Lögberg - 14.11.1929, Blaðsíða 7
LötGEERG, FIMTUDAGINN
14. NÓVEMBER 1929.
Bls. 7.
Maria Montesorri:
Um uppeldi barna
Hið fjölmenna kennaraþing, er
haldið var í Kronborg í sumar,
er nú úti fyri rnokkru. Meðal
fundarmanna var hin heimsfræga
kenslukona Maria Montesorri. Um
það bil, sem þingið var úti, hélt
hún fyrirlestur í sönghöllinni í
Kaupmannahöfn, um uppeldi og
kenslu barna. Vakti fyrirlesturinn
mikla eftirtekt. í lauslegri blaða-
frásögn um fyrirlesturinn eru
teknar upp eftirfarandi kaflar:
Eitt helzta viðfangsefni nútím-
ans er barnauppeldið. Allar stétt-
ir þjóðfélagsins hafa nú fengið
fult athafnafrelsi og viðurkenn-
ingu á réttindum sínum. Kven-
fólkið hefir fengið frelsi, en börn-
in, er eigi geta barist fyrir rétt-
indum sínum, eru enn kúguð með
allskonar þvingun. Fullorðna fólk-
ið, foreldrarnir, hafa yfirráðin,
börnin eru þeim háð. Okkur hætt-
ir til að halda, að við eigum að
laga meðvitundarlíf barnanna
eftir okkur. En það er misskiln-
ingur. Þau eiga að fá ráðrúm til
þess að þroskast hvert eftir sínu
upplagi.
Við höfum komist að raun um,
að fullorðna fólkið með athöfnum
sínum og eilífum aga, getur orð-
ið þrándur í götu þroska og fram-
þróunar barnanna. — Meðan ekki
er fullkominn skilningur á eðli
barnanna, meðal þeirra, sem hafa
ráð þeirra í hendi sér, er hætt við,
að börnin fái ekki þau þroskaskil-
yrði, sem æskilegt er.
Geysimikið úrlausnarefni hafa
börnin fyrir framan sig, í upp-
vextinum. Þau eiga að læra að
verða að fullorðnu fólki. Að miklu
leyti verða þau að skapa sér sjálf
skilyrði til þess. Okkar er að-
eins að sjá um, að þau verði ekki
fyrir ónauðsynlegri þvingun, er
getur lamað þau.
Það er ekki hægt að flýta fyrir
þroska barnanna fram úr því, sem
meðfæddar gáfur þeirra leyfa. —
Þetta finna bönrin oft og tíðum
sjálf, og reyna því að forðast að
fullorðna fólkið gefi þeim verk-
efni, sem eru þeim um megn.
Okkur hættir til að líta ekki á
börnin eins og sjálfstæðar verur,
sem í raun og veru eru önnum
kafin og sístarfandi. Og þess
vegna leiðast menn út í það, að
leggja þeim óeðlilegar lífsreglur.
Börnin þurfa helzt að fá um-
hverfi, sem er við þeirra hæfi;
en við sjáum þeim oft aðeins fyr-
ir umhverfi, sem er við okkar
hæfi. Þó að börnin séu vel klædd,
hafi nóg lífsviðurværi og góðan
aðbúnað, þá geta þau engu að
Hósti, kvef, sárindi í
hálsi og lungnapípum
læknast fljótt með
IPeps|
Þegar þessar þægilegu töfl-
ur leysast upp í munninum,
gefa þær frá sér efni, sem
hafa bein áhrif á fíngerðu
andfærin. — Peps græða og
hreinsa háls og lungnapíp-
ur fljótt og velt hinæ x
ur ótrúlega fljótt og vel
Töflurnar létta andardrátt
síður lifað lífi sínu sem fangar í
búri.
Upp af þessu sprettur þrjóska
barnsins, sem með ríku framtakj
og starfsþrótti fær ekki olnboga-
rúm til þess að lifa og starfa eft-
ir sínum hætti. í heimilunum, þar
sem helzta athvarf barnanna ætti
að vera, heyrast sífeldar skipan-
ir, aðvaranir og börin: Snertu ekki
þetta! Gerðu ekki þetta! Vertu
ekki þarna! Og sama fyrirkomu-
lag ríkir í skólunum. Börnin eru
varnarlaus. Foreldrarnir verða
harðstjórar, þó að ef til vill harð-
stjórnin sé sprottin af ást og um-
hyggju. En börnin ala oft í
brjósti mikið Umburðarlyndi gagn-
vart fuilorðna fólkinu, fyrirgefa
því og biðja jafnvel sjálf fyrir-
gefningar, þegar þeim hefir verið
gerður óréttur. O'ft vill það við
brenna, að börn, sem eru þving-
uð, grípa til þeirra ráða að verða
dul og ómannblendin, forðast að
sýna hæfileika sína, virðast löt
og vilja helzt ekkert hafast að.
En þegar börnin fá hin réttu
þroskaskilyrði, þá er það stór
furða, hverju þau fá áorkað og
hvað þau komast langt á ýmsum
sviðum. Skilningur þeirra er
næmur, og þá ekki sízt á galla
fullorðna fólksins. Fullorðna
fólkið má ekki grípa fram fyrir
hendur barnanna — verður að
láta þau starfa óhindruð. Það er
allur galdurinn við uppeldið.
Kennararnir verða að . fara vel
með vald sitt, svo að þeir dragi
ekki úr þroska og kjarki nemend-
anna. Takist það, þá verður á-
rangur uppeldis og kenslu ákjös-
i anlegri en nokkurn grunar. —
Lesb. v
JONAS J. HÚNFORD
Fæddur 4. nóvember 1847. Dáinn 21. júní 1929.
Braut er gengin öll til enda,
eilíf fengin hvíld og ró.
Þannig allar öldur lenda
inn í höfn af tímans sjó.
Endurminning ástrík lifir
atvikanna sæld og neyð,
meðan valdið öllu yfir
okkur bendir hærri leið.
Jónas Húnford látinn liggur.
Landnemanna hljómar þökk.
Merkið fallið, drengur dyggur,
drúpir bygðin hjartaklökk.
Þannig óðum felur foldin
frumherjanna lúin bein,
arfur, niðjum gildur goldinn,
gyllir frægan bautastein.
Gef mér íslenzkt afl í þrautum,
okkar dýran feðra sjóð,
það er sigursól á brautum,
segulstál við hjarn og glóð.
Þetta, vinur, var þitt merki
veginn allan fram að gröf.
Dyggur laukst þú lífs þíns verki,
liðinn yfir tímans höf.
Börn þín kær, af bljúgu hjarta
beygja kné að þinni gröf,
þakka ástúð unaðs bjarta,
æfidagsins hæstu gjöf.
Minning þín í Ijósi lifir,
letruð helgum geisla staf,
húm og tíma hafin yfir.
Honum lof, er oss þig gaf.
M. Markússon.
í nafni barna og vina hins látna.
Ný Heilsa og Kraftar Fyrir Þá
Sem Veikir Eru og Slitnir.
Þúsundum karla og kvenna hef-
ir reynst Nufa-Tone ágætlega, því
það er sannur þjóðar heilsugjafi.
Þetta góða meðal styrkir magann,
lifrina og öll innýflin. Það eykur
matarlstina og kemur öllum melt-
ingarfrunum í gott lag.
Nuga-Tone læknar höfuðverk,
svima og andremmu; það hreíns-
ar tunguna, veitir endurnærandi
svefn, gerir magurt , fólk feitara
og sællegra, því það gerir blóðið
rautt og heilbrigt og taugarnar
og vöðvana aflmikla.— Fáðu þér
flösku hjá lyfsalanum, taktu inn
úr henni í 20 daga, og ef meðalið
reynist þér ekki, eins og þú átt
von á, þá skilaði því, sem eftir er
og fáðu þína peninga nftur. Var-
astu eftirlíkingar. » Vertu viss um
að fá ekta Nuga-Tone.
Endurminningar
um Jóhann Jóhannsson frá Húsa-
bakka í Skagafirði.
Eg vil taka það fram í byrjun,
að eftirfylgjandi minningarorð
eiga alls ekki að vera eftirmáli af
æfiminningu Jóhanns sál. Hún
var rituð af öðrum, og þótt eg
hafi ekki séð hana, veit eg fyrir
víst, að hún var svo úr garðl
gjörð, að þar er ekkert út á að
setja.
Mig langar til, ef unt væri, að
leggja steinvölu í minnisvarða
Jóhanns, svo að það þyrfti ekki
að verða minning hans til meins.
Margt var það í fari hans, sem
er þess vert að þess sé minst og
munað.
Það er fyrir rúmum tólf árum
síðan, að eg sá Jóhann í fyrsta
sinn. Bar mig að heimili hans al-
ókunnugan. Mun s'eint gleymast
þessi fyrsta viðkynning af hon-
úm. — Viðmót hans minti mig á
viðmót meðal manna í sveitinjii
minni ógleymanlegu — Mývatiís-
sveit. Viðmót Jóhanns bar vott
um tilgerðarlausa glaðværð og
hlýleik, en þó festu og einurð.
Greiddi hann vel för mína í sam-
bandi við erindi mitt.
Þannig var upphafið á kunn-
ingskap okkar, sem varð æ nán-
ari með líðandi árum. Er eg nú
fátækari miklu, síðan við fráfall
hans.
Fáir munu hafa kynst Jóhanni
sál., án þess að minnast stað-
festu hans og einurðar.
Til er staðfesta, er réttara nafnl
mætti nefna fyrirtekt eða stífni.
Slíkt undanlátsleysi kemur af
skapgerð, og er lítt hafandi í há-
vegum. Er lítt bygt á rökum.
Staðfesta Jóhanns var alls ann-
ars eðlis. Hann naut virðingar
sem ‘frjálshugsandi og sjálfstæð-
ur í skoðunum; var þó félags-
maður góður. Væri um skoðana-
mun að ræða, hélt hann leiðar
sinnar, án þess að hugsa um fylgi
eða fjölmenni. Svipurinn var
bjartur og hreinn. Jóhann var
röskur i allri hreyfingu og hreyf-
ur í viðmóti og viðræðu.
Var glímumaður ágætur á
yngri árum.
Eitt sinn, .þegar eg var dreng-
ur, áskotnaðist mér silfurpen-
ingur, sem var bjartur og fogur.
Finst mér eitthvað sameiginlegt
með svipbrigði Jóhanns og pen-
ing þessum.
Viðmót hans og framkomá minn-
ir á björt og blíð, tunglskinsrík
vetrarkvöld á “landinu forna.”
Það minnir þó öllu fremur á
unaðsríkt ferðalag, um bjartar,
Islenzkar vornætur. Enda mun
Jóhann hafa átt margar slíkar
endurminningar. Kunni hann frá
mörgu að segja.
Við Jóhann urðum nágrannar
um tíma. Var það iðulega, að
mér var gengið yfir til hans, eft-
ir kvöldmatinn. “Fengum okkur
í pípu.” Lögðum svo upp og tflug-
um í huganum úr einni heimsálfu
í aðra fyrirstöðulaust. Nógir
voru viðbur^ir og ekki þraut rúm.
Stundir þessar eru mér dýrmæt
innstæða, og með öllu ógleyman-
legar.
Minnisvarði ætti að geyma gröf
Jóhanns. Skyldi hann unninn úr
björtu, íslenzku bergi og traustu
e/ni, og gefa þannig til kynna
hver þar hvílir.
Eg get ekki lagt frá mér penn-
ann, án þess að minnast á Sig-
ríði, ekkju Jóhanns.
Þeim hjónum báðum á eg mikið
upp að unna.
Húsmóðurlegri konu en Sigriði,
er naumast unt að finna. Eru
mannkostir hennar margir og
stórir.
Vildi eg mála mynd atf íslenzkri
húsmóður, myndi eg ekki kjósa
aðra fremur til fyrirmyndar.
Sé Skagafjörður og nærliggj-
andi sveitir rík af konuefnum á
borð við Sigríði, tel eg þeim sreit-
um vel borgið. S. S. C.
Grískt landnám í Orkneyjnm
Guardian”
FRED V. SEIBERT
Announcement has been made by W.
J. Black, Dlrector of Colonization, Agri
culture and Natural Resources for the
Canadian National Railways, of the
appointment of Fred V. Seibert, former-
ly of the Federal Mines Branch at
Ottawa, and one of the best informed
authorities on the natural resources of
Canada, to tho position of Superintend-
ent of Natural Resources for the Cana-
dian National Railways, with jurisdic-
tion over the Provinces of Manitoba
and Saskatchewan.
Búið til yðar eiginj
m
og sparið peninga
Alt sem þér þurfið
er úrgansfeiti og
GILLETTS
HREINT ■ \ZE*
OGGOTT Lt; &
Upplýsingar eru á hverri dós
Fæst í mat-
vörubúðum __
iPSÍ
r
'\
Hafið þér
hörundssjúkdóma ?
GJALDIÐ varúðar við fyrstu ein
lcennum húðsjúkdóma! Ef þér finn-
ið til sárinda eða kláSa, eða hafið
sprungur í hörundi, er bezt að ncvta
strax Zam-Buk. Þau græða fljótt.
Sé húðin bólgin af kláða, eða sár-
um og eitrun, er ekkert meðal,' sem
tekur jafn-fljótt íyrir ræturnar og
Zam-Buk. ÁburSurinn frægi, Zam-
Buk, læknar og græðir nýtt skinn.
Zam-Buk bregst aldrei það hlut-
verk sitt að græða og mýkja og hef-
ir sótthreinsandi áhrif. Eru smyrsl
þau nú notuð í miljónum heimila.
Fáið öskju af þessum merku jurta-
smyrslum, og hafið ávalt við hendina.
Mrs. W. Campbell, að Bonny River
Station, N.B., segir: “Sprungur
ándliti og handleggjum dóttur minn-
ar, urðu að opnum sárum. Við reynd-
um ýms meðul, en ekkert hreif nema
undrasmyrslin Zam-Buk.
ramBuk
Fáið öskju af Zam-Buk í dag! Ein
stærð að eins, 50c. 3 fyrir $1.25..
Zam-Buk Medicinal Sápa, 25c. st
Blaðið “Manchester
skrifar fyrir nokkru:
Flestum munu fornleifarann-
sóknir virðast þur vísindi. — Þó
hafa þeir atburðir gérst á síðari
árum, að svo virðist miklu frem-
ur, að þessi vísindi séu skemtilegri
en ‘spennandi’ njósnarsögur, enda
er það merkilegra að fylgjast með
því, sem gerst hetfir fyr á öldum,
en skálduðum viðburðum nútim-
ans.
Ekki fyrir all-löngu ríkti
skoðun, að frumbyggjar Bretlands
hefðu verið villimenn. Satt er að
vísu, að Keltar stóðu ekki á háu
menningarstigi, en hitt er jafn-
satt, að á undan þeim hefir búið
menningarþjóð í Bretlandi. Þetta
sanna fjölmörg verk tfrumbyggja
á steinum, leifar af byggingum og
fleira, sem bera vott um hátt
menningarstig, fullkomna verka-
skiftingu og alment velgengi.
Fornleifagröftur hefir sýnt, að
slík verk sem þessi, finnast víða
um heim, og gæti það bent á, að
útflutningur sömu þjóðflokka hafi
um langan aldur átt sér stað til
ýmissa staða um Evrópu og víð
ar. Etftir samskonar rannsókn-
um í austurhluta Miðjarðarhafs,
má telja víst, að þetta hatfi verið
Grikkir.
ÞEGAR alt annað hefir
verið reynt og eitthvað
hefir verið að því öllu, þá
hafa bæði heilbrigðir og
sjúkir í leit sinni að hollustu
fæðutegundum, ávalt fundið
GÖÐA
MJÓLK
Einu fæðunnar, sem full-
nægir allra þörfum, hvernig
sem ástatt er.
Síðasta og bezta sönnunin fjrrir
þessari skoðun var fundur, sem
gerður var í Skeljafirði í Orkn-
eyjum. Fanst þar tvöföld öxi, sem
var að öllu leyti af sömu gerð og
öxi sú, sem talin var heilagt
skjaldarmerki Krítarbúa, er í forn-
öld höfðu alla forystu í sigling-
um. Það er enginn efi á því, að
jrátt fyrir það þótt loftslag þar
norður írá hafi verið grískum
sú innflytjendum óþægilegt, þá finn-
ast enir leifar af Miðjarðarhafs-
menningu í Orkneyjum.
öll ástæða er til að dást að á-
huga og dugnaði Forngrikkja.
Án allrar þekkingar um leiðina,
hættu þeir sér út á opin hóf á
fleytum, sem í augúm nútíma-
manna mundu virðast hlægileg-
ar. Sögnin um Ultima Thule er
enginn uppspuni. Engin ástæða
er til að halda, að þeir sjófaMnd-
ur, sem hættu sér alla leið til
Orkneyja, hafi ekki haldið lengra.
Þessar rannsóknir gefa þeirri
skoðun byr, ag það geti hafa ver-
ið Grikkir, sem fyrstir komu til
íslands. — Lesb.
Crescent mjólk er hreinsuð 1;
mjólk, rjómi, smjör, áfir, Cottage Cheese, Sími: 37 101
CRESCENT CREAMERY COMPANY, LTD.
G5HEB
0 D Ý R
SKEMTIFERÐA
FARGJÖLD
AUSTUR CANADA
Farbréf til tölu daglega
1. DESEMBER til 5. JANÚAR
Frá öllum stöðvum í Manitoba (Winnipeg
og vestur) Saskatchewan og Alberta.
Gilda í 3 mánuði.
KYRRAHAFS-STRÖND
VICTORIA - VANCOUVER
NEW WESTMINSTER
Farbréf til Sölu
1. Des. og hvem Þriðjudag og fimtudag
til 6. Febrúar.
GAMLA LANDIÐ
Til Atlantshafs Hafna, Saint John, Halifax
1. DESEMBER til 5. JANÚAR
Gilda í 5 mánuði.
Sömu vagnar alla leið til strandar.
Umboðsmenn vorir gcfa yður með ánœgju allar upplýs-
ingar viðvíkjandi fargjöldum og öðru scm að ferðum lýtur.
City Ticket Offlce, Cor. Portage & Main, Phone 843 211-12-13
Depct Ticket Office, Phone 843 216-17.
A. Calder & Co., 663 Maln St., Phone 26 313,
H. D'Eschambault, 133 Masson St., St. Bonifaoe, Phone 201 481
Canadiatt Pacific
Always Carry Canadian Pacific Travellers’ Checks.
WHITE SEAL
BEER
Ljúíur og
heilnæmur
drykkur
með þetta aðlaðandi bragð, sem
aðeins humall og hæfilegur aldur
geta vejtt.
MALDEN ELEVATOR
COMYANY LIMITED
Stjórnarleyfi og ábyrgð. Aðalskrifstofa: Grain Exchange, Winnipeg.
Stocks - Bonds - Mines - Grains
Vér höfum skrifstofur I öllum helztu borgum 1 Vestur-Canada, og einka
símasamband við alla hveiti- og stock-markaði og bjððum því viðskifta-
vinum vorum hina beztu afgreiðslu. Hveitikaup fyrir aðra eru höndluð
með sömu varfærnl og hyggindum, eins og stocks og bonds. Leitið uþp-
lýsinga hjá hvaða banka sem er.
Komist í samband við ráösmann vom á þeirri skrifstofu,
sem nœst yður er.
Winnipeg
Regina
Moose Jaw
Swift Current
Saskatoon
Calgary
Brandon
Rosetown
Gull Lake
Assiniboia
Herbert
Weyburn
Biggar
Indian Head
Prince Albert
Tofield
Edmonton
Kerrobert
Til að vera viss, skrifið & yðar Bills of lading: “Advise Malden
Elevator Company, Limited, Grain Exchange, Winnipeg.”
Stofnað 1882
Löggilt 1914
Pæst í öllum löggiltum ölstofum
og í Cash and Carry búðum.
The
Kiewel
Brewing Go.
Limited
St. Boniiace Man.
Hafa hitað heimili í Winnipeg síðan “82”
D. D.WOOD & SONS, LTD.
VICTOR A. WOOD HOWARD WOOD LIONEL E. WOOD
President Treasuser Secretary
(Piltarnir, sem öllum reyna að þóknast)
KOL og KÓK
Talsími: 87 308
Þrjár símalínur