Lögberg - 12.11.1931, Blaðsíða 2

Lögberg - 12.11.1931, Blaðsíða 2
Bls. 2. LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. NÓVEMBER 1931. Útdrœttir úr sögu íslenzku bygðarinnar og safnaðanna í Pembina County, North Dakota. Eftir J. J. MYRES. (Framh.)\ MeSal þeirra framkvæmda, er markverðastar ern í þessari bygð, má telja akbrautalagningu þá, er gjörð hefir verið á síðustu árum, ,þvert og endilangt í gegn um bygð- ina, og eru partur af þjóðvegakerfi því, sem bygt hefir verið undir sameiginlegri umsjón sambands- stjórnarinnar í Washington, D.C. og hinna ýmsu ríkja i samvinnu við héruð þau, sem vegirnir liggja í gegn um. Kostnaðinum við þessar vega- gerðir er jafnað niður þannig að sambandsstjórnin borgar helming, ríkið fjórða part og héraðið, sem brautin liggur í gegn urn fjórða part af því, sem kostar að byggja brautina i fyrstu. Þar eftir annast sambandsstjórnin og ríkið um viö- hald veganna og pössun. Ógrynni fjár hefir verið varið til þessara vegagerða á síðustu árum. Fjórir slíkir vegir liggja suður og norður í gegn um Pembina hérað. Sumir fullgerðir og mölbornir, og aðrir að mestu leyti fullgerðir. Brautir þessar eru annað hvort 24 eða 30 bet á breidd: Þar sem búist er við mestri umferð eru brautir og brýr 30 feta breiðar. En þar sem gert er ráð fyrir minni umferð eru þær aðeins bygðar 24 fet á breidd, en vegastæðið alt með skurð- um, sem vanalega eru meðfram brautum, er frá 77 ti1 100 feta breitt. En brautir þessar, sem liggja frá austri til vesturs í gegn um héraðið, er ætlast til að, minsta kosti í bráð, verði þrjár. Af þeim er aðeins ein fullgerð og mölborin. H'ún er þekt sem núrfler 5 og af henni hafa ís- lendingar hingað til haft mest not. því hún liggur í gegn um allan norður hluta bygðarinnar. f gegn um Cavalier bæ og vestur í gegn um Akra og Hallson. Hún er fullgerð og mölborin aha leið vestur í gegn um ríkið. Um 173 mílur hér fyrir vestan liggur þessi braut skamt fyrir norð- an Mouse River bygöina íslenzku, og er því bein samganga á milli þessara bygða á bílum orðin mjög auðveld eftir þessari beinu og góðu braut. Því að á svona brautum líðst hvergi meiri bratti eða brekka, en svo að ekki verð til neins örðugleika fyrir nokkurn bíl hversu svo sem hann er hlaðinn. 19 mílur fyrir austan Cavalier liggur þessi braut, númer 5, yfir hina alþektu suður og norður braut, númer 81, sem er aðal braut að sunnan og norðan til Winnipeg. Númer 81 er talin að vera lengsti þjóðvegur í heimi. Þessi braut byrj- ar með norðustu bygð í Canada og liggur suður i gegn um Winnipeg, inn til Bandaríkjanna í Pembina, og er fullgerð, ýmist steinsteypt eða mölborin þvert suður í gegnum öll Bandaríkin alla leið suður að Mexi- co línu. Þar liggur hún suður í gegnum Mexico bæ beint í áttina suður yfir Panama eyðið. Þar ligg- ur hún yfir Panama skurðinn og heldur áfram alla leið suður á suð- ur tanga Suður Ameríku. Auðvitað er hún ekki fullgerð alla þessa leið en búist við að hún verði það áður en mörg ár líða. Ekki heldur hún sama nafni alla leið, en er samt kölluð númer 81 þvert yfir öll Bandaríkin. Vestarlega í Pembina héraði ligg- ur braut númer 5 yfir suður og norður braut númer 32, sem að ligg- ur suður í gegn um Mountain, Gardar og Edinburg, svo eins og leið liggur beint suður. Svo má að orði kveða að báðar þessar bygðir liggi þvert og endi- langt í gegn um miðja íslenzku bygðina. Því að þær fara á víxl 5 mílur fyrir norðan Mountain og 2 mílur fyrir vestan Hallson. Númer 32 er ekki fullgerð, því að 5 míl- urnar næstar fyrir norðan MoUntain eru ekki fullgerðar. Við það verk á að ljúka næsta sumar, og má þá með sanni segja að enginn íslend- ingur í þessari bygð búi langt frá þjóðvegi. Reyndar ferðast maður í rétt horn, eftir þessum tveim brautum, þá farið er á milli Cavalier og Edinburg. En af því að íslenzka bygðin hér er líka býsna mikið í horn, þá liggur númer 5 í austur og vestur, eftir miðri norðaustur álmu bygðarinnar og númer 32 í suður og norður eftir miðri suðvestur álmu bygðarinnar, svo að krossgöt- urnar myndast í norðvestur horninu. Þó að vegir þessir hefðu verið lagð- ir út með aðeins hag og afstöðu ís- lendinga fyrir augum, þá hefði varla tekist betur. Af hinum fimm ís- lenzku pósthúsum bygðarinnar verð- ur aðeins Svold útundan, vegna þess hvað það er norðarlega. En er þó vel sett hvað aðrar brautir snertir, og aðeins 3 mílur norður frá númer 5- Sambands þjóðbrautakerfið hefir nú þúsundir mílna af steinsteypu vegum þvert og endilangt um land- ið En að öðru levti er þetta kerfi að mestu mölborið og víða bik borið í mölina, eða molað grjótið til að varna riki og gera binding, og gefa þær brautir viða lítið eftir stein- steypu. Þar að auki hefir mikið verið gert að því á síðastliðnum árum að bæta hinar almennu brautir. Sem eins og kunnugt er í þessu landi, liggja meðfram hverri þvermílu lands á alla vegi. Þetta síðarnefnda brautarkerfi hefir ckki einungis orð- ið að tilætluðum notum sem ak- vegir almennings, heldur hefir það einnig hjálpað til að þurka upp alt landið og gera það tiltækilegt til plægingar og jarðyrkju. Því eins og gunnugt er hallar öllu landi hér í dalnum austur í áttina til Rauðár. Það gerir vatsveitingar auðveldar. Bæði þessi ofangreindu brautar^ kerfi eru betri og víðtækari en í nokkru öðru landi, enda er mikill meirihluti allra bíla heimsins i Bandarík junum. Hraðfara hafa verjð framkvæmd- irnar síðari árin að mörgu leyti, en ekki sízt hvað snertir flutninga og samgöngufæri öll. Má í því sam- bandi kalla það í frásögur færandi, að nú er póstur fluttur daglega með loftförum yfir Pembina hérað. Póst- flutningar þessir byrjuðu 2. febr. 1937, þegar aðal kerfi loftpóstflutn- inga Bandaríkjanna var sett í sam- band við flugleið vestur Canada. f gegnum Pembina og Winnipeg fljúga nú loftförin á hverjum degi, bæði suður og norður, og flytja póst, farþega og annan flutning. ■Looftförin stansa öll í Pembina og fer þar frarn sú skoðun af toll- og innflutningsþjónum, sem er al- þekt við landamæri víðsvegar í heimi. Hefir verið bygt ítórhýsi á ilugvellinum í Pembina til að hýsa loftförin og til íbúðar fyrir þá, sem vinna á íiugstöðinni. Þar að auki er þar ibúð íyrir tvo veðurfræðinga, sem vinna í sambandi við veðurspá- dómsdeild Bandarikjanna. í þessu húsi er pláss fyrir nokkra loftbáta i einu og hægt að koma þar inn þeim stærstu vélum af þessari sort, sem nú eru notaðar við þessa flutninga. Flugvöllurinn sjálfur eða lendingar völlurinn fyrir framan húsið er 167 ekrur að stærð og rúmast þar þess vegna mesti fjöldi af loftförum í einu og loftbátar geta svifið þar að úr öllum áttum og lent á sama tíma. Þessi flugstöð var fullgerð í haust og var formlega vígð mánudaginn 7. september, 1931 að viðstöddum 7 til 8 þúsund manns. í inngangs- ræðu hátíðarhaldsins sagði Judd La Mour, frá Pembina, meðal annars: —“Vígsla þessara loftstöðva hér í Pembina, er hámark 200 ára_ fram- fara i flutningum í þessu héraði, þvi það var einmitt 1731 sem að fyrsti hvítur maður steig fæti á þann blett, sem nú er nefndur Pembina. Næsta markverð heimsókn hingað var 1797, þegar kaupstaður var bygður hér. Þar næst má nefna árið 1801 þegar Alex. Henry kom hingað. Fyrsta kirkja og skólahús voru reist hér 1819 og árið 1842 kom Joseph Ro- lette ásamt Norman W. Kittson frá St. Paul, sem stofnsetti hér uxa- kerru flutningslínu. Árið 1859 byrj- uðu báta flutningar eftir Rauðá og 1863 voru bygðar hér herstöðvarnar, sem að urðu aðseturstaður Hatches herdeildarinnar. Sökum stöðu sinnar var Governor George Schafer i N. Dak. sjálf- kjörinn til að fremja vigsluathöfn- ina sjálfa, og hélt hann við það tæki- færi mjög snjalla og langa ræðu. Aðrir ræðumenn voru: C. J. Mc- Nabb fyrir hönd Canadian Pacific járnbrautarinnar, borgarstjóri Webb frá Winnipeg, sem spáði því, meðal annars, að Pembina ætti eftir að verða ein af stærri loftstöðvum 'Bandarikjanna. Einnig talaði Pre- mier Bracken frá Manitoba og borgarstjóri Douglas frá Edmonton, ásamt nokkrum sunnan mönnum. Viðstödd voru 35 loftför af ýmsum stærðum. Þrjú af þeim send af 3andaríkja hermáladeildinni. Skemt- anir voru aðallega í því fólgnar að sjá flugmenn iðka kúnstir sínar með loftförin. W. P. Davies, sem skrifar dag- lega endurminninga dálk í dagblaðið Grand Forks Herald skrifaði annan september viðvíkjandi hinni fyrir- huguðu vígslu, sem fylgir lauslega ýýtt: “Flugstöð Pembina verður form- lega vígð næsta mánudag. Þessi at- höfn minnir mann býsna áþreifan- lega á sumar þær breytingar, sem hafa orðið á mjög stuttum tíma. Pembina hefir verið þýðingarmikil stöð á leið þeirri, sem var fyrst könnuð á hundasleðum. Þar næst farin af loðvörukaupmönnum. Síð- ar komu uxakerrur, gufubátar eftir ánni, póstflutningsvagn dreginn með hestum, síðan járnbrautin með gufu- lest sina. Nú er þessi bær í þjóð- braut bílaflutninganna og daglega koma hingað loftförin, sem að ferð- ast lengra á klukkutímanum heldur en innflytjandinn gat forðum gert á heilli viku. Þó að fyrstu flutningar hingað byrjuðu fyrir meir en hundr- að árum þá hefir aðal brevtingin frá hfnum frumlegustu flutnings- tækjum og til hinna fullkomnustu nútíma tækja farið fram algjörlega á hinum síðasta mannsaldri. Því það eru enn menn lifandi, sem í vanalegum verslunarerindum, komu oft til Pembina á hundasleðum .eða uxakerrum. Vegna þess að það voru vanaleg flutningstæki þá. Pembina varð íyrir þeirri frægð að verða fyrsti aðseturstaður hvítra manna i Dakota, fyrsta héraðssetur hins fyrsta héraðs, sem að stofn- sett var í ríkinu. Hér var líka fyrsta pósthúsið, fyrstu lönd, sem tekin voru til ábúðar þar sem nú nefnist N. Dak. voru í þessu nágrenni. Hin fyrsta skipulega verslun milli hinna ýmsu loðskinna kaupstaÖa áttu upp- tök sín hér og eftir því sem eg kemst næst var fyrsta jarðyrkja, sem gerð var af hvítum mönnum, byrjuð á þessurn bletti, sem nú nefnist Pem- bina. Frásagan um þennan fyrsta “bú- skap” er býsna merkileg. Alexander Henry, erindreki Northwest loð- vörufélagsins stofnsetti kaupstaðinn í Pembina 1801. Þegar hann var búinn að koma sér nokkurn veginn fyrir, fór hann strax að vinna að því að rækta garðmat til þess að fá fjölbreyttara matarhæfi, heldur en vilt kjöt og vilta ávexti, sem hafði verið sú eina faéða hingað til fáan- leg. 17. okt. 1803 skrifar Henry í dag- bók sina: “Snjór. Eg tók upp garðávextina—30 stór kálhöfuð, 8 bushel af gulrótum (carrots), 16 bushel af lauk, 10 bushel af gulróf- um, nokkuð af næpum, parsnip róf- urn, o. s. frv. 20. okt. hefir hann skrifað: ‘Eg tók upp kartöflurnar, 420 bushel, sem að kom upp að 7 bushelum, sem sáð var, fyrir utan það sem Indíán- arnir voru búnir að stela, sem mér sýnist muni hafa verið um 200 bushel. Eg mælji einn lauk, sem var 22 þumlungar : ummál, eina gul- rót, sem var 18 þumlunga löng, og í stærri endann, 14 þumlungar um- máls. Ein næpa vigtaði 25 pund með kálinu, en káliÖ út af fyrir sig 15 pund. Margar næpurnar vigta frá 9 til 12 pund fyrir utan kálið eða laufin. Næsta ár sýnist maður þessi hafa fært út kvíarnar og reynt fleiri sort- ir. Hánn skrifar í dagbók sína: ‘22. okt. 1804.—Menn mínir hafa tekið upp þúsund búshel af kartöfl- um, sem komu upp af 21 bushel af útsæði. 40 bushel af næpum, 25 bushel af agúrkum (cucumbers), 2 bushel melonur, 5 bus'hel squash, 10 bushel mais, 200 stór kálhöfuð og 300 smá kálhöfuð.' Nú er það stundum álitið afreks- verk að rækta melónur og, þó und- arlegt sé, þá er það aðeins á síÖari árum að mais hefir verið ræktaður Norður Dakota í stórum stíl. Þetta hvorttveggja átti, að sögn, að eiga heima langt suður frá. Samt sem áður er meir en öld síðan Alexander H|enry var að rækta þetta hvort- tveggja í Pembina rétt á 49. breidd- arbaug. Ekki mínnist hann samt neitt á hveiti, sem nú er aðal kórn uppskera ríkisins. Það var ekki fyr en 1821 að fyrsta hveiti, sem sögur fara af, var ræktað í NorÖur Dakota. Snemma á árinu 1820 komu nýbyggjar frá Selkirk nýlendunni til Prairie D11 Chien, Wisconsin, sem að þá var næsta bygð, og voru að sækja sé útsæðishveiti. Þeir fengu 200 bushel, sem þeir lö'gðu af stað með til Pembina. Þeir urðu fyrir töfum vegna ísa á Pepin vatni og landvegurinn frá Big iStone vatni til Traverse vatns varð þeim mjög seinfarinn, því að þar þurftu >eir að setja báta sína á kefli, og draga svo alt saman yfir sléttuna á milli vatnanna. Leiðangur þessi til baka tók þrjá mánuði, 0g þeir komu svo seint til Pembina, að ekki var hægt að sá hveitinu það ár. Upp að árinu 1870 hafði að eins eitt heimilisréttarland verið tek- ið í Norður Dakota, og það af Charles Cavalier, í grend við Pem- bina. Enda var það eini staður- inn í ríkinu, sem hafði verið út- mældur. Réttarpappírana þurfti að sækja til Vermillion, sem að var næsta landskrifstofa, en 400 mílur í burtu. Engin uppskera hafði' verið framleidd í ríkinu, nema í smá-'garðblettum og ekki bushel af hveiti hafði verið rækt- að nema til heimabrúks. Þeir, sem taka þátt í vígslu loftstöðvanna í Pembina á mánu- daginn, hjálpa til þess að reisa minnisvarða 60 ára framfara, sem að á sinn máta eru eins mark- verðar eins 0g nokkrar, sem þekst hafa á þessari jörð.” Þetta voru þá hugleiðingar Mr. Davies í sambandi við athöfn- ina. Mínum eigin hugleiðingum bæti eg hér við. Lýkur sýnast mæla með því, að Pembina verði ætíð í þjóðbraut. Hérað þetta liggur mjög nærri miðpunkti Norður Ameríku o!g bærinn á merkjalínunni milli Bandaríkja og Canada, rétt um miðja vegu milli Atlantshafs og Kyrrahafsi. Einnig er það nærri beint fyrir sunnan borgina Win- nipeg, sem eðlilega dregur ætíð umferð að sunnan. Þar að auki er nú þegar farið að tal um tvær loftflutnin!galínur, sem útlit er fyrir að liggi í gegn um Pembina. Er önnur þessi leið fyrirhuguð til loftflutninga frá Bandaríkjum norrður yfir Vestur-iCanada til Al- aska og svo áfram yfir til Asíu. Hin norð-austur yfir Canada og yfir isuður-Grænland og ísland til Evrópu. Þannig verða þá Reykja- vík og Pembina- á sömu brautinni, eða loftferða-línunni, og fer þá að styttast á ftiilli Austur- og Vestur-íslendinga, svo að hvorir !geta heimsótt aðra yfir helgar, til dæmis líkt eins og ef aðeins heið- in Tvídægra lægi á milli. Líklega hefði Austur-íslendingum aldrei þótt frágangssök, að fara yfir tví- dægru, ef að þeir hefðu getað set- ið í hægindastól alla leið í . upp- hitaðri stofu með öllum ' ný- tízkuþægindum, eins og hæ!gt verður innan skamms að gera á þessu ferðalagi yfir “heiðina” milli íslands og Bandaríkjanna. Nafn Pembina, sem síðustu lend- ingarstöðvar í Bandaríkjum, og lendingarbæjarins á fslandi, flytj- ast þá samtímis á farþega-vörum alt í kringum hnöttinn, og fær þá hver um sig þá auglýsin!ga viður- kenningu, sem þeir eiga skilið, og ætti það að verða stór-hagur fyr- ir fstland, ef að ferðafólksstraum- ur leggur leið sína yfir landið, þó 1 lofti sé. Það má hugsa sér flug- leiðina héðan til íslands eins og langan arm, en frá íslandi ligfeja loftleiðirnar aftur eins og langir fingur um alla Norðurálfu. Á fst- landi verða þvi margir farþegar að stansa og skifta um loftför. Á vestur-endanum hvíslast líka leið- in og teigir langa og marga fing- ur einnig út frá Pembina, til allra staða í Bandaríkjunum. Á tvent annað má líka benda, sem fer að færa Austur- og Vest- ur-íslendinga svo saman, að þeir ættu að geta orðið betri nágrann- ar framvegis. Annað er Hudsons- Bay járnbrautin, sem er nú full- gjör, og þá bein flutningsleið gegn um Hudsons flóann. Á þetta hefir verið bent sem stutta leið milli VestuibCanada og íslands, og gæti orðið stór hagnaður af, ef vel tekst. Því miður er ekki fullvíst enn, að skipaleið þessi sé fær vegna ísa nógu oft, til þess að vera ábyggileg. En þar sem þess- ir flutningar fara nú þegar að byrja, má ætla, að það verði ekki mörg ár þangað til þessi gáta verð ur ráðin. En það eitt er víst, að allir óska Vestur-Canada til lukku með þetta fyrirtæki. Hitt er skipaleiðin fyrirhugaða gegn um St. Lawrence fljótið upp til Stórvatnanna, sem gerir haf- skipum fært að sigla inn að mið- biki Norður-Ameríku. Þessi leið á vitanlega að verða fær og ákjós- anleg í alla staði, nema hvað upp- haflega kostnaðinn snertir. Mæl- ingar allar viðvíkjandi verkinu hafa verkfræðingar gert fyrir mörgum árum og reiknað út allar aðferðir og kostnað. Og hafa Bandaríkin verið reiðubúin í mörg ár. En það hefir staðlð á því, að hægt væri að komast að samning- um við Canadastjórn, því, eins og kunnugt er, liggur fljótið gegn um Austur-Canada, og í sambandi við fossa, grynningar og strengi fljótinu og á milli Stórvatnanna sjálfra, 'eru stærstu örðugleik- arnir. Nýlega hafa blöðin flutt þá fregn, að nú sé Canada-stjórn reiðubúin til þess að semja um fyrirtæki þetta. Ef svo reynist, verður bráðlega byrjað á verkinu. Verkfræðingar telja þetta greið- steinsteyptur mest af leiðinni, austur í gegn um hin undra fögru vatnahéruð Norður-Minnesota rík- is, með fram spegilfögrum vötn- um og í !gegn um sígræna skóga, í gegn um fagrar sveitir, þorp og bæi, svo ekki er nú hægt að segja að ‘heiðin” þessi, Vestur-íslend- inga megin, sé illfær eða ömur- leg. Minnesota-ríki kallar sig “Land tíu þúsund vatna”, enda er útsýn- ið í þessum listigarði náttúrunn- ar töfrandi. Hólar, vötn og grænr ir skó!gar leggja til litina, og “málarinn” hefir kunnað með að fara. Enda hefir Mississippi- fljótið útvalið þenna tilhlýðilega stað, sem sinn sjálfsagðan fæð- ingarhrepp. Það leynir sér svo sem ekki, að hvergi annars staðar var boðlegt “föður vatnanna” að hefja göngu sína í langferðina landveg suður í Mexico-flóa, og ®vo sjóveg norður að suðurströnd íslands, o!g áfram. Hvernig skyldi “gamli maður- inn nú annars taka því, ef það væri blátt áfram borið upp á hann, að hann hefði annan fótinn á íslandi? Kankvís og karskleg- ur kynni hann að hlæja að land- námi íslendinga og þykjast sjálf- ur eiga forgangsrétt og forræði í Minnesota og við strendur ís- lands. En til þess að víkja aftur að efninu, er það merlgur málsiné, að við verðum tæpa dagleið frá hafnarbæ, 0g getum haft kaup- skifti við íslenzka skipið á/buluth höfn, eins hæglega eins og íslands bóndinn dagleið frá sjó, hefir við- skifti við það í heimahöfn. Ligg- ur þá aftur að eins “Tvídægra” á milli íslenzku bændanna austan hafs og vestan, og skipaleiðin þar að auki. Er þá raknað fram úr með verzlunarsamgön!gurnar. En ef þessi skip færa oss þorsk og síld, og flytja til baka kornmat og kartöflur, má þá ekki ætla svo góðs til beggja, að láta einhverja holla, andlega fæðu slæðast með í skiftunum, svo að frændsemis- þráðurinn styrkist og svo að aldr- ei sannist, að “frændur eru frænd- um verstir”? Framh. Lundrúnabréf London, í sept. (Bréfið var skrifað áður en kreppan mesta skall yfir og gengi pundsins féll.) Brezka þjóðin öll, er í dag ekki ósvipuð manni, sem tapað^ hefir jafnvælginu og hrasað — en er nú að þreifa á sjálfum sér, hvort hann hafi nokkurs staðar meitt sig. Það eru ekki að einis Bretar, heldur og Ameríkumenn og allar heimsins þjóðir, sem nú fá að kenna á því, eftir 13 ár, að staðið hefir yfir heimsstyrjöld, sem dýr- ari var en nokkur önnur styrjöld, sem háð hefir verið. Þetta er nú hver einasti maður í Englandi far- inn að skilja. Ef til vill vaknaði sá skilningur nokkuð seint. Meðan ófriðurinn stóð yfir, lifði almenninugur undir áhrifum hernaðarandans. Nú eru viðfangs- efnin önnur, skattamiðlar, víxlar, gengi, gullgildi, seðlaumferð, dýr- tíð, laun, verzlunarjafnvægi, lánstraust. Á þessum reynlsutímum fjár- hafcslífin, reynir almenningur að hugga ig við það, að þjóðin hafi svo mikið andlegt þrek, að hún sigrist á öllum erfiðleikum. f kirkjunum er beðið fyrir þjóð- inni á hverjum sunnudegi, ekki einasta í þjóðkirkjunni, heldur og í kirkjum allra trúarbragðaflokka. Ræðumenn og þlaðamenn kepp- ast við að brýna það fyrir almenn- ingi, að þjóðin verði að sýna nú þann sanna anda hinnar brezku þjóðrækni. Um dæmi upp á brezka ættjarð- arást, ritaði kona ein í “Times” nýlega Hún segir frá því, að vin- kona sín ein, sem !gift var, oð átti færara verkefni en Panama-skurð-j uppkominn son, er ófriðurinn urinn var, og ef til vill ekki einskrauzt út, hafi sagt við þá feðg- (jýrá ana, að annar hvor þeirra yrði að Þegar þessi fyrirhugaða skipa-Kan£a 1 herinn. Það skal aldrei leið er fullgerð, geta íslenzk skip vera onðru óJigfel öl43 1278789 til dæmis lagst við bryggju í Du-verða sonur okkar,” hafði maður- luth, sem er í hlaðvarpa Vestur-inn sagt, “og því er bezt að eg fari Íslendiníga í Dakota og grend-,s^rax Hann gekk rakleitt á næstu jnnj herskráningarstofu. En sonur Duluth, sem er við vesturodda^ans skeuzt út bakdyramegin, og Stórvatnanna, markar þá vestur-^^ép á aðra herskráningarstof- enda þessarar nýju hafskipaleið.una- ar. Vegalengd þangað er rétt um Hluturinn er, að hin ó&urlega 350 mílur frá þessari bygð. Ligg-kreppa er leyst á einum stað í ur vegurinn sléttur, breiður oglandinu, í aumasta fátækarhverfi 50c ALL DRUGGISTS ram-Buk Við Skurfum, Rispum, Bruna, Geitum, .Gylliniæð, Crtbrotum og öðrum hörundskvillum. Lundúna. Mönnum er það enn í fersku minni, að árin eftir ófrið- inn blakti “rauði fáninn” við hún á ráðhúsum tveggja umdæma þar, í Westham 0g Poplar. í báðum þess'um umdæmum voru greiddir hærri atvinnuleysis- styrkiren nokkurs annars staðar í landinu. Þar var bæjarsjóðs- styrk bætt við í ríkisstyrkinn. — Atvinnuleysið magnaðist sífelt, atvinnuleysingajstyrkurinn óx, og skuldir þessiara umdæma komust yfir 3 miljónir sterlingspunda. En svo tók Neville Chamberlain við yfirstjórn þessara mála. Hann var í ráðuneyti Baldwins. Hann tók óþyrmilega í lurginn á stjórn þessara umdæma, og ígirti fyrir þá sóun, sem átt hafði sér stað til kommúnistanna Þegar hann tók við voru 71,000 atvinnuleysingj- ar í borgarumdæmum þessum. Eft- ir nokkurn tíma hafði þeim fækk- j að niður í 15,000. ! Hvað varð af þessum 56,000, sem lifað höfðu á opinberum styrk? Margir þeirra kvörtuðu undan harðstjórn Chamberlains. Þeir létu vel yfir bæjarstjórninni áð- ur en hann tók í taumana. Þeir sögðu, að isér hefði liðið prýði- lega, meðan fyrir þeim var séð. En nú var ekki annað fyrir þá að gera, en fé sér atvinnu. Og það Sögur um Northcliffe Hannen Swaffer hefir sagt “World’s Press News” ýmsar smá- sögur um enska blaðakónginn Northcliffe. Einhverju sinni segist Swaffer hafa sagt við hann: — Þér vitið auðvitað alt við- víkjandi blaðamemsku, sem þörf er á að vita, en eg vil fá að ráða því hvað skrifað er í “Daily Mail” um hljómlist. — Hvað eigigð þér við? spurði Northcliffe. — Eg veit meira um hljómlist heldur en þér. En það var nú gallinn á North- cliffe, að hann þóttist hafa meira vit á öllum sköpuðum hlutum heldur en nokkur maður annar. — E!g skal segja yður eitt, svar- aði hann. Áður en eg gerðist blaðamaður, var eg tónskáld. í vikunni sem leið bauð eg einum af frændum mínum á samkomu- stað og hljómsveitin þar lék tvo valsa, isem eg samdi fyrir þrjátíu árum. Er það ekki viðurkenning? Og fyrir nokkrum árum keypti þýzkt firma stóran kassa af gram- mófónplötum og ætlaði að selja þær allar sem “valsa eftir North- cliffe.” Eg varð að kaupa allar plöturnar og ónýta þær! Honum þótti mjög vænt um það er önhur blöð réðust á blað hans “Daily Mail.” — Ef þau hættu að ráðast á blaðið, saJgði hann, þá er það sónnun þess, að þau eru hætt að lesa það. Og ef svo fer, að eg sé ekki neinar árásir í öðrum blöðum á “Daily Mail”, þá kaupi eg ann- að blað að eýis' til að ráðast á það, og það skulu vera árásir í lagi! Islenzkur iðnaður Loftur Guðmundsson hefir haft sýningu fyrir blaðamenn o. fl. á hinni nýju kvikmynd sinni, sem hann hefir tekið af íslenzkum iðnaði. Myndin er mjög skýr, og má gera ráð fyrir að mörgum þyki hún merkileg mjög. Iðnaður er hér enn í bernsku, en hann er þó orðinn meiri og margbreyttari en flestir munu ætla. í þessum kafla myndarinnar eru að vísu ekki sýnd nema nokkur iðnaðarfyrirtæki hér í Reykjavík: Ölgerðin Egill Skallalgrímsson, Brjóisitsykurverk- smiðjan Nói, Kaffibrensla John- son og Kaaber, Kornmylla Mjólk- urfélags Reykjavíkur, Mjólkurstöð sama félags, Verksmiðjan Hreinn 0. fl. En á þessum myndum má sjá, að talsverð vélamenning er orðin hér í borginni. Eru vélarnar miklu margbrotnari, stærri og af- kastameiri heldur en ókunnuga !grunar. Er mjög gaman að sjá þær vinna og sjá þá vinnuskift- ingu, iaem komin er á hjá fyrir- tækjum þessum. Gengur þar alt í “fljúgandi ferðinni”, bæði hjá vélum og fólki, og má sjá þar mörg snör handtök. Enda vex framleiðslan árlega. Nýjar vélar eru keyptar, fljótvirkari og vand- virkari heldur en hinar gömlu. Myndin er merkileg fyrir þá, sem kynnast vilja íslenzkum iðn- aði, og verður þó enn merkilegri, er stundir líða, sem spe'gill hins íslenzka atvinnulífs á þessum ár- um. — Mgbl. 25. sept. Fyrir 25 árum (T)r ísafold.) 12. ept.—.Ritsímastöðina hér í bænum er nú verið að undirbúa, í híbýlum, pósitmeistarans, er verið hafa í norðurenda á pósthúsinu uppi. Hann hefir flutt sig með itt fólk í hið nýja hús sitt í Tjarn- arbrekku. Ritsíminn fær 5 her- bergi til afnota, og mun það vera vel ríflegt, á við það sem gerist annars staðar. 25. ágúst.—Að vegagerð er tals- vert unnið hér í bænum. Nú er loks Vonarstræti fullgert, alla leið milli lækjarins og Suður!götu. Það var skírt fyrir rúmlega 20 ár- um, en var þá nær alt í sjó — þ. e. Tjörninni. Tjarnargatan er nú komin alla leið suður á Mela, fyr- ir neðan Tjarnarbrekkuna, nær fullgerð. 6. okt.—Framræsing bæjarins er nú hafin, byrjað á neðanjarð- ar holræsum til framrensli, skólpi úr bænum o. f 1., og langt komið með eitt slíkt ræsi,' gegn um mal- arkambinn hjá bæjarbryggjunni. Það var samþykt á bæjarstjórnar- fundi að lengja um 25 álnir upp í Pósthússræti, með því skilyrði, að Guðjón Sigurðsison legði 200 kr. til verksins. — Mgbl. 25. sept. Einhverju sinni grobbaði hann af því, að “Daily Mail” væri það blaðið, sem mest væri hatað I heiminum. — Og ef svo fer, að menn hætta ð hata það, þá skifti eg algerlega im starfsimenn blaðsins. — Lesb. Þjónninn — Hvernig vill herr- ann helzt fá matinn fram reidd- an — eftir frönskum, spönskum eða ítölskum sið? Gesitur: Mér er alveg sama, eg ætla að fá tvö linsoðin egg. DUSTLESS COALAND COKE Chemically Treated in Our Own Yard Phone 87 308 [fá? D.D.WOOD & SONS LIMITED Warming Winnipeg Homes Since “82”

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.