið er vissara að
hafa meðal við sólbruna, pöddu-
stungum, þyrnirispum og sár-
um. Zam-Buk hefir ávalt reynst
besta meðalið. Takið það með
50c askjan, hjá öllum lyfsöl-
um og í búðum.
am-b.uk
ir af Fusijama. Ótal sagnir hafa
myndast um þenna himinháa
varða í miðju landi, sém ekki er
í neinu samhengi við hin fjöllin
og er hálfu hærri en flest þeirra.
Það er heillög skylda og óskrifuð
lög, að fara að minsta kosti einu
sinni á æfinni upp á Fusijima og
færa guðunum fórnir þar. Á
hverjum degi, frá 10. júlí til 15.
ágúst, fara um þrjú þúsund píla-
grímar upp á Fusijima.
Fusijama líkist digrum, stýfð-
um sykurtopp. Frá Goteamba, sem
er 15 hundruð fet yfir sjávar-
mál, er ekki nema 10 klukku-
stunda gangur upp á fjallið, en
það er 12 þúsund og 4 hundruð
feta hátt, eða 1650 metrum hærra
en öræfajökull. Gefur því að
skilja, að brattinn er mikill og
jafn alla leið; lítur fjallið afar-
hrikalega út, þegar maður kemur
að því. Ekki hefir verið hiti i
Fusijama' nokkur Ihundruð ár.
Gígurinn er 560 feta djúpur; við
gengum í kring um hann á þrem-
ur stuundarfjórðungum. Gróð-
urríki er nú mikið kringum fjall-
ið, en alveg er gróðurlaust niður
í miðjar hlíðar, og er gjall í jarð-
veginum í margra milna fjarlægð.
Yið vorum þreytt um kvöldið,
13. ágúst, þegar við lögðum okk-
ur til hvíldar í kofanum, rétt fyr-
ir neðan efstu f jallsbrúnina.
Ekki varð okkur þó svefnsamt um
nóttina; breytingin á loftþyngsl-
um var svo mikil, pílagrímar voru
að koma alja nóttina, og svo var
okkur kalt. Þegar við lögðum af
stað um morguninn, var 36 gr. C.
hiti, en 0 gr. C. á fjallinu um
kveldið. Tæpa tvo mánuði á sumr-
in tekur Fusijama af sér snæ-
hettuna, skaflarnir í gígnum þiðna
þó aldrei fyllilega.
Síðasti áfanginn er drjúgur, og
lögðu allir á stað kl. 3 um nótt-
ina. Himininn var heiður og tungl
í fyllingu. Var útsýnið ótakmark-
að og ógleymanlega fagurt í
tunglsljósinu um nóttina, engu
síður en í sólskininu um morgun-
inn.
Pílagrímarnir ujppi á Fusijama
sjá manna fyrstir morgunroðann
yfir öldum Kyrrahafsins, sólrás
nýs dags. — Aðeins einu sinni
hefir íslendingur átt því láni að
fagna að vera í þeirra hóp.
—Eimreiðin.

Þúsund ára
Alþingíshátíð
íslands 1930
Cunard línan kjörin af
sjálfboða heimferðar-
nefnd Vestur-IsJend-
inga, auglýsir beina
ferð frá Montreal til Reykjavíkurí sambandi við
þúsund ára hátíðina í Reykjavík og á Þingvöllum
Cunard Línu skiþin, sem sigla frá Montreal, eru ný, bygð síðan
á stríðinu stóð. Allur viðurgjörningur og útbúnaður hinn bezti.
Sérstakar ferðir verða útbúnar á Islandi og í öðrum
löndum, í sambandi við þessa ferð til alþingisliátíðar-
innar.
Leitið frekari upplýsinga hjá Cunard Línu skrifstofunni í ná-
grenni yðar, J. H. Gíslasyni, umboðsmanni sjálfboðanefndarinnar, 409
Mining Exohange, Building, Winnipeg, Eða:
Thorstinu Jackson
CUNARD LINE
25 Broadway
New York