Lögberg - 03.01.1935, Blaðsíða 3
LÖGBBRGr, FIMTUDAGINN 3. JANÚAR 1935.
3
Þjóstólfur
Eftir Fr. Guðmundsson.
(Framh.)
Aðra stundina vildi hann að hún
færi yfir til Sölva nágranna þeirra,
en það var meira en míla vegar, og
fá hann til að sækja lækni, eða helzt
af öllu að fá hjá hontun meðal við
þessu sára taki, sem hann hafði i
gegnum sig. Hina stundina treysti
hann sér ekki til að vera einn á með-
an hún væri burtu, þóttist líka vita
að hún kæmist ekki úr sporunum og
líklega rataði ekki í myrkrinu. Hún
tók það fram, að nú hefði verið
gott að hafa talsíma. Henni fanst
að hann mundi með sjálfum sér
minnast einhverrar yfirsjónar í
sambandi við það, því hann hafði
aldrei mátt heyra símann nefndan;
hann væri aðeins til þess að eyða
peningum og tima, og hafði hann
löngum innsiglað sitt stranga vald
með því, að aldrei skyldi sá óþarfi
fá sæti á sínu heimili. Með sjálfri
sér þorði hún ekki að yfirgefa hann,
því farið var að bregða fyrir óráði
í orðum hans annað slagið, en þó
hugsaði hún alvarlega um það að ná
til manna, og- ætlaði sér strax, þeg-
ar birta færi af næsta degi, að festa
flagg á háa stöng, sem skyldi benda
á, að þau vildu hafa tal af mönnum,
hverjum, sem fyrst kæmi auga á
það.
Þá víkur sögunni til nágranna-
hjónanna, Sölva og Önnu. Þau
voru fremur fátæk að landaurum,
og stóðu því löngum hlífðarlaus í
jökulköldum dragsúgi peningavalds-
ins, fyrir þá sanngjörnu tilhneigingu
sina að vilja njóta jafnréttis í sam-
félaginu um lífsnauðsynjar rnann-
anna, þegar þau hinsvegar af fúsum
vilja beittu allri útsjón og atorku tii
sjálfstæðis með barnahópinn sinn í
öllum tröppum þekkingarþroskans.
Hins vegar voru þessi hjón vin-
sæl og vel liðin í sínu nágrenni,
fylgdust vel með tímanum og voru
skemtileg heim að sækja. A'drei
áttu þau svo annríkt, eða svo hart
leikin af dagsönnunum, að þau gæfu
sér ekki stund á hverju kvöldi til að
lesa blöð og bækur, sem þeim bárust
í hendur, og var sem þeim fyndist
það jafn nauðsynleg rftering, eins og
maturinn. Þetta sama kvöld sem
Þjóstólfur veiktist, hafði þeim hjón-
um næstum venju fremur tafist við
sögulestur, sem þau voru hrifin af.
en svo mátti þó ekki lengur til
ganga, klukkan var farin að ganga
12; þau lögðu frá sér bókina og
slöktu ljósið, sem stóð á borðinu
rétt hjá rúniinu þeirra, en í sömu
svipan heyrðist þeim báðum að það
vera eins og strokið með hendi þvert
yfir gluggann. Þau litu upp og sáu
ekkert. Hann sagði að það hlyti að
hanga leppur á veggnum úti, sem
veðrið hefði dregið eftir gluggan-
um; hún sagði það væri ekki til, en
spurði livort ekki gætí verið einhver
laus skepna úti, sem hefði gengið
svo nærri glugganum. Hann neitaði
því, að nokkur skepna kæmist inn
að húsinu þegar hliðið væri lokað,
og hefði hann gengið frá því. Og
steig hann þá um leið ofan á gólfið,
til að líta út um gluggann, livaða lik-
ur yrðu leiddar að þessu, eins ljóst
°g það hefði þó verið. Hann sá
ekkert þessu til skýringar, en það
vakti straþ undrun þeirra beggja,
að hann sá ljós í glugga hjá Þjóst-
ólfi, á þessum tíma nætur. Þau
væru þó ekki að lesa, og allra sízt
eftir klukkan io á kvöldin, og það
brygði nokkuð nýrra við, ef þar
væri næturgestir, sem Þjóðstólfur
léti trufla sig i tímatalinu. Nei, hér
blaut eitthvað nýtt að liafa borið
við. Þeim kom saman um að hann
yrði að skreppa yfirum til að ganga
úr skugga um hvað hefði komið
fyrir. Sölvi var enn þá spölkorn frá
ofa Þjóstolfs, þegar hann heyrði
þjaningarstunurnar; hann hraðaði
fæt' °S gekk hi'klaust inn í húsið.
>ot i dur mætti honum feginshug-
3ry öyrnar og sagði sína sögu;
gekk þa Sölvi rakleiðis að rúmi
sjúklmgsms og heilsaði upp á hann
“Þú kominn,” sagði Þjóstólfur, “eg
bað þig ekkert að koma, sagði ekki
orð, en strauk hendinni yfir glugg-
ann til að láta ykkur vita að eg
væri á ferðinni.” Það sígur að
honum svefn, og þá talar hann óráð
þegar hann hrekkur aftur upp,”
sagði Bóthildur. “Já, við skulum
skilja það þannig,” svaraði Sölvi, en
hugsaði þó fleira. Og svo bætti
hann við: “Eg hefi nú séð og skilið
ástæðurnar hér, svo skrepp eg nú
heim og sæki önnu mína þér til að-
stoðar og skemtunar, og svo fer eg
að finna læknirinn.” “Það er nóg
að hann sendi meðöl; hann þarf
enga ferð að gjöra sér hingað,”
sagði Þjóstólfur. En Sölvi svaraði
þvi einu, að siálfsagt væri að láta
lækninn sjálfan ráða þvi, eftir að
hann hefði lýst fyrir honum ástand-
inu, og svo gekk hann út aftur.
Þegar þau voru aftur orðin ein
hjónin, sagði Bóthildur: “Eg ætla
að biðja þig bónar Þjóstólfur, en
það er að gefa honum Sölva það sem
þú telur þig eiga hjá honum.”
“Ertu vitlaus orðin?” svaraði hann.
“Skárri væri það nú skenkurinn,
500 dollara, sem eg á hjá honum,
fyrir utan þessa árs rcntu.” “Eg
veit hvað þú lánaðir Sölva í fyrst-
unni, og við skulum tkkert meira
tala um það, en hugsaðu nú samt
um þetta,” sagði Bóthildur, en hann
svaraði því einu, að Sölva væri nær
að nenna að vinna dálitið harðara,
og standa svo í skilum við þá sem
hjálpuðu honum. Eftir litla stund
skilaði Sölvi konu sinni til Bóthild-
ar, en hélt sjálfur hiklaust áfram
til að finna lækninn.
Alt umhverfis er kvef og kvilli i
tiöaumskiftunum á vorin, ekki sízf
þegar náttúran ryðst að með ólög-
um og yfirgangi, sólin skín daglega
á heiðum himni og lofar öllu fríðu
og fögru, en ískaldir pólvindarnir
troða sér á milli hennar og mann-
anna, og spilla friði og farsæld,
lieilsu manna og ákjósanlegum und-
irbúningi fyrir sumarið.
Þegar Sölvi kom að húsi læknis-
ins var lionum sagt að hann væri
ekki heima, hefði aldrei frið á nóttu
né degi um langt skeið, vegna kvilla
í héraðinu. Það var komið fram
undir hádegi næsta dag, þegar loks-
ins læknirinn kom til Þjóstólfs.
Hann leyndi því ekki að karlinn
hefði lungnabólgu, en gaf annars
lítinn úrskurð yfir veikina, sagði að-
eins fyrir hvernig honum skyldi
hjúkrað.
Það var liðinn mánuður; dagarnir
voru hógværari og hlýrri, og frost-
nóttunum fækkaði. Sólin hafði
með góðu einu yfirunnið pólvind-
ana.
Þjóstólfur var alt af i rúminu;
veikin hafði snúist upp í brjóst-
himnubólgu. Læknirinn bannaSi að
liann stigi nokkuð í fæturnar, enda
var hann stöðugt með háan blóðhita.
Sölvi hafði tekið tvö elztu börnin
sín af skólanum, dreng og stúlku.
Skyldi stúlkan, seni Stína var köll-
uð, hjálpa Bóthildi eins mikið og
hún þurfti með, en drengurinn
skyldi vinna fjórum hestum dag-
lega, ýmist á akri pabba síns eða
akri Þjóstólfs, eftir því sem þörfin
krafðist, við hin vandaminni störf,
en Sölvi sáði löndin á báðum búun-
um, og annaðist alla vor vinnu hjá
Þjóstólfi eins og sitt eigiS. Oft
kom hann til þeirra hjóna, og var þá
jafnan upplífgandi og glaður í við-
móti, jafnvel þó Þjóstólfur væri að
gjöra lítið úr verkum hans, og jafn-
vel gæfi honum í skyn, að hann
mundi nú stundum gleyma að
hreinsa kornin úr sáðvélinni, þegar
hann færi af sínum akri yfir á
heimaland sitt, og ekki gæti hann
nú buist við miklu kaupi fyrir dreng
snáðann, og væri það þó a1t sem
hann hjálpaði sér, en Sölvi tók því
öllu vel og sagðist mundi gefa hon-
um það í sjálfsvald, eins og oft áð-
ur þegar hann hefði léS honum litla
hjálp, en ekki mundi hann kannast
við að hafa hnuplað neinu af útsæð-
inu lians. Allar nætur hafði Bót-
hildur orðið að vera meira og minna
á fotum til að hjúkra manni sínum.
en með þvi sem Stína hafði venð
hjá henni stöðugt að undanfömu.
þá fékk hún flesta daga einhverja
sfund að njóta næðis og sofna
blund, en nú var þó komið svo að
Þjóstólfur hvað eftir annað kvart-
aði yfir þessuni tilkostnaði að fæða
stúlkuna öldungis að þarflausu ; það
væri ekki svo niikið um sig sint og
liann væri heldur ekki svo uppá-
stöndugur. Bóthildur minti hann á
það, að einn yrði hann að vera kvöld
og morgna meSan hún mjólkaði
kýrnar, ef Stína væri látin fara, og
þá væri eins og áður ekkert til að
grípa, ef einhvers þyrfti með að
næturlagi. Hann gjörði hinsvegar
ekkert úr því. Það var því látið
heita svo að Stina færi heim, en
flesta daga var hún þó hjá Bót-
hildi eftir sem áður, þó hún svæfi
heima.
Skáldin kalla náttúruna móður
vor mannanna. Mér finst það vera
réttmætt og fagurt hugtak. Ekkert
er úr faðerninu dregið, þó náttúr-
an sé nfóðirin. Við þaS er alment
kannast að hún hlýði alstjórnarand-
anum, guði sjálfum. Náttúran skín
og rignir á víxl, yfir vonda og góða,
í hana eru orsakirnar lagðar, og af-
leiðingunum úthlutar hún. Þegar
barnið bítur brjóstið, er það tekið
af þvi, og borin á það sú beiskja,
sem það ekki fellir sig við. Náttúr-1
an agar og umfaSmar eins og bezt
á við til samkvæmni við tilgang cg
vilja föðursins, og eins og sein-
teknum skilningi mannanna hentar
bezt á ókomnum öldum.
Það var komið fram í miðjan
júnímánuð þegar náttúrunni loksins
leiddist óralætin í norðan og vestan
vindunum, og var þá eins og hún
vaknaði af draumi, til að koma auga
á alt sem þeir voru búnir aÖ skemma,
og þá líka rak hún þá umsvifalaust
burt af leikvellinum, og afhenti logni
og bliðu alla yfirumsjón í norðvest-
urlandinu, fram á haustnætur. Jafn-
vel þessum góðu umskiftum tóku
mennirnir misjafnlega vel; það var
eins og sumir vildu ekki nýta bliSu-
atlotin, fremur en matinn, þegar
þeim þykir hann koma of seint. En
húh Stína hans Sölva var ekki í
þeirra hópi. Það hafði komið bréf
og böggull með póstinum rétt um
háttatímann kvöldinu áður, til þeirra
hjónanna Þjóstólfs og Bóthildar.
Það þótti þá ekki ólíklegt að þau
væru sofnuð og þess vegna réttast
að færa þeim það ekki fyr en
snemma næsta morgun, og auðvitað
var Stína sjálfsögð að skreppa með
þcnnan póst, og hvaö það mundi
gleðja hana Bóthildi, og máske kárl-
inn líka. Hún gat svo sem ekkert
sofið um nóttina hún Stína, hún
hlakkaði sjálf svo mikið til að
gleðja hana Bóthildi; hún fékk ekki
póst á hverjum degi. Og hvað skyldi
svo vera i bögglinum? Fyrir allar
aldir fór hún á fætur, og það var
engu líkara en að náttúran ætlaði
líka að taka þátt í þessum viðburði,
lognið og blíðan og fegurðin að
koma í ljós á allar síður. Hlæjandi
og hlaupandi óð hún inn að stónni
til Bóthildar, og gleymdi að heilsa
“Bréf og böggull til ykkar! Sjáðu !”
Þeir leyndust engum gleðigeislarnir,
sem runnu upp á föla og þreytulega
andlitinu á Bóthildi gömlu. “Bréfið
er frá Siggu minni,” sagði hún, en
hún hafði nokkur ár verið gift kona
í fjarlægu héraði. Bréfið var stíl-
að til beggja hjónanna. Bóthildur
gekk því inn í svefnherbergið t.l
þess að lesa manni sínum bréfið,
sem sagði óðara að það væri náttúr-
lega eitthvert fjárbónastagl. En
bréfið var aðeins ástúðleg nærgætr.i
og hluttekning í kjörum þeirrn for-
eldra hennar, þar sem hún sagðist
hafa nýskeð frétt að pabbi sinn væri
lengi búinn að vera hættulega veik-
ur, en væri þó máske í afturbata.
Hún fékst um það, að vera elcki
nærstaddari til að geta léð líknandi
hendi og hvílt mömmu sína, sem
hún skildi svo vel að mundi leggja
á sig meira en hún væri maður tii.
Hún sagði sig Iangaði til að sjna
þeim einhvern kærleiksvott, senda
þeim eitthvað, sem minti þau á litlu,
draumgjörnu og listelsku stúlkuna
þeirra, en hún vissi ekkert hvað til
þess hentaði, og sagðist fyrirfram
biðja þau að fyrirgefa barralætin
sín, sem hefðu raðað ofan í með-
fylgjandi kassa í von um að þau
tækju viljann fyrir verkið. Hún
sagði sér skildist líka að þau hlytu
aftur að vera orðin börn, og þá
unna því sama og æskan. Að Iok-
um bað hún þeim allrar blessunar.
Þjóstólfur sagðist ekkert kæra sig
um svona kjass, það væri aðeins
PROFESSIONAL AND BUSINESS CARDS
PIIYSICIANS amd SURGEONS
DR. B. J. BRANDSON 216-220 Medical Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sts. Phone 21 834—Offiee tímar 2-3 Heimili 214 WAVERLEY ST. Phonc 403 288 Winnipeg, Manitoba DR. J. STEFANSSON 216-220 Medieal Arts Bldg. Talsimi 26 68 8 Stundar augna, eyrna, nef og kverka sjúkdóma.—Er að hitta kl. 2.30 til 5.30 e. h. Heimili: 638 McMILLAN AVE. Talsími 42 691 Dr. P. H. T. Thorlakson 205 Medkal Arts Bldg. Cor. Graham og Kennedy Sta. Phonea 21 213—21 144 Res. 114 GRENFELL BLVD. Phone 62 200
DR. B. H. OLSON Dr. S. J. Johannesson G. W. MAGNUSSON
216-220 Medical Arts Bldg. Nuddlceknir
Cor. Graham og Kennedy Sts.
Viðtalstími 3—5 e. h. 41 FURBY STREET
Phone 21 834-Office tímar 4.30-6 Phone 36 137
Heimili: 5 ST. JAMES PLACE 218 Sherburn St.—Sími 30877
Winnipeg, Manitoba Simíð og semjið um samtalstlma
BARRISTERS, SOLICITORS, ETC.
H. A. BERGMAN, K.C. Islenzkur lögfrœOingur Skrifstofa: Room 811 McArthur Building, Portage Ave. P.O. Box 1656 PHONES 95 052 og 39 043 J. T. THORSON, K.C. lslenzkur lögfrœOingur 801 GREAT WEST PERM. BLD. Phone 92 756 W. J. LINDAL K.C. og BJORN STEFANSSON tslenzkir lögfrœOingar 325 MAIN ST. (á öðru gðlfi) PHONE 97 621 Er að hitta að Gimli fyrsta miðvikud. 1 hverjum mánuði, og að Lundar fyrsta föstudag
G. S. THORVALDSON B.A., LL.B. - tslenzkur lögfrœOingur Skrifst. 702 CONFEDERATION LIFE. BUILDING Main St„ gegnt City Hall Phone 97 024 E. G. Baldwinson, LL.B. tslenzkur lögfrœOingur Phone 98 013 504 McINTYRE BLK. Svanhvit Johannesson LL.B. tslenzkur “lögmaOur” Viðtalsst.: 609 Mc ARTHUR BG. Portage Ave. (I skrifstofum McMurray & Greschuk) Sími 95 030 Heimlli: 218 SHERBURN ST. Slmi 30 877
DRUGGISTS DENTISTS
DR. A. V. JOHNSON *
Isienzkur Tannlœknir
212 CURRY BLDG., WINNIPEG
Gegnt pðsthösinu
Sími 96 210 Heimilis 33 328
Dr. Cecil D. McLeod
Dcntist
Royal Bank Building
Sargent and Sherbrooke Sts.
Phones 3-6004. Rcs. 4034-72
Winnipag, Man.
BUSINESS CARDS
IIÓTEL 1 WINNIPEG
ST. REGIS HOTEL
285 SMITH ST„ WINNIPEG
pœgilegur og rólegur bústaður i
miObikt borgarinnar.
Herbergi J.2.00 og þar yfir; meC
baSklefa $3.00 og þar yfir.
Ágætar máltiCir 40c—60c
Free Parking for Ouesta
CorntoaU l)otel
Sðrstakt verS á vilcu fyrir námu-
og fiskimenn.
KomiC eins og þér eruO klæddir.
J. F. MAHONEY,
framkvæmdarstj.
MAIN & RUPERT WINNIPEG
It Pays to Advertise in th ie “Lögberg”
stílað til að narra út peninga. “Aldrei get eg lært að skilja þig, aumingja maður,” sagði Bóthildur. Vegna brjóstþyngslanna og hita- mæðinnar var málrómur hans breyttur orðinn, mýkri og mildari og stóð því í mótsögn við ógeðslega kæruleysis glottið á andlitinu, þegar liann sagði: “Það er ekki von að þú skiljir mig; þér hefir aldrei dott- ið í hug að líta upp í dagsljósi veru- leikans; þú varst ekki gömul þegar þú fórst að búa þér til vonarstjörn- ur, sem áttu að upplýsa og sykra alt þitt líf, en eg lield þú verðir orðin gömul þegar þær fara að skína á þig. Bóthildur lét þessi önugyrði eins og vind um eyrun þjóta, hún hafði losað umbúðirnar utan af kassanum og kom þá í ljós að hann var hreinasta listaverk, allur póleraður, með engilfagrar myndir á lokinu. Framh. á bls. 4
SEYMOUR HOTEL
100 Rooms with and without
bath
RATES REASONABLE
Phone 28 411 277 Market St.
C. G. Hutchison, Prop.
PHONE 28 411
THE MARLBOROUGH
SMITH STREET, WINNIPEG
"Winnipeg’s Doum Town HoteF
220 Rooms with Bath
Banquets, Dances, Conventions,
linners and Functions of all kinds
Coffee Shoppe
F. J. FAi.Tj, Manager
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
601 PARIS BLDG., WINNIPEG
Fasteignasalar. Leigja hús. Ot-
vega peningalán og eldsábyrgð af
öllu tægi.
Phone 94 221
C. E. SIMONITE TLD.
DEPENDABLE INSURANCE
SERVICE
Real Estatc — Rentals
Phone Office 9 5 411
806 McArthur Bldg.
A. S. BARDAL 848 SHERBROOKE ST. Selur líkkistur og annast um út- farir. Aliur útbúnaður sá beztl. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsimi: 86 607 Heimilis talsími: 501 562 HANK’S HAIRDRESSING P.áRLOR and BARBER SHOP 3 Doors West of St. Charles Hotel Expert Operators We specialize in Permanent Waving, Finxer Wavins, Brush Curtlna and Beauty Culture. 251 NOTRE DAME AVE. Phone 25 070
A. C. JOHNSON 0obes r4Jr * LTD.
907 CONFEDERATION LIFE
BUILDING, WINNIPEG Annast um fasteignir manna.
Tekur að sér að ávaxta sparifé fólks. Selur eldsábyrgð og bif. 28 333
reiða ábyrgðir Skriflegum fyrir- LOWEST RATES IN THE
spurnum svarað samstundis. CITY
Skrifst.s. 96 7 57—Heimas. 33 328 Furniture and Piano Moving
Medical Arts Drug
Store
R. A. McMillan
PRESCRIPTIONS
Surgical and Sick Room
Supplies
Phone 23 325 Medical Arts Bldg.
Winnipeg, Man.
Phone Your Orders
Roberts DrugStores
Limited
Dependable Druggists
Prompt Deliverj'. Nine Stores
Drs. H. R. & H. W.
TWEED
Tannlœknar
406 TORONTO GENERAL
TRUSTS BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St,
PHONE 26 545 WINNIPEG
DR. T. GREENBERG
Dentist
Hours 10 a. m. to 9 p.m.
PHONES:
Office 36 196 Res. 51 455
Ste. 4 Norman Apts.
814 Sargent Ave., Winnipeg