Lögberg - 23.03.1939, Blaðsíða 7

LÖGBEBG, FIMTUDAGINN 23. MABZ 1939
7
KAUPIÐ AVALT
LUMBER
hj4
THE EMPIRE SASH & DOOR CO. LTD.
HENRY AVENUE and ARGYLE STREET
Winnipeg, Man. - Phone 95 551
Ur ýmsum áttum
Eftir Guðmund frá Húsey
I'aÖ var tiauÖsynleg hugvekja,
sem Dr. Sig. Júí. Jóhannesson
sendi íslenzku hlaðsstjórunum
23. f. m. Hann var að skora á
þá aÖ 'láta blöðin flytja fréttir
heiman af íslandi___
VitS eldri mennirnir höfum oft
verið gramir yfir því fréttaleysi
að heirnan. Þær eru okkur
meira virði en flest annað, og
ættu að vera sjálfsagðar í ís-
lenzkum blöðum hér í landi.
Það er lík'a hægt um hönd
fyrir ritstjórana hérna. Þeir fá
því nær öll blöð að heiman; og
ekki þurfa þeir að hafa fyrir því
að þýða þær fréttir, eins og hér-
lendar blaðafréttir. Eg sé nokk-
uð af blöðum að heiman, og sé
þar margt sem mundi hafa meira
gildi hjá löndum hér, en margt
af því, sem blöðin flytja. Blöðin
okkar þyrftu helzt að hafa
fréttaritara heimá, einn í hverj-
um landsf jórðungi gða fleiri.
Það er mikill fróðleikur í frétta-
hréfum sem stundum hafa borist
til blaðanna hérna frá þeim
Kristleifi hinum borgfirzka og
Ara bónda á Fagurhólsmýri í
Öræfum'. Slíka menn þyrftu
blöðin hérna að eiga að víðar,
og varla mundi það kosta þau
annað en að senda þeim blöðin.
Þessi áskorun Sig. Júl. hefir
nú þegar borið góðan árangur,
því það hafa verið meiri íslands-
fréttir í tveim síðustu blöðum
Lögbergs, en í mörgum blöð-
nnx áður.
Eg fæ mörg bréf að heiman
á ári hverju, en þau eru öll að
svo miklu leyti einkamál til min,
að eg hefi aldrei látið þau i
blöðin, en stundum útdrátt úr
þeim. Ef menn heima rituðu
blöðunum beina leið, þá mundu
þau bréf verða meira við hæfi
f jöldans.
Eg skal nú reyna að ráða dá-
litla bót á þessu fréttaleysi, en
einhliða verður það nokkuð, því
flest mín bréf eru af Austur-
landi.
Eg hefi nýlega fengið bréf
frá þeim Jakob prófasti Einars-
syni á Hofi í Vopnafirði og
Lirni hreppstjóra á Rangá í
bunguhreppi. Bæði eru þau of
löng til að birta þau í heilu lagi,
en útdrátt ur þeim mætti gefa.
Séra Jakob tekur samanburð
a þrem síðastliðnum árum í sveit
sinni, 1936-7 og 8. Fyrsta árið
var a.farörðugt, eins og kunnugt
er, bæði á Austur- og Norður-
landi. Þó virtist mér eftir frétt-
Utn að dæma, að það hefði leikið
^ opnfirðinga einna harðast, þvi
þangað varð að flytja hey úr
fjarlægum sveitum. Þó varð
þar enginn verulegur afnota-
brestur á búpeningi það vor, og
sýnir það að miklu betur er nú
farið með fénað en fyr á árum.
bfæsta ár, 1937-8 var aftur á-
S®tis ár; heyskapur nægur og
fjárhöld góð. Verðlag betra á
bændavörumf en áður, og garð-
yrkja ágæt. Þann vetur gengu
hestar úti allan veturinn í
Vopnafirði, og héldu holdum, og
mun það einsdæmi. Síðastl. ár
var aftur verra. Veturinn var
að visu góður, eins og áður er
getið, en vorið kalt og hryðju-
samt fram i ágúst, en þá brá til
betri tíðar og hausttíðin allgóð
og veturinn fram að jólum.
Bréfið er skrifað snemma í jan.
og hafði þá verið illviðrakafli
um tíma. Heyskapur hafði verið
með minna móti en bætti þó
rníikið hvað hausttíðin var góð.
Garðávextir með minsta móti en
þó víðasthvar nægir til heimilis-
nota.
Fjárpestir hafa lítið tjón gjört
síðustu árin, því nú eru fengin
meðöl sem duga vel við þeim
flestum ef þau eru notuð í tíma;
en dýr eru þau, því bændur
þurfa að vera útbúnir með 3 eða
4 tegundir af meðölum ár hvert,
of ormaveiki lyfið er svo sterkt
að það gjörir það að verkum
að fleiri ær verða lamblausar en
áður. Og til að. verjast þessum
kvillum þarf að ala ær á vetrum,
þótt hagar séu auðir. Talsvert
er keypt af fóðurbæti, einkum
síldarmjöli, enda þótt heybirgðir
séu nægar, þvi bændur álíta að
það borgi sig; lörnbin verði
vænni og féð hraustara.
Af efnahag bænda í sveitinni
lætur hann betur en eg bjóst við.
Flestir segir hann að skuldi
nokkuð, og einkum þeir, sem
hafi mikið undir höndum. Þá
segir hann að enginn bóndi í
sveitinni hafi þegið af sveit nema
ef til vill einn bláfátækur fjöl-
skyldumaður. Hann telur 8
bændur, sem hafi góð bú og
skuldi ekki að mun; og um1 einn
bónda getur hann, sem hafi
keypt stórbýlisjörð í ár; Hnefils-
dal á Jökuldal, fyrir 16,000 kr.
og borgað strax 5,000 kr. í pen-
ingum. Sá heitir Valdimar
Ágústsson frá Gnýstöðum, ung-
ur maður af gömlum bændaætt-
um í sveitinni. Jörðin var seld
vegna skulda, sem á henni hvíldi,
því þar eru mikil og dýr mann-
virði, sem urðu fyrverandi eig-
anda ofurefli.
Framfarir telur hann mlestar í
tún rækt, garðrækt og bygging-
um. Það lítur út fyrir að harð-
ærið hafi ekki lamað þá mjög
Vopnfirðinga, því tvö síðustu
árin hafa verið bygð þar 8 stein-
hús til ibúðar; en allmiklar
skuldir telur hann að á þeim
hvíli. Garðrækt telur hann tals-,
vert meiri en til heimilisþarfa í
góðum árum, en örðugt um sölu
á þeim vegna fjarlægðar frá
márkaði.
Af sjávarútveg Vopnfirðinga
hefir hann verri sögu að segja.
Þar er nú um 250 mlanns kring-
um kaupstaðinn, sem hafa treyst
mest á sjóinn, en það hepnast
illa. Það hafa verið fiskileysis-
ár þar undanfarih ár eins og víð-
ar á Austfjörðum, og útgjörð
smávaxin. I sumar hafa þar að-
eins gengið 9 trillubátar og telur
hann þá hafa tapað á útgerð-
inni. Þá segir hann að þorps-
búar hafi ekki þegið af sveit að
mun, því flestir haíi þeir eina
kú og fáeinar kindur, og garð-
raekt stundi þeir) allir. En sjáv-
argagnið telur hann lítils virði,
eins og nú horfir við.
Eg gleymdi að geta þess, að
hann segir að hrútur af Kara-
kul-kyni hafi verið keyptur að
Krossavík í Vopnafirði. Með
honum hafi borist ný tegund af
fjárveiki, en ekki mæðiveikin
sunnlenzka. Það er kölluð
garnatæring, og hefir hún gjört
talsverðan skaða á því heimili,
en ekki borist út ennþá.
Útkoman verður þá þessi í
Vopnafirði, eftir bréfi Jakobs,
engir bændur þar geta kallast
rikir en flestir bjargálnamenn.
Þó allmlargir, sem aðeins bjarg-
ast styrklaust. Elestir munu
þeir skulda nokkuð, en fáir yfir
efni fram. Og í það heila tekið
virðist að landbúnaður sé þar á
framfaravegi.
Það má kalla að þeim séra
Jakob og Birni á Rangá beri
saman um landbúnaðinn í sveit-
um sínum, og það sama er að
sjá í fréttagrein af Héraði, sem
nýlega kom i Tímanum. Það
er daufara hljóð í bréfum úr
syðri fjörðunum austanlands.
Þar munu öll sjávarþorp vera
illa stödd, og ver en í Vopna-
firði, því þau eru mannfleiri, og
hafa engan styrk af landbúnaði.
Sum þeirra hafa haft talsverðan
styrk af ríkissjóði undanfarin
ár. Veldur þar miklu fiskileysi,
og dýr útgerð. Nú fást menn
ekki til að stunda veiði á róðrar-
bátum eins og fyrrum'. Það lítur
svo út sem fiskiveiðar á botn-
vörpungum og vélabátum sé orð-
in svo kostnaðarsöm að hún
borgi sig ekki heima nema í |
beztu aflaáruml og horfir því til I
vandræða með sjávarútveginn.— !
Landbúnaðurinn reynist stöð-
ugri nú eins og fyr, þrátt fyrir |
ýms óhöpp; en hann getur ekki
borið þann kostnað sem á rikinu
hvílir í seinni tíð.—
Héðan úr Siglunessveit er fátt
að frétta, nema heilsu manna og
höld fjár. Veturinn mátti kalla
í bezta lagi fram í lok janúar. !
En febrúar og það sem af er
þessum mánuði hefir verið óstilt
tið og ónotaleg. Frosthörkur af
og til, hæzit 40 stig,en aldrei
staðið lengi á þeim. Snjófall
aldrei mikið í einu, en oft snjó-
að daglega og oftast af suðri eða
suðaustri. Þeir hafa því ekki
náð hingað með fullum krafti
snjóbyljirnir seml gengið hafa
yfir Bandaríkin i vetur. Snjó-
dýpt liér er nú um 2/ fet i
skógum, þar sem vindar ná ekki
til.
Fiskiveiðum er nú lokið, því
enginn mun nú hafa beðið um
framlengingu á veiðitímanum,
eins og undanfarin ár.
Það mátti kalla að það fisk-
aðist vel frani að sólstöðum, en
síðan litið. Hættu því nokkrir
veiðum eftir nýárið og flestir
fækkuðu mönnuml, því veiðin
borgaði illa nmnnhald. Þó mun
afkoma fiskiveiða hafa orðið í
góðu meðallagi yfir allan tím-
ann, þrátt fyrir óvanalega lágt
verð, (50 pundið í pickerel
hæzt).
Ásmundur Ereeman bóndi á
Siglunesi, sem um mörg ár hefir
verið stærsti útgjörðarmaður hér
á Manitobavatni, hefir nú selt
' útgjörð sína til fiskiveiða Páli
Reykdal í Winnipeg, eða félagi
því er hann veitir forstöðu. En
ekki er Ásmundur hættur störf-
j um. Hann hefir eins og áður
stórt gripabú á Siglunesi, Auk
| þess hefir hann leigt skógarland
mikið fyrir norðan Gypsumville
| og flutt þangað sögunarmyllu og
öll áhöld til að vinna viðinn.
Aðallega mun hann vinna þar
bönd undir járnbrantarteina, en
þó nokkuð af öðrum trjávið, þvi
þangað flytur hann kassamyllu
sina. Þar er nægur viður, en
hann er nú genginn til þurðar
1 kringum Siglunes.
Synir Ásmundar fimm eru
oftast heima og vinna með föður
sínum að störfur hans, þegar
þeir hafa þroska til vinnu. En
einn þeirra er giftur og farinn
að búa. Hann er nú fluttur á
land tengdaföður síns Asgars
Sveistrups og hefir leigt það af
sonum hans. Gamli maðurinn
er orðinn bilaður að heilsu og
dvelur hjá' dóttur sinni og
tengdasyni. Aðrar breytingar
hafa ekki orðið á búnaðarhátt-
um manna hér síðastl. ár.—
Þetta er orðinn mislitur pistill
en hann getur þó fylt einn dálk
í Lögbergi.—
GEFIJVS ...
BLÓMA OG MATIURTA FRÆ
CtvcRÍð Kinn Nýjan lvaupanda að Blaðinu, eða Borgið Yðar Eigið
Áskriftargjald Fyrirfram
Frœið er nákvœmlcga rannsakað og ábyrgst að öllu leyti
TAKIÐ ÞESSU KOSTABOÐI!
Hver gamall kaupandi, sem borgar blaðiB fyrirfram, $3.00 áskriftar-
gjald til 1. janúar 1940, fær að velja 2 söfnin af þremur númerum, 1., 2.
og 3 (I hverju safni eru ótal tegundir af fræi, sem sézt I auglýsingunni).
Hver, sem sendir tvö endurnýjuð áskrftargjöld, $6.00 borgaða fyrir-
fram, getur valið söfnin nr. 1., 2. og 3.
Hver, sem útvegar einn nýjan kaupanda og sendir áskriftargjald
hans, $3.00, fær að velja tvö söfnin úr nr. 1., 2. og 3. Hinn nýi kaup-
andi fær einnig að velja tvö söfnin úr nr. 1., 2. og 3.
Allir pakkar sendir móttakanda að kostnaðarlausu.
No. 1 COLLECTION—Vegetables, 15 Packets
SPENCER SWEET PEA COLLECTION
8—NEW BKAI TIFT I; SHADES—8
Regular full size packet. Best and newest shades in respective
color class. A worth-while saving buying two. See regular Sweet
Pea List also.
SEXTET QIEEN. Pure White. GKO. SHAWVKR. Orange Pink.
Five or six blooms on a stem. WELCOME. Dazzling Scarlet.
WHAT JOY. A Delightful Cream. MRS. A. SEARLKS. Rich Pink
BKAUTY. Blush Pink. * shading Orient Red.
SMIIiKS. Salmon Shrimp Pink. BKD BOY. Rich Crimson.
No 2 COLLECTION—Flowers, 15 Packets
KDGING BORDKR MIXTURK. MATHIOIiA. Evening seented
ASTKRS... Queen of the Market, stocks.
the earliest bloomers. MIGNONETTE. Well balanced
BACHETiOR’S liITTON. Many mlxture of the oM favorlte.
new shades.
CATiENDUTiA. New Art Shades. NATURTIUM. Dwarf Tom Thumb.
CAUIFORNIA P O P P Y. New You can never have too many
Prize Hybrids. ‘ Nasturtiums.
CUARKIA. Novelty Mixture. PETUNIA. Choice Mixed Hy-
CIiIMBERS. Flowering climbing brids.
vines, mixed. POPPY. Sliirlcy. Delicate New
COSMOS. New Early Crowned Ar(. ghaaes.
and Crested.
KVERTiASTINGS. Newest shades, /iINNIA. Giant Dahlia Flowered.
mixed. Newest Shades.
No. 3 —ROOT CROP COLLECTION
Note The Ten Big Oversize Packets
BEETS, Half Uong Blood (Darge PARSNIPS, Early Short Round
Paeket). (Large Packet).
CABBAGE, Enkhuizcn (Darge RADISH, Frcnch Brcakfast
Packet). (Large Packet).
_ . , TURNIP, Purple Top Strap
CARROT. Cliantenay Half Long w (Tjar„e The
(Iiarge Packet). early white summer table
OXION, Yellow GIoIk’i Danvers, turnip.
(Large Packet). TlTRNIP. Swede Canadlan Gem
LETTUCE. Grand Rapids. This (Large Packet).
packet wiil sow 20 to 25 feet of ONION, AVliitc Pickling (Large
row. Packet).
Sendið áskriftargjald yðar í dag!
(Notið þennan seðil) ,
To TIIE COLUMBIA I’RESS. LTMITED. WiniUpcg. Man.
Sendi hór með $.....,.. sem ( ) ára áskriftargjaid
fyrir “Lögberg.” Sendið pðst frtt söfnin Nos.:
NAFN .................................................
HEIMILISFANG ............................................
FA'LKI .......................................