Lögberg - 01.11.1934, Blaðsíða 1
47. ARGANGUR
WINNIPEG, MAN., FIMTUDAGINN I. NÓVEMBER 1934
NÚMER 44
Viðsjár á stjórnmála sviðinu
VerzlunarráSgjafinn, Hon. Harry H. Stevens, lætur af embætti sökum ágreinings við for-
sætisráSgjafa. Víkur jafnframt frá formannsstar'fi í hinni konungiogn rannsóknarnefnd, er
unniS hafSi aS rannsókn verzlunaraSferSa í Canada síSan í fyrra. Heldur þó sæti í nefndinni,
ViS formensku nefndarinnar tekur W. W. Kennedy, íhaldsþingmaSur fyrir MiS-Winnipeg
kjördæmiS hiS sySra.—
Embættisafsögn Mr. Stevens kom
í rauninni engum á óvart; um hann
hafSi staðiS styr allmikill alt frá
þeim tíma, er hin konunglega
rannsóknarnefnd, sem getiS hefir
veriS um tók til starfa, og hann
viS formensku hennar. Þótti ýms-
um á hinum hærri stöSum Mr.
Stevens ekki ávalt vera sem nær-
gætnastur í orSi, eSa aS fullu tungu
sinni trúr meSan á rannsókn stóS,
þar sem hann flutti ræSur viSsveg-
ar um land og fordæmdi eitt og ann-
aS aS lítt rannsökuSu máli; var
honum borið þaS á brýn, aS hann
hefSi hvort tveggja í senn, gert
sjálfan sig að dómara og kviSdóm-
anda, og aS hann sæti jafnvel í
pólitískum skilningi á svikráSum
viS Mr. Bennett. Þó kastaSi tólf-
unum, er uppvíst varS um pésa
nokkurn, er Mr. Stevens hafSi lát-
iS prenta í byrjun júlímánaSar, aS
forsætisráðgjafa fornspurSum; var
Mr. Stevens þá í fyrirlestraferSum
vestanlands. Lét Mr. Bennett gera
pésa þenna upptækan; þó komust
nokkur eintök af honum út á meSal
almennings, og var innihaldið prent-
aS í heilu lagi í blaSinu Winnipeg
Free Press, þann 7. ágúst síSastliS-
inn. Nú hefir Mr. Bennett lýst yfir
því í bréfi til Mr. Stevens, um þaS
leyti er hann lét af embætti, aS þessi
umræddi pési hafi innihaldiS “ó-
sánnar,” “ónákvæmar” og ósann-
gjarnar staShæfingar í sambandi viS
ýms verzlunarfélög og iSjuhölda
þessa lands.
Mr. Stevens hefir átt sæti á sam-
bandsþingi frá því 1917, sem einn
af fulltrúum British Columbiafylkis.
Telur hann sér hafa veriS fórnaS á
altari stóriSjuhöldanna í Austur-
Canada.—
SíSustu fregnir frá Ottawa herma
aS heilbrigSisráSgjafinn, Dr. Mur-
ray Maclaren, muni einnig láta af
embætti á næstunni, og þess jafn-
framt getiS til, aS R. B. Hanson,
þingmaður York-Sudbury kjördæm-
isins muni verSa eftirmaSur hans.
OrS leikur á aS Mr. Grote Stirl-
ing, þingmaSur fyrir Yale kjör-
dæmiS í British Columbia. muni aS
líkindum verSa skipaSur verzlunar-
ráSgjafi.
Úr bænum
Mr. Einar Johnson frá Oak Point,
Man., kom til borgarinnar snöggva
ferS í fyrri viku.
Mr. Kristján Bessason frá Sel-
kirk var staddur í borginni á mánu-
daginn, ásamt Valda syni sínum.
Mr. John Halldórsson frá Lang-
ruth, dvelur hér í borginni í vetur.
Heimili hans er aS 929 Banning St.
Dr. Tweed tannlæknir verSur í
Árborg á fimtudaginn þann 8. nóv-
ember næstkomandi, en á Gimli ann-
an hvorn föstudag frá 2 nóv. aS
telja.
Mr. Gunnlaugur Ólafsson, er síS-
astliSinn aldarfjórSung hefir starf-
aS í þjónustu C.P.R. járnbrautar-
félagsins í Reston, Man., er nýflutt-
ur til borgarinnar og dvelur hér í
vetur. Er heimili hans aS 745
Alverstone St.
Samkoma sú, “Harvest Moon
'Social”, er fram fór í fundarsal
Fyrstu lútersku kirkju siSastliSið
mánudagskveld, undir umsjón Jun-
ior Ladies Aid safnaSarins, var meS
afbrigSum vel sótt og ánægjuleg.
Salurinn fagurlega skreyttur aS
fyrirsögn Dr. A. Blöndal. Skemti-
skrá vönduS og fjölbreytt.
Mr. Gunnar Thordarson frá
Hnausa, Man., var staddur í borg-
inni á þriSjudaginn á leiS til Bran-
don, þar sem hann hygst aS dvelja
i vetur.
Athygli skal hér meS leidd aS
leiksýning þeirri er leikflokkur Ár-
borgar stofnar til í Goodtemplara-
húsinu hér í borginni á mánudags-
kveldiS þann 5. nóvember næstkom-
andi. Sýnir leikfélag þetta “Ap-
ann”, sprenghlægilegan og skemt-
andi leik. Leikflokkur þessi er Is-
lendingum aS góðu kunnur, og má
fólk reiSa sig á eftirminnilega
skemtun. ArSur af sýningu leiks-
ins gengur til Jóns Bjarnasonar
skóla. ÞaS er blátt áfram skylda,
skólans vegna, og leikflokksins
vegna, aS fjölment verSi viS þessa
leiksýningu gestanna frá Árborg.
DR. JóN A, BlLDFELL
er gegnt hefir læknisstörfum á Baf-
finslandi, árlangt, fyrir hönd stjórn-
arinnar canadisku, er nýveriS kom-
inn til borgarinnar. I^ætur hann
hiS bezta af dvöl sinni þar nyrSra.
Líknarsamlag
Winnipegborgar efnir til hinna ár-
legu samskota til líknarþarfa dag-
ana frá 1. til 10. nóvember næst-
komandi, aS báSum dögum meS-
töldum. Stofnun sú, The Federated
Budget Board, Inc., er mál þetta
hefir meS höndum, innir árlega af
hendi umfangsmikiS mannúSarstarf
innan vébanda þessa bæjarfélags, er
fjöldi velgerSastofnana stySst að
öllu leyti viS. ÞaS er þvi blátt á-
fram siSferSisskylda aS liggja ekki
á liSi sínu í þessu tilliti, þó vitan
lega séu þeir margir, er eigi geta
nema lítiS af mörkum lagt.
Veturinn í Manitoba er oft
strangur, þó tilfinnanlegastur sé
hann aS sjálfsögSu þeim, sem eiga
bágt. MannúSin ein getur lýst upp
umhverfi þeirra, sem nauSuglega
eru staddir og horfast í augu viS
dapurleik allsleysisins.
íslenzk skrautmuna-
verzlun
Hinn vinsæli og velmetni landi
vor, Mr. Eggert S. Féldsted, hefir
nýstofnaS fullkomna skrautmuna-
verzlun aS 447 Portage Ave., hér í
borginni; er búS hans hin prýSileg-
asta og meS nýtízku sniSi á allan
hátt.
Mr. Féldsted gegndi í 27 ár á-
byrgSarmikilli forstjórastöSu hjá
D. R. Dingwall félaginu og rak er-
indi þess viSa um lönd. Nýtur hann
hvarvetna vinsælda og trausts. ís-
færi meS aS heimsækja hina nýju
búS Mr. Féldsteds á laugardaginn
kemur, er þá verSur formlega opn-
uS til viSskifta.
Fárviðri á Islandi
Fréttasambandið, Associated
Press, getur þess í hraðskeyti
frá Reykjavík þann 30. þ. m.,
að afskaplegt fárviðri hafi
dunið yfir norðurstrendur ís-
lands undanfarna daga, og or-
sakað margháttað tjón; að
fjallháum flóðöldum hafi skol-
að inn í sjávarþorp, og fé víða
farist. Þrjú allstór skip rak á
land á Siglufirði, þar á meðal
norskt vöruflutningaskip hlað-
ið síld.
Kirkjuhofðingi látinn
Á þriSjudaginn varS bráSkvadd-
ur hér í borginni, biskupinn af
Rupert’s Land, Isaac O. Stringer,
einn af hinum mikilvirtustu kirkju-
höfSingjum hinnar canadisku þjóð-
ar.
Kóngssonur í land-
stjóraembætti
LundúnablaSiö Sunday _ Referee,
lætur þess nýlega getiS, aS miklar
líkur séu til þess að yngsti sonur
konungshjónanna brezku, hertoginn
af Kent, muni verSa næsti land-
stjóri í Canada.
I $
Let Summer in Thy Heart Abide
By Helen Swinburne.
The summer fields, with verdure dressed,
Are ehanged to hrown — the flowers are dead,
And autumn, as lier last bequest,
Leaves memories of gold and red
The while she sinks to rest.
Beneath the pall of Winter’s reign
A wonderland of growth lies sleeping,
Heat-t ’s-ease, to soothe a heart in pain,
Snowdrops for hope — to stay thy weeping—
For Spring will come again.
Let Summer in thy heart abide,
With roses for beauty ever new,
Poppies for sleep, lying low beside
Sweet bergamot and sorrowing rue,
And orang'e blossoms for the bride.
KvæSi þetta er eftir Helen (Mrs. Ralph Lloyd), dóttur
prófessor Sveinbjörns heitins Sveinbjö|rnssonar; hefir þún
ort allmargt sérlega góSra kvæSa, er birst hafa í blöðum og
tímaritum í Vestur-Canada; hún er búsett að Midnapore í
Albertafylki. — Ritstj.
Frá Islandi
Alþingi
Hínir nýkjörnu alþingismenn
mættu í dómkirkjunni kl. 1 e. h. í
gær og hlýddu á messu þar eins og
venja er áSur en þingsetning fer
fram. Séra Sveinbjörn Högnason
prestur á BreiðabólsstaS talaði til
þingmanna meS snjallri ræðu, þar
sem hann brýndi fyrir þeim, aS þeir
í störfum sínum á Alþingi létu at-
hafnir fylgja orSum, aS þeir ekki
aðeins gerðust heyrendur og flytj-
endur góðra og göfugra mála, held-
ur fyrst og fremst gjörendur þeirra,
til þess ætlaðist þjóðin, sem fengiS
hefði þingmönnunum umboS til þess
aS stjórna málefnum hennar. I
mannúðar- og friSaranda skyldu
þeir vinna, en ekki harSstjórnar og
efnishyggju.
Fundur í sameinuðu þingi.
AS guðsþjónustu lokinni gengu
þingmenn i fylkingu úr dómkirkj-
unni í AlþingishúsiS og var þá sett-
ur fundur i sameinuSu þingi í fund-
arsal neSri deildar Alþingis. Fund-
urinn hófst meS því aS forsætis-
ráðherra Hermann Jónasson las
boðskap konungs um aS kalla sam-
an Alþingi og kvaddi siðan aldurs-
forseta þingsins, 2. þingmann Skag-
firSinga, séra Sigfús Jónsson, til
þess aS stjórna fundinum.
Aldursforseti tekur viS fundarstjórn
Tók þá ^ldursforseti viS fundar-
stjórn og nefndi til fundarskrifara
þá Jörund Brynjólfsson 1. þ.m Ár-
nesinga og Magnús Jónsson 1. þm.
Reykvíkinga. Þá mintist aldurs-
forsetinn fyrv. alþingismanns Ein-
ars Þorgilssonar framkvæmdar-
stjóra í HafnarfirSi og vottuðu
þingmenn minningu hans virðingu
sína meS því aS standa upp.
SiSan skiftust þingmenn í 3 kjör-
deildir, og varS þá alllangt fundar-
hlé meðan kjörbréf þingmanna voru
tekin til athugunar. AS þeirri at-
hugun lokinni var fundi framhald-
iS. Framsögumenn kjördeildanna
lýstu yfir því, hver fyrir sína deild,
aS hún legði til aS kjörbréf þeirra
þingmanna, er hún hafSi athugaS,
yrðu tekin gild, og var aS þvi búnu
samþykt meS samhlj. atkv. aS taka
gilda kosningu allra þingmanna. —
Ágreiningi út af fjórum atkvæðum
greiddum viS kosninguna í Skaga-
f jarðarsýslu, er áSur hefir veriS
getiS hér i blaðinu, var visaS til
kjörbréfanefndar til úrskurðar.
Nýir þingmenn vinna eið að
stj órnarskrán ni.
Þegar kosning þingmanna hafSi
veriS gild tekin, unnu hinir 15 þing-
menn, sem ekki höfSu áður átt sæti
á Alþjingi, drengskaparheit aS
stjórnarskránni, svo sem vera ber.
AS því búnu fór fram kosning
forseta og • varaforseta sameinaðs
þings og tveggja skrifara. Forseti
sameinaðs þings var kosinn Jón
Baldvinsson meS 26 atkv. Magnús
GuSmundsson 1. þ.m SkagfirSinga
hlaut 20 atkv. og Magnús Torfason
2 atkv. Varaforseti var kjörinn
Bjarni Ásgeirsson þingm. Mýra-
manna, einnig meS 26 atkv. Magnús
Jónsson 1. þm. Reykvíkinga hlaut
20 atkvæSi en 2 seðlar voru auðir.
Skrifarar sameinaðs þings voru
kosnir þeir Bjarni Bjarnason 2. þm.
Árnesinga og Jón A. Jónsson þm.
NorSur-IsfirSinga.
Kj'órbréfanefnd kosin.
Samkvæmt 4. gr. laga um þing-
sköp fór fram hlutbundin kosning
5 manna í kjörbréfanefnd. Tveir
listar komu fram meS þrem nöfn-
um hvor. Listi Framsóknarmanna
og JafnaSarmanna, þar sem til-
nefndir voru Bergur Jónsson, Stef-
ÚTVARP
Guðsþjónustunni í Fyrstu lútersku kirkju í Winnipeg
næsta sunnudag, 4. nóvember, verður útvarpaS um alt land, frá
útvarpsstöðinni CKY og þeim útvarpskerfum, sem viS hana
eru tengd. GuSsþjónustan ætti aS ná til flestra eða allra ís-
lenzkra bygða í Vesturheimi. Byrjar stundvíslega kl. 7 um
kvöldiS. SöfnuSurinn vill gjarnan frétta á eftir, aS hve mikl-
um notum guðsþjónustan hefir komiS í hinum ýmsu bygðar-
lögum. Má það tilkjmna presti safnaðarins að 774 Victor St.,
Winnipeg, Man.
án Jóhann Stefánsson og Einar
Arnason, hlaut 26 atkv. og kom öll-
um mönnunum i nefndina, og listi
íhaldsmanna meS nöfnum þeirra
Gísla Sveinssonar, Péturs Magnús-
sonar og Thor Thors (listinn hlaut
19 atkv.) kom 2 hinum fyrstnefndu
í nefndina.—N. dagbl. 2. okt.
Maður hverfur
Kl. 1 á sunnudaginn var lögregl-
unni gert viövart aS Hans SigurSs-
son verkamaður, Hörpugötu 20,
hefSi farið heiman aS frá sér
snemraa daginn áður og hefði ekki
komið heim síðan.
ÁSur um morguninn hafSi lög-
reglan fundiS húfu og jakka á Æg-
isgarði og kom í ljós við nánari at-
hugun, aS Hans hefði haft hvort-
tveggja daginn áður.
Þá um morguninn hafSi konu
hans einnig borist bréf frá honum,
dagsett á laugardaginn, og segist
hann þar ekki muni vera í tölu lif-
enda daginn eftir.
I fyrradag var slætt framundan
garðinum, án árangurs.
ASrar eftirgrenslanir hafa held-
ur ekki boriS neinn árangur. —
N. dagbl. 3. okt.
Byggingarnar á jarð-
skjálftasvæðinu
UnniS hefir veriS af kappi aS
byggingum á jarSskjálftasvæðinu.
Tvö steinhús, er ónýt voru, voru
rifin til grunna og bygð steinhús i
staðinn. En fyrir sex steinhús, sem
rifin hafa veriS, hafa verið bygS
timburhús.
Fyrir níu torfbæi hafa veriS bygS
steinhús, en fyrir tíu torfbæi hafa
timburhús veriS bygS
Steypt hefir veriS utan um þriú
steinhús, steyptir tveir kjallarar al-
veg, en auk þess gert meira og
minna við tuttugu og þrjú hús.
í SvarfaSardal hafa auk þess ver-
iS reistir sjö bæir alveg. En húsa-
bætur og aðgerðir hefir þurft aS
gera meiri og minni á flestöllum
bæjunum í dalnum. Er nú verið
aS setja járnþök á baðstofur á instu
bæjunum, en þar voru skemdir ekki
taldar fram fyr en alllöngu eftir aS
jarðskjálftarnir voru um garS
gengnir.
Húsabyggingar þær, sem hér hafa
veriS taldar og húsabætur eru enn
ekki fullgerSar.
í Hrísey þurfti aSeins aS byggja
eitt hús af nýju, en fjögur á Ár-
skógsströnd.
BráSabirgSaskyli, sem reist voru í
sumar, verða rifin.
JarShræringar hafa fundist viS
og viS á jarðskjálftasvæðinu alt
fram á þennan dag, en mjög smá-
vægilegar.—Mbl. 2. okt.
Höfuðborg Sargoris.
Skamt frá bænum Khorsabad í
eyðimörk Mesópótamíu, eigi langt
frá Mosul, eru rústimar af Dur
Sharrukin, bæ, sem Sargon Assyríu-
konungur lét reisa á 8. öld fyrir
Krists burS. ÆtlaSi Sorgon aS gera
þennan bæ aS höfuðborg i ríki sínu
í staS Nínive. En Sargon var myrt-
ur áriS 705 og flutti þá Senekerib
sonur hans aftur til Ninive, en stór-
hýsi Sargons í eySimörkinni hrörn-
uðu.—I rústum þeirra hefir fund-
ist f jöldi fomgripa, sem gefa glögga
hugmynd um menningu Assyriu-
manna á þeim tíma og ennþá er
starfaS aS uppgreftri í þessum róst-
um.
Allra sálna kvöld
(Eftir Ednu Jacquis)
Athugasemd:— Gömul þjóðsögn
skýrir frá því aS allar sálir glataðra
manna fái frelsi til þess aS vitja
jarðríkis eitt kveld á ári hverju og
skoða sínar fornu stöðvar. Þetta
er kallaS allra sálna kvöld. ViS
köllum þaS “Strákakvöld.” Eftir-
farandi vísur eru ortar í tilefni af
þessu:
Mér kveðjur hulinna heima
ber haustgolan nistings köld,
frá svipum glataSra sálna;
þær sækja mig heim í kvöld.
ÞaS kent er í fornum fræðum
aS fagnandi mannheims til,
í kvöld sé þeim leyft aS koma
og kætast viS ljós og yl.
Þær stóðust ei stóra dóminn,
þær steyptust í myrkan geim,
því draumsjónir drýgðra synda
í dauðanum fylgdu þeim.
ÞiS glötuðu, grátnu sálir,
þiS gistiS hjá mér í kvöld
við hluttekning, ljós og hlýju.
—Eg hefi þau stundarvöld.
Já, hús mitt er ykkur heimilt,
og hvaS sem eg bezt get veitt;
ÞiS sitjiS umhverfis eldinn,
hér inni er bjart og heitt.
Eg veiti af heilum huga,
eg heimta’ ekki þökk né gjöld;
en alt, sem eg á og hefi,
þaS ykkur er vígt i kvöld.
Sig. Júl. Jóhannesson.
Misti sex syni í fjallgöngum.
Fyrir nokkru fanst lík af fjall-
göngumanni, sem hrapaS hafði, í
Domgipfel-dalnum í Mont Blanc.
Var giskaS á aS þetta væri lík Franz
nokkurs Keinzbauer frá Wien, sem
hvarf fyrir ári liSnu og tókst móður
hans aS þekkja líkiS þó langt væri
um liðiS. Frú Keinzbauer átti sjö
syni og hafa þeir allir hrapaS í
fjallgöngum. Var Franz yngsti
sonur hennar, og er henni ekki lá-
andi þó henni sé illa viS f jallgöng-
ur.
Gracie Fields heitir leikkona ein
mjög kunn í London. Og kunnust
er hún fyrir þaS, að fjöldi annara
leikkvenna hefir gerst til þess aS
herma eftir henni opinberlega. En
nú er Gracie Fields orðin leiS á
þessum eftirhermum og hefir aug-
lýst aS hver sem hermi eftir henni á
opinberum skemtistöðum eftirleiðis,
verði lögsóttur. Ýmsar eftirherm-
ur eftir Gracie Fields hafa veriS
teknar á grammófónplötur, svo að
þær lifa þrátt fyrir bannið.