Lögberg - 03.01.1935, Blaðsíða 6

LÖGBURG, FIMTUDAGINN 3. JANÚAR 1935.
• *
Heimkomni hermaðurinn
“Eg hefi einsett mér,” sagði Jamie, “að
leggja eins hart að mér við bókfræðsluna og
hið daglega starf mitt á búgarðinum framast
leyfir; eg hefi haft löngun til þess að leggja
stund á trjárækt, eins og eg víst einu sinni áð-
ur, að minsta kosti, hefi minst á. Eg er annað
veifið farinn að gera mér vonir um að verða
heilbrigður maður; og með því a eg er trúað-
ur á sigurmagn sólskinsins, finst mér eins og
það sé í þann veginn að opihbera mér krafta-
verk. ”
Býflugnameistarinn var hljóður; þögn
hans átti auðsjáanlega að skoða.st sem sam-
þykki. Að lokum tók hann þó til máls, þó með
nokkrum erfiðismunum væri: “Já, þú het'ir
rétt fyrir þér, að eg held; máttur sólskinsins
er óútmálanlegur og þekkir engin takinörk;
það komur ekki síður fram í lífi bvflugnanna
en á öðrum sviðum. Þig langaði til þes.s að
stunda trjárækt og trjálækningar; óneitan-
lega mvndi það verða laðandi lífsstarf; þó er
iífi trjánna og aðstöðu þeirra farið á nokkuð
annan veg en tildæmis lífi smáblóma og bý-
flugna; trén eru mikhi stórfeldari ásýndar
og oft og einatt risafengleg og hrífandi; þó
komast þau við nána kynning hvergi nærri
til jafns við býflugur, því satt að segja hefi
feg oftar en einu sinni fundið til þess, að þær
væri hugsandi, skyni gæddar verur. Eg hefi
ákveðið að fara að ráðum þínum og gera mér
alt far um að gerkynnast býflugnaræktinni,
ef þú veitir mér aðstoð til þess. ” “Hvernig
finst þér búi mínu í sveit komið?” spurði bý-
flugnameistarinn. Jamie brosti. “Eg er
kunnur ströndum Atlantshafsins og hefi auk
)>ess nokkra vitneskju hvernig til hagi hinum
megin ála þess. Eg hefi farið um land þetta
þvert og endilangt, auk þess sem eg hefi oftar
en einu sinni litið strendur Englands og
Frakklands. Víkin hérna fyrir neðan er mér
vel kunn; þar hefi eg tekið sjóböð og flat-
magað mig í glóðheitum sandinum á eftir;
mér finst ósegjanlega fallegt þar og eg hefi
notið margra unaðslegra stunda; þó geng eg
þess eigi dulinn, að staðurinn, sem þú valdir
býflugnabúi þínu sé einn .sá yndislegasti og
ágætasti staður, er eg enn hefi augum litið.
Kínverjar hinir fornu kölluðu þannig lagað
umhverfi “hinn bláa garð,” eða stað hins
fullkomna litar. Býflugnameistarinn laut
höfði til samþykkis. “Eg minnist daga í hin-
um bláheia garði mínum, er eins konar leiðsla
eða hrifning kom mér til að gleyma öllu, jafn-
vel bernskudögum mínum og syndinni miklu,
er eg drýgði gagnvart konunni, sem eg unni.
Eg efast ekki um að ungur, heilbrigður mað-
ur geti notið þar auðugs og sæluríks lífs úr
því að mér, gömlum syndaranum, hlotnaðist
þar slík blessun, sem raun er á orðin.
Jamie starði býflugnameistaranum í
augu og mælti ekki orð af munni um hríð;
það var eins og hann væri að velta fyrir sér
hvernig hann ætti að koma orðum að því, er
hann ihafði í liuga og var kominn á fremsta
hlunn með að segja. Átti hann að opinbera
býflugnameistaranum leyndarmál sitt ? Hafði
Iiann nokkurn rétt til þess að segja honum frá
stormgyðjunni og hvemig sambandi þeirra
var háttað; Gat hann staðið sig við að skýra
frá því hvernig hann gekk í formlegt lijóna-
band við ókunnuga konu til þess að vernda
heiður ófædds barns hennar, að því er hon-
um hafði verið tjáð ? Ef um verulegt dreng-
lundarbragð var að ræða, þá fanst honum sem
það hlyti að missa einhvers í af gildi sínu, ef
það yrði kunngert hverjum sem vera vildi.
Ef hann ætti nokkur ár framundan, væri eng-
an veginn óhugsandi að þau kynnu að varpa
nokkru skýrara ljósi á þenna dulræna atburð
í lífi hans, en við hafði gengist fram að þessu.
En í því falli að hann félli frá innan skamms,
myndi bann geta mætt frammi fyrir skapara
sínum og herra, wm sannhreinni maður, ef
hann gevmdi vel Ieyndarmáls síns á þessari
jörð, og notaði sér það ekki til þess að mikl-
ast af. Hann var sjálfum sér þess fyllilega
meðvilandi, að kona sú, er hann hafði gengið
að eiga, hlyti að vera góð og göfug, þótt flest
væri að vísu á huldu um hagi hennar; hjá því
gat ekki farið.
“Þegar þú heimsækir mig næst, ” sagði
býflugnameistarinn, “vildi eg helzt það vrði
á laugardaginn, og þætti mér vænt um að þú
kæmir þá með litla skátann með þér.”
“Segðu mér nokkuð,” spurði Jamie for-
vitnislega og hálfvegis utan við sig. Eg hefi
aldrei verið viss um hvort litli skátinn væri
piltur eða stúlka. ” Býflugnameistarinn
hristi höfuðið. “Eg hefi mínar hugmyndir
um það,” sagði hann. “Hefirðu nokkurn
tíma spurt um þetta áður, eða átt um það sam-
tal við nokkurn. ” “Nei, og þess vegæa
spurði eg þig að því núna,” sagði Jamie.
“Fékstu nokkurn tíma nokkurt svar?” “Ekki
annað en það, að ef dómgreind mín fengi ekki
ráðið þá gátu eða svarað þeirri spurningu, þá
mætti eg láta mér öldungis á sama standa.”
Býflugnameistarinn hafði reynt til þess að
hagræða höfði sínu á koddanum, eftir beztu
getu, og nú hló hann eins og hann frekast
mátti, þar til hjúkrunarkonan kom; svo
þerraði hann á sér andlitið með hvítum vasa-
klút, er þessi dís líknarinnar hafði fengið
honum. “Eg get ekki séð að það skifti máli
hvoru kyninu skátinn er merktur,” sagði
sjúklingurinn og eg geri ráð fyrir að þú lítir
á þetta svipuðum augum og eg, þegar alt
kemur til alls. ”
Jamie reis á fætur. “Eg kem þá á laug-
ardagskvöldið.” “Þú verður hreint ekki ó-
sennilega beðinn að hafa með þér eitthvað af
‘heitum hundum,sagði býflugnameistar
inn um leið og hann smeygði máttvana hendi
undir koddann, og dró fram ofurlítið umslag.
‘ * Eg hefi aldrei sagt félaga mínum ósatt; nei,
það liefi eg aldrei gert mig sekan um. Þú
verður mér vafalaust sammála um það að
hvorki sé holt né hyggilegt að segja börnum
ósatt; enda væri það ekki til nokkurs skap-
aðs hlutar; þau eru fljót að átta sig á því
hvaðan vindurinn blæs/’
Jamie stóð á fætur og færði sig að hinni
hlið rúms þe.ss, er sjúklingurinn hvíldi í;
hann laut niður að rúminu og tók hlýlega í
hina grönnu hendi sjúklingsins; áður en hann
í rauninni áttaði sig á því, var hann kropinn
á kné við hvíluna: hann heyrði sjálfan sig
hvísla í undur viðkvæmum róm: “Þegar eg
var smábarn kendu foreldrar mínir mér að
biðja til guðs; kendu mér margar og óum-
ræðilega fagrar bænir. En eftir að eg óx
upp og árin færðust yfir mig, fór eg að verða
hálfgerður sjálfbyrgingur og treysta einung-
is á mátt minn og megin. Sjúkdómurinn hef-
ir þó vakið mig til vitundar á ný um ófullkom-
leika mína; það er eins og ný, óslökkvandi
þrá sé nú að kvikna í brjósti mínu, eftir sam-
félagi við guð; eg hefi verið að brjóta heil-
ann um það, og leita ráða hans um það, hvort
mér myndi vera fyrir beztu að komast til
beilsu, eða kveðja heim þenna fyrir fult og
alt; hvort það væri -hans vilji að eg starfaði
hér enn um hríð í þágu lands míns og þjóðar
eða hvort honum þóknaðist heldur að kalla
mig í burt og láta aðra taka við starfi mínu,
þó (“kki sé það mikilvægt frá mannanna sjón-
armiði. Þegar eg kem heim,” sagði Jamie,
“ætla eg að krjúpa á kné og biðja fyrir þér;
biðja guð að veita þér fulla heilsu, svo þér
megi auðnast erm um hríð að fegra umhverfið
með umgengni þinni og starfi. Og þegar að
síðustu kveðjunni kemur ætla eg að biðja þess
að sama óútmálanlega fegurðin hvíli yfir þér
í dauðanum og litli skátinn sagði að stafað
hefði frá ásjónu Betu frænku.”
Jamie kysti býflugnameistarann á ennið,
reis á fætur og gekk út úr sjúkraherberginu;
á leiðinni kom hann auga á bláan jurtapott
með angandi, gulum rósum. Rósirnar voru
frá Margréti Cameron.
Á leiðinni heim var Jamie í þungum
hugleiðingum. Þær flyktust að honum úr öll-
um áttum, hugsanirnar um það, hvort bý-
flugnameistaranum myndi nokkru sinni auðn-
ast að koma heim sem heilbrigðum manni og
segja fyrir verkum á búgarðinum; hvort
Imnn sjálfur ætti eftir að verða þeirrar á-
nægju aðnjótandi að horfa á ihúsbónda sinn
sitjandi í makindum við arininn, sokkinn nið-
ur í hina og þessa fræðibókina. Á leið sinni
gegnum mannþröngina á götunum, bað Jamie
heitt og innilega til .guðs, að húsbóndi sinn
fengi komið heim og dvalið þar, þó ekki væri
nema um stundarsakir, nágrenninu öllu til
yndis og ánægju. I augum hans var býflugna-
meistarinn að verða að reglulegum dýrlingi.
Nú nam sporvagninn staðar og Jamie
fór út úr honum; hann átti ekki eftir nema
kippkorn heim. Br inn í húsið kom, gekk
hann rakleitt til símans til þess að kalla upp
litla skátann; númerið hafði hann við hend-
ina; það var blæfögur kvenrödd er svaraði
símaihringingunni. “Það er James Mac-
Farlane frá Sierra Madre býflugnaíbúinu,
sem talar,” sagði Jamie. “Er skátameistar-
inn heima?” “Ekki sem stendur,” var svar-
ið. “Viljið þér gera .svo vel og koma þeim
skilaboðum til skátameistarans, að eg sé ný-
kominn heim frá sjúkrahúsinu úr heimsókn
til býflugnameistarans; hann vill endilega að
skátinn komi með mér á sjúkrahúsið á laug-
ardaginn kemur.” “T>að er ágætt,” sagði
röddin; “eg skal annast um skilaboðin og
hlutast til að ekkert verði því til fyrirstöðu
að af heimsókninni geti orðið. Mér þætti
vænt um að fá vitneskju um líðan býflugna-
meistarans.” “Að skýra frá henni út í
æsar,” svaraði Jamie, “vrði ekkert áhlaupa-
verk; bann er orðinn afskaplega máttfarinn;
svo úr sér gengnn að stundrrm hefir mér
fundist sem minsti gustur inn um gluggann
gæti slökt á lífskerti hans nær sem vera vildi. J
“Mér fellur sárt að vita til þess,” sagði rödd-
in. “Börnin blátt áfram elska býflugna-
meistarann; það liggur utan á honum hvert
valmenni hann er. Þetta hefir mér alt af
fundist,” svaraði Jamie. “Heimili hans alt,
húsmunir, myndirnar á veggjunum og bæk-
urnar, eru lifandi vottur þess að svo sé.
“Eg hefi heyrt minst á þig,” sagði rödd-
in, er talaði við Jamie í símann. “Kunnir þú
til fullnustu að meta kosti býflugnameistar-
ans, eins og mér skilst að þú gerir, þá hlýt-
urðu að vera hinn ágætasti maður sjálfur.
Okkur þætti vænt um að þú kæmir einhvern
tíma vfir um með litla skátanum og hefðir
með okkur miðdegisverð. ” “Eg þakka inni-
legá fyrir,” sagði Jamie; “eg hefi verið
fremur einrænn upp á síðkastið og haft lítil
mök við fólk; eg geng þess því eigi dulinn, að
það yrði mér til ánægju að heimsækja yður
einhvern daginn m-eð skátanum í því falli að
þér ekki margt hafið annara gesta.” “Ágætt!
komdu þá þegar þér bezt lientar; það hefir
ávalt fram að þessu verið nóg á borðum hjá
okkur og ávalt pláss fyrir einn fleira við
borðið.”
Jamie lét nú upp taláhaldið; hann var
ekki í því skapi sem stóð, að hugsanlegt væri
að hann gæti gefið sig við lestri; hann gekk
inn í eldhúsið og fékk sér þar hinn verulega
skerf af tómötusafa; honum heyrðist einhver
kalla á sig; hann gekk út um bakdyrnar og
í gegnum angandi blómabeð niður við sand-
inn, þar sem hann lagði sig fyrir og féll í
væran og draumlausan svefn. Eftir nokkra
stund vaknaði hann og leit í kringum sig;
honum kom umbverfið hálfvegis ókunnuglega
fyrir; angan blómanna var með öðrum hætti
en vant var, að því er honum fanst; hann
dró djúpt andann; það lék enginn vafi á því
að angan blómanna væri öðru vísi en venja
var til á þessum slóðum; sum þeirra blóma,
er hann þekti hvað bezt og hafði einna mest-
ar mætur á sáust hvergi, eða að minsta kosti
gat bann ekki komið auga á þau, sem vel gat
stafað frá því að 'hann væri í rauninni enn
ekki vaknaður til fulls. Honum virtist um-
hverfið alt öðru vísi en það átti að sér, hvern-
ig svo sem á því stóð.
Þarna kom það; kvenmanns spor í sand-
inum; það var auðséð að þau voru ekki eftir
þessa hælaháu tízkuskó, sem svo víða sjást,
heldur blaut hér verið hafa um meðal hæla
að ræða, er skynsamt og látlaust fólk einurgis
notar. Jamie gekk á sporin; liann rakti Jiau
alla leið upp að hásætinu á gnýpunni, en Iion-
um til sárra vonbrigða var þar enga lifandi
veru að finna. Hann settist niður sunnan
undir hásætinu og hugsaði um hríð; hann sat
l>arna stundarkorn og var mikið niðri fyrir.
Tnnan skamms reis hann þó aftur á fætur og
gekk niður hallann; hversu vandlega sem
liann svipaðist um, kom hann hvergi auga á
spor þau, er hann hafði rakið upp að hásæt-
inu. Það gat ekki um það orðið vilst, að kven-
maðurinn, er þar var hafði fyrir skömmu
verið á ferð væri horfinn eitthvað út í busk-
ann og það jafnvel fyrir löngu. Það gilti
einu í hvaða átt hann horfði; merki kven-
mannsins, sem hann var að leita, sáust
hvergi; ihann var nú farinn að komast á þá
skoðun, að kona þessi mundi ekki hafa verið
ein á ferð, því stundum hafði brugðið fyrir
daufum sporum eftir barnafætur, eða svo
hafði honum sýnst annað veifið, þó hann ekki
gerði sér þess fyllilega ljósa grein; í því falli
að svo hefði verið gat ekki hjá því farið. að
slíkt hefði einungis orðið til þess að auka á
glundroðann og örðugleikana, sem því voru
samfara að rekja spor konunnar hver svo sem
hún var.—
Jamie fór heim; hann fann til þreytu og
tók sér sæti í næsta stólnum er fyrir honum
varð. Nú fyrst veitti hann nána athygli hin-
um fagra blómvendi, er stundið hafði verið
í hendi hans meðan hann svaf. Fyr má nú
rota en dauðrota, sagði hann við sjálfan sig.
Eg hlýt að hafa miklu fremur líkst tródrumbi
en lifandi manni, sagði hann við sjálfan sig.
Honum varð starsýnt á blómin; angan þeirra
var unaðsleg og lieillandi. Skoðun mín hlýt-
ur að vera rétt; konan hlýtur að eiga heima
einhversstaðar hérna í nágrenninu þó eg enn
liafi eigi getað komið því fyrir mig hvar bií-
staður hennar sé; henni er auðsjáanlega vel
kunnur þessi staður niður við ströndina, og
hún jafnvel þekti mig undir eins, og það í
svefni, með dúk yfir andlitinu. Það væri ekki
ófróðlogt að vita hvað kom henni til þess að
smeygja blómvendinum í hendi mína, þar sem
eg svaf, ef henni að öðru leyti stendur alveg
á sama um mig? Jamie velti þessu vandlega
fyrir sér og grandskoðaði það frá öllum hlið-
um, og sagði síðan öldum Kyrrahafsins frá
öllu saman og hvernig sér væri innan br jósts.
Að hugsa sér annað eins og það. Eg hefi
lotið vilja hennar, veitt henni löglegan rétt
til þess að ganga undir nafni mínu; hún ber
hring minn og giftingarvottorð okkar. Svo
gofur hún okkert meira fvrir mig; undarlegt
var það þó að hún skyldi fara að hnýsast um
hagi mína og stinga blómunum þeim arna í
lófa minn. Eg vildi eg gæti vitað vissu mína
um það hvort afskiftum okkar sé með öllu
lokið, eða eg gæti komið til liðs við hana á ný
ef svo byði við að horfa.
Afmælisóður
til stúknanna Ileklu o(j Skuldar, fluttur 27.
desember 1934, í Goodtemplarahúsinu
í Winnipeg.
Nú skal kveikja nýja elda
úr neistum undan felhellunni,
minnast gleymdra gleði kvelda
í góðtemplara starfsreglunni.
Því oft við hennar aringlæður
yls eg naut á vetrarkvöldum.
Þetta var fyrir þrjátíu árum,
þegar ást mín sat að völdum.
Ef eg ætti vængi úr vina-þeli,
vildi eg fljúga með þeim öllum
fram og upp að fagra hveli,
á fólagsskapar Glæsivöllum;
því þar er alt af sól og sumar,
og sífelt ungar bændadætur
með bládjúp augu, og bros um munninn.
Eg brenn,—eg man hvað koss var sætur.
Vestmenn, drengir íslands ungu!
í æskunni kveikið ljós og hita,
—sem getið mælt á móðurtungu,
málinu fagra, allra lita.
Vormenn ykkar eigin þjóðar,
árs og friðar morgunstjarna,
gjósið hærra enHeklu gígur:
heiminum lýsið vegi ófarna.
Þetta er verk, sem þarf að vinnast,
það er á allra hjarta og vörum;—
frumherjanna fer að þynnast
fylkingin í gömlum spjörum.
Hún hefir staðið hér á verði
í hálfa öld og afstýrt slysum,
nú er það upp til æskulýðsins:
áframhaldið, kveikja á blysum.
Vínlands systkin, íslands arfar!
ef til guðs þið viljið fara,
þá er að vera vöku skarfar,
á villuskerjum ölprangara.
Svikið vín í silfur'bikar
sjaldan varð til þjóðarhappa,
en göfug sál í góðum mönnum
gjörði úr þeim mikla kappa.
•
Til að herja á hug og anda,
þarf Hekluglóð og Skuldar í'ossa;
að vinna á óvin allra landa,
í æskunni þarf að kvikna og blossa.
Hún á orku í hverjum fingri,
hverri taug og liðamótum;
því á íslenzk æska að vera
árrisul í vegabótum.
Þ. K. K.
Venus
Haglél dynja.
Hriktir í brú.
Hábönd stynja,
stafni — og þú.
Áður trú,
enga nú,
á eg, frú,
á þessu, þú,
að þruma spyria um veg
því náttúran siglir sína leið
syndlaus, en ægileg.
Hanga skýin
líkt og lök
lafa í snærum
lafa í snærum
löt og slök.
Stjarna ein,
ástahrein,
yfir húsaþök,
er að sínu óskaverki—
hún er þarna alveg eins og
upphrópunarmerki!
—Látum skríða skip og bíða,
'því skamt er nú til nátta.
Við skulum bæði biðja Guð
—að blessa okkur og hátta.
Sigurður Sigurðsson,
frá Arnarholti.
—Heimilisblaðið.
\