Lögberg - 13.09.1934, Page 2

2
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 13. SEPTEMBER, 1934
Otdráttur úr “Minni
Vestur-Islendinga,,
flutt flð Gimli 6. ágúst, 1934.
(Samkvæmt beiðni er þetta hér birt.
Ræðan var ekki skrifuð og er þetta
þvi aðeins höfuðinntak þess er var
flutt.—K.K.Ó.).
Þegar eg nú á að mæla fyrir minni
Vestur-lslenclinga, vildi eg sízt af
öllu að á mér rættust orð skáldsins:
Vesturheimskan klædd í kljólinn,
kotroskin um eigin hag,
rólar upp í ræðustólinn
roggin, íslendingadag ....
Höfundinum hefir ekki fundist
vanþörf á að bregða upp þessari
mynd. Svo mun heldur ekki vera.
Gott að taka hana til varnaðar við
öll slík tækifæri.
Það, sem tengir saman Vestur-
íslendinga, er arfurinn er þeir tóku
með sér frá ættjörðunni. Gröndal
segir:
ísland dragið þið aldrei þó
yfir sex hundruð milna sjó
út í Danmörk.
Þessi kenning á alls ekki við um
Ameríku. Hingað drógu menn á-
reiðanlega ísland með sér. Á hér
fremur við:
En svo ertu ísland í eðli mitt fest
að einungis dauðinn oss skilur.
Stephan talaði i þessu fyrir munn
kynslóðarinnar, er hingað fluttist.
Skáldið túlkaði eigin hug, en um
leið fjölda annara. Hið íslenzka
eðli og hin íslenzku einkenni voru
samgróin fólkinu, er til Ameríku
fluttist. Þann farangur gat enginn
skilið við sig. Þó nú kunni að virð-
ast að allmjög sé tekiS að fenna yfir
þessi einkenni mörg, er hitt í raun
réttri merkilegra, hve mjög þeirra
gætif. Ósjálfrátt er þetta runnið
oss, sem hér erum fæddir, svo i
rnerg og blóð, að vér ekki gætum
losað oss við það, þó vér vildum.
Slík ofbeldisverk verða ekki framin,
sem betur fer. Máttur þjóðernis-
taugarinnar kemur dásamlega fram
í því að jafn fámennir og Vestur-
íslendingar eru og dreifðir um flest-
öll fylki Bandaríkjanna og Canada,
varðveitir þó hópur þeirra þá sjálfs-
meðvitund og samheldni, sem raun
er á.
Það er ekki aðeins slcáldamál að
hugur og hjarta beri heimalandsmót.
Einkennin íslenzku hafa loðað við
oss. Barði Skúlason lögfræðingur
sagði mér þetta dæmi. Hann flutti
endur fyrir löngu pólitiskt erindi í
bæ einum í Norður Dakota, ekki
mjög langt frá .íslenzkri bygð. Taldi
hann líklegt að einhverjir tslend-
ingar mundu sækja, en þekti þá ekki
persónulega. Reyndi hann að greina
þá frá öðrum í mannfjöldanum,
meðan á ræðunni stóð. Tókst hon-
um að finna fimm eða sex andlit, er
hann taldi ótvírætt ísienzk. Fekk
svo á eftir að ganga úr skugga um
að það var rétt. Sagði hann mér að
það hefði verið vandalitið. Þessir
menn hefðu borið landabréf íslands
á ásjónum sínum, með Hornströnd-
um og öllu saman! Ef einhvern
grunar að eitthvað hafi slæðst úr
landahréfi íslendingseðlisins þegar
hingað var flutt, vil eg vitna í bréf
frá Friðjóni Friðrikssyni, er var
skrifað Árna bróður hans frá Mil-
waukee, 16. júlí 1874, rúmum tveim-
ur vikum á undan þjóðhátíðinni þar
fyrir sextiu árum. Hann segir:
“Hér í Milwaukee og þar í grend
eru miklir flokkadrættir meðal ís-
lendinga.” Þeir voru víst þá innan
við hundrað alls. íslendingseðlið
hefir áreiðanlega komist óskert
hingað vestur! Menn greindi þá á
um hvort heppilegra mundi að stofna
íslenzkt landnám í New Brunswick
eða Alaska, Ontario eða Nebraska,
Michigan eða Wisconsin. Þessu
sjálfstæði höfum vér ekki tapað.
Enn stefna ýmsir til New Bruns-
wick og aðrir til Alaska í velferðar-
málum vorum. En aðrir þættir ís-
lendingseðlisins hafa reynst jafn
traustir. Það hefir haldið lífi vegna
þess fyrst og fremst hvað ósjálf-
ráður kraftur þess er mikill og ekki
auðveldlega bugaður.
Með þessu er vitanlega ekki verið
að rýra gildi neinnar þeirrar við-
leitni er komið hefir fram i þá átt
að halda við hér á vesturslóðum
ræktarsemi við íslenzka tungu og
arf. Öll nytsöm viðleitni í þá átt
hvílir á heilbrigðum grundvelli
sjálfsvirðingar. Utánáskrift til sín
gefur Friðjón Friðriksson þannig i
bréfi sumarið 1873: “Mr. Friðjón
Friðriksson, Icclander, Colling-
wood.” Þetta var ekki neinn þjóð-
ernishroki, heldur sjálfsvirðing. Það
átti ekki að sigla undir fölsku flaggi.
íslendingar áttu að þekkjast á því
að þeir væru íslendingar. Slík
sómatilfinning hefir legið til grund-
vallar því, sem bezt og þarfast hefir
verið unnið í þá átt að íslenzkur
arfur skyldi metinn og ræktur. Þeg-
ar vikið hefir verið frá sjálfsvirð-
ingunni of eða van, hefir sifelt ver-
ið háskinn þúinn.
Vesturflutningur Islendinga gaf
því staðfestingu að,
Við að fara frjálst og vítt
föðurland manns stækkar.
Undantekningar voru þeir, er
töldu það nauðsyn að losna sem fyrst
við alt íslenzkt. Hugsandi menn
yfirleitt, eignuðust skjótt kærleika
ekki fyrir málum sínum, hvorki vis-
vitandi né óviljandi. Um að gera
að horfast í augu við ástæður og
láta ekki stjórnast af hleypidóm-
um.
Hér er það atriði er efst ætti að
vera í huga þjóðrækinna Vestur-ís-
lendinga. Það ætti að 'vaka fyrir
sem aðal áhugamál i sambandi við
íslendingadaga vora. Okkur hætt-
ir svo mjög til þess að miða alt
fremur við þá, sem þegar eru sann-
færðir, íslenzkir þjóðræknismenn,
en við þá sem þyrftu að sannfærast.
En það eru mjög tímabær atriði í
þessu sambandi, sem ekki má leiða
hjá sér. Vil eg benda á nokkur
þeirra.
1. Framhjá því má ekki ganga að
börn vor og ungmenni eru fyrst og
fremst Canadamenn og Bandaríkja-
menn. Aðra leið verður að fara til
að glæða kærleika þeirra til íslenzkra
verðmæta en ibarna og ungmenna
heima á íslandi. Börn vor eignast
hér kærleika til laijds, þjóðar og
tungu frá fyrstu æsku. Svo á það
að vera. Öll viðleitni að koma að
hjá þeim ræktarsemi við islenzka
menningu og mál verður að taka
til lands og þjóðar hér, án þess að ! þetta til greina. Komi þeim trygð
ZAM-BUK
HERBAL OINTMENT
& MEDICINAL SOAP
Áreiðanlegt meðal við Bad Legs
kýlum, Eczema, eitruðum sárum,
skurfum I höfði, o. s. frv.
Ointment 50c Medicinal Soap 25c
slíta trygð við islenzka arfinn.
Það væri merkilegur þáttur í sögu
frurnbyggjanna, sem að þessu hefir
naumast verið rakinn, að lýsa ást-
fóstri því, er þeir tóku frá byrjun
við fösturlöndin nýju, svo það varð
tvíbýli í sálum þeirra, án nokkurs
verulegs áreksturs. Skáldið túlkar
rétt tilfinningu þeirra gagnvart
fóstrunni nýju:
Vor þjóð er smá og þrekað lið,
en þér skal enginn dyggri en við.
Sjálfur gerir hann (St. G.) þessa
viðurkenning til Bandaríkjanna í
sextán ára fósturlaun:
Þig, sem að lokum eigið svo marga
taug í mér,
og mig til ykkar dragið hvar helst
sem eg fer.
Og til Canada:
Þú góð reyndist öllum, sem unna
þér heitt,
sem eiga hér munað og heima.
“Vér unnum þér, treystum þér,”
er ástarjátning Vestur-lslendingsins
til Ameriku. En íslenzk sómatilfinn-
ing brýnir harm:
Við fósturlandsins frægðarstarf,
með föðurlandsins sæmd í arf,
af höndum inna æfiþraut,
með alþjóð fyrir keppinaut.
Þannig fléttaðist saman hin tvö-
íalda trygð. Arfurinn átti að sýna
gildi sitt í ræktarsemi við nýtt hlut-
verk—borgaraskyldu í nýjum kjör-
löndum.
Með líðandi árum hefir margt
stutt að því að þetta heilbrigða jafn-
vægi geti haldist við hjá hugsandi
V’estur-íslendingum. Um það er
ekki lengur deilt hvílíkur gróði það
sé að halda sem lengst við íslenzku
máli og menningu hér á vesturslóð-
um. Hérlendir mentamenn styrkja
oss í þeirri trú með ummælum sín-
um. Háskólarnir keppast um að
skipa íslenzkunni í öndvegissess
fyrir þá, er leggja stund á itarlegt
enskunám. Sú meinloka er kveðin
niður að fullu að nokkur þurfi að
standa höllum fæti í hérlendu lífi
sem borgari og heimamaður vegna
trygðar við íslenzkt mál og menn-
ingu. Ameríku og öllum heimi er
greinilega að verða hin brýnasta
þörf að rækja víðfeðman en ekki
þröngan þjóðernisanda.
Eg finn því enga þörf að færa rök
fyrir gildi þess arfs, er tengir oss
saman sem Vestur-íslendinga. Það
er viðurkent. Það, sem okkur þarf
að liggja á hjarta, er að fara vitur-
lega að því að rækja þann viður-
kenda arf. Það er sitthvað að hafa
mætur á íslenzku máli og menningu
og að hafa lag á því að innræta það
öðrum. Það ber við að íslenzkustu
foreldri eiga börn, sem eru algjör-
lega fráhverf öllu íslenzku. Það er
vandinn mesti í sambandi við öll
uppeldismál að geta glætt hug ann-
ara fyrir því jafnvel, er maður sjálf-
ur telur dýrmætt. En framtíð Vest-
ur-íslendinga er að sjálfsögðu mest
undir því komin að þeir sjálfir' eigi
Iægni og vizku til að efla rækt við
menningarlega séreign sína, en spilla
við eðli og arf fyrir sjónir sem þátt-
ur í því að reynast hér vel landi og
þjóð, er þar greiðast aðgöngu. Hér
á íslenzkur þroski og ágæti að sýna
gildi sitt í nýju umhverfi og við ný
hlutverk.
2. Engir hleypidómar mega standa
í vegi þess að hyggilegasta og heppi-
legasta leiðin sé valin til þess að
glæða áhuga fyrir því, sem íslenzkt
er. T. d. nægir ekki lengur að flytja
islenzk þjóðræknismál einvörðungu
á islenzku, ef það á að vaka fyrir
að árangurinn verði sem almennast-
ur og mestur. Á hverjum fslend-
ingadegi ætti að flytja að minsta
kosti eitt erindi á enskú. Næðist
þannig til margra þeirra, er ekki
hafa full not af íslenzku. Það má
ekki svo til ganga að hleypidómar
fremur en skynsamleg hugsun ráði
í slíku efni. Á þennan hátt yrðu
líka þjóðræknismál vor túlkuB fyrir
hérlendri þjóð. Hefir það hina
mestu þýðingu. Einungis sú íslenzk
þjóðrækni, serr\ þolir að vera út-
þýdd á enskt mál, getur lifað til
lengdar hér á vesturslóðum. Það, að
bera fram boðskapinn á hérlendu
máli, mundi styðja að jafnvægi og
fyrra hann öfgum og gorgeir. En
“gorgeir er ei bresta beztur.”
3. Kem eg svo að því er eg tel
höfuðatriði: Eigi íslenzk verðmæti
að lifa hér sem lengst, er það mjög
undir því komið að samkomulagi
Vestur-fslendinga sé ekki að óþörfu
spilt með flokkaríg og persónulegri
óvild. Áherzlan í því liðna hefir
aðallega verið á því sem aðskilur
menn og flokka. Hún þarf að
verða meiri á því, sem við eigum
sameiginlega. Og það þjóðarólán
mætti ekki endurtakast aftur að um-
ræður um mál vor lúti að persónu-
legum ónotum og lítilsvirðingu í
garð andsfæðinga. Það er rang-
hverfan á sjálfstæðu einstaklings-
eðli fslendingsins. Hefir þetta oft
leitt'til þeirrar heiftar sundurþykkju
bæði heima á ættjörð vorri og hér.
sem litið á skilt við málstað eða
sannfæringu. Að sjálfsögðu hlýtur
að vera skoðanamunur, en það sem
á ríður er að fara með hann seni
menn. Að sýna drengskap þeim,
sem manni eru ósammála, og að
treysta á sanngirni sem skæðasta
vopnið í allri heiðarlegri baráttu.
Óþarfur flokkarígur hefir spilt
meira samheldni Vesturíslendinga
en nokkuð annað. Nú hefir alllengi
verið hlé í þessu tilliti, þó við bú-
um að mörgum afleiðinguin frá
Sturlungaöld vorri. Vonandi er
þetta ekki aðeins vopnahlé, heldur
varanlegur friður, sem þó ekki úti-
lokar heilbrigðan skoðanamun og
nauðsynlegar umræður. íslendinga-
dagar vorir hafa verið nefndir frið-
arþing. Þeir eru það óefað. Svo
er eg að vona að Káinn ^reynist
kraftaskáld í smellinni vísu, er flett-
ir ofan af aðförum vorum mörgum.
Eg hygg að hún þurfi tæpast skýr-
ingar. f henni eru blótsyrði, sem
eg ekki tem mér að jafnaði, en
hvergi eiga blótsyrði við ef ekki i
slíku sambandi. Visan er þessi:
heldur er það heiftrækni
og helvítis bölvuð langrækni.
Það er erfitt að horfast i augu
við svo sannan dóm, en það er þarft.
Ófögnuður sá stingur síður upp
höfði eftir atlöguna.
* * *
Ályktunarorð mín í þessu minni
eru því þessi: Að vér gætum þess
Vestur-íslendingar, að það er undir
sjálfum oss komið hve lengi vér
getum varðveitt vorn íslenzka þjóð-
ararf, sem öllum hugsandi mönnum
nú kemur saman um að sé svo mik-
ilsverður í menningarlegu tilliti. Það
er skylda vor að beita oss af allri
skynsemi fyrir því að halda við ís-
lenzkum áhrifum sem lengst, svo
tnenningarstörfin íslenzku megi næra u"
oss andlega um langan aldur. Vér
þurfum að beita öllum hyggindum í
viðleitni vorri og um fram alt temja
oss þann drengskap og sanngirni í
allri innbyrðis viðureign vorri að
bróðurhugur megi eflast en skálm-
öld þverra. Þá mun þjóðernistaug-
in íslenzka verða lífseig og kjörland
vort, Amerika, fá að reyna sann-
leika þessa ávarps, sem vors viðvar-
andi minnis:
Og þó að svo fari um bygðir og bæ,
að bragur vor þagni og tungan vor
gleymist,
samt verður í skauti þér eitthvað
það æ, ,
af íslenzkum hug, sem þú fóstrar og
geymist.
(Ljóðabrot, sem engum eru tileink-
uð eru öll eftir Stephan G.).
K. K. Ó.
Ferðasaga
Þann 9. október síðastliðinn. kl.
að kvöldi, lagði eg á stað frá
Winnipeg til Rochester, Minn., til
að leita mér lækninga, sem því mið-
ur hafði engan árangur.
Næsta morgun kl. 8 komum við
til Minneapolis, og varð eg mjög
glöð, þegar lestin stansaði. Mér
var farið að liða illa, bæði af þvi
að eg var lasin og svo af því að
hafa þurft að sitja í bekknum alla
nóttina. En eg hrestist furðu fljótt,
eftir að hafa fengið bolla af góðu
kaffi. Svo gat eg hvílst dálítið áður
en lagt var á stað aftur. Hálf kvíð-
andi var eg fyrir þvi, hvað við
mundi taka, þegar til Rochester
kæmi, vegna þess að eg var ein og
svo þekti eg þar engan, sem eg gæti
leitað til. Frá þessum hugleiðing-
! um hefi eg víst sofnað. Eg hrökk
I upp við það að lestarstjórinn kall
aði Rochester! um leið og hann þaut
fram hjá. Það tók mig augnablik
að átta mig: fanst helst eg vera úti
á sjó, því einmitt á þessum fáu mín-
útum, sem eg svaf, dreymdi mig að
eg væri í smábát á leið til íslands.
Eg greip tösku mína og gekk
framm i dyrnar um leið og lestin
staðnæmdist. Þegar út kom, sá eg
dálítinn hóp af fólki á pallinum.
Eg fór að líta í kring, ef ske kynni
að eg kannaðist við einhvern, en það
varð ekki. Eg sá nokkra keyrslu-
menn, sem stóðu hjá brautarstöðinni
auðsjáanlega að bíða eftir farþeg-
um. Eg benti einum þeirra að koma
og spurði hvort hann væri kunnug-
ur hér, og sagði hann svo vera. Eg
sagði honum að mig vantaði fæði
og herbergi hjá góðu og þrifalegu
f ólki, óg sagðist hann geta vísað mér
á það. Fór eg svo með honuna, og
eftir á að gizka fjögra mínútna
keyrslú stansaði hann fyrir framan
stórt og þrifalegt hús. Auðséð var
á öllu að hann var þar kunnugur.
Hann gekk rakleitt inn, án þess að
hringja. Út kom hann aftur að
vörmu spori, og með honum kona,
sem mér geðjaðist strax mjög vel
að, og sagðist hún geta látið mig
hafa herbergi og fæði. Fór eg svo
'með henni inn, og varð ekki fyrir
neinum vonbrigðum. Þar var alt
Þetta er ekki þjóðrækni,
þaðan af síður guðrækni,
mjög þrifalegt og myndarlegt. Þar
leið mér í alla staði vel. í húsinu
] var margt aðkomandi fólk, sem var
að leita sér lækninga. Hjónin gerðu
alt, sem þau gátu til að okkur liði
sem bezt, og ef það mætti verða ein-
hverjum að liði ætla eg að setja á-
ritan þeirra hér: Mrs. W. M.
Transty, 315 Second Ave., S.W.,
Rochester, Minn. Margt smávegis
bar fyrir mig meðan eg dvaldi í
Rochester. Frá einu atriði ætla eg
að skýra. Eg kyntist nokkrum hjúkr-
unarkonum persónulega, og sérstak-
lega var ein þeirra mér mjög góð,
og urðum við brátt vel kunnugar.
Aldrei hafði eg sagt henni hverrar
þjóðar eg væri enda grenslaðist hún
ekki eftir því, fyr en rétt áður en
eg fór; spurði hún mig þá hvort
það væri satt að eg væri íslenzk;
einn læknirinn hefði sagt sér það.
- Eg sagði það vera. — En þú ert
ekki fædd þar. — Ekki einungis
það, heldur er eg uppalin þar líka.
svaraði eg. — Það er ómögulegt,
varð henni að orði. — Hversvegna?
spurði eg. — Vegna þess að þú lít-
ur út alveg eins og við, svaraði hún.
Og af því að eg var henni vel kunn-
sagði eg henni að mér þætti
gaman að heyra hvaða hugmynd
hún hefði um landið, eða hvort hún
héldi að það væri ísjakar upp úr
sjónum, sem við hjengjum á og
styngjum okkur svo niður í hafið
eftir fæðu. Hún sagðist ekki bein-
línis halda það. Svo lýsti eg fyrir
henni landi og þjóð eins vel og mér
var unt. Samtalið endaði með því
að hún óskaði að sér gæfist tæki-
færi á að heimsækja ísland.
Á meðan eg dvaldi í Rochester
kyntist eg hjónum frá Los Angeles,
sem voru þar i heimsókn til ættingja
sinna. Nafn þeirra var Olsons.
Maðurinn var norskur, en eg held
að hún hafi verið skozk. Þau eggj-
uðu mig mjög mikið á að koma með
sér til Californíu; sögðu það myndi
gera mér gott að vera þar nokkra
mánuði og losna við einn Canada
vetur. Eg sagði það gæti verið rétt,
en mér fyndist það ganga brjálæði
næst að Ieggja upp í slíka ferð næst-
um peningalaus og þekkja þar ekki
nokkra sál. Eg sagðist vita að í Los
Angeles væru nokkrir landar, sem
myndu máske greiða götu mina, en
eg væri þeim ókunnug, og svo hefði
eg ekki hugmynd um hvar þá væri
að finna. Mrs. Olson sagði eg skyldi
ekki setja það fyrir mig, eg gæti
komið með þeim og alt sem eg þyrfti
að borga væri fyrir fæði og rúm á
leiðinni, og sem myndi kosta mjög
lítið og sér væri ánægja að hafa
mig hjá sér meðan eg væri að kynn-
ast og leita uppi landa mína.
Eg fór að hugsa alvarlega um
þetta; þótti boðið gott. En eg var
ekki vel ánægð nteð að þiggja greiða
af ókunnugu fólki, án þess að borga
fyrir, en vonaðist eftir að geta gert
það seinna. Svo fanst mér, að úr
því að eg var komin yfir línuna
sem kostaði mig töluverða fyrirhöfn,
þá ætti eg að nota tækifærið, svo eg
afréð að fara með þeim; hélt líka
að sólskinið þar syðra myndi gera
mér gott. En þegar að því kom að
þau legðu á stað leið mér svo illa,
að eg gat ekki fylgst með og varð
því að sleppa af ferðinni. Mrs.
Olson virtist falla það illa að eg gat
ekki orðið þeim samferða. Hún
skildi eftir hjá mér áritun sína, ef
ske kynni að eg hefði tækifæri að
koma seinna. Og það tækifæri
bauðst.
Rétt áður en eg ætlaði til Winni-
peg aftur, þá mætti eg fólki, sem
var á leið til Los Angeles, og bauðst
til að koma mér til Olsons kostnað-
arlítið, og það gerði það iíka. Þang-
að kom eg 21. des. kl. 8 að kvöldi.
En fyrir djúpum vonbrigðum varð
eg þegar til Olsons kom. Þau reynd-
ust ekki eins og eg hafði treyst á;
samt var eg þar yfir nóttina. Morg-
uninn eftir segir Mrs. Olson við
mig: Það ætti að vera hægt fyrir
þig að fá þér einhversstaðar her-
bergi, meðan þú dvelur hér í borg-
inni. Eg gat ekkert sagt, leit aðeins
hana og gekk svo út. Með 50
cent í buddunni og sama sem fata-
laus kom eg til Los Angeles. ]iví við
þessu ferðalagi bjóst eg alls ekki,
þegar eg fór að heiman. Mér hef-
ir alt af þótt gaman að ferðast, en
í þetta skifti fekk eg nóg af því.
Eg gekk nokkuð lengi eftir göt-
unni, án þess eg vissi hvert skyldi
halda. Loks stansaði eg fyrir fram-
Fyrir þá, sem altaf
eru þreyttir
pessir stööugn þreytuverkir og sú til-
finning, aS altaf gangi eitthvað að
manni, á rót sina að rekja til hæða-
leysis. Notaðu Nuga-Tone og fáðu
lkningu á þessum kvilla áður en hann
ieiðir til annars verra og verður ðlækn-
andi. Nuga-Tone hreinsar þessi eitruðu
efni úr líkamanum, sem eyðileggja
heilsuna og gera lífið óánægjulegt.
Matarlystin verður betri og meltingin,
og þú ferð að sofa vel og verður eins
og þér er eðlilegt.
Stundum verður heilsan miklu betri,
eftir að þú hefir tekið Nuga-Tone bara
fáeina daga, svo fljótar eru verkanir
þess. Og ef heilsa þin er ekkl alveg
eins góð eins og hún ætti að vera, þá
láttu ekki bregðast að reyna Nuga-
Toue. pú getur fengið það alstaðar
þar sem meðul eru seld. Hafi lyfsalinn
það ekki við hendina, þá láttu hann út-
vega það frá heildsöluhúsinu.
an matsölubúð, eg hugsaði með mér
að ekki mundi það saka þótt eg
gengi þar inn og spyrjast fyrir. 1
búðinni voru kona og maður. Eg
spurði hvort ekki mundu vera ís-
lendingar neinstaðar þar nálægt.
Þau horfðu á mig litla stund, þar til
maðurinn spyr: What is the name
again? Eg endurtók spurninguna.
Þau horfðu á mig rétt eins og eg
hefði sagt eitthvað, sem betur hefði
verið ósagt. Og eg var næstum far-
in að halda það sjálf, því satt að
segja var eg svo utan við mig, að
eg vissi naumast hvað eg sagði. Eg
áleit því heppilegast að hypja mig
út og það gerði eg. Næst lá þá fyr-
ir að ná í símaskrá. Það tók mig
ekki lengi og kallaði eg upp þrjú
nöfn, sem eg áleit að vera íslenzk,
en það reyndist ekki rétt, þau voru
norsk og svensk. Nú átti eg eftir
35 cent. Eg verð að fara varlega,
sagði eg við sjálfa mig. Eg leitaði
einu sinni enn í bókinni, og þá sá
eg: Bjarnason, Skúli. Nú þóttist eg
góð. Eg meira að segja kannaðist
við hann frá Winnipeg, þótt eg ekki
þekti hann persónulega. Það tók
ekki lengi að kalla námerið. Mér
var svarað af enskri konu, sem sagði
mér að þau hjón væru flutt, og hún
gæti engar upplýsingar gefið mér.
—Jæja, þá það, sagði eg við sjálfa
mig um leið og eg gekk út. Nú átti
eg eftir 30 cent, og þeim mátti eg
ekki undir neinum kringumstæðum
eyða. Eg varð að minsta kosti að
hugsa mér fyrir náttstað næstu
nótt. Þvi til Olsons ætlaði eg mér
ekki aftur; heldur hefði eg látið
fyrirberast í einhverju skoti, sem
nóg voru til, og ekki var kuldinn.
Hélt eg svo áfram göngu minni, í
nokkurs konar leiðslu, eða með öðr-
um orðum, hugsunarlaus. I-oks
kom eg að lystigarði, sem kallaður
er Echo Park. Eg gekk inn í garð-
inn í þeirri von að geta hvílt mig
þar kostnaðarlaust; og þar var eg
lengi. Loks tók eg eftir því, að
farið var að kólna, eg leit á úrið
mitt, og sá mér til mestu undrunar
að klukkan var eftir fimm. Ég
flýtti mér út og gekk yfir götuna og
að olíustöð, sem var þar rétt hjá, ef
ske kynni að eg gæti fengið þar ein-
hverjar leiðbeiningar. Eg talaði við
manninn, sem þar var, og sagði
hann mér að hann þekti stúlku, sem
áreiðanlega væri íslenzk. Nafn
hennar væri Þorvaldson; hún væri
hjúkrunarkona og hefði eftirlit með
skólabörnum, en livar hún ætti
heima, vissi hann ekki, en við skyld-
um líta í simaskrána. En það nafn
gátum við hvergi fundið. Þá sagði
hann mér að hann þekti skólakenn-
ara, sem héti Miss Rohinson, og
hann skylcli glaður gefa mér hús-
númer hennar, ef ske kynni að það
yrði mér að liði. Það hittist svo vel
á að það var á sama strætinu, en
12 “blocks” frá stöðinni. Enn lagði
eg á stað, og var orðin þreytt bæði
á líkama og sál, þegar eg kom að
bústað skólakennarans. Eg hringdi
dyraklukkunni, og út kom stúlka,
sem sagðist heita Miss Robinson.
Eg sagði henni í fáum orðum frá
erindinu, og bauð hún mér þá að
koma inn og fá mér sæti, og varð eg
þvi fegin. Hún sagðist, því miður,
ekki þekkja neina íslendinga. En
segir brosandi að eg skuli vera ró-
leg, eg sé komin út í svolítið æfin-
týri, sem sé aðeins gaman að. Nú
skuli eg vera hjá sér fram yfir há-
tíð og vera eins og heima hjá mér.
Svo hrærð varð eg af góðsemi þess-
arar stúlku að mér var ómögulegt
að stynja upp þakklæti, og átti erfitt
(Framh. á bls. 7)