Lögberg - 25.09.1930, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 25. SEPTEMBER 1930.
Bln. 5.
1840- 1930
Dveljið um jólin o'g nýárið
yðar forna föðurlandi. Sigl-
ið á einu hinna 'stóru Cunard
?kipa frá Montreal—afbragðs
farrými, fyrirtaks fæði og
fyrsta flokks aðbúð.
Sérstök Jólaferð (undir um-
sjón Mr. Einars Lindblad)
með S.S. “Alaunia” 21. nóv-
ember til skandinavisku land-
anna. Lágt verð til stór-
borga Norðurálfunnar.
Leitið upplýsinga á yðar eig-
in tungurpáli.
^70 Maln Sl Wlnnipeg
ILu^/%irjd
* - Canadian Service ~
Vikulegar siglingar frá
Montreal til Evrópu
fram að 28. nðv., eftir
það frá Halifax. !
Dánarminning
Frá Islandi
ur og tengdasyni, Mr. o!g Mrs. Pét-
ur Guðmundsson, þegar kona hans
dc þar, þrem mánuðum áður, eins
og getið hefir verið hér að framan.
Friðrik var heilsusterkur maður
mest part alla æfi, en varð hrum-
Ámeríku og kom til Minneota 8.
ágúst, nú fyrir 47 árum síðan.
Tók hann sér land stuttu eftir það
í Austur-bygð íslendinga þar; náði
hann þar í ágætt heimilisrettar-
land, en varð þó að borga 500 dali
vel trúuð kona og vildi helzt ekki
sjá nema hina björtu hlið lífsins.
Ánægjan með lífið, og fórnfýsin
að hjálpa, og láta sem mest gott
af sér leiða, með sínum óþreyt-
andi vilja, gerði hana sæla hér i
lífi; hún var si-viljug til að vinna
fyrir góð málefni, og afkastaðij komst á níunda tug aldurs síns.
þar miklu, eftir því sem heilsa^ Hann var ekki veikur að telja fyr
ihennar o!g kraftar leyfðu; munu en þrjár síðustu vikurnar, þá fékk
1 flestir bera henni það, sem hún },ann líka slag, sem leiddi hann1 flutti til Minneota, hvar þau
vann með. Sem husmoðir var tii dauða og dauðinn varð honum' keyptu sér heimili, er þau bjuggu
hun bæði þrifin og sparsom, og sætur 0g velkominn; hann hafði! á að heita mátti til dauðadags, 32
fór vel með sitt. Heimili hennar, ott þr4g ag hann kæmi fyr_ Hann' ár. ________ Friðrik átti nokkuð mörg
sem aldrei var hareist holl í þessu var jarðsun!ginn á fjórða degi eft-1 systkini, eg held 7 eða 8, en mér
landi, var ætið vel umgengið, og ir að hann dó> af sama presti og' er ekki kunnúgt hvað ifir af þeim;
þar rikti ávalt íriður, ánægja og hona hanS) og iagður við hlið bræður þrír eða fjórir eru held é'g
Mr. og Mrs. Friðrik Guðmundsson.
ur og sansalítill eftir að hann' fyrir 160 ekrurnar. Þar bjó hann
með konu o'g þremur börnu/n
tii
og
þeirra lengst af í 14 ár, þar
1897, að hann seldi landið
Þó langt sé liðið frá burtför
hinna látnu, sem minst verður hér
á eftir, þá langar mig til að koma
nokkrum minningarorðum um þau
í íslenzkt blað. — Að sönnu komu
út fögur eftirmæli um þau í ensku
blaði, The Minneota Mascot, strax
gleði. Man eg það fyrir meir en^ hennar [ grafreit Sankti Páls safn-
tuttugu árum síðan, þe!gar eg varj agar [ Minneota. Margt af heima-
henni nálægur, hvaða unun hún og agkomufólki fylgdi honum til
legu, að eins tveggja vikna, en hafði af því, að veita þeim, sem grafar
íór hnignandi með heilsu alt það til hennar komu. Mátti segja, að, Friðrik ólst upp hjá foreldrum
sumar, og var, ef til vill, aldrei gestrisnin væri þar á háu stigi ^ sinum, Guðmundi og Guðrúnu, til
heilsusterk, eftir að hún gekk fyrir henni, og hvað allar hennar; fermingaraidurs, er hann fór að
undir uppskurð fyrir 3—4 árum góðgerðir voru útilátnar með m>k-|Sjá fyrir ser sjálfur. Hann var
s.ðan, ef eg man rétt. Alt siðasta illi ánægju og gleði, það tók víst snemma ötull og verkgefinn og
áumarið sem hún lifði, virtist hún hjörtu flestra sem þáðu. | þdtti góður og hygginn vinnumað-
Akureyri. Hann er braðgafaður( að þeim játnum) sitt [ hv0rt skifti.l ekki vera hættulega veik, fyr en Sem móðir, var Guðný ástrík o£ ur> þ€gar’hann komst til fullorð-
piltur og undravel lærður a þeim €n þar sem það blað gat ekki náð tvær siðustu vikurnar, kom því umhyggjusöm. Hún elskaði börn-| insára. yar hann um tíma ráðs-
verour pvi þessi minnmg aoaiiega nennar og cenguasonar, og sioan magur) 0g groðahugunnn eetti “*"*»**
fyrir þá. Eftirmælin í The Mas-j frá Sankti iPáls kirkju í Minneota, ‘■.amtalsins við þær; þær heimsóttu hann á stað, rúmlega þrítugan, að FrissaI sv0 var hann oft kal‘að'
cot” fullnælgja öllum, sem þau' að fjölda fólks viðstöddum, þar Þau Fr. og G. á hverju ári og voru taka sér bújörð) þó hann væri þá ur í Minneota, því allir bæjarbu-
Akureyri, 28. ágúst. ! aldri. Á þeim fáu vikum, sem til allra ættingja og vina þeirra)l dauði hennar mjög á óvart. Inn- in s>n og barnabörnin heitt, ásamtj maður hjá sára jakobi Bene-
Tryggvi Þórhallsson forsæt- hann hefir dvalið hér á landi, sem enn eru á lífi> einkun( h€Íma' vortis meinsemd í maganum var tengdabörnunum, enda var það diktssyni a Hjaltastað í Hjalta
isráðherra, sneri heim á leið með heflr hann komist svo niður í ís-j á fosturjörðinni, *né heldur að álitið að hefði að síðustu slökt henni alt saman gott og hjálp- staðaþinghá, og vinnumaður hing
“Drotningunni” á laugardaginn 'enzku, að hann skilur mikið dag- allir þeir hefðu gagn af hérlenduj hennar líf. Að þrem dögum liðn- samt í ellinni. Hún tók oft til að og þangað eftir það. En ekki
var. Var heilsa hans orðin góð le£f mal’ °g talar íslenzku nokk-, máli) þá vil eg reyna að bæta! um fór fram jarðarför Guðnýjar Þess í bréfum til mín, hvað henni: undi hann þvi ien!gi> að vinna
eftir veikindakast hans hér. Er uð- — Sjálfur harmaði séra Jónjþpim það upp & móðurmaiinU) ogj sálugu, fyrst frá heimili dóttur líkuðu *el tengdadæturnar tvær.j fyrir aðra> því hann var gróða.
það sýnt, að Tr. Þ. verður vegna Það, hvað hann væri orðinn slak-( verður þvi þessi minning aðallega'hennar og ten'gdasonar, og síðan Þó hún gæti ekki ti> fulls notið( maður) og gróðahugurinn setti
heilsubrests síns að halda sér frá ur að tala móðurmál sitt, sem
ferðalc!gum að mestu. Að öðru ekki er að furöa eftir 60 ára
leyti þolir hann vel mikla áreynslu burtuveru. Hann talar íslenzku
heima fyrir, eins og hin margþátt- eftir öl>um vonum.
uðu störf hans í þágu landbúnað- Að þessari íslandsför sinni af-
arins bera ljósastan vottinn um: lokinni, ætlar séra Jón Sveinsson
Er áhugi hans fyrir framförum að skrifa bók um ísland á þýzku.
atvinuveganna sílifandi, og er Allir þeir, sem kynst hafa séra
það mikil hamingja fyri/ íslenzka Jóni Sveinssýni hér, munu árna
bændastétt fyrst og fremst o!g alla honum allra heilla við burtför
þjóðina að hafa fyrir atvinnu- sína héðan. — Dagur.
málaráðherra mann með jafn- __________
allir dánir; systur hans fjórar:
Margrét elzt þeirra, Snjólaug
næst, Anna og Guðríður eitthvað
yngri; veit ekki heldur hvað lífir
af þeim; en tvær þær fyrstnefndu
komu til Nýja íslands; sú elzta,
Margrét, kom á undan Friðrik ti>
Ameríku. Móðir Friðiriks, Guð-
rún, kom með honum yfir hafið,
en fór strax til Nýja íslands til
Margrétar dóttur sinnar þar og
manns hennar; dó hún þar hjá
dóttur sinni á tíræðis aldri.
Friðrik var lundgóður maður,
naumast þó eins og kona hans
Guðný, en fullur af kátínu og
spaugi, alt fram á síðustu ár.
Margir höfðu gaman að gamla
lásu, því minning þeirra Friðriks á meðal voru tveir synir hennar stundum nokkra daga hjá þeim, og ogiftur; ték Hjartarstaði til leigu
og Guðnýjar, verður hvergi betur
skráð en hún var þar; þar var
þeim lýst svo vel og saringjarn-
lega, enda voru þau vel þekt
ritstjóra þess blaðs í 30 ár.
og konur þeirra, sem búa í fjar- Þá gat alt skilið hvað annað, svo og þjo þar nokkur ár með móður
lægð, ásamt mörgum fleiri vinum var alúðin og góðvildin á háu
aðkomnum. Prestur þessa safn- stiK> á báðar hliðar.
af aðar, sem sú látna heyrði til, séra Fiábæra . umönnun og hlýhug mikið gert; en móðir hans ern og
G. Guttormsson, framkvæmdi em- sýndi hún manni sínum alt í 'gegnj vel hraust) þá komin á áttræðis-
sinni; var faðir hans á orðinn
gama>l og hrumur o!g gat ekki
skörpum skilningi og sterkum
vilja til umbóta eins og Tryggva
Þórhallsson.
Ársrit Laugaskóla, 5. ár, hefir
Degi verið sent. Mikill hluti rits-
ins er að þessu sinni helgaður
minningu Völundar sál. Guðmnds-
sonar frá-Sandi. Hefst ritlð með
aðalnámsritgerð Völundar 1927 og
nefnist hún “Líkingar í íslenzkum
bókmentum”. Enn fremur birtast
nokkur kvæði eftir sama höfund.
Við lestur hins ofangreinda kem-
ur þessi spurninlg upp í huganum:
Hversu miklu mannviti og snilli-
gáfum hefir ísland verið svift með
andláti Völundar Guðmundáson-
ar, þessa rúmlega tvítuga ung-
lirigs? En það er til lítils að
spyrja, þegar eriginn getur svar-
að. — Faðir Völundar, Guðmund-
ur Friðjónsson, Þóroddur bróðir
hans og Arnór Sigurjónsson frændi
hans, yrkja allir minningarljóð
um hið látna skyldmenni, og auk
þess skrifar Arnór í óbundnu
máli um hann.
Þá er í ritinu grein um norska
skáldið Per Siv'e, eftir Þórpdd
Guðmundson, o!g margt fleira.
Alls stunduðu nám í skólanum
síðasta vetur, 24 í eldri deild og
51 í yngri deild, eða 75 reglulegir
r.emendur. En a>ls voru þar 92, er
nutu einhverrar kenslu. — Dag-
kostnaður var sami og síðastl. vet-
ur kr. 1.65 fyrir pilta o!g kr. 1.33'
ar þektu hann og var vel til hans
fyrir hans hispurslausu einlægrii
og kátu lund. Minneotaa blaðið
sa'gði við burtför hans, að hans
mundi verða saknað af mörgum,
þegar hann hætti að koma fram á
Kennarinn: Hvaða fjögur orð
eru það, sem skólabörnin nota oft-
ast?
Nemandi:‘ Eg veit það ekki.
Kennarinn: Alveg rétt.
Þann 11. september 1929, laust
eftir !miðjan dag, burtkallaðist
að heimili dóttur sinnar, Mrs. Pét-
ur Guðmundsso'n, nokkrar mílur
norður frá bænum Minneota, í
Minnesótaríkinu, kona Friðriks
Guðmundssonar frá Eyðum, að
nafni Guðný Soffía Þorláksdótt-
ir. Lézt Guðný heitin eftir stutta
bættisverk útfararinnar, og hafði tra Þv> fyrst að þau bundu sitt a]dur, 0g stundaði búskapinn af KanFstettum bæjarins, og get eg
mælst vel yfir kistu þeirrar hjúskaparheit, en ekki sízt á síð-j áhuga með syni sinum. á fyrstu'
látnu. Fjórir af hennar beztu >'stu árum, eftir að ellin tók að^ búskaparárum Friðriks græddist
vinum og velgjörðamönnum þar í bey'gja hann og hann varð svo^ honum sv0 fá) að hann flutti sig
bænum, báru hana til grafar, á- hjálpar þurfandi. Sýndi það
mann
a-
Guðný
ENROLL NOW
fyrir stúlkur, en yfir veturinn um
300 kr. fyrir pilta og 240 kr. fyrir
stúlkur. Er þar alt reiknað, fæði,
ljós, hiti, þjónusta.
iSéra Jón Sveinsson, sem dval-
ið hefir hér á æskustöðvum sínum
undanfarnar vikur, kvaddi Akur-
eyri og Norðurland fyrir síðustu
he>gi. Fór hann í bifreið til,
Reykjavíkur og mun taka sér farj
þaðan utan innan skamms. Hefir j
séra Jón þótt góður gestur, hvar
sem hann hefir komið hér o!g á-
unnið sér hlýleik og virðingu
a’lra, er honum háfa kynst. Hann
ferðaðist dálítið hér um nágrenn-
ið og heimsótti einkum þá bæi,
þar sem hann hafði dvalið sem
barn; hafði hann mikla ánægju
af því að rifja þannig upp minn-
ingarnar frá bernskunni. Flestra
eða allra þessara bæja >ætur hannj
getið í sögum sínum, en hefir
breytt um nöfn á sumum. Séra'
Jón er stálminnugur og man t. d.
eftir húsaskipun á bæjum, sem
hann þekti hér fyrir 60—70 ár-
um, en nú er hún allstaðar breytt
orðin. — Lengsta för J. S. hér var
upp í Mývatnssveit og fór hann
alla leið upp að Reykjahlíðarnám-
um. Á því ferðalagi var bæjar-
stjóri Jón iSveinsson með honum.
í þessari ís'andsferð séra J. S.,
er í fylgd með honum þýzkur un'g-
>ir>gspiltur, að eins 16 ára gam-
»11, Viktor Thieseh að nfani, frá
Þænum Horb, sem er á stærð við
for the
Fall Term
m
Manitobas Fine§l
Business College
INDIVIDUAL INSTRUCTION
Day and Evening Classes
THE MALL — WINNIPEG
BRANCHES IN ELMWOOD AND ST- JAMES
samt tveimur nákomnum frændum þreifanlega, hvaða
hennar utanað frá, þeim bræðrum hafði að geyma.
um Jóhanni og Sigurði Gunn- Blessuð veri minning hennar.
laugssonum; voru þau sysrtabörn, Þann 16. desember 1929, andað-
Guðný og þeir. ist Friðrik Guðmundsson, 93 ára
Guðný var fædd þ. 25. marz 1856 að aldri. Var hann fæddur á sama
á Hreimstöðum í Hjaltastaðaþing- heimili og kona hans Guðný,
frá Hjartarstöðum og á betri i um Þönkum
jörð og stærri, Eiða, sem varð ^elt’ s’g al(lre>
búnaðarskólasetur Austurlands.
eftir að Friðrik fór þaðan; en
um þær mundir 'gifti Friðrik sig
árið 1876, eins og áður. var sagt,
og eftir 7—8 ára búskap á Eyðum
var hann búinn að kaupa allan
há, N.-Múlasýslu, og var því 73 Hreimstöðum, í aprílmán. 1836;, Eyðastól, sem saman stóð af
heimajörðinni og smájörðum í
kring. Var hann oft kendur við
Eðya eftir það..
Árið 1883 se>di Friðrik Eyðastól
og flutti með fjölskyldu sína til
BORGIÐ $
AÐEINS
Og vér sendum yður hvað fat
sem vera skal í búð vorri, sem
kostar alt að $19.75.
ara í marz 1929. Hún var dóttir hefði því orðið 94 ára í s.l. apríl,
Þorláks Bergvinssonar og Vilborg- ef hann hefði lifað svo lengi.
ar Vilhjálfsdóttur bónda, síðast Hann dó á heimili vinar síns í
á Hjartarstöðum í Hjaltastaða- Minneota, Jóhanns Guðmundsson-
þinghá. Mjö'g ung fór Guðný frá ar. Þangað flutti hann frá dótt-
foreldrum sínum til móðursystur
sinnar,
foreldra áðurnefndra bræðra, er
báru frænku sína til grafar. Voru
þau hjón búsett á Hjartarstöðum,'
eftir að Vilhjálmur dó. ólu þau
Guðnýju upp sem þeirra eigið
barn væri, til tvítugs aldurs, að
hún giftist þá Friðriki Guðmunds-
syni, sem síðar verður getið. En
þá voru þau Gunnlaugur og Guð-
finna komin að Bóndastöðm í sömu
sveit, þe!gar Guðný fór frá þeim,
&:.m mun hafa verið árið 1876, því
þá giftist hún það sumar. 1 53 ár
lifði hún í farsælu hjónabandi með
manni sínum, Friðriki. Þeim varð
fimm b^rna auðið, tvö dóu stuttu
eftir fæðinguna, en þrjú lifa for-
eldra sína: Vilborg, elzt þeirra,
kona Péturs Guðmundssonar, áður
nefnds; Már, búsettur að Miles
City, í Montana-ríki, forstöðumað-
Ur þar hjá járnbrautarfél. (Freight
Conductor) í mörg ár, giftur hér-
lendri konu; og Jósef Sigfinnur,
yngstur, giftur einnig, hérlendri
konu; er hann búsettur í Minnea-
polis, Minesotaríki, og er þjónn
Ford bílafélagsins, sem hefir eina ,*jr
sina stóru bílastöð í St. Paul, Minn. fiI
Hefir Jósef haldið þar ábyrgðar-
mikilli stöðu í mörg ár, sem “Traf-
fic Manager”. Auk þessara eftir-
lifandi ástvina eru fimm barna-j
fcörn, einn bróðir, Hóseas, í Seattle,'
Wash., og ein systir, Sigurborg,!
búsett á íslandi.— Og þegar Guð-j
ný dó harmaði mest skilnaðinn
hennar háaldraði eiginmaður, 93
ára gamall, sem þá var sviftur að-(
al aðstoð sinni og huggun í þessu
lífi. en sem fékk lausn þremur
mánuðum síðar.
Guðný heitin var prýðilega vel
af guði gefin; og líklega greindust'
allra sinna systkyna — að gáfum
þeirra þó ólöstuðum; og kunnugt
var mér um, að hún átti meira af
sumum fögrum dygðum, en nokk-1
urt hinna systkinanna. Verður j
mér sérstaklega fyrir að nefna
glaðlyndi hennar, sem var svo
ríkt í fari hennar. Gleðibrosið, og
hið sífelda glaða viðmót, er hún
sýndi öllum sem hún komst í kynni
við, gat ekki annað en aflað
henni margra vina. Enda áti
hún þá marga. En hún hafði fleiri
kosti til að bera, glaðlyndinu
fylgdi ánægja og jafnlyndi og góð-
hugur til allra manna. Hún var
vel sett mig inn í það. — Friðrik
var mikill trúmaður í vissum
skilnirigi, og talaði oft með djúp-
um trúarbrögð, en
við útskúfunar-
kenninguna; á hana réðist hann
snemma á okka’r samverutímum
við mig, en ég bablaði altént held-
ur á móti honum þar, 'reyndi að
sannfæra hann um það, að vistar-
verurnar væru þóv margar hinu
megin, eftir biblíukenningunui, o'g
sennilega mismunandi.' En trú
hans var svo isterk á algæzku og
miskun álföðursins, að hann myndi
ekki tormtíma neinum..
Hóséás Thorlaksson.
9
0
n
0
B
0
n
0
jí
0
n
0
n
0
TIUNDA AFMÆLIS SALA
AGÆTT VERÐ - MIKIÐ URVAL
og með
Allra Hægustu Borgunarskilmálum
NIÐUR
OG
FYRIR
$
5
NIÐUR
Sendum vér yður hvaða fat sem
er í búðinni, sem kostar alt að
$60.00.
AFGANGURINN B0RGIST á 20 VIKUM
Tryggið yður verð peninganna og njótið lengi ánægjunnar af þægindunum, er fötin
veita, heldur en að bíða þangað til þér getið borgað alt í einu.
ALLAR NÝJUSTU GERÐIR FYRIR YFIRSTANDANDI ARSTIÐ. Nýjar vörur koma
daglega, svo vér höfum fullkomið úrval af gerðum, litum og stærðum.
KLÆÐIS YFIRHAFNIR
Fallegar gerðir, saumaðar í beztu fataverksmiðjum.
Ljómandi fallegir Fur kragar og Chamois millifóður.
SÉRSTAKLEGA
HÆGIR
BORBUNAR
SKILMALAR
10% NIÐURBBORGUN
$24.75 til $49.50
Fur Yfirhafnir
Afgangurinn í mjög litlum viku- eða mánaðar borgunum, meðan vfirhöfin er notuð.
LASKIN LAMBS - MUSKRAT - SEALS
0
Tá
0
9
0
S
9
0
9
0
9
0
9
0
9
l’aymcnts l.td.
SÉRSTAKLEGA
HÆGIR
BORGUNAR-
SKILMALAR.
10% NIÐURBORGUN
Skoðið vort úrval
áður en þér
kaupið,
Jr
AGÆTT
VERÐ
$7 5. «■ $235.
KJÓLAR
Fur yfirhöfnum
haldið í lagi
i heilt ár.
NOTIÐ LÁNS-
TRAUST YÐAR
Satins,
Flares,
Celanese Crepe, Flat Crepes, Georgettes, Crepe de Chine og Lac. Gerðir:
tiers, sidedrapes and pleats. — Síðustu gerðir fyrir haustið. Stærðir 14 til 48.
$6.95
$9.75 $12.75 $24.75 $29.50
Búðin opin á laugardögum til kl. 10
2nd Floor
Winnipeg
Piano Bldg.
MARTIN & CO.
Portage
and
Hargrave
0
%
0
9
0
n
0
n
0
a
0
\
0
B
0
9
0
0
0
«
0
0
0
»
0
B
0
\
0
h