Lögberg - 12.01.1939, Page 1
52. ABGANOUR
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 12. JANtJAR 1939
NÚMER 2
Árásarsveitir Francos vinna mjög á;
Stjórnarherinn í hættu í Cataloníu
Níu Hundruð miljónir í
Atvinnuleysisstyrlt og til
Atvinnubóta á Níu Árum
Félagsskapur sá, er Canadian
Welfare Council nefnist, hefir i
skýrslu lýst yfir því, aíS viS lok
næstkomandi mánaSar muni
canadiska þjóSin hafa variS níu
hundruS miljónum dala á at-
vinnuleysisstyrk og til svokall-
aSra atvinnubóta. Þessi félags-
skapur byggir álit sitt og niSur-
stöSur á rannsókn tvö hundruS
og fimmtiu stofnana í landinu, er
líknar og mannúSarmál sérstak-
lega hafa meS höndum. Allar
lýsa stofnanir þessar velþóknan á
þeim tilraunum Sambandsstjórn-
ar, er aS því lúta aS veita at-
vinnulausum ungmennum tilsögn
i vinnuvísindum, þó þær tedji
slikt ekki ná tilgangi nema því
aSeins aS nemöndum sé trygS
vinna aS loknu námsskeiSi.
undursmar
HVITVOÐUNGUR
Á fimtudaginn þann 5. þ. m.,
fæddist á sjúkrahúsi í bænum
Trail í Britis'h Columbia stúlku-
barn, er aSeins vóg työ pund og
f jórar únzur; er þetta meS
sinæstu börntim; mælt er aS
iitlu stúlkunni heilsist hiS bezta.
NÝR DóMSMALA-
RAÐHERRA
Frank Murphy, fyrrum ríkis-
stjih'i—L Michigan hefir veriS
s k i p a S u r dófnsmálaráSherra
Bandaníkjanna; hann er af írsk-
um ættum, rauShærSur, 46 ára
aS aldri og hefir þótt athafna-
mikiii umibótamaSur; Murphy
tekur viS embætti af Mr. Homer
Cummings, er fyrir skömmti
sagöi af sér, og hefir tekiS sér
fyrir hendur aS leggja stund á
málaflutning fyrir eigin reikning
á ný.
DEYR VIÐ UPPIIAF
HINS ELLEFTA
TUGAR
Á fimtudaginn þann 5. yfir-
standandi mánaSar lézt aS heim-
ili dóttur sinnar i Calgary Mrs.
Eleanor Kerr, freklega hundraS
ára aÖ aldri; hélt hún hátiSlegan
hinn hundraÖasta afmælisdag
sinn 26. desember síSastliÖinn.
ViS þaS tækifæri bámst gömlu
konunni hamingjuóska skeyti frá
konungshjónunum brezku, King
forsætisráSherra og mörgu ööru
stórmenni.
REKSTRARHALLI
ÞJOÐEIGNA-
BRAUTANNA
SímaÖ er frá Ottawa þann 6.
þ, m., aS rekstrarhalli þjóS-
eignabrautanna á fjárhagsári því,
sem senn er á enda, muni nema
frekum fimtíu miljónum dala; er
þaS sem svarar tiu miljónum
meira tap en á árinu þar á und-
an.
GREGORI GARBOVITSKY
hljómsveitarstjóri í Calgary
Hljómsveit þessi lætur til sín
heyra yfir CBC á miSvikudag-
inn 18. þ. m. frá 8.00 til 9.00
e. h, MST. Mr. Garbovitsky
var útlægur ger frá Rússlandi á
tímum stjórnarbyltingarinnar og
hefir lengi veriS búsettur í Cal-
gary; hann er talinn í röS allra
hæfustu hljómlistarstjóra í
Canada.
AUÐUR RÆÐUR
MESTU UM
Mr. Ian Harvey, er lýst hefir
yfir því, aS 'hann hafi ákveSiS
aS gefa kost á sér til þingmensku
undir merkjum conservatív
flokksins í Don Valley kjördæm-
inu viS næstu almennar kosning-
ar á Bretlandi, sendi nýveriS
kosningapésa til hinna væntan-
legu kjósenda sinna, þar sem
hann ber flokknum þaS á brýn,
aS viS útnefningar þingmanna
efna hafi jafnaSarlegast fremur
veriS fariS eftir pyngjuþyngd
frambjóS'enda en hæfileikum
þeirra til þingmensku; telur Mr.
Harvey aS sl'íkt megi ekki leng-
ur svo til ganga, og þess vegna
sé þaS, aS hann bjóSi sig fram.
TIL FUNDAR VIÐ
MUSSOLINl
Á þriöjudagsmorguninn lagSi
forsætisráSherra Breta, Mr.
Chamlærlain af staS áleiÖis til
Róm til fundar viS Benito
Mussolini alræðismann ítölsku
þjóSarinnar. í för meS for-
sætisráSherra var utanríkisráS-
herra hans, Halifax vísigreifi;
ætluSu þeir fyrst aS koma viS í
París og hafa tal af Daladier
forsætisráSherra Frakka. All-
langt er nú umliSið síÖan för
þessi var fyrirhuguS þvi skönimu
eftir fundinn í Munich, sem
undirskrifaSi f jórveldasamning-
inn lýsti Mr. Chamberlain yfir
því, að hann væri staSráðinn í
því aS heimsækja Mussolini þeg-
ar eftir áramótin, NorSurálfu-
friði til eflingar.
Svo ákaft hafa árásarsveitir
Francos sótt fram upp á síÖ-
kastiS í Cataloníu, og svo mikiS
sýnist þeim hafa skilaS áfram
upp á síSkastiS, aS megin her
spænsku stjórnarinnar á þeim
bardagavettvangi er talinn aS
vera í stórri hættu staddur. Á
þriSjudaginn var liS Francos, aS
sögn, búiS aS ná á vald sitt þorp-
inu Falset, sem' liggur um tólf
rnílur frá MiðjarSarhafinu, og
Frá Islandi
Úr PatreksfirÖi skrifar Baldur
GuSmundsson Tímanum: Fisk-
afli hefir veriS óminnilega góSur
í sumar á grunnmiSum fyrir
Vestfjörðum. Alt frá því á vor
hefir veriS ágætur afli á þessum
stöðum', hvenær sem fariS hefir
verið á sjó. í október hefir
tíðarfar verið slæmt, votviðra-
samt og stormasamt. Hér um
slóðir eru opnir vélbátar, hreyfil-
bátar, einkum notaSir til þessara
veiSiferða. Einn slíkur bátur,
meS fjögurra manna áhöfn,
veiddi á tímabilinu frá því seint
í apríl til 12 júlí um 23 smá-
lestir af fullstöönum saltfiski, og
munu þess varla dæmi hér. —
Togararnir VörSur og Gylfi
stunduðu héSan karfaveiðar frá
því ) miSjum maímánuSi til
byrjun septembermánaSar og var
karfinn unninn í verksmiðju fé-
lagsins Ó. Jóhannesson. VeiSin
gekk fremur treglega. í haust
fóru þessi skip þrjár veiÖiferSir
og seldu afla sinn til Þý'zkalands
fyrir um 63 þúsund krónur sam-
tals, eSa um 111 þúsund íslenzk-
ar krónur
■t -t
Iþróttalíf er meS nokkrum
blóma á Patreksfirði um þessar
mundir. Þrpátíu ára er í haust
íþróttafélagiS “HörSur” en þaS
hefir á undanförnu haldiS uppi
iðkun íslenzkrar glímu og leik-
fimi og einnig staSiS fyrir mál-
fundum og skákæfingum. í vet-
ur heldur félagiS uppi leikfimi-
kenslu í fjórum flokkum, þar af
þrem kvenflokkum meS samtals
50 konum, eldri og yngri. Félag
þetta mun vera meS elztu íþrótta-
félögum landsins. Þá er starf-
andi meS miklum blóma SkíSa-
félag PatreksfjarSar, sem reist
hefir niyndarlegan skíSaskála í
svonefndum Mikladal. Skálinn
er 7—8 km. frá kauptúninu.
Skíðafæri hefir ekki komið enn
á þessum vetri, en skíðafólk biS-
ur þess með óþreyju.
-t -t
í HornafirSi hefir verið góð
tíS aS undanförnu, varla sézt
snjór á láglendi og lengst af ver-
ið svo þíS jörS aS skera hefir
mátt torf og vinna aS jarSa-
bótum og vegagerð. Ekki er
búiS aÖ taka lömb, hvaS þá held-
stjórnarherinn iklofinn í tvent,
þannig, aS hvorugur armur meg-
infylkinga gat til annars náS;
þegar hér var komiö sögu, áttu
.sveitir Francos innan viÖ 50 míl-
ur til Barcelona, en þar hefir
stjórnin bráSabirgSar aðsetur
sitt.
StaShæft er, aS Franco eigi
einkum þýzkum og ítölskum loft-
förum þaS aÖ þakka, hve mikiS
honum hefir unnist á í Cataloníu
þessa síðustu daga.
ur eldri fénaS. Óvenjulega litiS
hefir boriS á bráðapest í liaust
í sveitum kringum HornafjörS.
V -f
. ísfirðingar hafa í sumar reist
nýtt hús yfir gagnfræðaskóla
sinn. Var sú bygging hafin í
septembermánuði í fyrra og þá
neðri hæS hússins steypt. Er
nú fullgengiS frá húsinu að öðru
leyti en því, að enn er eftir að
mála dálítiS og verSur það ekki
gert fyr en að sumri. HúsiÖ
hefir kostað um 65 þúsund krón-
ur, en var áætlaÖ aS kostnaS-
urinn yrði 75 þúsund krónur.
Enn er þó margt áfátt um ytri
aðbúnað skólans, sæti og borð
erui léleg og vantar veg heim aS
skólanum og fleira. HiS nýja
skólahús var vígt 27. nóvember,
en kensla hófst siðasta dag nóv-
embermánaSar í hinum nýju
húsakynnum. HingaS til hefir
skólinn veriS til húsa í bygg-
ingu kaupfélagsins og í húsi
Jónasar Tómassonar bóksala.
—Tíminn 8. des.
LEITAR ÞINGSÆTIS
Col. George A. Drew, hinn ný-
kjörni leiStogi ihaldsflokksins í
Ontario, hefir ákveðiS að bjóSa
sig fram til fylkisþings í Simcoe
kjördæminu hinu eystra. Hon.
William Finlayson, fyrrum námu
ráðjafi í Henrys-ráÖuneytinu,
hefir sagt af sér þingmensku til
þess að greiða Col. Drew veg
inn á fylkisþing áður en næsta
þing kemur saman. Mælt er að
Hepburn forsætisráðherra hafi
ákveÖiS að setja engan út til
höfuðs Mr. Drew, er aukakosn-
ing í áminstu kjördæmi fer fram.
CANADIAN
BROADCASTING
CORPORATION
Sunday, January 15
12.30- 1.00 pm—“Salute of the
Nations,” from Denmark.
2.00-4.00 p.m. — Philharmonic
Symphony, from New York.
Flag,” from Ottawa.
9.00-9.30 p.m. — “A Canadian
Flag,” from Ottawa.
Monday, January ió
7.30- 8.00 p.m.—“Echoes of the
Masters,” from Winnipeg.
8.00-9.00 p.m.—The Radio The-
atre, from Hollywood.
9.009.30—The Contended Hour,
from Chicago.
ÞJÓÐÞING BANDA-
RÍKJANNA SETT
Þann 4. þ. m. kom þjóÖþing
Bandaríkjanna saman og flutti
Roosevelt forseti viS það hátíS-
lega tækifæri ræÖu í sameinuðu
þingi, sem vakti athygli allra
þjóSa heims sakir þeirrar ein-
urðar, er í gegnum hana gekk
eins og rauSur þráSur; var for-
seti alt annaS en mildur í garð
þeirra einræðisrikja, þó ekki
nefndi hann þau persónulega, er
sek gerðist um landrán og ann-
an yfirgang; gaf hann það næsta
óhikaS í skyn, að slíkar þjóSir
mætti sjálfum sér um kenna ef
hömlur yrÖi lagSar á viðskifti
við þær eSa refsisamtökum beitt,
því ekki væri vopnaviSbúnaður
þeirra ávalt einhlýtur; þar gæti
önnur áhrifaöfl komiS til greina.
Mr. Roosevelt hefir farið þess
á leit viS þjóðþingiS, að það
veiti aS þessu sinni tvær biljónir
dala til hervarna; verður aukn-
ingin mest að því er loft flotann
áhrærir. Ekki mun þaS ofmælt,
aS þegar Ameríka talar hlustar
allur heimurinn, hvernig sem á
málin er litiS.
BREZKU KONUNGS-
HJÓNIN KOMA TIL
WINNIPEG 24. MAI
Hinn canadiski forsætisráÖ-
Rt. Hon. W. L. Mackenzie King,
hefir tilkynt aS brezku konungs-
hjónin komi til Winnipeg þann
24. maí næstkomandi og dvelji
hér á borginni átta klukkustund-
ir; hefir nefnd þegar veriS skip-
uS og undfrbúningur aS móttök-
unni hafinn. Tólf menn eiga
sæti í nefndinni, meÖ þá Hon.
John Bracken og John Queen
Ixirgarstjóra í fararbroddi.
SAMNINGAR 1 VÆNDUM
Símað er frá Sidney þann 5.
þ. m., aS nokkrar liíkur þyki til,
aS undirskrifaSir veröi, áður en
langt um liöur, viðskiftasamning-
ar milli Ástralíu og Bandaríkj-
anna; verzlunarjöfnuður Ástraliu
viS Bandaríkin var næsta óhag-
stæður áriÖ sem leið.
KOSNINGAR / AÐSIGI
SímaS er frá Ottawa á miS-
vikudagsmorguninn, aS ráðu-
neytisfundur, hinn síðasti fyrir
þingsetningu, hafi verið haldinn
kveldiS áSur. 1 Senatinu eru
átta sæti auð; ekki er þess getiS,
að Mr. King hafi gert nokkrar
ráðstafanir til þess að fylla þau
á þessum ráSuneytisfundi; telja
pólitískir veðurspámenn í höfuS-
borginni það merki þess að
kosningar séu í aSsigi, með því
að venju samkvæmt fari skipanir
senatora eigi fram fyr en um
elleftu stundu, eða rétt um þær
mundir sem þing er rofið.
SambandsþingiS kemur saman
í dag, fimtudaginn þann 12.
janúar.
1