Lögberg - 18.05.1933, Blaðsíða 1
46. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN.. FIMTUDAGINN I8.MAÍ 1933
NÚMER 20
Dr. Buchman í Fyrálu
lútersku kirkju
Oxford-flokkurinn kom til Win-
nipeg fyrir helgina, eins og til stóÖ.
Á sunnudaginn prédikuðu ýmsir af
meðlimum flokksins í mörgum af
kirkjum borgarinnar og þar á meðal
stofnandi og foringi flokksins, Dr.
Frank Buchman, i Fyrstu lútersku
kirkju, kl. 7 á sunnudagskveldið.
Kirkjan var alskipuð, hvert sæti
tekið og margir fleiri komu, heldur
en fyrir komust í kirkjunni sjálfri,
og urðu því að fá sæti í fundar-
salnum, undir sjálfri kirkjunni. En
svo hafði verið umbúið, að þangað
heyrðist alt sem fram fór uppi.
Þvi miður gat prestur safnaðar-
ins, Dr. Björn B. Jónsson ekki ver-
ið þarna viðstaddur. Hann hefir,
síðan á mánudaginn í vikunni sem
leið, verið á Almenna spítalanum hér
í borginni. Hans mörgu vinum og ís-
lendingum yfirleitt, getur Lögberg
þó sagt, að það er ekki álitið, að
hann sé hættulega veikur, en lækn-
ar hans hafa talið nauðsynlegt, að
hann væri á spítala um tíma. Beztu
vonir eru um, að Dr. Jónsson geti
bráðlega aftur tekið til starfa.
Guðsþjónustunni á sunnudaginn
stýrði séra Rúnólfur Marteinsson.
Dr. John McKay, forseti prestafé-
lagsins í Winnipeg, gerði ræðumann-
inn kunnugan og séra K. K. Ólaf-
son, forseti kirkjufélagsins, þakkaði
honum að ræðunni lokinni.
Dr. Buchman talaði í einar 45
mínútur. Manni fanst hann ekki
tala lengi. Það er þægilegt og gott
að hlusta á hann. Hann er ekki
mikill ræðuskörungur, eins og það
er vanalega skilið, og hann ber fram,
það sem hann hefir að segja, með
mestu hægð og stillingu, en samt
þannig, að maður hlustar eftir
hverju orði. Og ’nann segir margt,
sem hlýtur að vekja eftirtekt og
umhugsun. Boðskapurinn, sem
hann hefir að flytja er ekki annar en
sá, sem kristin kirkja hefir ávalt að
flytja: “Hærra, minn Guð til þin.”
Minni atvinnuleysisátyrkur
Það er ætlun sambandsstjórnar-
innar eftir því sem fram hefir kom-
ið á þinginu, að dhaga mikið úr þeim
styrk, sem hún hefir veitt fylkjun-
um og bæjum og sveitarfélögum til
að hjálpa atvinnulausu fólki til að
draga fram lífið. Gerir stjórnin ráð
fyrir að verja miklu minna fé til
þessara hluta á þessu fjárhagsári,
því, sem endar 31. marz 1934, held-
ur en hún hefir gert síðastliðið ár.
Hingað til hefir stjórnin lagt fram
einn þriðja hluta þess fjár sem
varið hefir verið til hjálpar at-
vinnulausu fólki. Ætlar hún að
færa styrkinn niður í 20% í júní,
10% í júlí og hætta svo alveg um
tíma að minsta kosti. Virðist hér
horfa til mikilla vandræða, því nærri
liggur að fylkin í Vestur-Canada og
sveitarfélögin, séu að þrotum komin
með þennan atvinnuleysisstyrk og
hafa margir haldið, að þess mundi
nú ekki langt að bíða að sambands-
stjórnin yrði að öllu eða mestu leyti
aS taka að sér, að styrkja atvinnu-
laust fólk, eða þá að slík hjálp yrði
að miklu leyti að hætta. Verður
Vestur-Canada hér fyrir miklum
vonbrigðum.
Sauðfjár böðun
Það er æskilegt að baða sauðfé
tvisvar á ári, haust og vor. Að vor-
inu skyldi böðunin vera gerð sem
fyrst eftir rúningu. Júnímánuður
er hentugasti tíminn. Þá er veðrið
hlýtt og lömbin eru orðin stór. Það
mælir margt með því, að böðunin sé
gerð í sameiningu af mörgum bænd-
um eða heilum sveitum. Það kostar
minna, er minna verk fyrir hvern
bónda og er trygging fyrir því, að
alt fé í sveitinni sé baðað.
Búnaðardeild sambandsstjórnar-
innar hefir látið gera uppdrátt af
baðkeri, tilbúnu úr steinstorku, sem
er hentugt til að baða margt fé í einu
og er hægt að fá þá uppdrætti (ef um
er beðið og þarf ekki annað en snúa
sér til District Sheep and Swine
Promoter í hverju fylkinu sem er.
Slíkt baðker, búið til úr steinstorku,
kostar ekki mikið og er eins hentugt
og þægilegt eins og vera má. Þegar
búið er að velja hentugan stað, geta
bændurnir sjálfir skift með sér
verkum, að grafa fyrir baðkerinu
eða lauginni, flytja að efnið og gera
alt sem gera þarf í þessu sambandi.
Þar sem engin slik almenn laug
er til, þar sem baða má margt fé í
einu, getur hver bóndi, sem ekki
hefir margt fé, komið sér upp út-
búnaði til að baða sínar kindur, án
þess það kosti mikið. Hann þarf
ekki nema stóra tunnu, eða kassa,
sem er nógu stór til þess að hægt sé
að dýfa kindinni allri ofan í upp að
augum. Svo þarf að vera dálítill
pallur vatnsheldur, sem nær út á
barm baðkersins. Þegar kindin er
tekin upp er hún látin standa fáeinar
mínútur á þeim palli, svo bað-
lögurinn geti runnið úr ullinni
ofan í kerið.
Til kaupenda Lögbergs
Margir kaupenda Lögbergs, víðsvegar, hafa brugðist vel og
drengilega við áskorunum vorum urn að borga blaðið. Öllum þeint
þökkum vér einlæglega. Fjöldamörg bréf hafa oss einjiig borist,
sem bera þess órækan vott, að íslenzku fólki hér í landi, er það
mikið áhugamál, að íslenzku blöðin haldi áfram að koma út.
Margir virðast ekki geta til þess hugsað, að þau hætti. Oss skilst
að langflestir vilji, að þau haldi áfram í sama, eða svipuðu formi,
eins og þau hafa verið. Oss hefir að vísu verið bent á ýmsár leiðir
sem hugsanlegar væru til að komast yfir fjárhagsörðugleikana,
og þá helzt að sameina blöðin og gera úr þéim eitt blað. Hyggjum
vér, að þetta sé þó ekki vilji fólksins, heldur hugsi margir sem
svo, að betri sé hálfur skaði en allur.
En blööin þurfa ekki að hætta ef kaupendurnir aðeins stæðu í
skilum við þau. Það er engin skynsamleg von til þess, að nokkurt
smáfyrirtæki geti staðist, sem á mörg þúsund dollara útistandandi
hjá viðskiftavinum sínum, sem það hefir ekkert gagn af, meðan
það fé borgast ekki.
Þrátt fyrir það, að margir hafa brugðist vel við og borgað
fyrir blaðið eftir því sem þeir hafa bezt getað, þá eru þó margir,
sem engin skil hafa gert enn. Það sem inn hefir komið á þessu
ári, er ekki nema lítill hluti þess, sem blaðið átti útistandandi við
áramótin. Vér treystum því, að allir þeir, sem skulda blaðinu, og
mögulega geta borgað það sem þeir skulda, eða einhvern hluta
þess, geri það nú sem allra fyrst.
Lögbergi riður á að fá nú sem allra fyrst eins mikið og mögu-
legt er af því sem það á útistandandi.
THE COLUMBIA PRESS. LIMITED
DÁINN
SÉRA JÓNAS A. SIGURÐSSON
1865 — 1933
Hann andaðist á Almenna spítalanum í Winnipeg á miðviku-
daginn í siðustu viku, hinn 10. þ. m. Hann var staddur hér í
borginni og veiktist snögglega, fékk heilablóðfall, og var þegar
fluttur á spítalann og andaðist þar fáum stundum siðar.
tJtfararathöfn, sem séra Rúnólfur Marteinsson stýrði, var
haldin í útfararstofu Bardals á laugardaginn. Líkið siðan flutt
til Selkirk. Fór jarðarförin fram frá kirkju Selkirk safnaðar á
mánudaginn og var afar fjölmenn. Séra K. K. Ólafson, forseti
kirkjufélagsins, stjórnaði útfararathöfninni á heimilinu og í kirkj-
unni og grafreitnum, en með honum tóku þátt í henni séra Jóhann
Bjarnason, séra Rúnólfur Marteinsson, Dr. Rögnv. Pétursson,
séra N. S. Thorláksson og enskur prestur í Selkirk. Auk þeirra
voru viðstaddir prestarnir séra Sigurður Ólafsson, séra H. Bigmar,
séra Egill H. Fáfnis og séra Jóhann Friðriksson.
Séra Jónas A. Sigurðsson var 68 ára að aldri er hann lézt, fædd-
ur 6. maí að Litlu-Ásgeirsá í Húnavatnssýslu. Þar b j u g g u
þá foreldrar hans, Sigurður Bárðarson og Guðrún Jónasardóttir.
Hann gekk á búnaðarskólann í Ólafsdal og útskrifaðist þaðan
1886 með mjög lofsamlegum vitnisburði. Árið 1887 fluttist hann
til Vesturheims. Stundaði hann nokkur ár guðfræðanám við lút-
erskan prestaskóla í Chicago og var vígður 1893. \ ar hann fyrst
nokkur ár prestur í norðurhluta islenzku bygðanna í North Dakota,
en fluttist þaðan til Seattle, Wiash., og var þar í mörg ár. \'ar hann
þá í þjónustu Bandaríkjastjðrnarinnar. Mun hann þó altaf hafa
jafnframt þjónað dálitlum íslenzkum söfnuði í Seattle og grend-
inni. íslendingar voru þar ekki margir á þeim árum. Arið 1918
fluttist séra Jónas til Churchbridge, Sask., og var þar prestur til
1927, að hann fluttist til Selkirk og þjónaði -hann Selkirk söfnuði
eftir það til dauðadags. Hann var því prestur meðal íslendinga í
Vesturheimi í 40 ár, eða svo nærri því, að ekki vantaði til nema
fáeinar vikur.
Þjóðræknismál íslendinga hér í landi lét séra Jónas sig jafnan
miklu skifta. Var hann oítar en einu sinni íorseti Þjóðræknisfé-
lagsins og hann var það þegar hann dó. Trúr %>nur föðurlands sins
og kirkju, vildi hann ávalt vera.
Séra Jónas var mjög vel máli farinn maður og orðhagur vel
og skáld. Ljóðabók er engin til eftir hann, en Ijóð hans mprg er
að finna í Lögbergi, Sameiningunni, Tímariti Þjóðræknisfelagsins
og fleiri/blöðum og ritum, sérstaklega vestur-íslenzkum.
Séra Jónas var tvígiftur. Fyrri kona hans var Oddrún Frí-
mannsdóttir frá Helgavatni i Vatnsdal. Síðari kóna hans er frú
Stefania Sigurðsson, sem lifir mann sinn ásamt þrenutr börnum
þeirra hjóna. Þau eru Theodore, Jón og Guðrún. Báðir piltarnir
eru enn á námsskeiði; stundar hinn fyrnefndi guðfræðanám en
hinn síðarnefndi læknisfræði. Stúlkan er heima hjá móður sinni.
Með séra Jónasi A. Sigurðssyni er fjölhæíur gáfumaður úr
hópi Vestur-íslendinga til grafar genginn.
Hið fertugasta og níunda ársþing Hins evangeliska lúterska
kirkjut'élags íslendinga í Vesturheimi verður haldið í kirkjum ý
Frelsis, Frikirkju, Immanúels og Glenboro safnaða í Argylebygð, |
í Manitoba, dagana 23.—27. júni, 1933. Þingið verður sett með X
opinberri guðsþjónustu og altarisgöngu föstudagskvöldið 23. júni X
í kirkju Frelsissafnaðar. Byrjar kl. 8 e. h. S
Söfnuðir kirkjufélagsins hafa rétt til að senda einn erindreka $
hvor, þar sem tala fermdra meðlima þeirra er eitt hundrað eða
þar fyrir neðan og bæta við einum erindreka fyrir hvert hundrað
íermdra meðlima eða brot af hundraði, með því skilyrði að enginn
söfnuður hafi rétt til að senda fleiri en fjóra erindrjeka. Áríðandi
er að söfnuðir hagnýti sér réttindi sín í sem fylstum mæli og sendi
erindreka eftir þvi sem þeim er heimilað að lögum. Prestar kirkju-
félagsins og embættismenn eiga allir þingsæti.
I
Embættismenn og fastanefndir leggja fram skýrslur sínar á
fyrsta þingdegi.
Seattle, Wash., 15. apríl, 1933.
K. K. Ólafson, forseti.
Há laun og hærri
Þegar þessi tollanefnd (tariff
board) var mynduð fyrir skömmu,
voru iaun form. ákveðin $12,-
000 á ári, en hinir tveir áttu að fá
$10,000 hvor. Nú hefir Mr, Ben-
nett, við nánari íhugun, komist að
þeirri niðurstöðu, að þetta séu ekki
nægileg laun handa formanni nefnd-
arinnar. Hann þurfi að fá $15,000
árslaun að minsta kosti, og svo fær
hann það náttúrlega. En það er
ekki alveg nóg. Hann þarf líka að
hafa rétt til $7.500 eftirlauna, ef
hann skyldi lifa lengur heldur en
hann er fær um að vera formaður
þessarar nefndar. Það dugar ekki
að láta aumingja manninn fara á
vonarvöl, þó hann kunni að lifa
lengur en hann getur unnið. Hins
vegar lítur út fyrir að hinir nefnd-
armennirnir tveir, verði að sætta
sig við tíu þúsund dollara árslaun
og þeir fái ekki eftirlaun heldur.
Þessi launahækkun hlýtur að mælast
mjög vel fyrir hjá verkamannaleið-
togunum í Winnipeg og óneitanlega
styngur hún í stúf við aðrar breyt
ingar á launakjörum manna um
þessar mundir.
D.—Anna Johnson,
A.D.—Anna Árnason,
R.—Margrét Johnson,
A.R.—Irene Bristow,
F. R.—Clara Einarsson,
G. —María Josephson,
V.—Jóhann Árnason,
U.V.—Haralddr Johnson.
Efnt verður til gull- og silfur-
peninga samkepni i þessum mánuði.
Kept verður um fimm dala gull-
pening, sem Mrs. Joseph Skafta-
son gaf á 25 ára afmæli stúkunnar.
Silfur-peningurinn er frá I.O.G.T.
regl. éEttjarðarsöngvar sungnir
fyrir og eftir fundi.
Lambagrösin
Lambaþúfa ljúfa, bjarta,
Leiðir yl að mínu hjarta
Blómaríka beðið þitt.
Vekur unun angan blóma
Og í muna sumarhljóma
Blessað lambablómið mitt.
Man eg æsku- margar stundir.
Mínir voru gleðifundir
Úti um haga, hóla, mó.
Þegar lambagrösin ljúfu
Lifnuðu á melaþúfu.
•Unun mér í muna bjó.
Embættismenn í ungtemplarastúk-
unni “Gimli” No. 7 I.O.G.T. eru
þessir:
F..E.T.—Guðrún Thomsen,
Æ.T.—Ólöf Árnason,
V, T.—Pálína Johnson,
K.—Asta Johnson,
Augun blóma ljóma lýstu,
Litahljóm í sálu þrýstu
Lambagrösin litlu skær.
Mér í hjarta enn þau anda
Yndisprýði heimalanda—
Lambablóm þar lítið grær.
N. S. Th.
Afmæliskveðja
(Breytt að nokkru)
til Matthíasar Jochumssonar 11 nóv., 1919.
Heill þér aldni orðsnillingur,
orkuríki ljóðmæringur!
Krýndur silfur-hærum heiðum,
hjartans áttu bjartast vor.
“Meira ljós” er mark þíns anda;
merkin verka fögur standa.
Morgunsækinn sannleiksvinur,
sindra geislar þín um spor.
Þrungin ljósi, lífi, speki,
ljúfum kærleik, von og þreki,
bera ljóð þín sumarsvipinn,
seilast langt í himinir blá.
Bjarkamál, sem beygða vekja,
burtu sálar-nepju Iirekja,
drauma vorra hæstu hreimar,
hljóma þínum strengjum frá.
Sit þú heill á “Sigurhæðum,”*)
sólarskáld með fjör í æðum;
vek oss, hálfum, vonadirfsku,
verndu kalin hjartasár.
Minning þín hjá lýðum lifir,
ljómar tímans hrannir yfir.
Hörpu þinnar himintónar
hljóma “Islands þúsund ár.”
RicJiard Beck.
*) “Sigurhæðir” nefnist hús séra Matthíasar á Akureyri