Lögberg - 18.04.1935, Blaðsíða 6

6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 18. APRÍL, 1935.
Heimkomni hermaðurinn
Jean hljóp eins og kólfi væri skotið yfir
að söluskálanum og kom þaðan aftur að
vörmu spori með poka með einhverju sælgæti
í og fékk Jamie; hann þakkaði fyrir og
hneigði sig um leið. “Þér er bezt að láta
riddarann þann arna kenna þér að sitja liest-
inn, eftir að þú hefir valið þann reiðskjótann,
söm þér fellur bezt. Þú skalt ekki láta þér
detta í hug að þú verðir útlærð svona alveg
fyrirhafnarlaust; þú ert aðeins barn, enn sem
komið er, og þó þú sért að líkindum óvenju
bráðþroska, þá þarftu þó engu að síður á nær-
gætnislegTÍ umönnun eldri manna að halda.
Slíka umönnun vildi eg mega veita þér eins
og ungri, ástúðlegri systur.”
J(*an virti Jamie fyrir sér frá hvirfli til
ilja. “Ætli eg geti nokkurn tíma orðið nógu
gömul til þess að verða kærastan þín.” Hún
sagði þetta svo eitt'hvað blátt áfram og ein-
lægnislega, að nærri lét að Jamie yrði orð-
fall. Nú flaug sú hugsun eins og elding um
huga hans, liversu aðdáanleg stúlka Jean
litla hlyti að verða, að tíu eða tólf árum liðn-
um. “Eg gæti ekki hugsað mér yndislegri
unnastu í allri veröldinni, en þig,” sagði hann
undur rólega, um leið og hann leit litlu stúlk-
unni hreinskilnislega í augu. “Það vrði þó
óréttlátt gagnvart þér, ef nokkurn tíma kæmi
til slíks, eins og aldursmun okkar er háttað;
eg er svo miklu eldri en þú. Æskan laðast að
æ.skunni. Eg hefi veitt þvö eftirtekt, að flest
þau hjónabönd, þar sem aldursmunur hefir
verið mikill. hafa að ein'hverju leyti farið út
um þúfur. Mér hefir ávalt fundist það ein-
hvern veginn afkáralegt þegar ung stúlka
giftist manni, sem vegna aldurs síns gat auð-
veldlega verið faðir hennar. Ef til þess kem-
ur að eg gifti mig á ný, verður konan að vera
á svipuðu aldursskeiði og eg. Var móðir litla
Jamie á líku reki og þú,” spurði Jean nokkuð
festulega? “Að minsta kosti stóð hún miklu
nær mér að aldri en þú,” svaraði Jamie eldri.
“Nú held eg að þér sé bezt að fara að búa
þig til útreiðanna. Á meðan ætl# eg að fá
mér sólbað eins og eg er vanur. ■ Eg hlakka
til þess að sjá hvernig söðullinn og reiðskjót-
inn eiga saman, og eg tel víst að reiðfötin
spilli ekki til; þau voru valin með tilliti til
hestsins og hins nýja eiganda lians.
Jean velti öllu þessu fyrir sér stundar-
korn. Bg geri ráð fyrir að reiðfötin verði til
taks nær sem vera vill úr þessu. Ef til vill
væri nú samt ekki úr vegá að síma klæðsker-
anum og fá vitneskju um hvernig málin
standa. Það er engan veginn víst, að það sé
of seint að skifta um fataefni ef tilhlýðilegt
þætti; eg sá að hann 'hafði gullita dúka og
brúna, auk þeirra blágráu, er við völdum. ”
“Eg veitti þessu öllu athygli,” sagði
Jamie. Það getur svo sem vel verið að við
þurfum að skifta um eitthvað, eða viljum láta
breyta einhverju. Samt verður það nú aldrei
neitt aðalatriði. Hugsaðu nú aðeins um reið-
skjótann og gættu þess að velja þann rétta.
Þú liefir ekkert með hest að gera, sem bæði
bítur og slær, eða er svo erfiður í meðförum,
að þú verðir eftir þig að loknum hverjum
einasta reiðtúr. Þú vilt að sjálfsögðu eiga
hest, sem geti orðið trúr vinur og veitt þér
fvlstu ánægju.”
“Þú hittir nag'lann á höfuðið,” sagði
Jean. “Eg vil fá hest, sem þykir eins vænt
um mig og liundinum þykir um pabba. Það
getur nú sjálfsagt orðið vafamál hvort þú
nokkru sinni eignast hest, er tryggur sé sem
hundur. Hundurinn er búinn að verða mann-
kyninu svo lengi samferða, ef til vill frá ó-
munatíð, að hann er farinn að geta lesið hugs-
anir mannsins; eg held beinlínis að hundar
hafi sjálfstæða hugsun, að minsta kosti hefi
eg þózt verða þess var oftar en einu sinni.
Sambandið milli manns og hests hefir víst
mjög sjaldan orðið jafn náið.
Jean gekk nú yfir til hestsins, en Jamie
labbaði í ha'gðum sínum niður að ströndinni.
Er nokkuð kom ofan í hallann, er að haf-
inu vi.ssi, veitti Jamie athygli steini nokkrum,
allstórum, svipuðum sæti; nú flaug honum alt
í einu í hug pappírs-pokinn, sem Jean hafði
gefið lionum. Er að steini þessum kom, sett-
ist Jamie þar niður og opnaði pokann; þar
fann hann einmitt það, sem hann hafði búist
við, ivær blóðrauðar, gríðarstórar tómötur.
Þetta var sá tími morgunsins, er hann var
vanur að ga'ða sér á tómötuvökvanum. Það
var svo sem ásta;ðulaust að efa hugsunarsemi
hennar Jean! Það var lieldur ekki margt að
því að ga'ða sér á tómötunum, þó ekki gæti
hann drukkið þær; þær höfðu öll sín bætiefni
óskert. Það sannaðist hér sem oftar hið forn-
kveðna, að maðurinn væri lítið annað en vani;
að minsta kosti sannaðist það á Jamie hvað
mataræðið áhrærði. Fengi hann ekki tómötu
vökva um klukkan hálftíu á morgnana, var
hann glorhungraður allan liðlangan daginn.
Það var margt, sem fvrir augun bar
þarna niður við ströndina í allri þeirri þjóð-
ernislegu hringiðu, sem þar var saman kom-
in; þar sem svo mátti að orði kveða, að Italir,
Spánverjar, Kínverjar og Grikkir, ásamt
mörgum fleiri þjóðflokkum, fléttuðu saman
rifin. Fólk var þarna í smáhópum; sumir af
venjulegri fjölskyldustærð; aðrir minni og
ýmsir stærri.
Jamie fanst sem lijartað í brjósti sínu
væri í þann veginn að hætta að slá; honum
hálf blindaðist sýn; honum fanst sem salt-
drifnir hárlokkar liðuðust um andlit sitt.
Beint framundan stóð grönn og tíg-uleg
stúlka; nú settist hún niður örskamt frá hon-
um; umhverfis hana safnaðist stærðar hópur
af unglingum. Jamie var ekki í neinum vafa
um að hann kannaðist við röddina, er skipaði
fyrir með svolátandi orðum: Börnin mín
góð! Áður en þið setjist að snæðing’i, og áður
en þið takið til að leika ykkur á ný, verð eg
að vfirheyra ykkur lítið eitt til þess að fú
fulla vitneskju um hvað mikið þið munið og
hvað miklu þið hafið gleymt frá því að skól-
anum sleit. Hvað er þetta, sem framundan
ykkur blikar? Kyrraþafið. Hvað er í bak-
sýn? Sierra Madre fjöllin. Hvað er ofan við
ykkur? Himininn. Á hverju sitjið þið?
Sandi.
“Hver á þetta land? Eg á landið: þetta
er mitt land,” kallaði liver hnokkinn upp út
af fyrir sig.
Isadore- Láttu okkur he\rra hvað þú
kant.”
‘ ‘ My eont-ree ’tiss of of ’ee,
Swee’ lan’ of li-ber-tee.”
Kennarinn í amerískri þjóðrækni brosti
ofur góðlátlega og sagði um leið: “Gott!
Alveg ágætt, Isadore! Hver vill nú segja
mér hvað ‘liberty’ er?” Nú voru allar hend-
ur á lofti í einu.
“Hver veit nema þú viljir skýra mér eitt-
'hvað frá þessu,” spurði kennarinn Maríu
litlu frá Mexico? Maríabenti á fjöllin. “Þau
eru frjáls og minna að eilífu á frelsið.”
“Þetta er alveg Ijómandi skýring,” sagði
kennarinn.
“Hver er ‘faðir’ landsins okkar?” spurði
kennarinn dreng-hnokka af japanskri ætt.
“George Washington.” “Hver er forset-
inn okkar?” Grikkinn, Spánverjinn og Kín-
verjinn hrópuðu af öllu magni raddar sinnar:
“Forsetinn er Calvin Coolidge!” Nú skelti
kennarinn alveg upp úr og klappaði saman
lófunum um leið. “Þið .standið ykkur ágæt-
lega. Svona unglingar falla ekki við prófin. ’ ’
Jamie reis á fætur; eftir hverju var svo
sem að bíða; hann gekk ofur hægt í áttina
niður til strandarinnar; hann brann af löng-
un til þess að líta um öxl, en einsetti sér að
gera það ekki. Hugsunin um það ásótti hann
óaflátanlega hvort stúlkan mvndi koma í
humátt á eftir, eða ekki; livort hún myndi á-
varpa hann, eða ekki í því falli að funflum
þeirra kynni að bera saman. Það var ekki
einu sinni svo að steirihnöllungur eða trjá-
stofn væri á veginum, er hann svona til mála-
mvnda gæti dottið um; engu slíku var að
lieilsa. Og það var nú reyndar heldur ekki í
eðli Skotans, að gefa stúlkum tækifæri til þess
að láta hafa sig að skopi eða ginningargífli;
þessvegna leit hann svo á að það kæmi ekki til
mála, að hann gengi á eftir henni með nokk-
urn skapaðan hlut, eða léti hana verða þess
vara hvernig lionum var innanbrjósts.
Þetta alt hafði borið svo brátt að, að
Jamie var ekki unt að hugsa skýrt eina ein-
ustu setningu til eiula; hugsanir hans hrærð-
ust saman í graut; lionum fanst engu líkara
en heili sinn stæði í óslökkvandi báli. Hann
var að breikka gjána milli sjálfs sín, óafvit-
andi eða ekki, og stúlkunnar, sem beitt hafði
liann ósvífinni lygi.
.— -------— -----------— _____i_____
Fréttaritarinn sem gerði sjálfan
sig að konungi
Eftir Richard Ilarding Davis
(Sv. 0. þýddi)
“Ó,” sagði yngri Bradley og saup
kveljur, með fingurinn á gikknum, “lofaðu
mér að miða á hvelvítið núna!” Gordon anz-
aði engu, en sló hlaupið upp á bvssu Brad-
leys, og gekk svo í allri sinni dýrð, skraut-
búinn í sínum gjrlta og bláa einkennisbúningi,
í áttina til Konungsins, sem ba'ði hann og
Stedman sáu, að var meira en lítið hissa á
öllum þessum ljóma, og að þessi hermann-
lega framkoma þeirra, ásamt því að vera
hvítir á liörund, hafði meiri áhrif á hann, en
þó að heil hersveit hefði komið til að bjóða
honum bvrginn. Svo þegar kóngur hneigði
sig drembilega fyrir Gordon, þá anzaði hann
með því að reigja höfuð sitt drembilega, og
bað Stedman að segja. honum að hann levfði
honum að setjast niður. Kónginum líkaði
þetta ekki meir en svo, en settist samt hneigj-
andi höfuðið niður á bringu með mesta al-
vörusvip.
“Segðu honum nú,” sagði Gordon, “að
eg komi frá mesta ríkishöfðingja í heimi, og
að eg viðurkenni aðeins einn kóng hér á eynni
og það sé gamli Ollypybus, og að eg liafi
komið hér til að mæta þessum Tindala-kóngi
annað hvort með friði og gjöfum eða kúlum
og ófriði.”
“Þarf eg að kalla hann Tindala-kóng, ”
spurði Stedman alvarlega.
“Nei, nei, það er ekki nauðsynlegt að þú
þýðir alt bókstaflega; þú getur lagað það í
hendi þér. ”
“Þökk fyrir,” sagði skrifarinn með auð-
mýkt.
“Og segðu honum, ” hélt Gordon áfram,
“að við munum gefa honum gjafir og her-
mönnum hans, ef hami lofist til að ónáða ekki
gamla Ollvpybus—og aldrei að ónáða hann,
meira að segja. Ef hann vill ekki ganga að
þessu, þá reyndu að fá hann til að bíða eina
þrjá mánuði, á þeim tíma getum við komið
orðum til San Francisco og kannske fengið
þaðan einar sex handbyssur á tveimur mán-
uðum; og þegar friðartíminn er útrunninn og
þeir koma dansandi og æpandi niður fjalla-
hlíðarnar, þá skulum við sprengja þá í loft
upp — já, fjöllum þeirra hærra. Eri svo þarft
þú ekki að segja honum það heldur. Og ef
hann reynist enn hreykinn og drambfullur og
vill heldur berjast nú þegar, þá laðaðu hann
til að levfa okkur að sýna honum kúnstir okk-
ar með byssum vorum, og sanna honum hvað
við getum gert með þeim á sex hundruð feta
færi. Þú, sem skrifari minn, hefir levfi til
að haga orðum þínum eins og þér sýnist, bara
liann skilji þau.”
Stedman settist niður í hið háa gras, rétt
fyrir framan kónginn og með allskonar
handapati út í loftið og mörgum bendingum
á Gordon, sagði honum hvað hann hefði verið
að segja. Er hann bafði lokið máli sínu, leit
kóngurinn á byssur og gjafir, sem þeir höfðu
breitt fyrir framan hann, og sem Stedman
liafði sagt öll heimsins undur og skelfing um,
en steinþagði.
“ Það verður líklega nauðsynlegt að láta
hann sannfærast með einhverri staðreynd-
inni. Eg er dauðans hræddur um að einhver
geitin verði að devja. Það er eins og kvik-
skurður, lægri dýrin verða að þjást svo hægt
sé að hjálpa þeim, sem hærra eru sett.”
“Fyrir mitt leyti,” sagði yngri Bradley
hughreystandi, “vildi eg alveg eins vel skjóta
einn af þessum negrum og láta geiturnar eiga
sig. ”
Svo það varð úr, að Stedman bað kónginn
að senda einn af mönnum sínum eftir einni
geitinni, og varð hann við þeirri bón. Mað-
urinn fór og rak spíru sína í rifin á skepn-
unni, sem hröklaðist letilega á undan honum
í áttina til mannanna.
“Vertu ekkert að flýta þér, Bradley,”
sagði Gordon. “Miðaðu neðarlega, og ef þú
hittir, máttu hafa hana fyrir kveldverð.”
“Og ef þú hittir ekki,” sagði Stedman
önuglega, “þá getur farið svo, að Messan-
wah hafi okkur fvrir kveldverð.”
Fylgdarmenn konungs höfðu sezt niður
um þrjú hundruð fet frá honum, meðan hann
var að tala við hina hvítu menn, en nú risu
þeir allir á fætur og gláptu forvitnislega og
spyrjandi á Bradley, er hann lagðist á annað
hnéð og miðaði á geitina. Xegar hún var um
fjögur hundruð og fimtíu f(‘t frá honum reið
skotið af og geitin valt um hrygg.
Og í sama vetfangi hljóp allur flokkurinn
—kóngurinn og allir hans menn—að geitinni
með miklum látum og óhljóðum. Kóngurinn
einn kom til baka, en hinir urðu eftir að skoða
dýrið. Hann var mjög æstur og talaði og tal-
aði, baðaði út höndunum í allar áttir og með
mesta ákafa.
“Ilann segir—'hann segir—”
“Hvað? Já, haltu áfram.”
“Hann segir—nú er eg alveg hissa—
hvað heldurðu hann segi?”
“Nú, hvern andskotann segir hann?”
orgaði Gordon í eyrað á Stedman. ‘ ‘Ætlarðu
að halda þér saman um það?”
“Hann segir að við séum dregnir á tálar;
að hann sé ekki lengur kóngur á eynni, að
hann sé óttalega hræddur við okkur, og að
liann hafi komið sér í þann vanda, er hann
muni aldrei sjá fyrir endann á. Hann segir,
að við séum yfirnáttúrlegir menn, og í hönd-
um okkar sé hann eins og mús undir ketti.”
“Þetta er alveg rétt lijá honum, haltu á
fram, ’ ’skaut Gorðon inn í.
‘ ‘ Og það, sem við förum fram á sé ekki
lengur hans að veita. Hann segist hafa selt
konungdóminn fyrir tveimur dögum, til
manna, s(*m komu í litum bát og gerðu hávaða
eins og við—hafa skotið úr byssu, hugsa eg
—og fékk fyrir alt saman úr-garm, sem hann
nú ber í poka um hálsinn. Hann segist hafa
strykað á blað og markað tré til staðfestingar
því, að hann sé laus við tignina og eyjuna um
alla eilífð.”
“Hver fjandánn meinar hann?” spurði
Gordon. “Hvernig getur hann selt eyjuna?
Ollyppybus er í minsta. lagi kóngur yfir henni
hálfri, og það ætti hann að vita. ”
“Það er einmitt það, sem liann veit,”
sagði Stedman. “Það er það sem hann er
hræddur við. Hann segist ekkert kæra sig
um Ollypybus, og segist ekki hafa tekið liann
með í reikninginn er hann gerði samninginn,
því hann sé svo latur og friðsamur að liann
geti látið hann gera hvað sem honum sýnist
og eigi í öllum þumlum við hann; en nú horfi
málið öðru vísi við er þú sért kominn og takir
lians hlut; hann óskar að liann hefði aldrei
asnast til að selja ríkið, og vill vita hvort
þú sért reiður við sig.”
‘ ‘ Reiður ? Auðvitað er eg reiður, ’ ’ sagði
Gordon og leit eins grimdarlega og hann
þorði á hinn laflirædda einvaldsherra. “Hver
mundi ekki vera reiður ? Hverjir heldurðu að
þeir liafi verið, sem voru að gabba hann?
Biddu hann að sýna okkur úrið.”
Stedman gerði það og kóngurinn tók til
að róta í hálsmenjum sínum þar til hann dróg
upp leðurpung, sem bundinn var með snúru
um háls honum, og upp úr honum tók hann
einfalt silfur-úr, dregið upp á höldunni, og
markað með orðinu ‘ ‘ Munich ’ ’ að innanverðu.
“Þetta gefur engar skýringar,” sagði
Gordon, “en samt er þetta ósköp einfalt í
sjálfu sér. Eitthvert herskip hefir komið hér,
sem hefir tekið þennan stað fyrir kolastöð eða
hjáleigu frá einhverri nýlendunni; þeir hafa
sent bát í land að grenslast um þetta, þeir
hafa fundið þennan beinasna og hrætt hann
til að selja fæðingarrétt sinn fyrir grautar-
spón. Það er líkt þessum einvalds sjóræn-
ingjum að leggjast á þessa fáráðlings blökku-
menn! ’ ’
Gamli Bradley leit til Gordons með spyrj-
andi augnaráði, en þó með talsverðri ósvífni.
“Alls ekki;” sagði Gordon, ‘ ‘ því er alt
öðru vísi varið með okkur; við erum ekki að
reyna að taka neitt af gamla Ollypybus, eða
reyna að gera land hans og tign að neinni
undirlægju annara þjóða. Þvert á móti, Alt
sem við viljum er að að bæta það, og hafa
ónægjuna af að stjórna eyjunni fyrir hann á
meðan við erum að kippa hlutunum í lag.—
Jæja, Stedman, hvað eigum við þá að gera,”
Stedman i'áðlagði að bezt væri að hóta
Messenwah a taka af honum úrið, en gefa
honum skammbyssu í staðinn, sem mundi
gera hann að æfilöngum vini þeirra, og halda
honum við með nógum skotum fyrir hana
meðan hann hagaði sér skikkanlega.. Svo
skvldi hann koma honum í skilning um, að
samningurinn væri ógildur, þar eða Ollypy-
bus hefði ekki samþykt hann, og að honum
væri bezt að koma snemma næsta morgun og
tala um þetta við hann almennilega og án alls
gauragangs. — Þegar búið var að útskýra
þetta 'þetta fyrir Messanwah gekk hann vilj-
ugur að þessum skilmálum. Ilann fékk
skammbyssuna og var sýnt hvernig hann ætti
að nota hana,, en glingrinu var útbýtt meðal
manna hans, sem urðu eins upp með sér og
stúlka, sem liefir gefið loforð um alla dansana
á dansskránni.
“Svo skilurðu<það,”sagði Stedman, “að
á morgun í ibýti eigið þið allir að koma óvopn-
aðir og skrifa undir ríkisskjöl 'hjá hinurn
mikla Ollypybus, sem mun lofa að gera bara
tilkall til síns ríkis — hálfrar eyjunnar — ef
þið haldið ykkar og ásælist ekki meira. Og
mundu það, að enginn yfirgangur éða geita-
stuldur má eiga sér stað framar, eða ekki
lierra—mér til ha*gri—og eg munum koma
og bora ykkur fulla götum eins og þessi—
mér til vinstri—gerði við geitina þarna.”
Messanwah og flokksmenn hans lofuðu
hátíðlega að koma næsta morgun, hneigðu sig
svo djúpt fvrir liinum hvítu mönnum og
gengu á burtu með reigingslegum valdssvip.
“Veiztu hvernig mér líður?” sagði GoK
don.
“Nei, hvernig?”
“Mér líður eins og mér gerði í New York,
'þegar strákarnir voru að henda snjókúlum á
eftir mér, og eg varð að ganga með liarðan,
háan liatt og látast ekkert um þá vita. Það
rann æfinlega kalt vatn milli skinns og hör-
unds á mér, og mér fanst að hver snjóbolti
bráðnaði innanklæða, hvort sem hann hitti
mig eða ekki. Og nú get eg hugsað mér einn
af þessum mönnum draga upp boga sinn og
leggja ör á streng, og finn nú að hún stendur
út úr hægra herðarblaðinu á mér.”
“Hrintu þessu frá þér,” sagði Stedman.
“Þeir eru of hræddir við þessar byssur til
]>ess. En eg vorkenni hverjum þeim stríðs-
manni gamla Messanwah, sem honum mis-
líkar við, úr því hann fékk pístóluna. Hann
er ekki af því sauðahúsinu, sem æfir sig á
geitum.”
Það varð stórkostlegur fagnaður ]>egar
Gordon, fyrir munn Stedmans, hafði skýrt
gamla Ollypybus frá árangri ferðarinnar, og
fólkið komst á snoðir um að kofar þeirra yrðu
ekki brendir eða gripum þeirra stolið.