Lögberg - 22.02.1945, Side 4
4
------------ Högtoerg---------------------
Gefíð út hvern fimtudag af
THE COLUMBIA BRESS. LIMITED
695 Sargent Ave., Winnipeg, Manitoba
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG,.
69 5 Sargent Ave., \Vinnipeg; Man.
Editor: EINAR P. JÓNSSON
i Verð $3.00 um árið — Borgist íyrirfram
{ The "Lögberg-" is printed and published by
IThe Columbia Press, Limited, 695 Sargent Avenue
"Winnipeg, Manitoba
PHONE 21 804
»--—-------------------------------------
Löðurmannlegur
málaflutningur
Mr. Bracken brá sér yfir pollinn í janúar-
mánuði síðastliðnum, til þess að kynnast með
eigin augum, að því er honum, og afturhalds-
klíkunni í Toronto sagðist frá, hag og hugar-
fari hermanna vorra á orustuvettvangi Norður-
álfunnar; ekki er það enn vitað, í hvers um-
boði Mr. Bracken tókst þessa skyndiför á hend-
ur um háveturinn, né heldur hve nálægt hann
hefir hætt sér víglínunni, því veruleg karl-
menska hefir honum ekki að jafnaði verið borin
á brýn; að minsta kosti er það ómótmælanlega
á almanna vitorði, að hann hefir skort hugrekki
til að leita kosningar á sambandsþing, sem hon-
um þó bar siðferðisleg skylda til að gera, ef
hann á annað borð vildi gera tilkall til þess,
að verða talinn ábyrgur leiðtogi þess flokks,
er hann allra mildilegast, fyrir nokkrum árum
gekk á mála hjá; það er því sýnt, að enn, sem
komið er, mælir Mr. Bracken einungis fyrir
sjálfs síns munn, svona rétt eins og gengur og
gerist um hvern óbreyttan almúgamann; vita-
skuld nýtur Mr. Bracken jafnréttis við aðra
þegna þessa þjóðfélags, varðandi málfrelsi; en
þess verður að krefjast af honum, engu síður
en þeim, að réttu máli sé eigi hallað.
Mr. Bracken hagar heimkomu sinni úr Norð-
urálfunni þannig, að hún hnitmiðast sem allra
nákvæmast við aukakosninguna í Grey North,
og hann gætir þess vandlega að vera tungu
sinni trúr þangað til um elleftu stundu, eða
þangað til að víst væri, að eigi ynnist svigrúm
til að hrekja nokkuð af þeim alvarlegu staðhæ^-
ingum, sem hann hafði einsett sér að bera á
borð fyrir háttvirta kjósendur; og þá, en ekki
fyr, leysir hann ofan af skjóðunni.
Mr. Bracken staðhæfði í áminstri aukakosn-
ingu, að canadiski meginherinn austan hafs,
stæði á öndinni vegna skorts á styrktarliði að
heiman; að hersöfnunar aðferð stjórnarinnar
hefði reynst með öllu ófullnægjandi, auk þess
sem þau firn hefðu gerst, að hópar úr canadiska
styrktarliðinu, hefðu á leið austur um haf, kast-
að byssum sínum í sjóinn, og látið sér að öðru
leyti ærið óðslega; ef satt hefði verið, var hér
vitaskuld um hið mesta alvörumál að ræða, sem
hlutaðeigandi hernaðar- og stjórnarvöld hefðu
orðið að sæta ábyrgð fyrir; enn að vandlega
rannsökuðu máli, kom það brátt í ljós, að stað-
hæfingar Mr. Brackens voru, eins og þar stend-
ur, reykur, bóla, vindaský!
Canadiskir hermenn hafa hlotið víðfrægð fyrir
drengskap og hreysti, og þjóðin hefir verið dáð
fyrir frábæra stríðssókn sína og þann óviðjafnan
lega aðbúnað, sem hún hefir látið hermönnum
sínum í té, þar sem aðeins hið bezta var lagt
til hinu bezta, eins og sjálfsögð skylda var.
í hvorutveggja tilfellinu, er Mr. Bracken á
viðsjálum og hálum ís, sem erfitt er að fóta
sig á; hvernaðarvöldin í þessu landi, hafa svo
afdráttarlaust afsannað staðhæfingar Mr.
Brackens varðandi skort á styrktarliði við meg-
inher vorn í Norðurálfunni, að þar stendur ekki
lengur steinn yfir steini, og þá tekur ekki betra
við, er til hinnar Gróusögunnar kemur; strangar
og ítarlegar rannsóknir af hálfu hernaðarvald-
anna, hafa nú leitt það í ljós, að einn hermaður
úr canadiska styrktarliðinu, kastaði byssu sinni
í sjóinn, ásamt poka með föggum sínum í; þetta
gerðist í canadiskri höfn, en ekki úti á rúmsjó,
og hér átti aðeins einn maður í hlut, en ekki
heilir hópar, eins og Mr. Bracken lét sér um
munn fara.
Hermálaráðherrann, General McNaughton,
sem Mr. Bracken að minsta kosti fram að auka-
kosningunni í Grey North, dáði manna mest,
gerði yfirlýsingu í Ottawá þann 15. yfirstandandi
mánaðar, varðandi áminstar staðhæfingar Mr.
Brackens, sem almenningi er holt að glöggva
sig á; fórust honum meðal annars þannig orð:
“Yfirlýsingar John Brackens, forustumanns
Progressive Conservative flokksins, varðand’'
styrktarlið það, sem sent var í síðastliðnum
mánuði austur um haf, eru djöfulleg ósannindi,
“diabolical untruth”, sem Mr. Bracken, eftir að
sannað var að hann fór með rangt mál, hafði
hvorki í sér háttprýði né manndóm til að draga
til baka”.
LöGBERG, FIMTUDAGINN, 22. FEBRÚAR, 1945
Flokkur sá, sem Mr. Bracken styðst við, vann
að nafni til, með einsdæma blekkingamoldviðri,
áminsta aukakosningu í Grey North. en heldur
ekki meira. Mr. Garfield Case, er þingmaður
minnihlutans í kjördæmi sínu; samanlögð at-
kvæði beggja gagnsækjenda hans, voru nokkuð
á þriðja þúsund, umfram það atkvæðamagn, er
honum féll í skaut; sigurinn í Grey North', er
því hvergi nándar nærri eins innviðatraustur
og Mr. Bracken lætur í veðri vaka, og hann
getur, eftir því sem málin skýrast, og nær líður
kosningum, orðið tvíeggjað sverð.
“Alt er hey í harðindum”, segir hið forn-
kveðna, og þá er auðsjáanlega farið að þrengj-
ast í röksemdabúi hjá Mr. Bracken, er hann
grípur til þess örþrifaráðs, að gera viðkvæm-
hsta mál þjóðarinnar, stríðssóknina sjálfa, með
öllu því, sem henni er samfara, að pólitískum
fótbolta.
Þinghald
í nafni vorrar tignu tungu og annara dýr-
mætra menningarerfða, heldur Þjóðræknis-
félag íslendinga í Vesturheimi ársþing sitt hér
í borginni, þrjá síðustu dagana af yfirstandandi
mánuði, hið tuttugasta og sjötta í röð; það voru
ekki alt saman samhljóða hollspár, er fylgdu
félaginu úr hlaði, er það fyrst hóf göngu sína,
og enn standa margir, langt of margir, utan
yébanda þess, sem átt hefðu fyrir löngu að vera
virkir starfsbræður og unnendur þess; þó
verður ekki annað réttilega sagt, en félagið
standi styrkum fótum í jarðvegi vors vestur-
íslenzka mannfélags, og hafi á liðnum árum
mörgu því til vegar komið, er jók á sæmd
þjóðarbrots vots í hinni miklu Vesturálfu;
félagið hefir frá öndverðu, yfir höfuð að tala,
notið forustu ósérhlífinna og ágætra manna,
er hvers konar ómök hafa með glöðu geði á sig
lagt, viðgangi þess til þróunar, og enn nýtur
það forustu ágætra manna, er ganga fram fyrir
fylkingar, og hlífa sér lítt; en hins ber jafn-
framt að gæta, að Þjóðræknisfélag vort lýtur
nákvæmlega gama lögmáli og aðrar stofnanir
mannanna; það verður að vera samstiga við
samtíðina, með glöggri hliðsjón af fortíð'og
framtíð, til þess að steinrenna ekki eða verða
að nátttrölli. Markmið félagsins í samtíð, þarf
ávalt að vera:
“Gjör dyrnar breiðar, hliðið hátt”.
Aukin áherzla á íslenzkukennsluna, verður
jafnan að vera fyrsta og æðsta hlutverk Þjóð-
ræknisfélagsins; ekkert minna en það, geta
félagar þess sætt sig við.
Laugardagafræðsla Þjóðræknisfélagsins í ís-
lenzkri tungu, bæði í Winnipeg( og víða út um
byggðir, er virðingarverð, og hefir komið að
allmiklum notum; þó verður að leggja marg-
falt meiri áherzlu á slíka kennslu, eða fjölga
laugardögunum í árinu, eins og einn vinur vor
komst svo hnyttilega að orði um daginn, og er
hið sama að segja um fræðslustarfsemina, sem
Icelandic Canadian Club hefir haldið uppi í
vetur; í hvortveggja tilfellinu, verður það að
koma í ljós í virkri staðreynd að hugur fylg:
máli, og að eitthvað raunhæft sé á sig leggjandi
fyrir þau verðmæti, sem íslenzkir frumherja”
fluttu með sér til hins nýja heims, unnu hug-
ástum, og fólu oss að ávaxta; hér er um ósegj-
anlega fagurt hlutverk að ræða, sem óhjákvæmi-
lega hlýtur að auka á manngildi fólks vors, sé
að því unnið af einlægni hjartans.
Dagskrá næstkomandi Þjóðræknisþings hefir
þegar verið birt í vikublöðum vorum, svo og
skemtiskrá “Fróns”, ásamt skemtiskrá samkom-
unnar, sem Icelandic Canadian Club stendur að;
ætlum vér að fólk verði nokkurnveginn á eitt
sátt um það, að svo sé til undirbúnings vandað,
að naumast verði á betra kosið; að skemtun og
fræðsla haldist þar svo í hendur, að fult jafn-
vægi skapist.
Deildin Frón hefir hlutast til um það, að fá
hingað sem ræðumann á íslendingamót sitt, er
fram fer í Fyrstu lútersku kirkju, Dr. Helga P
Briem, aðalræðismann íslenzku ríkisstjórnar-
innar í New York, gáfaðan og víðmenntaðan
áhugamann, sem öllum þorra fólks vors vafa-
laust leikur hugur á að kynnast; vér minnumst
persónulega með ógleymanlegu þakklæti hinu
virðulega heimboði til New York, að áliðnu
síðasta sumri, til fundar við fyrsta lýðveldis-
forseta íslands, og þökkum jafnframt þá ástúð,
er hann lét oss í té dvalartímann syðra; vér
bjóðum Dr. Briem hjartanlega velkominn á
Þjóðræknisþingið, um leið og vér treystum því,
að heimsókn hans verði öllum aðiljum til gagn-
kvæmrar ánægju og uppbyggingar.
Vér vonum, að Þjóðræknisþingið verði sem
allra fjölsóttast; það sakar ekki lifandis vitund
þó stöku sinnum kunni að slá í brýnu; slíkt
skerpir aðeins vinskapinn, og getur jafnvel
kveikt líf í steini; þögn og dauðamerki haldast
iðulega í hendur.
GAMAN
0G ALVARA
Prófessorinn: — Það hefir ein-
hver stolið tóbaksdósunum úr
vasa mínum.
Konan hans: — Tókstu eftir
að nokkur færi með hendina ofan
í vasa þinn?
Prófessorinn — Já, víst gerði
ef það. En eg hélt að það væri
eg sjálfur.
Prófessor kom heim til sín 15.
maí og hringdi dyrabiöllunni, því
að vitanlega hafði hann gleymt
lyklinum heima. Nýja vinnukon-
an kom til dyra, og horfði á hann
rannsóknaraugum, því að þau
höfðu aldrei sést áður.
— Um-eh-mjá. Á prófessor
Thompson heima hér? spurði
hann.
— Já.
— Ætli hann sé heima núna?
v — Nei, en hann er væntanleg-
ur heim á hverri stundu.
Prófessor Thompson snéri frá
og stúlkan skellti í lás. Og svo
settist vesalings maðurinn á-
tröppurnar, til þess að bíða eftir
sjálfum sér.
Lærdómsmaður einn í veður-
fræði hafði fundið upp nýja
tegund af fallhlífum. Svo var
farið með hann í flugvél, eitt-
hvað upp á móts við kollinn á
Vífilsfelli, til þess að hann reynd’
áhaldið, og þar var honum varp-
að úr vélinni. Þegar hann hafði
sigið um 400 fet í fallhlífinni, í
besta gengi, sagði hann ákaflega
raunamæddur: — Æ, hvaða vand
ræði. Nú gleymdi eg alveg regn-
hlífinni minni þarna uppi í flug-
vélinni.
•
Próf. viðutan: — Heyrið þér,
fröken. Hvað eruð þér að gera
þarna í rúminu mínu?
Sú í rúminu: — Af því að
þetta er gott rúm, og eg kall vel
við umhverfið og húsið, og svefn-
herbergið okkar líka. Manstu
ekki eftir því að eg er konan
þín.
Borgið . LÖGBERG
VELKOMNIR!
Winnipeg býður velkomna hina mörgu erindreka, er sitja híð 26.
ársþing Þjóðrœknisfélagsins, er haldið verður dagana 26., 27. og 28. febr.
Fylgi það, sem City Hydro hefir notið af hálfu
borgaranna, svo sem Islendinga, hefir átt sinn
drjúga þátt í viðgangi fyrirtækisins.
Eins og almennt er vitað, er þetta fyrirtæki, sem
borgararnir eiga sjálfir, jafnt og þétt að færa
út kvíar; það veitir almenningi aðgang að óvið-
jafnanlegu ódýrri raforku, og hefir á takteinum
ótal áhöld á þessari rafmagnsöld, sem spara
vinnu og fé; stuðlar þetta mjög að aukinni
velferð meðal borgaranna í heild.
CITY HYDRO
“Your Utility - Serving You”
Hagsýnt fólk situr jafnan við þann eldinn,
sem bezt brennur
Af þessum ástœðum er það, að viðskiptavinum
vorum fjölgar óðfluga dag frá degi. Það kaupir
, enginn köttinn í sekknum, sem gerir sér það
að reglu, að verzla í
Shop-Easy
búðunum
Búð Nr. 3 er að 611 Sargent Ave.
Búð Nr. 4 er að 894 Sargent Ave.
Innilegar kveðjur
til Islendinga hvarvetna
Þér hafið rækilega stutt að viðgangi vqrum. alt frá
upphafi vorra vega 1914, er vér höfðum aðeins tvo
menn í þjónustu vorri, og,fram til þessa dags, 1945,
er vér höfum nú tvær prýðilegar verzlanir og 26
innanbúðar þjóna er allir eru reiðubúnir og fúsir að
veita yður þjónustu.
Prescription specialists
K. G. HARMAN R. L. HARMAN
THE SARGENT
PEIARnACY LTD.
SARGENT OG TORONTO ST.
WINNIPEG, MANITOBA