Lögberg - 23.02.1933, Blaðsíða 5

LÖGBERG. FIMTUDAGINN 23. FEBRÚAR, 1933
Bls. 5
“ íKóttaféhgiö sieipnir, og í Haldór Hansen dr. med
sioast íþrottafelagio Falkana. _______
Jack Snydal
Okkur hefir ööruhvoru undan-
farin ár, veriÖ aÖ lierast til eyrna
sagnir um unga og efnilega íslend-
inga, sem getið hafa sér góÖan orös-
tír á ýmsum sviöum í hérlendu þjóð-
lifi. Er það ávalt öllum þjóðrækn-
um mönnum gleðiefni. Og það eru
efalaust margir menn og konur af
íslenzku bergi brotin, sem rutt hafa
sér brautir til frægðar og frama, án
þess að nokkuð hafi verið eftir þeim
tekið rneðal íslendinga, sem stafar
eðlilega af því, að starfssvið þeirra
er mest meðal enskra út uin bygðir
og borgir þessa lands. En þeir eru
engu að síður góðir íslendingar fyr-
ir því og gjöra þjóð sinni og þjóöar-
broti óbeinlínis mikinn sóma, þó
ekki hafi þeir hátt um sig innan vé-
banda íslenzks félagsskapar.
Mig langar til að geta hér eins
landa okkar, sem ekki hefir mikið
verið ritað um, en hefði þó átt skil-
ið að hans hefði verið getið fyrir
löngu síðan í íslenzkum blöðum.
Hann hefir að vísu ekki tekið mik-
inn þátt í íslenzku félagslífi hér og
stafar það af því, að hann hefir
haft svo mörgum og mikilsverðum
störf.um að gegna í þágu þess fé-
lags, sem hann hefir starfað fyrir i
mörg ár. Þó má geta þess að hann
hefir fylgst vel með íþróttalífi ís-
lendinga hér í borg og hlynt að því,
stutt það og hvatt með ráðum og
dáð, frá því það var. stofnað. Fyrst
Falcon Hockey leikarana 1920, síð-
Þessi dugandi landi vor, sem
unnið hefir sig upp í ábyrgðarmikla
stöðu hér í álfu, er Mr. Jack Sny-
dal. Hann er fæddur að Boundary
Creek, eða Winnipeg Beach, sem nú
er. Hann byrjaði sína lífsbraut með
því að gjörast verslunarþjónn i
Argylebygð, eftir að hann hafði lok-
ið skólanámi. Og var hann við þau
störf, þar til að hann gjörðist versl-
unar erindreki frá Winnipeg. Hefir
hann nú haft þann starfa með hönd-
um í 25 ár, og 17 ár af þeim, hefir
hann unnið fyrir hið velþekta verk-
færa-félag John Deere Plow Co. og
er hjá því enn.
í samfleytt 12 ár hefir Jack Sny-
dal verið fulltrúi fyrir North-West
Commcercial Travellers’ Associa-
tion félagið og starfað í því með
dugnaði og áhuga og unnið sér
traust og hylli hjá meðráðendum
sínum. Hann var kosinn forseti
þessa félags árið 1922 og tvisvar
hefir hann verið endurkosinn síðan.
Hann er sá ein af öllum félagsmönn-
um i Norðvestur Canada, sem þeir
hafa valið til forseta, og sá eini ís-
lendingur, sem þeir hafa i ráðadeild
íélagsins. Síðastliðinn desember var
Jack Snydal endurkosinn í ráða-
deild þessa félags, og þg. með svo
miklum meirihluta að fáir í for-
stöðunefnd þessa félags hafa áður
fengið jafn mörg atkvæði.
North West Commercial Travel-
lers’ Association er talið að eiga
eignir upp á $1,338,000 og hefir i
varasjóði $160,000.
Aðal skrifstofa þess er í Winni-
peg í Travellers’ Hali við King St.
og Bannatyne. Það hefir útibú i
öllum stórborgum vesturlandsins og
telur yfir 5,700 meðlimi. í
Eitt markmið þessa mikla félags-
skapar er að hlynna að öllum versl-
tmar erindrekum og fjölskyldum
þeirra.
Fimmtíu ára afmæli sitt hélt
N.W.C.T.A. félagið í haust er leið,
fyrstu vikuna eftir að nýja sýning-
arhúsið var opnað (Auditorium).
Þar hafði félagið iðnaðarsýningu
fyrir Canada i heila viku og var sú
sýning félaginu til stórsóma og
'og heiðurs.
Reykjavík 29. jan.
Doktorspróf Haldórs Hansens
fór fram í gær í neðrideildarsalnum
í Alþingishúsinu. Er það hvort-
tveggja að doktorspróf eru hér ekki
á hverjum degi, cnda var salurinn
troðfullur af áheyrendum og sval-
irnar af stúdentum.
Athöfnin hófst kl. 1 og stóð í
fullar 4 klst. Próf. Guðm. Hannes-
son stýrði henni, vegna þess að Jón
Hj. Sigurðsson, deildarforseti, var
annar af andmælendum. Um leið og
hann setti samkomuna gat hann þess
að þetta væri fyrsta doktorsritgerð
í læknisfræði, sem háskólanum
hefði borist.
Þá tók doktorsefnið til máls og
sagði frá tildrögum bókar sinnar.
Hafði hann skömmu eftir próf tek-
ið að stunda sérnám í meltingar-
kvillum erlendis, og rak sig þá fljót-
lega á þaS, að margt var enn á huldu
í þessum fræðum og orsakir margra
meltingarsjúkdóma lítt þektar.
Vaknaði þá hjá honum sterk löngun
til þess að reyna að ráða einhverja
af þessum ráðgátum. Hefir þetta
ekki gengið úr huga hans síðan og
orðið tilefni til doktorsritgerðar
hans.
Þá tók próf. Jón Hj. Sigurðsson
til máls. Lýsti hann fyrst allítarlega
efni bókarinnar og þarnæst rakti
hann hvert atriði eftir annað^ sem
honum þóttu að einhverju leyti at-
hugaverð. Hann kvartaði meðal
annars yfir þvi, að bókin væri ó-
þarflega langdregin og erfið aflestr-
ar, að registur fylgdi ekki, en sér-
staklega þótti honum höf. of trú-
aður á berklaveikina sem aðalorsöl^
þessa kvilla. Væri ekki laust við,
að hann kæmi fram sem málafærslu-
maður fyrir sinni skoðun. Var þetta
langt og skörulegt erindi, en marg-
brotnara en svo, að hér verði nánar
frá þvi sagt.
Næst tók doktorsefnið til máls,
svaraði aðfinslum próf. J. Hj. S. og
færði rök fyrir sinu máli. Var það
ekki annara en lækna að leggja
nokkurn dóm á deilu-atriðin, enda
um “myrkan skóg að villast.”
Þá tók Guðm. Thoroddsen til
máls. Hann hagaði máli sínu á þann
veg, aö hann tók flesta aðalkafla
bókarinnar hvers fyrir sig og lagði
jafnframt spurningar fyrir doktors-
efnið, eða bað um frekari upplýs-
ingar um vafaatriði. Svaraði dokt-
orsefnið jafnóðum. Nú var það
bæði, að bókin var löng og efnið
margbrotið, enda var þetta löng við-
ureign.
Þó bæði J. Hj. S. og G. Th. hefðu
ýmislegt að athuga við mörg atriði,
þá lofuðu þeir höf. fyrir áhuga hans,
dugnað og lærdóm.
Að lokum þakkaði doktorsefnið
fyrir góð orð í sinn garð og óskaði
háskólanum alls góðs gengis.
G. H. mælti síðast nokkur orð.
Kvað hann bók H. H. vera “Mene
tekel” fyrir ísl. lækna og sýna hvaS
þeir gætu gert þrátt fyrir alt ann-
ríki, að hún væri háskólanum til
sóma en ómissandi handbók fyrir
alla lækna, hér og erlendis, sem fást
við þessi efni. Afhenti hann síðan
Halldóri Hansen doktorsskjalið.
—Mbl.
Hringur leikmœrinnar
Fyrir nálega fjórum árum kom
Jósefína Baker, svertingjadansmær-
in alkunna—eða alræmda—til Buda-
pest, og lagði þá alla höfuðborgina
fyrir sínar svörtu fætur. En
skömmu eftir að hún var farin kom
þarna annar svertingi í heimsókn.
Það var dansmærin Saddie Kop-
kins og sýndi hún sig í drykkjukrá
einni og híaut engu minni almenn-
ingsfrægð en Jósefína. Ekki leið á
löngu þangað til vellauðugur kaup-
maður töfraðist að íegurð svertingj-
ans og gerðist alúðarvinur hennar.
En kaupmaðurinn var ferðantaður
frá Berlín og varð að .hverfa heim
til sín, þegar mesta ástarvíman var
rokin af honum. Áður en hann
skildi við þá svörtu gaf hann hénni
hring með dýrindis steini í. Saddie
Hopkins grét og hló samtímis, þeg-
ar hún skildi við manninn og tók við
hringnum—yfir manninum sem hún
hafði mist, og hringnum, sem hún
hafði fengið.
En svo leið og beið þangað til
hún varð að fara frá Búdapest. Þeg-
ar hún var að koma fyrir pjönkum
sínum varð hún þess vör, að hring-
urinn dýri var horfinn. »Allstaðar
var leitað og rannsakað. Margir lög-
regluþjónar voru kvaddir á krána,
sem hún hafði verið á, en þeim
reyndist ómögulegt að finna hring-
inn, eða gera grein fyrir hvarf i hans.
veslingurinn.
Nokkru seinna var hún svo ráð-
in til þess, að sýna listir sínar á
sömu kránni. Fyrsta kvöldið, sem
hún dansaði, sendi gömul þvotta-
kona þar í húsinu dansmærinni boð
um, að hana langaði til að tala við
hana undir f jögur augu. Saddie gat
ekki skilið, hverju þetta sætti, en fór
samt til þvottakonunnar. Og hver
getur lýst gleði Saddie, þegar kon-
an heldur hring á lofti upp að nef-
inu á henni og segist hafa fundið
hann í einni stúkunni í kránni. Hún
hafði fundið hann eitt kvöldið, sem
svarta dansmærin sýndi listir sínar
þar fyrrum, og ætlaði að fá henni
hann þá þegar, án votta, en ekki get-
að fengið tækifæri. Hún hefði beð-
ið og biðið og þegar of langt var
umliðið til þess að fara til lögregl-
unnar, hefði hún ekki þorað það.
Og nú þótti henni vænst af öllu um
það, að sú svarta skyldi hafa komið
aftur, svo að hún gæti sjálf tekið
við hringnum og skýringunni á þess-
ari óráðvendni.
Dansmærin varð æði glöð og
jafnframt hrærð yfir gömlu þvotta-
konunni og fundi hringsins. Hún
fór þegar til gimsteinasala og bað
hann um að verðleggja steininn. En
þá kom það i ljós, að steinninn var
ekki nema 150-200 pengö virði.
Það verður að segja þessari svörtu
dansmey til lofs, að hún gaf þvotta-
konunni 300 pengö i fundarlaun^
þrátt fyrir vonbrigðin af dýra stein-
inum. Það upplýstist síðar, að Ber-
línarkaupmaðurinn var Gyðingur.
Betra en morfín.
Dr. Wjalter C. Alvarez, sem er
læknir við Mavoslækningastofu i
Rochester í Minnesota hefir nýlega
ritað lofgrein um nýtt kvalastillandi
meðal, sem nefnist Dehydro-mor-
phinone hydroclorid og er fimm
*
Oafsakanlegt hirðuleysi
má það kalla af liverjum manni eða
konu, sem af taugaðstyrk og slíkri
veiklun er ekki nema hálf manneskja.
Nuga-Tonc
er meðal, sem læknisfrœðin hefir fundið
og sem veitt hefir ðtal körlum og kon-
um betri heilsu og meiri krafta á síð-
astliðnum fjörutiu og fimm árum. Lyf-
salinn þinn lætur þig hafa mánaðar-
forða af NUGA-TONE töflum fyrir einn
dollar og þeim fylgir fullkomin ábyrgð.
Varaðu þig 4 eftirllkingum, þú átt full-
an rétt á að fá það sem bezt er.
sinnum áhrifameira heldur en
morfin og þó óskaðlegt öllum mönn-
um, því að það hefir ekki hin lam-
andi áhrif með sljóleika eftirköst-
um morfínsins.
Meðal þetta var fundið upp i
Knole-efnasmiðju í Þýskalandi
1926, en hefir verið lítt notað þang-
að til læknar í Vesturheimi kyntust
því. Þeir nota það nú mikið^ sér-
staklega við sjúklinga, sem þjást af
ólæknandi krabbameini.
í grein dr. Alvarez, sem birtist í
“Literary Digest,” segir að meðal
þetta stöðvi þjáningar miklu fljótar
og öruggar heldur en morfín, og
sjúklingar, sem neyti þess, geti verið
á fótum og gengið að vinnu sinni.
Lækningakraft hefir það engan
nenta ef vera skyldi að með því væri
hægt að venja menn af ofnautn
morfíns, og væri það til niikillar
blessunar fyrir mannkynið.
—Lesb.
Bruni á Akureyri
Skrifstofu- og vörugeymslultús
Gefjunar brennur.
Reykjavík 31. jan.
Laust fyrir kl. 7 í gærkvöldi varð
vart við eld i vörugeymsluhúsi
ECZEMA, KAUN I
og aðrir skinnsjúkdómar |
læknast og græðast af
Zam-Buk
klæðaverksmiðjunnar Gef junnar við
Glerá hjá Akureyri.
Brunalið Akureyrar var þegar
kvatt til, en þegar það kom á vett-
vang var eldurinn orðinn svo magn-
aður^ að ekki tókst að slökkva hann
og brann húsið til kaldra kola.
Aðalvörugeymsla og klæða-
geymsla verksmiðjunnar var í þessu
húsi og mun litlu sem engu hafa
verið bjargað.
Hús þetta var járnvarið timbur-
hús og stóð vestan við verksmiðju-
húsið, nálega 20 metra frá því.
Verksmiðjuhúsið sakaði ekki.
Um upptök eldsins var ekki kunn-
ugt i gærkvöldi.
—Mbl.
Tómas háseti er að fara í land.
Hann gengur rakleitt til tollvarð-
arins og segir:
—Á morgun ætla eg að fara með
dálitið af tóbaki í land. Þér
segið engum frá því. Og svo
deplaði hann aulgunum framan í
tollvörð.
—Það er gott, mælti tollvörður,
en lofaði engu.
Þegar Tómas ætlaði í land næsta
dag, umkringdu hann fimm toll-
verðir og leituðu á honum hátt og
lágt, en fundu ekki neitt. Að lok-
um mælti einn þeirra í bræði
sinni:
—Þér sögðuð í gær að þér ætl-
uðuð að fara með tóbak í land í
dag.
—Þið eruð heldur seinir á ykk-
ur, mælti Tommi. Eg var með
tóbakið á mér í gær þelgar eg tal-
aði við tollvörðinn.
C.

INNKÖLLUNAR-MENN LÖGBERGS
Amaranth, Man
Akra, N. Dakota
Árborg, Man
Árnes, Man
Baldur, Man
Bantry, N. Dakota
Bellingham, Wash
Belmont, Man
Blaine, Wash Thorgeir Símonarson
Bredenbury, Sask
Brown, Man J. S. Gillis |
Cavalier, N. Dak®ta
Churchbridge, Sask S. Loptson :
Cypress River, Man F. S. Frederickson
^ Dafoe, Sask J. Stefánsson |
Edinburg, N. Dakota... Jónas S- Bergmann ■
Elfros, Sask .. .Goodmundson, Mrs. J. H. |
Foam Lake, Sask Guðmundur Johnson
Garðar, N. Dakota Jónas S. Bergmann
Gerald, Sask C. Paulson |
Geysir, Man
Gimli, Man
Glenboro, Man
Hallson, N. Dakota
Háyland, Man
Hecla, Man
Hensel, N. Dakota
Hnausa, Man G. Sölvason
Hove, Man A. J. Skagfeld !
Húsavík, Man
Ivanhoe, Minn
Kandahar, Sask J. Stefánsson
Langruth, Man
Leslie, Sask
Lundar, Man
Markerville, Alta
Minneota, Minn
Mountain, N. Dakota....
Mozart, Sask
Narrows, Man
Oak Point, Man A. J. Skagfeld
Oakview, Man
Otto, Man
Pembina, N. Dakota....
Point Roberts, Wash.... S. T. Mýrdal
Red Deer, Alta
Revkjavík, Man
Riverton, Man
Seattle, Wash J. T. Middal
Selkirk, Man
Siglunes, Man
Silver Ray, Man
Svold, N. Dakota
Swan River, Man
Tantallon, Sask T. Kr. Tohnson
Upham, N. Dakota
Vancouver, B.C Mrs. A. Harvev
Viðir, Man Trvggvi Ingjaldsson
Vogar, Man Guðmundur Jónsson
Westbourne, Man Jón Valdimarsson
Vrinnipeg Beach, Man.. G. Sölvason
Winnipegosis, Man
Wynyard, Sask