Lögberg - 12.03.1931, Qupperneq 2

Bls. 2.
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. MARZ, 1931.
Nautak.
Kálfsk.
Svínak.
Sauðak.
Ræða Ingaldsons
(Framh.
Geymt á kælihúsunum í Canada:
1. jan. 1928
22,903,491
1,710,222
34,0^8,425
6,317,906
1. jan. 1929
18,154,221
1,574,614
27,879,654
5,475,404
1. jan. 1930
23,049,329
3,329,765
28,066,276
8,650,621
1. jan. 1931
11,546,604
2,002,357
17,582,105
6,855,488
Fimm ára meðaltal,
1. janúar 1931:
Nautakjöt ....... .... 22,570,207
Kálfskjöt ........... 2,337,768
Svínakjöt .......... 29,048,905
Sauðakjöt............ 6,284,520
Slátrað kvikfé með eftirliti:
1927 1928 1929 1930
Naut'gripir .... 733,337 699,384 701,866 602,007
Kálfar ......... 414,657 416,990 367,237 376,237
Svín ......... 2,540,342 2,547.024 2,353,161 1,926,325
Sauðfé ......... 618,057 638,752 725,004 745,119
Af tölum þeim, er hér hafa
verið tilfærðar, er það ljóst, að
auka mætti verzlunina til góðra
muna. í hverju einasta fylki sýna
skýrslurnar það, að svínum hefir
fjölgað frá 50 til 150%, og þýðir
það, eins og fyr er frá skýrt, að
vér höfum svín afgangs til út-
flutnin'gs. Nautgripum fjölgai
ekki eins ört — en það kemur í
ljós, að útfluttir nautgripir héðan
til Bandaríkjania árið 1929 voru
160,103. Þ«egar tollurinn hækk-
aði, var úti um allan útflutning
þangað.
Herra þingforseti! Eftir því
sem ipér skilst, er það tvent, sem
bændurnir í Canada verða að gera
í sambandi við kvikfjárræktina:
í fyrsta lagi verða þeir að afla
sér markaðs til þess að selja það
kvikfé, sem þeir hafa afgangs.
Eg átti því láni að fagna, að
ferðast til Englands í júlímánuði
í sumar sem leið. Á meðan ég
dvaldi þar, varði ég nokkrum tima
til þess að afla mér fræðslu í sam-
bandi við sölutækifæri þar í landi,
og skal hér stuttlega skýrt frá
þeim áran'gri, sem af því varð:
Á Smithfield sölustaðnum í
Lundúnaborg, er hér um 75% af
öllu nautakjöti, sem selt er, frá
Argentínuríkinu. Nálægt 70% af
reyktu svínakjöti, s;em þar er
selt, er frá Danmörku, og 60% af
sauðakjöti frá Ástralíu, Nýja Sjá-
landi og Argentínu. Lifandi naut-
gripir eru fluttir frá írlandi til
Liverpool, eða til Birkenhead og
Manchester í stórum stil, en ná-
kvæma skýrslu um það fékk eg
ekki.
Lifandi nautpeningur, sem þar
var slátrað, var tvennskonar —
stutthyrningar og svartir, kollótt-
ir geldinlgar. Stuthyrningarnir
eru gott kyn, en vér þurfum alls
ekki að hræðast samkepnina að
því er svörtu kollóttu geldingana
snertir. Eftir vitnisburði þeirra,
sem verzlað hafa með vora can-
adisku nautgripi, eru þeir vel
fallnir til sölu þar sem verzlað er
með kjöt, og feitir geldinlgar, sem
út voru fluttir héðan síðastliðið
haust, þóttu góðir. Sama er að
segja um reykt svínakjöt frá oss,
—það er í miklu áliti. Allstaðar
var lögð áherzla á það, að stöðug-
ur flutninlgur ætti sér stað.
Herra þingforseti: Hvernig er
högum háttað og hvert er útlitið
með sölu á lifandi nautgripum eða
nautakjöti til Englands Eins og
fyr er frá skýrt, er mikil eftirsókn
í London eftir nautakjðti o!g sölt-
uðu svínakjöti frá Argentina —
ekki eins mikil á öðrum stöðum—,
og selst það að meðaltali 2 til 3
peningum (pence) lægra, eða 4
til 6 centum minna en það, sem
slátrað er heima fyrir. Fimtánda
janúar í ár seldust ástraliskar
síður á 8—9 cent. og enskar eða
skozkar á 12—14 cents. Þegar
þessi verðmunur er tekinn til
greina, velgur hann upp á móti
nokkru af flutningsgjaldinn á lif-
andi gripum, sem héðan eru flutt-
ir. Sömuleiðis lítur út fyrir, að
selja megi það sem vér köllum
“Baby Beef”.
Ráðlegt virðist vera, að feera
einhverjar ráðstafanir 1 þessa átt,
slátra nokkru af gripum vorum í
Montreal og senda kjötið til Eng-
lands. Herra þingforseti, véi
mættum einnig spyrja hvert sé út-
lit með svínasölu. — Yikuna, sem
endaði 23. janúar, var ekki minst
á neitt canadiskt svínakjöt reykt, í
markaðsskýrslunum; en danskt,
reykt svínakjöt var þá 12—14
cents og er það lælgsta verð, sem
verið hefir í mörg ár; 1929 var það
23—24 cents.
Þeir sem með kjöt og kvikfé
verzla, og í raun og veru þeir, sem
kjötið kaupa, vildu fremur kaupa
það frá Canada, þó æfinlega með
því skilyrði, að vér kaupum aftur
vörur, sem þar eru búnar til.
Ástæðan fyrir því er talin þessi:
95% allra Englendinlga eru bæjar-
búar (smærri og stærri bæja);
byggja þeir alla sína framtíð á
iðnaði beinlinis eða óbeinlínis.
Þeir verða því að kaupa jarðar-
gróða frá þeim þjóðum,, sem vilj-
ugar eru að kaupa aðrar vörur í
skiftum.
Algent var, að menn sögðu, að
Danir seldu reykt svínakjöt og
keyptu frá öðrum þjóðum, svo sem
Þjóðverjum, Frökkum og ítöium.
Herra þingforseti: Þegar tekið
er tillit til hátollanna í Canada,
hvað er -það þá, sem vér getum
bezt vænst? Herra þingforseti:
Frjáls verzlun við allar þjóðir
væri æskilegust, en um það er
ekki að ræða. Vér ættum þó að
minsta kosti að mega vænta hindr-
unarlausrar verzlunar milli Can-
ada og móðurþjóðarinnar.
í öðru lagi verða bændurnir að
mæta því stöðuga lögmáli, að
verð á kvikfénaði lækkar o!g hækk-
ar og er það skaðlegt bæði fyrir
framleiðandann og neytandann. Á
því er einnig hætta, að gildandi
verð á kvikfé lækki, þegar út-
flutnigar hefjast, þvi útflutnings-
verðið hlýtur að vera lægra en
það verð, sem fá má fyrir kjöt
og kjötmat heima fyrir. Eg geri
mér glögga grein fyrir þeim erf-
iðleikum, sem á því eru að ákveða
meðalverð, en eg álít samt, að
það sé þess virði að á það sé
minst, sem eitt af þeim málefn-
um, er fyrir stjórninni liggja.
í hásætisræðunni er minst á
það, að vissir sjóðir hafi verið
afhentir kvikfjár lánfélagi Mani-
toa. Vér viðurkennum það vissu-
lega, að þar var spor stigið í
rétta átt, og eg skal leyfa mér
að nota þetta tækifæri til þess
að óska forsætisráðherranum og
stjórn hans til hamingju með það
spor. Kvikfjárfélag Manitoba
seldi hluti sem hér segir :
1929 1930
1 pktóber .... .... 586 953
í nóvember. .. .... 474 831
í desember .. 55 283
1,115 2,067
Þegar vér erum að hugsa um
markaðsmiálin o!g ræða þau,
verður það stundum ofarlega )
huga vorum, hvers ívegna mis-
munandi verð eigi sér stað á
kornframleiðslunni; hvers vegna
það sé ekki alt af svipað. Oss
verður að spyrja, hvort ástæðan
fyrir því sé tilbúin, eða hvort
hún sé eðlileg afleiðing af fram-
leiðslu og vöruþörf, sem svo oft
er talað um. Oss verður einnig að
spyrja þeirrar spurningar, hvers
vegna kornvara sé ekki háð
stjórnareftirliti á sama hátt og
kvikfjárverzlun ríkisins.
Þegar um kvikfjárverzlun er að
ræða, verða hluttalkendu henn-
ar að beygja sig undir lög, sem
ákveða eða takmarka laun fyrir
störf þeirra og einnig sölulaun;
sömuleiðis ákveða lögin veðfé,
sem þeir verða að hafa. Engum
er leyft að selja svín eða naut-
gripi á öðru verði en því, sem í
raun réttri á sér stað; þeir verða
að hafa það kvikfé, sem þeir
aelja 0g verða að afhenda það,
sem keypt er.
Stöðug sala er það, sem mest á
ríður fyrir koirnfrþmleiðandann.
Með því takmarki hafa um 140
þús. kornyrkjubændur í Vestur-
Canada myndað félag í samvinnu
skyni. Þessar tilraunir þeirra
hafa hepnast misjafnlega. Áhrif-
in á móti þeim hafa verið bæði
mörg og sterk. Meðal þeirra má
nefna prangarana í hveitiverzl-
uninni. Þetta er auðvitað erfitt
að sanna, vegna þess að enginn,
sem ekki heyrir þeirri verzlun
til, getur fengið neinar upplýs-
ingar um hana. (Frh.)
Reglan hans M. S.
Motto:
Vakri skjóni hann skal heita,;
honum nafnið mun ég veita,1
þó að meri það-sé brún.
Herra ritstjóri Lögbergs!
Enn þá einu sinni verð ég að
leita á náðir yðar, um rúm í háttvj
blaði, vegna hans “M. S.” í des.1
1931 ritar hann grein, er hann
nefnir “Kveðjuorð Kjerúlfs”, og
birtir. hana í Lögbergi. Greinin
er aðgreind í 5 hluta, og eru a. mJ
k. ein vísvitandi ósannindi — ef
M. S. er á annað borð víss vit-
andi — í 4 hinum fyrstu; um nr.
5 get ég ekki sagt með vissu vegna
þess, að sá hluti lýtur að einka-
málum hans, sem eg er ókunnug-
ur, þótt mér hins vegar þyki það
einkennilegt, ha’fi honum ratast
þar satt á munn, fremur en ann-
ars staðar.
Sökum þess, að e'g tel líklegt,
að flestir hafi gleymt hvað það
var, sem upphaflega var deiluat-j
riðið, skal eg nefna það hér. “M.
S.” hafði haldið því fram með
talsvert meira en - óþarflegum
rembingi, að það væri ófrávíkj-
anleg regla, þegar um dróttkveðn-
ar vísur í íslendin'gasögum væri
að ræða, að taka að eins saman
orð, sem stæðu annað hvort í.
fyrri eða seinni helming vísu.1
Hitt telur hann ganga vitfirr-
ingu næst, að taka saman orð úr
fyrri og seinni helming vísu.
I Hann áréttar þetta í þessari grein
| (síðast í 3. hlutaX er hann segir:
| “en!gum hefir orðið það á ,. . . að
rugla Saman fyrri og seinni parti
vísu, um ósamstæð efni.” Hann
virð(st, (þótt þetta sé ekki sem
ljósast orðað) halda því fram, að
1 fyrri og seinni helmingur visu sé
I sér um efni og það undantekn-
j ingarlaust, eftir fyrri skrifum
j hans að dæma — því í fyrstu
! grem sinni færir hann, sem sönn-
, un fyrir þessari firru, að ef ann-
að en þetta, sem hann heldur
I fram, kæmi nokkurn tíma fyrir,
þá mundi það varla hafa farið
fram hjá s é r. Samtímis var á
I honum að heyra, að hann teldi
1 þá, sem fenlgist hefðu, á undan
mér, við vísur Gunnlaugs Orms-
stungu, óskeikula, er til skýr-
inga kæmi. Eg býst nú við að
hann haldi fast við þá skoðun
enn, 0g ekki vil eg væna því, að
hann smelli neinum slíkum, ó-
skeikulum manni í flokk flóna, af
þeirri einu ástæðu að þeir (M. S.
og sá óskeikuli) væri ekki sam-
mála. Einn þeirra, sem á undan
mér hafa fengist við skýrinlgar
á vísum Gunnlaugs, er Dr. Finn-
ur Jónsáon. Eg býst nú ekki
við, að M. S. telji hann óskeik-
ulli, þegar um vísur Kormáksk j
sem M. S. þykist bera mikið skyn
á, er að ræða. En þegar Dr. F. J.
skýrir, a. m. k. eina af vtsum
Kormáks, þá virðir hann að vett-f
ugi þessa reglu M. S. um það, að
ekki megi ru!gla saman fyrrt og
síðari parti átthendrar vísu. Vís-
an Kormáks er svona:
Veit hinn, es tin tannar
trauðr sæfara, enn blauði
(stöndum Ilmr fyr yndi)
ógörva þat (sörva),
hvar eldfaldin alda
opt gengr of skðr drengjum;
hann á vífs at vitja
varma búð á armi.
Og Dr. F. J. tekur vísuna þann-
ig saman (N. isl. Skjd. B. II. bls.
79)i: “Hinn, tráuðr sæfara, enn(
blauði es tannar tin —sörva Ilmr(
stöndumk. fyr yndi — veit ó-
görva þat, hvar eldfaldin alda
igengr opt af skör drengjum; 0. s.
frv. Hvað finst M. S. nú um
Finn, er hann tekur 5. og 6. vísu-
orð saman við orð úr 1. og 5. vísu-
orði? M. S.! eg skal segja yður
hvað mér finst. Dr. F. J. fer
með þessa reglu yðar eins og
Napoleon mikli fór með hernað-
arreglur herforingjanna aiustur-
rísku. Þeir voru hinir lærðustu
menn; kunnu allar hernaðarrelgl-
ur, sem kunnar voru, á fingrum
sér; settu herina þar sem þeir,|
samkvæmt reglunum, áttu að
vera, og í raun og veru var ekki
eftir annað en það, að vinna sig-[
urinn. En hvað gerði NapoIeon?j
Jú, hann virti að vettugi allar
þeirra hernaðarreglur og vann'
sigur; en herforingjarnir gátu!
sannað það, að Napóleon værij
ómentaður uppskafningur, sem;
ekki þekti eða notaði þær regl-|
ur, er þeir töldu frumreglur
hernaðarins. Þér eruð eins og
herforingjarnir—þér getið sann-
að það, að Finnur, Snorri, Kor-
mákur og Gunnlaugur hafi ekki
þekt reglur yðar — en þér eigið
eftir að sanna aðal atriðið, en HvemÍC lxkllcl
það er, að refelan yðar sé algild, ®
nothæf og sigurvænleg. Þetta
var nú í 3. hluta greinar yðar.
En þar er þó fleira ósatt.
1 1. hluta greinar sinnar neit-
ar M. S. því, að eg hafi bent sér
á vísu eftir Snorra, sem koll-
varpaði kenningu M. S., því þeg-
ar hann hefir tilfært orð mín:
‘*E!g hafði bent”, o.s.frv., segir
M. S.: “Svona orðuð bending hef-
ir enn ekki komið fram í hans
skýringabraski.” Auðvitað nefndi
eg ekki þetta “í skýringabraski”
mínu í Morgunbl. Lesbókinnl, þvi
eg gat varla farið að gefa yður
má hægðaleysi
Það er næstum ótrúlegt hve fljótt
Nuga-Tone læknar jafnvel mjög
vont meltingarleysi og losar líkam-
ann við skaðleg efni, sem valda
miklu illu, eins og t. d. vondri mat-
arlyst og vondri metlingu, höfuð-
verk, svima, nýrnaveiki og blöðru-
veiki, taugaveiklun, megrun, svefn-
leysi og þessum ónotalegu þreytu-
verkjum, jafnvel strax á morgun.
Nuga-Tone hefir veitt þúsundum
. j manna heilsubót, gefið þeim meiri
orku og meiri áhuga sem fylgir góöri
heilsu. Þú getur fengið Nuga-
Tone alstaðar þar sem meðul eru
seld, ef lyfsalinn hefir það ekki við
, ,. , c „„ hendina, þá láttu hann útvega það
bendirfgar fyr en eg vissi að þer
voruð til. Hins vegar benti eg_____________________________________
yður á 14. vísuna í Háttatalij
, - r * er rétt. Samt er þessi M. S. svo
Snorra, þegar 1 fyrstu svaragrein 1 .
. . , , . . osvifinn eða heimskur, að hann
minni, og hun er þar enn. Alt, . .
„ . , ,, , .«• i hyggst annað hvort geta talið
sem M. S. segir um þetta atnði,: , _
, , , . ,• „.Jmonnum tru um það, að Snorri
eru þvi visvitandi osanmndi. Nu; ,.
, ,, , x„ .*'taki Gunlaug 1 hopinn, vegna
hefi ég bætt vísu Kormaks við s . .
vísu Snorra. ,, . _ . . »
, , , , o hvergi Gunnlaugi, eða þa hitt, að
í 2. hlutanum virðist M. S. ætlaj ’ ,
^ menn trui pvi, að hann (M. S.)
sér að sanna, að eg hafi snuiðj . ......... ■ .
hafi fundið rök fyrir því, að
Kormákur hafi ort vísu þá, er
1 Snorri eignajr Gunnlaugi.
Annars er þetta ekki í fyrsta
skiftið, sem M. S. er að glósa um
l heimildir, sem enginn þekkir nema
út úr orðum sínum. í alvöru
talað, M. S., dettur yður í hu!g, að
nokkur af lesendum yðar sé það
barn, að hann trúi því, að mað-,
ur, sem á í ritdeilu við yður og
þar af leiðandi á um jafn auðug-j .
! hann einn. Hvaðan hefir hann
an garð að gresja og ntgerðir(
, . ...it. a. m. það, að Gunnlau!gur hafi
,e.r eru. f.r, .5 velj. ur e.nm.tt, >f tu y.n arfleitt He,gu a„
þá plöntuna, sem hæpnast væri . _ , ,
r „ skikkjunni, og hvaðan hefir hann
að ákveða stað í þvi jurtanki? ’ 6 ,
,, . xx. það, að Kormakur hafi ort vis-
Eg trúi því ekki. Hins vegar
þykir mér vænt um þenna hluta
ve!gna þess, að nú hefi eg yðar
eigin orð fyrir því, að þér hafið
gert úr garði ummæli yðar svo,
að ekki var unt að skilja þau á
annan þátt, en eg !gerði. Eg tek
upp hér allan þenna hluta grein-
að yðar. Þau eru svo hljóðandi:
“í greininni í Lögbergi 12.
una “Alin var rýgr at rógi”? Að
eg fer hér rétt með, sýna óbreytt
orð M. S.; hann segir: “En þá er
það fyrir þá vísu, sem Gunn-
laugi |er ranglega eignuð í sög-
unni, að Snorri hefir talið hann
höfuðskáld.” Þetta og þvílíkt
slúður líkist fremur höfuðórum,
en umræðu, bygðri á viti, og ætti
„ M. S. að hugsa sig tvisvar um,
júní íarast honum íþ. e. mer. . £ður gn jjann ]ætur slíkt frá sér
K.) “þannig orð: “Eg” (þ. e. E.
K.) “vildi mega stinga því að M.
S. hvort honum fyndist ekki rétt-
ara að beina illkvittni sinni hér
fara, til þess eins að bulla eitt-
hvað. Slíkur ritháttur kemur í
koll þeim, er temja sér hann, á
eftir til Snorra”. Við þessari
.; þann hátt, að menn líta á þá sem
fífl. vegna þess, að fólk yfirleitt
illkynjuðu flugu gaf ég (þ. €• ■^;|er mjklu fróðara, en þessir menn
S.) þetta svar: að eg tæki ekki
við hans “tannavarps hleipi-
ætla og finnur vel, hversu lít-
, ... ilmannleg Dg heimskuleg fram-
skarfi . (sic Tekið úr visu s þeirra er. Það er og verð-
Uggasonar, til Þor\al ar €1j1S| ur aj]- af hlegið að þeim, sem haga
veila). En M. S., þér s eppi urjaér ejng Qg ga,gf er j vísunni:
þessari tilvitnun þvi. sem er( „yakri skj6ni hann gkal heita>
mergurinn málsins. Þér voruð. honum mun nafnið yeita> þó
að tala um vísu Snorra, og yður, ag ^ g, brún „ Hœtti8>
farast orð ekki eins og þér til-( M g^ að nefna þetta> sem þér
færið þau, heldur segið þer: “En, haldið fram> reglu> Qg nefnið það
með því, að eg finn ekki, að sú firru> þvi það mun Vera rétt-
vísa geti haft nokkur minstu á- nefni
hrif á nokkurn skapaðan hlut,
Eitt virðist mér undarlegt, í
hvorki til ills né góðs, þa fer eg framkomu yðar> sem sé það> að
að dæmi úlfs, og tek ekki viði þér megið( að þyí er virðigt) ekki
hans “tannahvarfs hleypiskarfi”.j gjá orgið „litr» án þegs að kom.
í þessari setningu er eg ekki, agt „ geðshræringu. Það er al-
£ 1 - — aftur á'
nefndur á nafn, en auur kunna, að það má ekki nefna
móti er hún um vísu Snorra, ogignöru , hen,gdg manng húgi> yegna
þess, að það kemur skyldmennum
M. S. notar fornafnið (hans).
Getur nokkur maður með heil-
brigðri skynsemi álasað mér fyr-
ir það, að eg hélt ekki, að M. S.
ætti við mig, sem hann nefnir1
ekki á nafn í setningunni? Eg
þekki ekkert fordæm,i slíks rit-
háttar, en auðvitað er, að sá mað-
hins látna í geðshræringu, ef
minst er á það, sem stendur 1
sambandi við dauðsfallið. Getur
það verið, að það, að til er rauð-
ur litur, valdi geðshræringu yð-
ar? Eg hefi vitað menn vera að
velta því fyrir sér, hvort þér
ur, sem notar algeng íslenzk orð; væruð ef ti] vin andlega skyld
í merkingum, sem enginn kann- ur þeasum alkunnu spekingum,
ast við að þau hafi nokk-; sem ekki mega sjá rauða dulu.
urn tíma haft, getur og tekið UPP( Yðar vegna sjálfs, væri sjálfsagt
á því að rita öðruvísi, en aðrir^ heppilegra fyrir yður að líta
menn. Hér við bætist það, að með meira jafnaðargeði á kenn-
M. S. kallar þetta, sem eg “sting
að honum” munnflugu (tanna-
hvarfs hleypiskarf); það er eins
og honum finnist það, að ráðast
á Snorra, auðvirðilegt smáræði;
1 jafn-auðvelt og það, að gleypa
flugu. Hverjum meðalmanni
mundi hafa fundist þessi biti
líkari, að stærð, úlfalda eða jafn-
vel fíl, en flugu. Og M. S. er ekki
einn þeirra, sem lata mikið, en
þora svo ekki að gera neitt, er á
reynir. Síðan eg benti honum á
vísu Snorra (14. vísu H.t.) hefir
M. S. alt af reynt að hnýta í
hann og vísuna (sbr. ummæli
hans um hana hér að framan).
Og nú í þessari síðustu grein
sinni, ber hann Snorra á brýn
það, að hann eigni Gunnlaugi
ormstun’gu vísu, er Kormákur hafi
ort. Á því stendur svo; eg hafði
haldið því fram, að hálf kenning-
ar komi hvergi fyrir í óbrjáluðum
vísum höfuðskáldanna. M. S.
segir, að það megi vel vera, “en
Gunnlaugur gat ekki talist höf-
uðskáld”, bætir M. S. við. Eg
benti því M. S. á, að Snorri teldi
sig tilfæra orð höfuðskáldanna í
Skáldskaparmálum og að (á bls.
203 Sn. E., útg. S.Kr. Rvík)i með-
inguna “lit-Elir”, einkum vegna
þess, að það eru fleiri skáld en
Gunnlaugur ormstunga, sem
kenna konu til hráefnis, sem hún
þarf á að halda til þess, að geta
unnið verk, er henni samir að
vinna. Uppáhaldsskáld yðar -
merkilegt, að það skuli hafa far-
ið fram hjá y ð u r — Kormákur,
gerir þetta, eftir því sem “hinir
óskeikulu”, meðal annara Svb. sál.
Egilsson rector og Dr. F. Jónsson,
segja. Kormákur nefnir í 24. vísu
“rjóða reiði Sif ullar”. “Ullur”
er tiigáta Svb. Eg. fyrir “ullr at",
sem í handr. stendur. Ull er hrá-
efni, sem kona þarf í band og
vaðmál, eins og hún þarfnast lit-
ar í löginn, sem hún litar úr.
Þetta sýnir að Svb. Eg. og öllum
öðrum hefir virst eðilegt að kenna
konu þannig, nema sennilega yð-
ur. Þetta, eins og vísan, sem eg
nefndi áðan virðist, þótt undar-
legt sé, hafa farið fram hjá yður.
E. Kjerulf.
Rvik, 5. febrúar.
Skráning atvinnulausra er nú lok-
ið, en ekki er unnið úr skýrslunum
ennþá. Af þeim rúml. 300 atvinnu-
leysingjum, er skráðir voru í Frakk-
neska spítalanum á dögunum, hafa
al þeirra væn Gunnlaugur. Þari^ fengiö yinnu hj. bænum_út.
í>r vnan Alin vaa rvo-r nt. róvi ihiutað verður vinnu til fleiri manna
er vísan “Alin vas rýgr at rogi
0. s. frv. Allir geta séð, að þetta
næstu daga.
-Mbl.
Um skógrækt
Þann 14. des. s.l. birtist eftir-
farandi grein í Reykjavíkurblað-
inu “Vísir”:
“Fyrir nokkrum árum hug-
kvæmdist norskum verkamanni,
Aksal Bakken að nafni, ný aðferð
til að grúðursetja trjáplöntur.
Hann lét fræið vaxa í moldar-
kögglum, sem hann hafði mótað
í höndunum. Og seinna reyndi
hann að framkvæma þetta á verk-
lega sjálfvirkan hátt. Verkfræð-
ingur einn í Oslo, Holm-Hansen
að nafni, hefir nú fundið upp o'g
þrautreynt aðferð til að móta
svona “moldar-töflur”, isem sáð
hefir verið í greni- og f,uru-fræi
eða öðrum thjátegundum. Hefir
ein af vélum þessum verið sett
upp á bæ skamt frá Oslo, og
mótar hún fyrst um sinn 16,000
töflur á dag. Félag það, er
starfar að þessu, ætlar nú að láta
smíða aðra vél, er geti mótað
hálfa miljón af töflum þessum á
átta klukkustundum.
Hinígað til hefir eigi tekist að
gróðursetja meira en 10 milj. trjá-
plöntur árlega í öllum Noregi,
og hefir venjulega dáið út um
helmingur þeirra. Með sjálf-
virkum vélum í hverju fylki, er
talið að gróðursetja me'gi um 100
milj. “tö|flu-plantna”, 'og mundu
þær allar lifa og þroskast! Fé-
lag þetta heitir “Internasjonal
Skogplantninbsmetode.” Týgst
það fyrst og fremst að starfa að
skógrækt í Noregi, en ætlar einn-
ig að koma aðferð sinni á fram-
færi erlendis.
iSagt er, að skógfræðingar telji
aðferð þessa munu valda ger-
breytin'gu í' skógrækt og gera
kleift að rækta skóg í köldum og
harðviðrasömum landshlutum.
Fræ í töflum spírar fljótara og
öruggar heldur en með venju-
legri sáningu, og er talið, að tré
nái fullum þroska mörgum árum
fyr en ella, með þessu móti.”
Lesendur Lögbergs munu veita
því eftirtekt, að hér ræðir eigi
um draumóra eða loftkastala,
heldur verklegar framkvæmdir.
Ef ofanbirt frétt er sannsögulegs
eðlis, sem alt virðist benda til, þá
hafa Norðmenn nú stigið þýð-
ingarmikið spor á sviði skógrækt-
arinnar. Heiður sé þeim!
Skógræktin ier nauðsynlegt vel-
megunar skilyrði allra þjóða. Við
það þýðingarmikla vandamál hafa
flestar þjóðir heimsins verið að
glíma um margra ára bil, og þar
með Bandaríkin og Canada engu
síður en 'önnur lönd. Á umliðri-
um ölduim hefir ísland lítið að-
hafst á þessu sviði. En af þeim
fáu heimanblöðum að dæma, sem
eg ber gæfu til að fá augum lit-
ið, þá virðist almennur áhugi
vera tekinn að vakna fyrir nauð-
syn skógræktarinnar. Austur-
íslendingar eru því líklegir til að
færa sér í nyt hina nýju, og, að
því er virðist, happasælu skóg-
ræktunaraðferð Norðmanna.
Vestur-Æslendingar munu að
sjálfsögðu styðja hverja viðleitni
eigin landa í þessa átt. Og marg-
ir á meðal þeirra munu fúsir að
rétta ættjörBinni hjálparhönd í
þessu efni. Orð Stephans G.
Stephanssonar eru þeim enn í
minni, er hann sagði:
“Hitt veit enginn eins og við,
Að oss langar stundum:
Hörpu að lokka Óneif af,
Inn á frónska móa
Syngja austur yfir haf
Akra vora og skóga.”
Það er algerlega á valdi Vest-
ur-lslendinga sjálfra, hvort sá
fagri draumur stórskáldsins vest-
ur-íslenzka á að fá að rætast.
En framkvæmdir á iþessu sviði
mega ekki dragast of lengi, því
þá getur hver dagur orðið að þús-
und árum i bókstaflegri merk-
ingu. Afar og feður, sem frá ís-
landi komu, eru nú óðum að hníga
til moldar, og við, arfar þeirra,
með ári hverju að eldast — jafn-
vel nýrakaðari granir bera þvi
ljósan vott! Af framkvæmdum
komandi vestur-íslenzkra kyn-
slóða í þessa átt, stafar engin
fögur sól í nútíðinni. Eg er ef
til vi 11 manna bölsýnastur í þeim
sökum og blindur fyrir því retta.
En sleppum því.
Skógræktunarmálinu hefir ver-
ið rækilega hreyft í íslenzkum
blöðum, og á B. Magnússon, veiði-
maðurinn vestur-íslenzki, feinna
mestan þátt i því. Hann hefir
starfað að þessu máli af ítrustu
kröftum, og stofnaði félagið “Vín-
landsblóm”, sem miðar að skóg-
ræktar-starfi hérlendis og á ís-
landi. Þjóðræknisfélagið mun
einnig hafa tekið mál þetta til
meðferðar, en mér er ókunnugt
um allar framkvæmdir úr þeirri
átt.
Fari svo, að Norððmenn fái
starfrækt sína nýju aðferð við
happasælan árangur, þá er fokið
í öll afsökunar-skjól þeirra, sem
allar framkvæmdir telja ómögu-
legar í skógræktarátt á íslandi.
Það er skýrt tekið fram í frétt-
inni hér að ofan, að þessi nýja
aðferð geri skógræktun mögulega
í köldum og harðviðrasömum
löndum.
Klæðum landið skógi!
O. T. Johnson.
4250 Fourth St. N.E.,
Minneapoils, Minn.
Aths.—Grein þessi er birt hér
samkvæmt beiðni ýmsra, er að
“Vinlandsblómum” standa.—Rits.
Atvinnubætur á
Akureyri
Akureyri 4. febrúar.
Á síSasta bæjarstjórnarfundi var
niikið rætt um atvinnuleysi og at-
vinnubætur í bænum. Álit sumra
bæjarfulltrúanna var, að engu meira
atvinnuleysi ætti sér staÖ nú i bæn-
um en vanalega um þetta leyti árs,
en aðrir að það væri meira og fram-
tíðarhorfur hinar verstu. Bæjar-
stjómin var sammála um, að láta
hefja vinnu strax og unt væri á á-
kveðnum framkvæmdum í bænum,
einnig að gangast fyrir tunnugerð
og semja við síldareinkasöluna um
kaup á 20 þús. síldartunnum. Hafði
fram komið tilboð frá henni þar að
lútandi. Einar Olgeirsson bar fram
tillögu þess efnis, að bærinn veitti
þeim atvinnuleysingjum, er ekki
f'engju atvinnu við atvinnubætur
bæjarins, atvinnuleysisstyrk, sem.
samsvaraði fullum daglaunum. Til-
lagan var feld. Samþykt var að fela
verkamannafélaginu að safna at-
vinnuleysisskýrslum og hafa 120 at-
vinnuleysingjar verið skráðir æ
þremur dögum.
Fjögur skip eru farin héðan til
veiða við suðurland, en á þeim að-
eins sex menn héðan, aðrir Vest-
firðingar eða Sunnlendingar. Eng-
inn fiskafli hér við fjörðinn, en
nokkuð drepið af sel.
Verkamannafélag Akureyrar
verður 25 ára á föstudaginn.
Þingmálafundur verður haldinn
hér á laugardaginn.
Einar Olgeirsson fór héöan á
Drottningunni áleiðis til Rússlands,
í síldarsöluerindum.
—Mbl.
Gjaldþrot á Þýzkalandi
í síðastliðnum janúarmánuði,
urðu 1,071 gjaldþrota á Þýzka-
landi, eða 21% fleiri, en í desem-
ber. Aldrei fyr hafa eins mörg
gjaldþrot orðið þar í landi á ein-
um mánuði.
UKINGFISHER"
t
t
t
?
t
t
t
GILL NETTING
Made by JOSEPH GÖNDRY and CO. LIMITED
BRIDPORT, ENGLAND
Established Over 250 Years
Best Quality Linen Gill Netting
Super Quality Sea Island Cotton
Fáið okkar prísa áður en þér kaupið
Office and Warehouse: 309 Scott Block, Winnipeg
W# FLOWERS, Sales Representative
PHONE 86 594
t
t
t
♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦♦^♦^♦♦^♦❖^♦♦^♦^♦♦♦♦♦♦*'