Lögberg - 21.10.1937, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. OKTÓBER 1937
5
WE'RE ALL NUTTY
HERE AND THERE
Ry P. N. Britt----
ACCORDING to advice from To-
ronto, last Thursday, October
14, was the coldest October 14 in
sixty-one years. There are still some
old fellows out here who say they
remember that day well. They came
out here to get away from the cold.
That October was enough for them.
The cold went through their red
flannels as it would through cheese-
cloth or a linen duster. That cold
October 14 was so piercing that they
didn’t take off their red flannels till
the next 24th of May. It was right
after that a lot of them came out
here and they never went back, not
caring to take a chance on anothei
such October 14 as that one had been.
» * * *
He was hatless as he went along,
From the chill air seem’d aloof,
With him, there may be nothing
wrong
But he looked just like a goof.
* * *
AT the rate of speed some of those
cleaners’ rigs rush along the
streets, it gives the impression
that lots of folks have accidentally
soiled their clóthes and need first
aid very badly.
» * *
í6r>RINGING home the Bacon”
Jj used to be a year round sport.
But, since it has got to be up
around half a dollar a pound there
is not such a rush to bring it home.
Most housewives are looking around
for something else to give him, when
he is tearing around trying to get
away to work. Periodically, there
is an upstart in bacon prices, and
nobody seems to think that the
farmer’s hogs have anything to do
with the boost in cost. There is a
notion, here and there, that some
other hogs get into the bacon pile.
Eggs, too, have a sort of soaring ha-
bit every so often, which puts the
hen fruit, as well as bacon-and-eggs,
off the breakfast programme. It may
even result in a big carry-over of
bacon and eggs. ’Member, they car-
ried over lots of wheat not so long
ago. The worm will tui*n—that’s as
sure as taxes. Anfl, a Toronto street
lady says a 2x2 inch piece of fin-
nan haddie will nicely fill in the
bacon feature any day at breakfast.
with a poached egg on the haddie if
the egg is favored. So, why worry,
even if the bacon is hard to get?
um bústað brú'Öhjónanna,
í barmi þeirra vor,
gæðska guðs og manna
greiði sérhvert spor.
Hjörtur Braudson.
* * *
Það tekur mann að eiga konu og
krakka,
og kunna að lifa eins og manni ber.
Að svo tókst þér, er ekki því að
þakka
að þú varst skáld, sem líka betur fer.
Því-væri svo, þá gæti enginn annar,
sem ekki er skáld, í f jórðapart úr öld
í hjúskap unað, er þó sagan sannar,
því svo hafa unað manna og kvenna
fjöld.
Það tekur mann að elska konu, og
krakka/
og kunna líka að rækja skáldsins
list;
og mér ei dylst að það sé því að
þakka
að þú átt konu, vel sem hefir kyst.
Því skáldsins áát þarf eldsneyti sem
logar,
sem altaf getur tendrað nýja glóð.
Því margt er það, sem þann á tálar
togar,
er talsvert lengi beinn og horskur
stóð.
Það tekur vnann að una ástaböndum,
þvi andi skáldsins kýs að lifa frjáls;
hann ávalt er að leita að nýjum
löndum,
og leita að nýjum töfrum ástabáls.
En sá, semi unir einnar konu kossi,
og kærleiksböndin jafnan hugnæm
fann,
og er þó skáld — er ^æddur gáfna
hnossi,
sem gulli er betra — þann eg kalla
rnann.
Nú óska eg þér langra lífsins daga,
áð lifa megir aðra f jórðungs-öld
og leika þér um lífsins græna haga,
unz loksins rennur þetta hinsta
kvöld,
er drottinn hefir talið höfuðhárin
og hinumegin bújörð valið þér,
og þerrað af þér sollnu sorgar-tárin
og sett þig einhversstaðar nærri mér.
Vinsamlegast,
S. B. Benedictsson,
Langruth, Man.
SOME newspaper heads a r e
phoney. One day recently a big
head said some Chinamen were
mired down; sorta stuck in the mud.
If the chinks were in an aeroplane,
they might get mired up, in a cloud
or something. Another day, another
head said: “Anybody’s Race—Mitch
is no Cinch.” Mitch never seemed to
be in pnuch trouble, the result indi-
cated. Yes, some of them are sorta
cuckoo.
* * *
THE Ontario government is look-
ing for ten male nurses. When
the lads get the required train-
ing, they will have the same standing
as the girls who are registered
nurses. But, they will likely be left
standing as the girls will get all the
calls. Unless the boys join the C.I.O.
or something they won’t have much
of a chance.
* * »
THE PUMPKIN PIE
MIDST alarms these darkening
days,
With wars, and wars in brew,
The world surrendering peaceful
ways
To hell’s mad weltering stew,
The autumn brings a softening
thought,
Some memory hallowed by
The season when our mothers
wrought
The good old “Punkin” Pie.
5
The ghosts of happy youth bring
back
Old love-lit flames that burned,
But age, experienced age, alack,
To harsher thoughts has turned;
Yet comes a mystic influence when
We reminisce and sigh—
A subtle something touches men
Through this familiar Pie.
Dread Mars affrights, and rulers risk
More wars, but as for me,
Just give me one deep russet disc
Of Pie, and let me be.
O heart, world perils may appall,
And boyhood fancies fly;
Still comes the glamor of the fall,
The dear old Pumpkin Pie!
—C. A. STARRETT.
♦ * *
WELL, the hockey games will
soon be coming, which will
crowd out some of the pretty
ordinary stuff we have been getting
for the past several months.
Mannalát
Hinn 8. október s.l. andaðist að
heimili sinu norður af Glenboro,
öldungurinn Jón Magnús Ólafsson,
eftir stutta legu, en langvarandi las-
leika. Jón heitinn var fæddur að
Rafnsstöðum í Vallnahreppi í Eyja-
fjarðarsýslu 25-»júní 1861. Eoreldr-
ar hans voru Ólafur Jónsson og
Guðrún kona hans. Jón var einbirni.
Skömmu eftir fæðingu Jóns fluttu
foreldrar hans að Gljúfrárkoti i
Svarfaðardal og þar ólst Jón upp.
Sjálfur bjó Jón nokkur ár á Ás-
gerðarstöðum í Hörgárdal. Jón var
tvígiftur, veit eg ekki nafn fyrri
konu hans, en seinni kona hans var
Laufey Hrólfsdóttir frá Draflastöð.
um í Fnjóskadal; þeim varð tveggja
sona auðið: Steingrímur Sigmar og
Reimar, er lifa föður sinn. Konu
sína misti Jón 21. október 1916. Jón
var stiltur og ekki f jasgjarn, og átti
yfir að ráða rólegum vilja í hverri
þraut. Heima sótti hann sjó 8 ver-
tíðir norður a-f Eyjafirði, ásamt bú-
skap sínum. Hér vann hann eftir
vesturkomu sína 1900, hjá C.P.R.
járnbrautarfélaginu, uns hann byrj-
aði búskap með sonum sínum á jörð
sinni norður af Glenboro. Persóna
hans og störf unnu sér jafnan virð-
ingar hjá hverjum sem var og naut
hann því manna hylli og vináttu allra
er hann þektu. — Jarðarför hans fór
fram frá lútersku kirkjunni í Glen-
boro 11. október. Fylgdu honum
til grafar synir hans og nánasta
venslafólk, auk n^argra af samferða-
mönnum á lífsleiðinni. Hann hvílir
í Glenboro grafreit. Séra E. H.
fáfnis jarðsöng.
Þann 4. september s.Í., andaðist að
heimili sínu i Portland, Oregon,
Guðrún Peterson, kona Sveins Pét-
urssonar frá Miklakoti í Skagafirði.
Auk manns síns lætur hún eftir sig
eina dóttur, Helgu Lilju, þrjú börn
dóu í æsku, 1 sonur og 2 dætur.
Guðrún heitin var merkileg og sann-
kristin kona, hún hafði meðtekið
það frelsi, sem aðeins fæst fyrir
trúna á Jesúm Krist. Hún gat sagt
með orðum skáldsins bezta og góða,
séra Hallgfíms Péturssonar: “Eg
1 ... 1
• veit minn ljúfur lifir, lausnarinn
himnum á, o. s. frv.” Hennar er sárt
saknað af vinum og dóttur og eftir-
lifandi eiginmanni. Blessuð sé minn-
ing hennar.
Sveinn Pétursson.
Þann 16. september andaðist að
heimili foreldra sinna í Geysisbygð,
ungur sveinn, Jón Skúli að nafni,
eftir 10 daga legu í skarlats-veiki.
Foreldrar hans eru Skúli bóndi
Skúlason og Brynhildur Brynjólfs-
dóttir kona hans. Útför hins unga
sveins fór fram næsta dag frá heim-
ilinu, að viðstöddum nánustu ástvin-
um og nágrönnum. ' Foreldrarnir
þakka af hjartans alúð, öllum skyld-
um og vandalausum, sem réttu þeim
hjálparhönd og sýndu hinum látna
sveini kærleika á hinni stuttu æfi
hans.
ó. Ólafsson.
Mr. Ronald D. Stewart, 39 ára að
aldri, lézt að heimili sínu Ste. 32
Wakefield Apts., hér í borginni síð-
astliðinn laugardag. Var hann for-
seti og framkvæmdarstjóri Burd
Ring Sales Company, Limited. Út-
förin fór fram frá St. Georges
Crescentwood kirkjunni á þriðju-
daginn undir umsjón Bardals. Rev.
Henry D. Martin framkvæmdi út-
fararathöfnina. Mr. Stewart, sem
var hið mesta glæsimenni, lætur eftir
sig ekkju, Agnesi, næst elztu dóttur
Dr. Björns B. Jónssonar, prests
Fyrsta lúterska safnaðar. Lögberg
vottar aðstandendum innilega hlut-
tekningu í sorginni.
Lœknislist í Abessiníu
Alt fram að Abessiniustríðinu
var 'Abessinia ennþá land miðald-
anna hvað menningu snerti. Þannig
var einnig með læknislistina og
framleiðslu læknislyfja. Ef Para-
celsus eða Scheele hefðu verið uppi
í Abessiníu, mundu þeir hafa verið
grýttir eins og guðníðingar. Það
var aðeins í prestaskólunum að
reynt var að kenna lækningar og
lyfjagerð og nemendunum var kent
að. áletra “kröftuga” verndargripi.
Þeim voru kend örfá og frumstæð
undirstöðuatriði i lyfjafræði og
þeim voru sýnd nokkur skurðlækn-
ingahandtök. Hinir innfæddu “lækn-
ar” og “lyfsalar” eða Hakim, eins
og það heitir á þeirra máli, héldu
kunnáttu sinni stranglega leyndri, en
kendu þó venjulega einhverjum sona
sinna, sem ætlaði að feta í fótspor
hans, listir sínar.
Þektasta lyfið af þeim, sem upp-
runnin eru í Abessiniu, er vafalaust
Flos Koso (Koso-blómið), en það
er ormameðal. Það er öllum Abess-
iníumönnum bráðnauðsynlegt, því
að í Abessiníu neyta menn afar mik-
ils af hráu kjöti, sérstaklega uxa-
kjöti, svo að allir, bæði fullorðnir
og börn verða að taka inn hreinsandi
meðul þriðja hvern mánuð. T. d.
fær hver einasti abessinskur embætt-
ismaður tveggja daga frí annan
hvern mánuð, til þessarar “hreins-
unar.” En þó þykir afar dónalegt
að tala um orminn sjálfan, jafnvel
við beztu vini sína. Maður segir
bara að maður hafi tekið Koso, en
orminn má ekki nefna. Hinir fá-
tækari nota þó aðallega Inkoko, en
það er fræ af sérstakri tegund gras-
kera. Þó er Koso ekki hættulaust
meðal og margir menn deyja árlega
af notkun þess. Venjulega er það
soðið, en einnig er það mulið, og
borðað með hunangi. í Addis Abeba
var áður til fjöldi verzlana, sem
veittu hverjum er vildi Koso-drykk-
inn.
Þá nota þeir einnig afar mikið af
hvitlauk, bæði til að vinna bug á
spóluormi og malariu. Ef menn bú-
ast við að fá kast af malaríu; þá eta
þeir eins og þeir geta í sig látið af
hvítlauk. Eftir skamma stund setj-
ast þeir á glóðarker og sitja þar í
klukkustund og reyna að svitna sem
mest. Þetta á að vera næstum ó-
brigðult meðal.
Gigt er afar algeng í Abessiníu,
sem afleiðng kynsjúkdóma, sem
mestur hluti þjóðarinnar er sýktur
af, og “læknarnir” nota glóandi járn
til að lækna hana. Fjöldi af litlum
brunasárum er gerður með glóándi
járntöng. Það eru fáir Abessiníu-
menn, sem ekki bera menjar eftir
þessa aðgerð. Þannig er einnig
farið að1, þegar lækna skal höfuð-
verk.
Ef stöðva skal blóðrás úr sári,
notar “læknirinn” eftirfarandi að-
ferð: Hann sýður vissa tegund af
trjáberki, sem er mjög algengur í
Abessiniu, í smjöri, og síðan er út-
limnum, semf blæðir úr, stungið ofan
í blönduna sjóðandi, eða henni er
helt í sárið.
Abessiniumenn þekkja ekki hasc-
hisch, sem að þó er mjög mikið not-
að í Súdan og Arabíu. Þó eiga þeir
annað örfunarlyf, sem heitir Tschat
eða Kat (Catha edulis), en mönnum
hafði til skamms tíma verið ókúnn
áhrif þess. Þetta er trjátegund og
er borðaður fremsti hluti greinanna,
áður en hann verður viðurkendur.
Ef þeir borða daglega 250 gr. af
þessu, geta þeir unnið baki brotnu
heila viku án þess að neyta nokkurs
annars (Catha edulis inniheldur m.
a. ephedrin).
Þá er einnig notað mikið vatn úr
heitum uppsprettum, sem inniheld-
ur radium. Prestarnir vigja va-tnið
gegn hárri borgun og “læknarnir”
blanda það ýmsum! plöntusöfum og
selja það sjúklingunum. “Líflækn-
ir” Sauditu fyrverandi keisaradrotn-
ingar, dóttur Meneliks II. keisara
drap hana með vígðu vatni. Sauditu
var veik af sykursýki og malaríu og
var auk þess hjartabiluð. Svo fór
hún alt í einu að láta 3 hvíta lækna,
Svisslending, Svía og Grikkja reyna
að lækna sig og brást þá innfæddi
læknirinn reiður við. Honum tókst
með fortölum sínum að fá hana til
þess að segja þeim öllum upp. Rétt
í því fékk hún kast af malariu og
þrátt fyrir mótmæli læknanna helti
“liflæknirinn” yfir hana ísköldu,
vígðu vatni. Þetta var.ð til þess að
drotningin lézt rétt strax.
Lausl. þýtt úr “Deutsche Apo-
thekerzeitung” og dálítið stytt-.
—Vísir.
............. f -
Iceland’s Great Inheritance
A New Book By
ADAM BUTIIEBFOBD, F.R.G.S., A.M. Inst.T.
*
This book is unique. No other work of its type
has ever been published on Ieeland. It should
be read by every Icelander at liome and
abroad, and, if studied, cannot fail to have an
elevating influence 011 the entire Icelandic
nation.
Published by tlie Author at
39, BEVERLEY GARDENS, BELMONT,
STANMORE, MDDX., LONDON
Price Kr. 1.00
In Great Britain 1/-. In America 25 cents
Obtainable from
Julius A. Graeves
61 COURTER AVE., MAPLEWOOD, N.J., U.S.A.
Maybe the old overcoat will do!
LEIÐRÉTTING
f tilefni af dánarfregn Eliasar Jó-
hanns Geirssonar, get eg ekki stilt
mig um að gefa þaraðlútandi leið-
réttingar við þeim skekkjum, sem
þar koma fram, þar eð eg var vel
kunnugur fólki Elíasar heitins og
landshfuta þeim, sem hann var bor-
inn og barnfæddur í, og ætið góð-
kunningi minn. Auðsjáanlega hefir
ritstjóra Lögbergs verið gefin frá-
sögnin eins og hapn hefir látið
prenta hana. En þetta er ekki eins-
dæmi, þvi svo má heita að í hverri
dánarminningir, sem út kemur í ís- j
lenzku vikublöðunum frá Winnipeg, !
séu þessar afskaplegu villur og
ranghermi, bæði sem varðar næsta 1
skyldfólk þess dána og heimildir á j
landshlutum á gamla landinu,, sem ,
fólk hér ætti að geta verið sér út um I
þótt ekki geti það farið mikið út í
ættfræði.
Elías heitinn var fæddur á:
Snorrastöðum í Kolbeinsstaðahrepp
í Hnappadalssýslu, sonur Jóhanns j
Geirs Jóhannessonar og Margrétar
Einarsdóttur bónda á Brimilsvöllum
í Innrineshrepp á Snæfellsnesi, 1
norðan til við Snæfellsjökulinn við
Breiðaf jörðinn og húsfreyju Elínar
konu hans. Einar var seinni maður
hennar, hann var Bjarnason
(Hnausa Bjarná), var kendur við
bújöfð, sem hann átti, Hnausa í
Breiðuvíkurhreppi, austan undir
Snæfellsjökli. Bjarni var sonur
Jóns fróða Egilssonar á Stóravatns-
horni í Haukadal i Dalasýslu. Jón
fróði var tengdafaðir Jóns Espólins
s’slumanns. Var Bjarni hálfbróðir
Rannveigar konu Espólíns.
Elín húsfreyjan á Brimilsvöllum
(var oft svo kölluð) var gift áður
fen hún giftist Einari afa Ella heitins,
Jóni Kjarnested, jarðyrkjumanni
frá Kjarna í Eyjafirði, Hallgrims-
syni frá Skriðu i Hörgárdal og ketn-
ur sú ætt saman við Gunnars-ættina,
Tryggva Gunnarssonar og hans syst-
kina. Með Jóni Kjarnested átti Elín
Elías, kallaði sig Kjarnested og fleifi
börn, var hann því hálfbróðir Mar-
grétar móður Ella heitins ; var hann
látinn heita í höfuðið á Elíasi móð-
urbróður sínum, tók Elías hann til
fósturs og fluttist Elli heitinn með
fjölskyldu hans til Ameríku 1881
(ekki 1884) ; lenti fyrst i Ontario,
dvaldi þar eitt ár, flutti þá til Win-
nipeg, svo strax til Nýja íslands,
tók sér þar heimilisréttarland um 5
mílur sunnan Gimlibæjar, kallaði
það Laufás og bjó þar til dauðadags.
Elías Kjarnested var giftur Ólofu
Þorsteinsdóttur Helgasonar og Dag-
bjartar, bjuggu lengi á Kjalveg hjá
Ingjaldshóli.
Hnausa-Bjarni áður nefndur,
langafi Ella 'heitins, giftist síðar
Guðfinnu dóttur Jóns prests Odds-
sonar Hjaltalins að Breiðabólsstað á
Skógarströnd ; .hann var faðir Odds
læknis og Jóns Hjaltalíns landlæknis
i Reykjavík. Sonur Bjarna og Guð-
finnu var Davið bóndi í Eyrarsveit i
'Snæfellsnessýsl 11, var hann hálfbróð-
ir Einars á Völlum afa Ella. Davið
í Lág átti Margréti alsystur Ólafar
konu Elíasar Kjarnested, átíu 3 dæt-
ur, ein af þeim var Guðrún Davíðs-
dóttir, mín góða kona, önduð fyrir
þrerrtur árum í Blaine, Wash.
Seattle, Wash., 16. október 1937.
S. Bárðarson.
Rural YouthTraining Plan
Girls’HomemakingCourse
AT ARBORG
Good Templars’ Hall
NOVEMBER 2ND TO
DECEMBER 17TH, 1937
A Co-operative undertaking by:
Local Organizations, Federal Gov-
ernment—Hon. Norman Rogers,
Minister of Labor; The Manitoba
Department of Education, Agri-
culture and Public Works.
COURSE IN HOMEMAKING
The following Course brings to
young women an opportunity to
gain a fuller knovvledge of home and
family life through practical work
and study of the rnany tasks of
homemaking.
1. The Hoinc—Furnishing, man-
agement, buying, care, home-
/ crafts.
2. Foods and Health—Study of
food, planning, preparation,
table service, hospitality.
3. Clothing — Making of gar-
ments, care, repair.
4. Laundry—
5. Child Care and Development.
6. Home Nursing.
7. Social Customs and Courtesies.
The following agricultural sub-
jects will be studied:
Dairying,
Poultry,
Horticulture.
LENGTH OF COURSE — The
Course commences on Tuesday,
November 2nd (at 9.00 a.m.) and
concludes on Wednesday, December
i7th. Sessions will be held morn-
ings (Saturdays if the class desires),
afternoons and some evenings.
CONDITIONS OF ADMIS-
SION—Age: 17—28 is the age
range of eligible students. A limited
number outside those years may be
admitted. No certificate of aca-
demic standing is required, but stud-
ents must have sufficient elementary
education to profit from the classes.
In the event of more registrations
being received than can be accpeted,
selection will be made on the basis
of the population quota of the
municipalities to be served by the
centre.
COST—Tuition will be entirely
free, but students will be required
to pay a portion of the board esti-
mated at approximately $16.00 for
the whole period of the Course.
A COURSE IN CITIZENSHIP
Under the auspices of the De-
partment of Education, training will
be given in civics and emphasis
placed on the responsibility of the
citizens to»the community. Arrange-
ments will be made for lecturers, de-
bates and discussion groups on con-
temporary problems that affect rural
life. A place will also be given to
Health Education and Physical
Training. It is hoped that with the
assistance of local leaders, plays
may bq produced, group singing
carried on, and training in leader-
ship, in athletics and games be
given.
Address all enquiries to:
Mrs. E. L. Johnson, Arborg
Mrs. H. F. Danielson, Arborg
or
Extension Service, Parliament
Bldg., Winnipeg.
Mikið veltur á að umsóknir um
kvennanámskeið þetta verði komnar
í hendur þeirra Mrs. E. L. Johnson
eða Mrs. H. F. Danielsson fyrir
þann 28. þessa mánaðar. Umsækj-
endur verða að greiða ferðakostnað.
En áætlað er að hver nemandi þurfi
ekki að greiða yfir $16.00 fyrir fæði
og húsnæði yfir þenna 7 vikna tíma;
mismuninn greiðir fylkis- og sam-
bandsstjórn í sameiningu. Hér er
um hið næsta nauðsynja- og nytja-
mál að ræða, er vænta má að sem
allra flcstar stúlkur geri sér gott af.
“Hinn mikli arfur íslands”
(Iceland’s Great Inheritance) heit-
ir bæklingur einn, sem nýlega _er
kominn út áensku og ritað hefir
Adam Rutherford, mieðlimur kgl.
enska landfræðafélagsins. Hann
mun aldrei hafa komist hingað til
lands, en þekkir land og þjóð all
ítariega af ýmsum bókum, sem hann
hefir lesið. Höfundur ber fram í
ritlingi sínum þá kenningu, að Is-
landi sé ætlað að verða öndvegisland
frændþjóðanna á norðurlöndum og
einnig allra Engilsaxa og Kelta, úr
því að fjögur ár eru liðin. En rök-
stuðning hans fyrir þessum spádómi
er að sumu leyti heimt úr biblíunni,
en á öðrum þræði frá ýmsum fyrir-
bærum, sertvhöf. hefir leitast við að
rannsaka á Kheopspyramidanum í
Egyptalandi, en þar hefir hann dval-
ið allmörg ár. Nýstárlegt mun
mörgum þykja, að höf. telur tslend-
inga komna af Benjamín, yngsta
bróður Jósefs, sem herleiddur var
og Biblían segir frá. Yfirleitt er
bæklingurinn hinn furðulegasti af-
lestrar, og má ráða íslendingum,
sem ensku lesa, til þess, að kynna
sér efni hans, því að það er býsna
sérstætt. Ritlingurinn fæst i bóka-
verzlunum hér og kostar eina krónu.
—Fálkinn.