Lögberg - 23.01.1936, Blaðsíða 6
6
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 23. JANÚAR, 1936
Týnda brúðurin
Eftir MRS. E. D. E. N. SOUTHWORTH
Eg skal vekja hjá henni óttann fyrir hinum
óskaplegu afleiðingum, og eg skal vekja hjá
henni sjálfsvirðinguna og þá ást er hún ber
til mín, eg skal milda svo hjarta hennar, að
hún falli frá þeim ásetningi að framfylgja lof-
orði sínu. Eg veit hún geri það, hún gerir
það, — endurhljómaði rödd hans góðu sam-
vizku. Með þessar og því um líkar hugsanir
í huga, gekk hann fram og aftur eftir skógar-
brautinni, er lá heim að húsinu, framundir
morgun. Ilann veitti enga eftirtekt hinni
svölu næturgolu, sem lék ,um andlit hans;
liann veitti enga eftirtekt hinum blikandi
stjörnum, er sendu geisla sína niður til hans,
úr himneskri hæð. Ilann fann enga svTölun í
hinu kalda næturlofti, enga huggun í kyrð
næturinnar, engan frið sálu sinni í himnun-
um; liann vissi ekki hvort heldur að hann var
úti eða inni, hvort heldur að það var dagur
eða nótt, sumar eða vetur, hann vissi ekki,
eins og hann var niðursokkinn í hugsanir sín-
ar, að hann var í hreinsunareldi síns innra
lífs.
Meðan Paul gekk stanzlaust alla nóttina
fram og aftur á skógarbrautinni, eins og óður
væri, var nokkurn veginn hið sama að ske í
svefnherbergi Miriam. Hún átti einnig í
ægilegu sálarstríði; hún lagðist ekki til hvíld-
ar, heldur gekk hún um gólf í herbergi sínu
alla nóttina, þar til bjart bar af degi, að hún
fleygði sér yfirkomin af þreytu á sál og lík-
ama, upp í rúmið og féll í fastan svefn, og
vaknaði ekki fvr en langt var liðið dags, með
þessi orð hljómandi fvrir eyrum sér: “Efndu
loforð þitt. ”
33. Kapítuli.
Það liðu nokkrir dagar, sem ekkert bar til
tíðinda á þessu skuggalega heimili, sem eins
og heimilishögum var nú háttað, var rang-
nefnt Dell Delight. Paul og Miriam forðuð-
vfst livort annað eins og dauðann sjálfan.
Þau óttuðust livort í sínu lagi, alt það, sem
benti til og minti á hið liræðilega umhugsun-
arefni, sem lá svo blýþungt á hugum þeirra.
Paul var í efa um hvað hún mundi hafa í
huga, en huggaði sig við það að hún mundi
efna loforð sitt um að nota ekki bréfin sem
sönnunargögn gegn bróður sínum, fyr en hún
hefði aðrar og greinilegri sannanir; hann lét
sér nægja að vaka yfir öllum hreyfingum
hennar, og var rólegur eins lengi og hún fór
ekkert frá heimilinu; enda var hann ákveðinn
í því að koma í veg fyrir það að hún færi
nokkuð frá, eða þá ef það ekki yrði hægt, þá
að fylgja henni og fara með henni, ef hún
færi nokkuð út af heimilinu.
Miriam virtist að liafa náð sér eftir þetta
tilfelli; það bar ekki á því að hún ætti í neinu
angistarfullu sálarstríði; það var eins og hún
hefði komist að fastri niðurstöðu um hvað
hún ætlaði að gera, eða að hún væri knúin
fram af einhverjum annarlegum vilja, sem
hefði náð fullu valdi yfir henni, svo hún var
næstum óþekkjanleg, og hún gat sjálf ekki
gert sér grein fyrir hvað stýrði hugsunum
sínum og athöfnum; en hún lét ekki á neinu
bera, og stundaði sín daglegu störf með ró og
geðfestu, eins og henni væri enginn órói í
huga. Ilún hafði tekið fasta ákvörðun um
hvað hún ætlaði að gera, og beið eftir tæki-
færinu, sem hún ætlaði að nota, til þess að fá
frekari sönnun um hvort Thurston væri sek-
ur, áður en hún kærði hann fyrir ríkislögregl-
unni; og hentugasti tíminn til þess var 4.
apríl, sem Thurston hélt sem sérstakan helgi-
dag í minningu um dauða Marian.
Það var ekki lengi að bíða, — dagurinn
var kaldur og vetrarlegur fyrir þann tíma
árs. Þegar leið að kvöldi þykknaði upp og
himininn varð blýgrár, og napur kuldasúgur
blés inn um alla gluggu og dyr á þessu gamla
stórhýsi. Vesalings P'lanny var að mæðast
yfir sér og högum sínum, og andanum, sem
hún hélt að hefði sezt að í sér og væri alt af
að gera sér eitthvað ilt.
Hr. Wilcoxen hafði ekki sézt síðan um
morguninn. Miriam hafði haldið sig allan
daginn í herbergi sínu; en Paul eigraði frá
einum stað í annan, úr einu herbergi í annað,
og hafði enga ró, eða hann aettist sem snöggv-
ast á stól fyrir framan eldstæðið. Þrátt fyr-
ir það þó liti út fyrir vont veður, hafði Paul
farið eitthvað frá til þess að brjóta af sér
deyfðarfargið, sem lá svo þungt á honum, og
öllu heimilinu, og hann mundi vel hvaða dag-
ur var og hversu hryggur og sorgbitinn að
bróðir hans ávalt var þennan dag, svo hann
var ekki mönnum sinnandi; en hann vissi líka
hversu heitt alvörumál að Miriam var að leita
eftir morðingjanum, og hversu sterkan grun
hún hafði á bróður sínum, og það var um
fram alt þessvegna, að hann fór ekki út úr
húsinu.
Svertingjarnir sátu í kringum eldinn í
eldaskálanum og voru að tala um hvað óvana-
lega kalt væri í veðrinu, um þennan tíma árs,
og spáðu haglbyl og drápsveðri, og sögðust
ekki muna eftir svona vondu veðri og köldu,
í byrjun aprílmánaðar, nema vorið þegar
gamli húsbóndinn dó. Það voru heldur engin
undur, eins og hann hafði verið, þó það væri
kalt þegar hann dó.
Jenny gamla var ein á ferli milli húss-
ins og eldhússins; hún hafði nóg að gera að
bera inn eldivið og láta í eldstæðin. Hún
mundi ekki eftir svona köldu veðri um þennan
tíma árs heldur, nema vorið þegar Marian fór
til himna, og það var heldur ekkert undarlegt
að það væri kalt j>egar hún var farin, hún
þessi hjartahlýi engill; eg skil svo sem ekkert
í því hvernig það gat nokkurn tíma komið
hlýtt sumar eftir það, og hún gat ekki skilið
í hvernig blómin gátu opnað krónur sínar og
fagnað morgunsólinfii, eftir að hún var farin!
Eg man það svo glögt að það eru sjö ár í
kvöld síðan jómfrú Marian fór burt úr þess-
um heimi,” sagði Jenny, þar sem hún stóð
og laut fram á hendur sínar við arininn og
vermdi tærnar á fótum sér við eldinn, áður en
hún legði á stað í aðra ferð til að bera inn
eldivið.
Nóttin og illviðrið féllu yfir samstundis.
Þvílíkt ofviðri, sem alt ætlaði um koll að
keyfa, regn og hagl, þrumur og eldingar, sem
alt til samans herjaði á hina gömlu jörð. Hin
gamla stórbygging skalf og nötraði, hurðir
og gluggar skröltu og skeltust, brothljóð
heyrðist í viðunum og þakspóninn reif af þak-
inu, og dreifðist í allar áttir. Trén í kringum
húsið svignuðu til jarðar og sum brotnuðu
eða rifnuðu upp með rótum, og eftir því sem
ofviðrið óx, æstist sjórinn við ströndina og
brimsjóarnir æddu langt á land og fyltu allar
lautir.
Þrátt fyrir öll þess ósköp, sem á gengu,
hélt Jenny gamla áfram að bera eldivið, vatn
og annað, sem þurfti inn í húsið, ásamt því
að bera inn kvöldverðinn, leggja á borðið, og
líta eftir að nóg væri í eldstæðunum í öllum
herbergjunum, kveikja á kertunum, draga
niður gluggablæjurnar, og í einu orði sagt,
að reyna að gera alt eins þægilegt fyrir fjöl-
skylduna eins og hægt var. Jenny gamla var
búin að vera mestan hluta æfi sinnar með
fjölskyldunni, “hvíta fólkinu,” svo hún var
orðin því svo vön að beita allri umhyggju
sinni fyrir það, og ef óánægja eða sorg átti
sér stað innan fjölskyldunnar, þá var það um
leið sorg og óánægja Jennv gömlu engu síður;
og hún rausaði og talaði við sjálfa sig, —
“það er heldur ánægjusvipur á því, allir eru
þegjandi og fara einir sér, eins og fangar í
betrunarhúsi,” sem hún sagði að gerði alveg
út af við sig. Það var segin saga, þegar
Jenny gömlu leið ekki vel, var hún sí-nöldr-
andi og kvartandi um alla skapaða hluti; hún
sparkaði í spýtur, sem höfðu fallið út úr hlóð-
unum og tautaði ósköpin öll af blótsyrðum
yfir þeim; hún skammaði alla svertingjana,
sem sátu kringum eldinn í eldhúsinu; hún var
óróleg og virtist annars hugar. — “Paul
ranglar fram og aftur um gólfið og þó hann
hlassi sér sem snöggvast piður á stól og
spenni bífurnar austur og vestur og sé eins
og útspýttur örn, þá eirir hann ekki stundu
lengur, rýkur strax upp aftur og fer að ganga
um gólf, og ekki talar hann orð við mig, þó eg
sé alt af að bera inn eldivið og bæta á eldinn,
svo hann krókni ekki; liann sér þó hvernig eg
er til reika, ]»ar sem klakadrönglarnir hanga
niður úr pilsgarminum mínum, eins og dem-
antar á sparikjólnum hennar Sánkti Maríu.
Eg veit svo sem ekki hvað gengur að honum;
og allir eru eins, enginn talar orð.”
“Þvílíkt veður; eg man ekki eftir slíkum
ósköpum, síðan djöfullinn kom hér til að
sækja sál gamla húsbóndans, einmitt þessa
sömu nótt fyrir sjö árum, og hann svalg hana
í sig eins og gúlsopa af góðu víni; það voru
heldur engin undur, djöfullinn vissi hvað
hann átti og hirti það líka. Eg finn það á mér,
að djöfullinn er hér aftur í kvöld. Eg veit
ekki hvern hann er kominn að sækja núna,
en hann er hér á sveimi, það er áreiðanlegt,”
sagði Jenny og tók tekönnuna í hönd sér og
lagði á stað inn í borðstofuna. Þegar hún
kom ]>angað, sat Paul með bíspertar lappirnar
þvert yfir eldstæðið, svo hún gat varla komist
að ])ví, hann sýndi engin merki þess að hreyfa
sig eða gefa henni svigrúm, sem Jenny gömlu
gramdist svo mikið, að hún gat ekki orða
bundist.
“Eg skal segja þér,” sagði hún, ”að eg
ætla að fara úr vistinni, trúðu mér! Jú, eg
ætla, eg fer! Eg ætla ekki að drepa mig fyrir
])á, sem ekki einu sinni skifta sér svo mikið
af mér að láta syngja messu fyrir vesalings
sálinni minni.” ,
“Hvað gengur að þér? Hvað meinarður’
sagði Paul önuglega, því einveran, þögnin,
illviðrið og þungar áhyggjur höfðu lagst á
eitt með að gera hann illan í skapi líka.
‘‘Eg ætla ekki að flækjast lengur á milli
húss og eldhúss í þessu veðri, til þess að bera
eldiviðinn og matinn handa ykkur; þú getur
sagt húsbóndanum það, ef þú vilt; já, þú
getur farið og sagt ‘Marse Rooster’ það
strax. ’ ’
“ ‘Marse Rooster’! geturðu aldrei hætt
að nefna húsbónda þinn ‘hana’, eða finst þér
það svo viðeigandi?” hreytti Paul út úr sér.
“Jæja þá ‘Skrooster,” ef þig langar til
að láta mig snúa í sundur í mér tunguna. Ef
fólk lætur skíra börnin sín svona hundheiðn-
um nöfnum, hvernig í djöflinum getur þá
nokkur búist við því að kristin kona fari að
snúa í sundur í sér tunguna til þess að reyna
að nefna þau! Eg er svo þakklát þeim, sem
völdu mér nafn í skírninni, að láta mig heita
eftir hinni heilögu Jan — sem hefir stutt mig
og verndað alla mína æfi fram á þennan dag,
og mun halda áfram að vernda mig, þó þú
viljir reyna að brjóta mitt vesalings gamla
lijarta, með önuglyndi og ónotilm! — En til
hvers er að kvarta!” Jafn snemma og þess-
ari ræðu var lokið, var Jenny gamla búin að
legja á borðið og alt var tilbúið fyrir kvöld-
verðinn. Hún tók borð-bjölluna og hringdi
henni alt hvað af tók, til þess að kalla sama
moðlimi fjölskyldunnar að borðinu. Það
drógst ein og ein manneskja að borðinu, sem
líktust meira vofum en lifandi mönnum; eitt-
livað lítilsháttar var minst á illviðrið, sem
geysaði úti, og svo steinþögn. Undir eins og
máltíðinni var lokið tíndist einn og einn út
úr borðstofunni. Fyrst fór vesalings Fanny,
því næst hr. Wilcoxen og Miriam.
“Ilvert ætlarðu, Miriam ?” spurði Paul,
er hún gekk út úr stofunni.
“Upp í svefnherbergið mitt,” sagði hún.
Og áður en Paul gæti spurt hana fleiri spurn-
inga, var hún horfin út úr stofunni. Paul
settist niður í stól og varp mæðilega öndinni;
honum duldist það ekki, að það var eitthvað
óttalegt í aðsigi.
Þegar Miriam kom inn í herbergi sitt,
lokaði hún vandlega hurðinni, gekk því næst
að dragkistu, er stóð í herberginu, opnaði
efstu skúffuna og tók upp úr henni lítinn
ílangan stokk, og upp úr honum tók liún ein-
hvern hlut, sem var vandlega vafinn inn í
pappír. Hún tók umbúðirnar með hægð utan
af þessum hlut og lagði þær upp á dragkist-
una; en hvað var það, sem hún hélt á í hend-
inni og virti fyrir sér með sérstakri ná-
kvæmni? Það var sverðfisk-lagaði'rýtingur-
inn, sem Marian var veitt banatilræðið með.
Þetta vopn hafði borist henni í hendur fyrir
nokkru síðan þannig: Fyrsta veturinn, sem
Paul var að heiman hafði hr. Wilcoxen gefið
nokkrum af þrælum sínum frelsi og nóga pen-
inga til þess að þeir gætu komist til heim-
kynna sinna og ættjarðar í Liberiu. Þeir áttu
að leggja á stað fyrri partinn í marzmánuði.
Meðal frelsingjanna var Melchisedek.
Skömmu fyrir burtför sína, hafði Melchise-
dek komið heim að húsinu og gengið á fund
hinnar ungu húsmóður sinnar, þegar hann
vissi að hún var ein í dagstofunni. Hann
staðnæmdist fyrir framan hana vandræða-
legur og dularfullur og var að efa sig um
hvað hann ætti að gera, þar til hann tók úr
barmi sér hnífinn og lagði hann á borðið fyr-
ir framan hana og sagði, að hann hefði held-
ur átt að fá hr. Paul hann, ef hann hefði verið
heima. Hann sagðist hafa fundið hann á
sandinum, rétt fyrir ofan flæðarmálið, nótt-
ina sem ungfrú Mayfield dó; hann sagðist
ekki hafa þorað að fá húsbónda sínum hann,
því hann hefði tekið svo f jarska nærri sér lát
Marian, og sér liefði dottið í hug að hnífurinn
mundi endurvekja harma hans, en það vildi
hann ekki gera. En þar sem hnífurinn væri
mikils virði, sagðist hann ekki vilja fara með
hann í burtu, og liann beiddi Miriam að taka
við honum og gæta hans.
Mriam tók vi<$ hnífnum, skoðaði hann í
krók og hring og fann, sér til mestu undrunar,
en án allrar grunsemi, nafnið “Thurstoín
Wilcoxen” grafið á skaftið. Hún spurði
Melchisedek ýmsra spurninga í sambandi við
hnífinn, en hann annað hvort svaraði þeim
alls ekki, eða þá bara út í hött; hann var á-
kveðinn í því að segja engum frá ferðalagi
sínu og herra síns niður að ströndinni hina
eftirminnilegu nótt. Miriam vafði hnífinn í
pappír og læsti hann niður í dragki-stu-skúff-
unni í svefnherberginu sínu, sem hún hafði
aldrei opnað frá þeim tíma og þangað til nú.
En nú hafði hún tekið hnífinn upp í ákveðn-
um tilgangi. Hún var búin að hugsa sér hvað
hún ætlaði að gera, og hún stóð hreyfingar-
lafts og starði á hann. Það var eins og hún
vaknaði alt í einu af draumi, hún tók hníf-
hendi sér, og gekk hægt en ákveðið út úr her-
inn vafði hann inn í pappír, tók lampann í
berginu og eftir ganginum, sem lá að lestrar-
sal hr. Wilcoxens.
Stormurinn og illviðrið hamaðist úti í
ofsa hamförum, en hún hélt áfram, ákveðin
í því, sem hún ætlaði að gera. Gusturinn í
ganginum, sem kom gegnum dyr og glugga,
var rétt búinn að slökkva ljósið fyrir henni,
]>egar liún komst að dyrum lestrarsalsins.
Hún slökti ljósið og setti lampann á gólf-
ið og barði að dyrum. Hún barði aftur og
aftur, án þess nokkur kæmi til dyra. Henni
■leiddist að bíða, svo hún sneri húninum og
opnaði hurðina og gekk inn. Það var engin
furða þó enginn hefði komið til dyranna. Hr.
Wilcoxen sat við stórt mahogany-borð, sem
stóð á miðju gólfi og sýndist alveg dauður
fyrir öllu í kringum sig; hann studdi olnbog-
unum á borðið og huldi andlitið í höndum
sér; hið föla yfirlit hans bar vott um nístandi
þjáningu og óútmálanlega sorg.
Miriam gekk til hans og staðnæmdist svo
nærri honum, að hann hefði vel mátt finna
andardrátt hennar leika um andlit sér, en
hann veitti því enga eftirtekt. Ilún laut nið-
ur til þess að sjá hvað það væri, sem hann
starði svo á með öllu afli lífs og sálar, að alt
annað var horfið sjónum lians og meðvitund.
—Það var langur og fagur lokkur af gull-
björtu kvenmannshári.
“Hr. Wilcoxen!”
Ilann heyrði ekki til hennar, — hvernig
skyldi hann heyra hennar lága, hvíslandi mál-
róm, þegar liann heyrði ekki þrumuhvellina
og hinar æðisgengnu hamfarir stormsins, sem
liristu húsið eins og strá, niður að grunni.
“llr. Wilcoxen,” sagði hún aftur. En
]>að var árímgurslaust; hann hrærðist ekki.
“Hr. Wilcoxen!” sagði hún ennþá, og
lagði hendina á handlegg hans.
Hann eins og rankaði við sér og leit upp;
og þjáningarsvipurinn hvarf að nokkru af
hinu föla andliti hans.
“Hrt það þú, elsku barnið mitt?” sagði
hann. Hvernig stendur á því að þú ert kom-
in hingað, Miriam? Varstu hrædd við of-
viðrið? Það er engin hætta, góða barn, —
það er rétt um það gengið hjá — en fáðu þér
sæti hérna á stólnum.
“Nei, það er ekki stormsins vegna að eg
er hér komin, þó eg muni ekki svona óskapa-
veður um þetta leyti árs, nema einu sinni,
einmitt þessa nótt fyrir sjö árum síðan!”
Honum hnykti við,þó einmitt að hann væri
að hugsa um hinn sama sorglega viðburð,
þegar hann heyrði svona algerlega óvænt á
það minst, og það nísti hjarta hans sem
spjótsoddur.
Miriam hélt áfram í einkennilegum og
lágum róm; það var eins og hún væri jafnvel
treg til að treysta sínum eigin málróm:
“Eg kom hingað til þess að skila þér
litlum uppáhaldsmun, sem þér tilheyrir og
Melctyisedok skildi eftir í mínujm vörslum,
fyrir nokkru síðan. Það er gamaldags morð-
hnífur, — hann er með ryð- og blóðblettum.
Hérna er liann,” — og hún lagði rýtinginn
ofan á hárlokkinn, sem lá á borðinu.
Hr. Wilooxen ])aut upp, eins og hann
hefði séð eitraðan höggorm, — hann nötraði
allur eins og hrísla og kaldur svitinn braust
út á enni hans.
Miriam liorfði með föstu augnaráði á
hann og tók rýtinginn af borðinu í hönd sér.
“Hann er býsna ryðgaður og margar
rákir á honum,” sagði hún. “Hverslags rákir
geta þetta verið? Þær eru meðfram egginni,
alla leið frá oddinum og upp að skafti; mér
sýnist þær líta út eins og það séu blóðrákir —
eins og ef morðingi hefði stungið fórnardýr
sitt með honum, og í flýtinum til að komast
burt og forða sér, hefði gleymt að þurka
af blaðinu, og blóðið liafi storknað og litað
stálið. 'Sjáðu til, sýnist þér ekki eins?” sagði
hún og færði sig nær honum og hélt hnífnum
upp fyrir augum hans.
“Vesalings barn! hvað meinarðu?”
sagði liann og greip höndunum fyrir augun
og færði sig fjær. Miriam henti hnífnum á
gólfið svo söng í stálinu og færði sig á eftir
honum og staðnæmdist fyrir framan hann;
hún starði á hann brennandi æðistryltum aug-
um, sem eins og brendu sig inn í heila hans.
Hún sagði:
“Eg hefi heyrt talað um að fjandinn
bregði sér í mannslíki og eg hefi heyrt að
Satan sjálfur vílaði ekki fyrir sér að bregða
sér í líki ljóssins engils. Ert þú klæddur slíku
dulargerfi ? ’ ’
“Miriam, hvað meinarðu?” sagði hann
hryggur og undrandi.
“Eg meina það, að sú dul, sem hefir um-
vafið afdrif Marian Mayfield og hið ólækn-
andi þunglyndi sem hefir þjáð þig, er nú
opinbert. Eg saka þig um að hafa myrt
Marian Mayfield!”
“Miriam, þú hefir mist vitið!”
“Það væri bezt fyrir mig, en þó betra
fyrir þig, eg svo væri!”
Honum varð ákaflega bylt við, meira af
áhrifum endurminninganna en því, að yera
sakaður um morð.