Lögberg - 29.08.1929, Side 6
Bls. «5.
LÖGBERG FIMTUDAGINN 25. ÁGÚST 1929
Mánadalurinn
EFTIR
JACK LONDON.
Þegar Saxon var búin aÖ láta heitar baun-
irnar á borðdúkinn og Willi var búinn að hita
kaffið, stóð hún dálitla stund og yfirvegaði
máltíðina, sem þarna var framreidd, svo fátæk-
leg og óbrotin sem hún var.
“Munurinn er töluvert mikill á þessari mál-
tíð og þeirri, sem við höfðum í gærkveldi,”
sagði Saxon glaðlega. “Þetta er rétt eins og
æfintýri, sem maður les um í bókum. Manstu
eftir því, sem eg 'sagði þér um drenginn, sem
eg fór einu sinni út á fjörð með að fiska?
Hugsaðu þér mismuninn á þessu borðhaldi og
því, sem við höfðum í gærkveldi, á þessu dæma-
laust fallega heimili. Þó við hefðum verið þús-
und ár í Oakland, }>á er vel líklegt, að við hefð-
um alderi kynst þar annari eins konu og Mrs.
Mortimer er, og aldrei dottið í hug að eins fall-
egt heimili eins og hennar væri nokkurst stað-
ar til. Þetta höfum við 'haft upp úr ferðalag-
inu og enim þó ekki nema rétt liðlega lögð af
stað.”
Willi vann þarna í þrjá daga. Hann sagði
altaf að verkið gengi ágætlega, en kannaðist þó
vrið, að verkið væri ekki alveg oins einfalt, eins
og hann hafði liugsað. Saxon þótti mjög vænt
um, að honum féll verkið vel.
“Eg hélt aldrei, að mér mundi falla þetta
verk sérlega vel, ’ ’ sagði hann. “En það er á-
gætt. Það æfir og styrkir vöðvana, kálfana að
minsta kosti. Vanaleg keyrsla gerir það ekki.
E'f eg æfði mig nokkum tíma aftur fyrir
hnefaleik, þá !held eg það væri ágætt fyrir mig
að plægja nokkra daga. Það er undarlegt, að
mér finst lyktin af moldinni svo góð og þægi-
leg, og það er eitthvað svo gaman að því að
sjá moldina altaf 'snúast yfir og hrvnja niður
við fæturna á manni allan daginn. Hestarnir
eru líka ágætir, og það er eins og þeir viti alveg
hvað þeir eiga að gera, alveg eins og maðurinn,
sem stvrir þeim. Benson hefir ekki nema góða
hesta.”
Seinasta daginn, sem Willi vann þarna,
skifti um veður. Það þyknaði í lofti og hvesti
æði mikið og alt benti á, að haustrigningarnar
væru að byrja. Þegar Willi kom frá vinnu,
hafði hann með sér segldúk, sem hann hafði
fengið lánaðan. Hann bygði í mesta hasti of-
urlítið skýli, rétt yfir rúmið þeirra, og breiddi
segldúkinn þar yfir, svo ekki rigndi á þau.
Hann kvartaði um það hvað eftir annað, að sér
væri ilt í litla fingrinum á hægri hendinni.
Hann hefði fundið til þess í nokkra daga. en
nú væri það miklu betra. Það væri líklega flís
í honum, en hann gæti ekki fundið hana.
'Hann sótti nokkur borð, sem voru hinum
megin við lækinn, lagði þau hvert við annað
undir þessa grind, sem hann hafði búið til og
breitt segldúkinn yfir, og ofan á borðin lét
hann þur lauf, sem nóg var af þama lækjar-
bakkanum, og þarna áttu þau að sofa um
nóttina.
Saxon varð mjög glöð við, þegar byrjaði að
rigna, því það hafði ekki rignt svo lengi, en
Willi gaf því lítinn gaum, því honum var svo
ilt í fingrinum. Hvomgt þeirra gat gert sér
grein fyrir hveraig á því stæði.
“Þetta er kannske graftrarverkur, ” sagði
Saxon, eins og hálf hikandi.
“Hvað er það?”
“Það veit eg ekki, en eg man að Mrs. Oody
hafði hann einu sinni, en eg var þá ósköp lítil.
Það var líka í litla fingrinum. Eg held hún
hafi haft við hann grautarbakstur. Hún bar á
fingurinn einhver smyrsli. Þetta varð gróf-
legas læmt og loksins fór nöglin alveg af. Svo
batnaði þetta og önnur nögl óx í staðinn. Eg
gæti búið til grautarbaxtur við fingurinn á
þér. ’ ’
Willi vildi það ekki og hélt að þetta mundi
verða orðið gott í fyrramálið. Saxon leið illa
út af þessu, en hálf sofnaði samt, en fann að
Willi gat ekki sofnað. Hún glaðvaknaði aftur
fljótlega, því það var farið að hvessa mikið og
regnið buldi á segldúknum, og hún heyrði að
M illi stundi töluert. Hún reis upp við olnboga
og strauk mjúklega um andlitið á honum og
augnahvaramana og hélt, að hann mundi þá
frekar sofna.
Hún sofnaði aftur og vaknaÖi enn. Það
var ekki vindurinn, sem vakti hana í þetta sinn,
heldur Willi. Hún sá ekkert, en með því að
þreifa fyrir ser, fann hun að hann var kominn
út undan ábreiðunni og var þar á hnjánum og
lagði ennið við borðin. Hún tók á herðunum á
honum, og fann að hann skalf, sem vafalaust
kom af kvölunum, sem hann tók út.
“Þetta er ljóti verkurinn,” sagði hann,
þegar hún talaði til hans. “Þetta er verra en
nokkur tannpína. En það er annars ekki mik-
ið, bara dúkurinú f júki ekki ofan af okkur.
Þetta er svo sem ekki mikið í samanburði við
það, sem fólk okkar varð að líða í gamla daga. ”
Og svo byrjaði hann að segja henni sögur af
svaöilförum föður síns og annara. En það
varð endaslept, því nú rak á fevkna byl og
feykti skýlinu um koll, og þau urðu undir því,
og svo rak á annan hyl og feykti spítunum og
segldúknum eitthvaÖ út í myrkrið. Og regnið
heltist vfir þau.
“Það er ekki nema um eitt að gera,” kall-
aði hann í eyraÖ á henni. “Við verðum að taka
saman það sem við getum af þessum farangri
okkar og reyna að komast inn í gömlu hlöð-
una, sem þama er.”
Þau urðu að fara tvær ferðir, til að koma
farangri sínum yfir lækinn og inn í hlöðuna.
Bæði íunnu þau út af stiklunum, sem voru í
læknum, og urðu æði rennandi laut upp að
hnjám. Hlaðan lak eins og hrip, en samt 'hepn-
aðist þeim að finna þuran blett, þar sem þau
gátu breitt rúmfötin sín, sem öll vom orðin
rennandi hlaut. Willi gat ekki sofið vegna
þeirra þrauta, sem hann hafði í fingrinum og
Saxon hafði miklar áhyggjur út af því. Köld
og hálf-skjálfandi sat hún uppi og reyndi sem
bezt hún gat að hlynna að honum og dreifa
kvölum hans, því nú, eins og ávalt, vildi hún
gera alt, sem í hennar valdi stóð, til þess að
Willa mætti líða sem bezt.
Saxon vissi ekki hvað tímanum leið, en
hún hélt að það mundi vera komið fram yfir
miðnætti. Þá sá hún alt í einu dálítið raf-
magnsljós í kofadyrunum. Það færðist smátt
og smátt nær þeim, þangað til það staðnæmdist
rétt yfir þeim og hún heyrði talað til þeirra
með hásri og óviðfeldinni rödd:
“Svo þama emð þið. Komið þið með
mér. ” ,
Witli settist upp og horfði á Ijósið. En
manninn, sem á því hélt og talaði til þeirra,
gat hann ekki séð, en röddin var óviðfeldin og
hafði strax heldur ill áhrif á skapsmuni hans.
“ HvaÖ er um að vera?” spurði hann.
‘ ‘ Það er eg, og þið megið reiða ykkur á, að
eg er vakandi.”
Sá sem talaði, var nú rétt hjá þeim, en þau
sáu hann samt ekki. Ljósið var ýmist að koma
eða fara og var eins og -sá, sem á því hélt, gerði
það af ásetningi, að hrevfa ljósið þannig.
“Komið þið strax með mér,” sagði komu-
maður. “Takið þið saman dótið ykkar og
flýtið þið vkkur. Heyrið þið það!”
“Hvem skollann hefir þú eiginlega hér að
gera” spurði Willi og var alt annað en mjúk-
ur í máli.
“Eg er lögreglumaður. ”
“Já, einmitt það, hvað viltu?”
“Eg vil auðvitað, að þú komir með mér, og
þið bæði.”
“Hvrers vegnaf”
“Eg tek ykkur föst fyrir flakk. Flýtið
ykkur nú. Eg ætla ekki að slæpast hér yfir
vkkur í alla nótt.”
“Farðu norður og niður,” sagði Willi.
“Eg er enginn flakkari. Eg er verkamaður.”
“Það getur skeð þú sért það, og getur skeð
að þú sért það ekki. En þið getiÖ sagt Neus-
aumer dómara alt um það í fyrramálið.”
“Heyrðu, lagsmaður! Þú heldur ekki aÖ
annar eins kúablesi eins og 'þú takir mig fast-
an? Snúðu njósinu á sjálfan þig, svo eg geti
séð, hvað ljótur þú ert. Þú að taka mig fastan.
Ekki nema það þó. Mig vantar ekki hálfa spönn
til að fara á fætur og lúerja þig, svo—”
“Nei, fyrir alla muni, gerðu það ekki,” tók
Saxon fram í, “því þá lendum við áreiðanlega
í tukthúsinu.”
“Það getið þið reitt ykkur á,” sagði komu-
maður. Það er bezt fyrir þig að fara eftir því,
sem stúlkan segir. ”
“Hún er kona mín, og ef þú hefir nokkuð
um hana að segja, þá gættu þess að tala um
hana sem konuna mína. En ef þú veizt, hvað
þér er sjálfum hollast, þá er þér langezt að hafa
þig burtu héðan og það sem fyrst.”
“Þetta er ekki í fyrsta sinn, sem eg kemst í
kast við náunga svipaÖa þér, ” sagði lögreglu-
maðurinn. “Eg hefi héma með mér lítinn
hlut, sem kennir þér að hlýða.”
Nú var ljósinu snúið þannig, að þau sáu
mannshönd, sem hélt á skammbyssu. Þau sáu
þetta hvað eftir annað, því maðurinn, sem hélt
á skammyssunni, gerði ýmist að snúa ljósinu
af eða á. En ekki sáu þau framan í hann.
“ Nú býst eg viÖ, að þið komið með mér,”
sagði lögregluþjónninn.
“Þar verður þú fyrir vonrigðum, ” sagði
Willi.
Rétt í þessu hvarf Ijósið. Þau heyrðu að
eitthvað datt á golfið. Bæði Willi og lögreglu-
maðurinn reyndu að ná því sem datt, en Willi
varð fyrri til. Þetta var ljósáhaldið og hann
var fljótur til að snúa á ljósinu. Þau sáu þarna
gráskeggjaðan karl, í stórri regnkápu. Þetta
var gamall maður og hann minti Saxon á gamla
uppgjafa hermenn, sem hún hafði stundum
séð.
“Fáðu mér ljósið,” sagði hann all grimm-
úðlega.
illi tók því fjarri.
Þá læt eg skotið ríða af ,” sagði lögreglu-
maðurinn. 0g hann hélt skammyssunni á lofti
rétt frammi fyrir Willa og það var ekki annað
sjáanlegt, en að honum væri full alvara.
“Hvað á þetta annars að þýða?” sagði Willi.
“Gamall vesalingur eins og þú hefir ekki einu
sinni kjark til að skjóta á dauða hluti, aukheld-
ur lifandi menn. Eg þekki þína líka. Þið þvk-
ist mestu hetjur og hugrekkið sjálft, þegar þið
eigið við hjartveika aumingja, en ef þið erað
svo óhepnir, að hitta mann með fullum kröft-
um og kjarki, þá leggið þið niður skottið og
flýið eins og fæthr toga, og það er eg viss um,
aÖ^ þú gerðir, ef eg 'hreyfði mig til að taka á
móti þér. ”
“Þetta er þitt síÖasta tækifæri,” sagði lög-
reglumaðurinn greinilega. “Fáðu mér ljósiÖ
og komið þið svo bæði með mér með góðu, eða
eg læt kúluna fljúga ígegn um þig.”
Saxon var töluvert hrædd um Willa, en þó
ekki svo ákaflega. Hún hélt namast, að þessi
gamli seggur mundi fara að skjóta og enn,
eins og fyr, dáðist hún að hugrekki Willa. Hún
sá ekki framan í hann, en hún gerði sér í hug-
arlund, að hann mundi líta eins út, eins og þeg-
ar hann barðist við írana þrjá fyrsta daginn,
sem hún sá hann.
“Þú ert engan veginn fyrsti maðurinn, sem
eg hefi orðið að ana,” sagði lögreglumaður-
iim enn. “Eg er gamall hermaður og eg er
ekki hræddur við mannsblóÖ.”
“Þú ættir að skammast þín,” sagði Saxon
með töluveröum æsingi, “með því að reyna að
hræða saklaust fólk og gera því óvirÖingu, þó
það hafi ekkert gert af sér.”
“Þið hafið gert það af ykkur, að sofa hér,
því það áttuð þið ekkert með. Þessi kofi er
ekki vkkar eign, og með því hafiÖ þið brotið
lögin og þeir, sem brjóta lögin eiga að fara í
tukthúsið og þar lendið þið bæði. Eg hefi sent
marga í þrjátíu daga fangelsi fyrir að sofa í
(þessum kofa. Hann er allra bezta veiðivél fyr-
ir mig. Eg sá yrkkur áðan og eg veit, að þið
erum misendis fólk.” Hann sneri sér að Willa.
“Eg er búinn að eyða alt of miklum tíma við
þetta. Æ'tlar þú að gefast upp og koma með
mér?”
“Það er tvent, sem eg ætla að segja þér,”
svaraði Willi. “Fyrst það, að eg ætla ekki að
láta taka mig fastan. Hitt er það, að eg ætla
að sofa hér þangað til í fyrramálið.”
“Fáðu mér ljósiÖ,” sagði lögreglumaður-
inn.
“Ónei, gamli gráskeggur. Það er ekki til
neins að vera að reisa þig við mig. Hafðu þig
bara burtu tafarlaust, og þetta áhald þitt
muntu finna í forinni fyrir utan dyrnar.”
Willi beindi ljósinu á dyrnar og kastaði því
svo af hendi út úr dyrunum. Nú var koldimt í ■
‘kofanum. En þau heyrðu þennan aðkomumann
tauta eitthvað óþvegið fyrir munni sér.
“Nú er bezt fyrir þig að skjóta, laxmaður,
og sjá hveraig fer,” sagði Willi.
Saxon tók um hendina á Willa þétt og inni-
lega, en lögreglumaðurinn lét út úr sér ein-
hverjar hótanir.
“Hvað ertu að segja?” sagði Willi. “Ertu
ekki farinn enn? HlustaÖu nú á mig, gráskegg-
ur, eina mínútu. Eg er nú búinn að umbera
þig nógu lengi og ætla ekki að gera það lengur.
Gerðu annað hvort, farðu út sjálfur, eða eg
kasta þér út, og ef þú asnast hingaÖ inn aftur,
þá skalt þú fá fvrir ferðina. Skilurðu það?”
Vindurinn var nú svo mikill, að þau heyrðu
ekki hvert til annars. Willi kveikti í vindlingi.
Við ljósið af eldspýtunni sáu þau, að maðurinn
var farinn.
“Heyrðu, eg var svo reiður, að eg gleymdi
alveg að mér var ilt í fingrinum. En nú er
verkurinn að koma aftur.”
“Það er ekki til neins fyrir okkur að fara
neitt fyr en í fyrramáliÖ,” sagði hún. “Þegar
fer að birta, skulum við fara með strætisvagni
inum til San José og fá okkur þar herbergi og
svo heitan morgunmat og svo skulum við fá
okkur eitthvað við fingrinum á þér í lvfjabúS-
inni. ”
“En hvað er um Bensons?” sagði Willi.
“Eg skal síma honum frá bænum. Það
kostar bara fimm cents. Eg sá, að símalípa
liggur upp að húsinu. Þú getur ekki plægt hvort
sem er vegna bleytunnar, jafnvel þó þér væri
ekki ilt í hendinni. Okkur verður vonandi
báðum batnað, þér í fingrinum og mér í fætin-
um' þegar upp styttir, svo við getum haldið á-
fram ferðinni. ”
V. KAPITTJLI.
Þrem dögum seinna, það var á mánudags-
morgun, fóm þau Willi og Saxon með strætis-
vagninum eins langt og hann fór og lögðu nú
af stað í annað sinn til San Juan. Vatnspollar
vom á brautinni til og frá eftir regnið, og þau
tóku eftir því, að grasið var miklu grænna og
fallegra heldur en það var, þegar þau voru þar
þrem dögum áður. Saxon beið við brautina
meðan Willi for heim til Bensons til að fá þessa
sex dali, sem hann hafði unnið fyrir.
“Hann var æfur út af því, að eg hætti að
vinna,” sagði hann þegar 'hann kom aftur.
“Hann vildi ekki einu sinni hlusta á það fyrst,
þegar eg sagði honum, að eg væri hæittur.
Hann vildi láta mig keyra fjóra hesta og sagði
að það væri erfitt að fá menn, sem gætu gert
það 'Svo vel væri og hægt væri að trúa fvrir
þvf. ’ ’
“Og hvað sagðir þú?”
“Eg sagði honum, að eg yrði að lialda á-
fram, og þegar hann gerði ekkert úr því, þá
sagði eg honum, að konan mín væri með mér og
að hún vildi endilega halda áfram.”
“Þú vilt það nú líka, Willi.”
“Auðvitað, en ekki eins ákaft eins og þú.
Mér var farið að falla verkið býsna vel og nú
er eg ekki lengur hræddur um, að eg geti°ekki
unnið þesaa bœndavinnu eins og hver annar.
Að minsta kosti get eg plægt eins vel og
aðrir. ”
Þegar þau höfðu gengið svo sem þrjár míl-
ur, kom bíll á eftir þeim og þau fóra úr vegi,
svo hann gæti komist fram hjá þeim. En bíll-
mn fór ekki fram hjá, heldur stöðvaði ferðina,
og maðurinn, sem keyrði, var Benson, og hann
var einn í bdnum.
“iHvert ætlið þið að fara?” spurði hann og
leit sem snöggvaat á Saxon.
“ Til Montrrey, ” svaraði Willi.
“Þið getið komið með mér til Watsonwille.
Það myndi taka ykkur nokkra daga að ganga
þangað með alt þetta, sem þið hafið að bera.
Komið þið bara upp f bílinn. Vilt þú sitja í
framsætinu?” sagði hann við Saxon.
Saxon leit til Willa.
“ Já, seztu þar,” sagði 'hann. “Þar fer vel
um þig. Þetta er konan mín, Mr. Benson ______
Mrs. Roberts.”
Svo það varst þú, sem tókst manninn þinn
burt úr vinnunni frá mér,” sagði Benaon um
leið og hún steig upp í bílinn.
K.AUPIÐ AVALT
LUMBER
hjá
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVE. EAST. - - WINNIPEG, MAN.
Yard Offlce: Bth Floor, Sank of HamlltonOhftinbert
Saxon kannaðist við, að svo væri, en hafði
liugann rið það, hveraig hann færi að korna
þessari maskínu á stað, því hún var óvön bíl-
um.
Eg væri smábóndi, ef eg ætti ekki meira
land en alt það land, sem þú hefir plægt,, áður
en þú komst til mín,” sagði Benson og leit aft-
ur fyrir sig til Willa.
“Eg hafSi ekki snert á plógi fyrri á æfi
minni, nemabara einu sinni,” sagði Willi. “En
hvem af þessum miklu búmönnum til að borga
“Læra, og fá tvo dali á dag fyrir aS læra?”
“Því ekki þaÖ, ef maður getur fengið ein-
hvem af þessum miklu búmnnum til að borga
sér það?” sagÖi Willi.
Benson liló.
“En þú ert fljótur að læra, það má eg segja
þér. Eg sá strax, þegar þú byrjaðir, að þú
varst þessu verki alveg óvánur, en á þriÖja degi
varstu orðinn svo góður, að það era ekki nema
einstöku menn, sem maður nær í, sem gera eins
vel eins og þú. En það sem hjálpar þéf mest
af öllu, er það, að þú kant ágætlega að fara
með hesta og þar að auki ert þú reglulegur
liestamaður að eðlisfari.”
“Hann fer vel með hesta,” sagði Saxon. ,
“Það er meira en, það,” sagði Benson.
“Hann skilur þá og þeir skilja hann. Hann er
reglulegur hestamaður. Hann getur látið þá
gera það sem hann vill. Taumhaldið er einhvem
veginn þannig, að hesturinn er öruggTir og
vinnur hiklaust það scm honum er ætlað og tek-
ur á því, sem hann á til. Hesturinn er kannske
lieimskur, en liann er ekki al-heimskur. Hest-
urinn veit þegar góður hestamaður stjórnar
lionum, en hvemig hann veit það, er fvrir utan
minn skilning.”
Benson þagnaði sem snöggvast og leit
framan í Saxon til að taka eftir því, hvort hún
eiginlega tæki nokkuð eftir 'því, sem hann var
að 'segja, og þóttist hann ganga úr skugga um,
að svo mundi vera.
“Eg er hestamaður sjálfur og hefi meiri
skemtun af hestum, heldur en nokkru öðru.
Þú þarft ekki að efast um það, þó eg keyri bíl.
Eg hefi miklu meiri ánægju af að keyra hesta.
Það er mikill munur á blessuðum skepnunum,
glæsilegum og fullum af fjöri, eða dauðri og
tilfinningarlausri vélinni. En, bíllinn kemst á-
fram miklu fljótar en hesturinn og þrevtist
aldrei. ”
Þau keyrðu hverja míluna eftir aðra og það
leið ekki á löngu áður en þau Benson og Saxon
fóru að tala um búskap og ýmislegt, er að lion-
um laut. Hún hafði nú þegar lært svo mikiÖ,
að hún gat talað all-skynsamlega um þessi efni,
þó hún talaði um það, sem hún hafði lært, en
ekki reynt. A sína eigin 'hagi mintist hún ekki
fyr en Benson spurði hana hreint og beint um
])á, og sagði hún honum þá eins og var, að lnín
og Willi hefðu alla æfi verið í Oakland, en hefðu
nú yfirgefið borgina og ætluðu að vera í sveit-
inni það sem eftir væri æfinnar, og Willi ætl-
aði að verða bóndi.
Hún varð alveg hissa, þegar hún sá, að eftir
dálitla stund vora þau komin tuttugu mílur, eða
alla leið til Morgan Hill, en þeim hafði aldrei
dottið í hug að komast svo langt þann daginn.
En alla þessa leið hafði bíllinn farið á minna
en klukkustund og það bar ekki á því, að liann
væri neitt að draga úr ferÖinni.
“Eg skildi ekkert í því, að eins mvndarleg-
ur maÖur eins og maðurinn þinn, skyldi vera
vinnulaus og á svona ferÖalagi, eins og mér
virtist hann vera.”
“ Já, hann sagði mér, að ])ú hefðir sagt við
sig, að hann hlyti að vera kominn út á ein-
hverjar villigötur,” sjigði hún brosandi.
Brewers Of
COU NTRY *C LU B*’
BEER
GOLDEN GLOW
ALE
BANQUET ALE
XXX STOUT
BREWEBV
OSBORN E A M ULVEY - Wl N NIPEG
PHONES 41-111 4H04S6
PROMPT delivery
TO PERMIT HOLDERS