Lögberg - 22.03.1945, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 22. MARZ, 1945
3
Fundarskýrsla
Ársfundur Blaine safnaðar, var
haldinn sunnudaginn 14. janúar
s- i-, kl. 12,30 e. h. Allar skýrslur
embættismanna og félagsdeild-
anna innan vébanda safnaðarins
sýndu gróður í safnaðarstarfinu
á hinu liðna starfsári 1944.
Sóknarpresturinn flutti messu
gjörðir alla sunnudaga ársins, að
undanteknum fjórum, er prest-
ur hafði sitt sumarfrí.
Mr. Jónas Jónasson, sem verið
hefur forseti) safnaðarins hin
síðastliðin þrjú ár, hefur með
forsjá og dugnaði bygt upp hina
fjárhagslegu hlið safnaðarstarfs-
ius, hann hefur látið endurbæta
hirkju safnaðarins mjög mikið,
látið setja nýja undirstöðu undir
hirkjuna og steypa ágætar stein-
tröppur og gangstétt framan við
hana, og mála kirkjuna að inn-
an, og er hún nú hið vistlegasta
Guðshús, og frí af skuld, enda
hefur hið fjárhagslega ástand
Blaine safnaðar aldrei verið í
eins góðu lagi og nú.
íslenzka kvennfélagið “Líkn”,
hafði starfað með elju og dugn-
aÖi, undir stjórn Mrs. Jakob
Vopnfjörð, og lagt allmikið fé
til safnaðarstarfsins.
Enska kvennfélagið “The
Junior Ladies Aid”, undir stjórn
Mrs. Oscar Wagelie, hafði gert
aUmikið starf á árinu og lagt
töluvert til safnaðarstarfsins.
Ungmennafélag Blaine safnað-
ar, hefur gert mikið starf á ár-
inu, forseti þess, Miss Bette
Wagelie. Félagið sendir öllum
ungum mönnum og stúlkum, sem
eru í herþjónustu, og heyra til
Ulaine söfnuði á einn eða annan
Uátt, blað mánaðarlega með
hlýrri kveðju frá Lúterska ung-
niennafélaginu í Blaine, og hef-
Ur það litla blað, The Messenger,
nað miklum vinsældum á meðal
°kkar ungu manna í herþjón-
nstu, það sýna svo mörg vingjarn
ieg bréf, sem stöðugt berast ung-
niennafélaginu. Ungmennafélag-
i^ í Blaine söfnuði heitir fullu
nafni “The Young People’s
Áasociation”, og hefir því aukist
fyigi og nýir meðlimir á hinu i
liðna starfsári.
Sunnudagaskóla starfið hafði
§engið ljómandi vel á árinu, auð-
vitað höfðu mörg börn og ungl-
ingar flutt burt frá Blaine, en
Meiri höfðu komið í staðinn, skól-
fnn hafði beitt sér fyrir því að
aflir okkar ungu menn og stúlk-
Ur> sem nú eru í herþjónustu
l^ndsins væru heiðraðir með sér-
stakri guðsþjónustu, sem fram
fur þann 19. nóvember 1944, í
^laine kirkju, við þá guðsþjón-
Ustu töluðu til heiðurs hermönn-
Unum, þeir Mr. McDonald, há-
shólastjóri í Blaine, og hinn nýji
horgarstjóri bæjarins, Mr. Bord-
en, við þá guðsþjónustu var
Slaine kirkja full af fólki, og
nokkrir ungir hermenn voru þar
líka viðstaddir, sérstaklega hafði
verið vandað til kirkjusöngs fyr-
fr það hátíðlega tækifæri. Sunnu
hagaskólinn gaf þá líka Blaine
lrkju sérstaklega myndarlega
töflu, “Honor Roll”, með öllum
Jofnum þeirra ungu manna og
venna; sem okkur tilheyra og
'5.ru 1 þjónustu landsins, 23 að
olu. Superintendent sunnudaga-
shólans Mrs. Margrét Johnson.
Uýjir embættismenn fyrir ár-
1 1945, eru þessir:
^afna.QarnefncL.
Ólafur Johnson, forseti.
Sveinn Westfjörð, vara-forseti.
J. Straumfjörð, gjaldkeri.
Mrs. Ella Wells, skrifari.
U- M. Halldórsson, vara-skrif-
ari.
Díák nanefnd.
^s- A. Danielson.
r^rs- J. J. Straumfjörð.
ylrs. S. Westfjörð.
ylrs. A. Fjelsted.
Mrs. o. Paulson.
ísl*nzka kvennfél. “Líkrí’.
rs- G. P. Johnson, forseti.
rs. J. T. Johnson, skrifari.
rs. Ella Wells, gjaldkeri.
rs- H. Johnson, vara-forseti:
rs- A. Hörgdal, vara-skrifari.
The Junior Ladies Aid.
Mrs. O. Wagelie, forseti.
Mrs. A. Stefánsson, skrifari.
Mrs. H. M. Halldórsson, gjald-
keri.
Mrs. L. Goodman, vara-forseti.
Miss B. Waglie, vara skrifari.
The Young People’s Christian
Association.
Miss Norma Benedictson, forseti.
Miss Dona Fjelsted, vara-for-
seti.
Miss Agnes Hörgdal, skrifari.
Mrs. C. E. Rossell, vara-skrif-
ari.
Miss Bette, gjaldkeri.
Sunnudagaskóla nefnd.
Mrs. Alfred Stefánsson. super-
intendant.
Miss Kristín Guðjónsson, skrif-
ari.
Miss Ella Fjelsted, gjaldkeri.
Guðm. P. Johnsön.
íslenzkt kvenfólk lang-
lífara en karlmennirnir
Ýmis fróðleikur um íslendinga.
Á íslandi verða konur mun
langlífari en karlmenn og eru í
meiri hluta í landinu, þótt fleiri
sveinbörn fæðist en meybörn.
Þennan og annan fróðleik er að
finna í síðustu Hagtíðindum, þar
sem teknir eru saman ýgasir
fróðleiksmolar úr manntalinu
1940, sem var mjög nákvæmt.
Svo segir m. a. í Hagtíðind-
,um:
Að jafnaði fæðast fleiri svein-
ar en meyjar, svo að þess vegna
mætti búast við að karlar væru
fleiri, en að konurnar verða
samt í meiri hluta stafar af því,
að manndauði er meiri meðal
karla en kvenna. Allt fram á
fertugsaldur eru konurnar líka
færri heldur en karlar, en úr
því verða þær fleiri og fer mun
urinn vaxandi með aldrinum,
og yfir áttrætt er tala kvenna
næstum tvöföld á móts við tölu
karla.
Við manntalið 2. desember
1940 skiftist heimilsfasti mann-
fjöldinn þannig eftir kynferði,
að karlar voru 60.325 en konur
61.149. Konur verða því 824 fleiri
heldur en karlar, eða 4 móti
hverjum 1000 körlum komu l.!14
konur. Mismunurinn á tölu karla
og kvenna hefir farið síminkandi
síðan 1880, ekki aðeins hlutfalls-
lega, heldur líka beinlínis.
Árið 1880 var umframtala
kvenna 4.145, 1890 var hún 3.549,
1901 var hún 3.304, 1910 var hún
2.793, 1920 var hún 2.346, 1930
1.777 og 1940 824.
í sveitunum er töluvert fleira
af körlum en konum, í kaup-
túnum er talan svipuð, en í
kaupstöðunum eru konurnar í
miklum meiri hluta. Mestur er
munurinn í Reykjavík, þar sem
á móti hverju þús. karla koma
1.157 konur.
Rúmlega helmingur
landsmanna 20—64 ára.
Við manntalið 1940 voru til-
tölulega færri á barnsaldri
(innan 15 ára) heldur en við
manntalið 1930, en hinsvegar
fleiri í aldursflokkunum þar
fyrir ofan.
Það má telja, að hér á landi
séu hérumbil þrír tíundu hlut-
ar landsmanna á barnsaldri
(innan 15 ára), tæplega tíundi
hluti á unglingsaldri (15—19
ára), tæplega 3% á gamalsaldri
(yfir 65 ára) og rúmlega helm-
ingur (eða 53%) á því skeiði,
sem menn alment eru fullvinn-
andi (20—64 ára).
Þessi hlutföll eru samt ekki
eins í bæjunum og í sveitunum.
í kaupstöðunum er tiltölu-
lega færra af börnum og gam-
almennum heldur en í sveitun-
um og minni kauptúnunum, en
aftur á móti tiltölulega feira af
fólki á besta skeiði. Einkanlega
er mikill munur að þessu leyti
milli Reykjavíkur og sveitanna.
I Reykjavík voru 51.9% af íbú-
unum 1940 á aldrinum 20—64
ára, en í sveitunum voru ekki
nema 49.5% á þeim aldri. Stafar
þetta af flutningi ungs og upp-
komins fólks úr sveitunum.
Yfir áttrætt voru alls 1.683
manns eða 1.4% af öllum lands-
mönnum, en yfir nírætt voru
163, 132 konur og 31 karlar, og
voru 3/5 þeirra í sveitum.
Ekkjur mun fleiri
en ekkjumenn.
Tala ekkjumanna er ekki
nema rúmlega 2/5 af tölu ekkn-
anna. Þessi mikli munur staf-
ar bæði af því, að konur eru
langlífari heldur en karlmenn
og að þær giftast yngri. Hins-
vegar voru 1940 ógiftir karl-
menn meir en 2 þúsund fleiri
heldur en ógift kvenfólk. Það
stafar mikið af því, að í yngstu
aldursflokkunum er karlkynið í
meiri hluta. Ef sleppt er öllum
sem eru innan við tvítugt, mink-
ar mismunurinn niður í rúmlega
1 þúsund og ef teknar eru með
konur 18 og 19 ára, þá eru ógift-
ar konur 18 ára og eldri rúmlega
1 þúsund fleiri heldur en karlar
yfir tvítugt.
Mbl. 13. jan.
Bretinn Churchill
Spánverjinn Franco
Eftir A. C. CUMMINGS
Franco — einvaldur Spánar —
mun ekki senda þá milljón her-
manna til varnar Berlín, sem
hann þó eitt sinn lofaði.
Heldur ekki mun tilboði hans
um þátttöku í myndun banda-
lags vestrænna þjóða, verða tek-
ið hér í Bretlandi. Mr. Churchill
hefir nýlega gjört honum það
skiljanlegt, svo ekki verður um
vilst.
Skeyti frá blaðamanna sam-
bandinu í Washington skýrir
nýlega frá því að Franco hafi
gjört tillögu um þjóðasamband
gegn Rússlandi. Neitun Mr.
'Churchills við þeirri málaleitun
— segir fréttin — skýrir ótvírætt
hina eindregnu stefnu Breta, um
samvinnu við Rússland og Banda
ríkin, gagnvart friðarmálum
framtíðarinnar.
Mr. Churchill lokaði þessum
málaleitunum Francos á þann
eftirminnilega hátt, að senda
Roosevelt og Stalin sitt eintakið
hverjum af tillögum Spánverj-
ans.
Fyrir þremur árum síðan,
tjáði Franco sig opinberlega
standa að baki Þýzkalands í ó-
friðnum, vegna þess að hann
taldi nasismann höfuðvígi vest-
rænnar menningar gegn villi-
mensku Rússlands.
Hann sagði eitt sinn: “Ef sá
tími kemur að vegurinn til Ber-
línar verður opinn fyrir aðkom-
andi óvinaher, mun ekki einung-
is ein herdeild Spánverja, bjóða
fram aðstoð sína, heldur miljón.
Nú er svo komið að hann get-
ur ekki sent einn einasta mann,
til bjargar vinum sínum, nasist-
unum, hversu mjög sem hann
leggur sig fram.
Síðan hann lá á þeirri hug-
mynd — sem aldrei varð þó
ungað út — að opna Spán fyrir
herskörum nasista, gegn því lof-
orði að hann fengi Gíbraltar fyr-
ir svikin, hefir hann verið opin-
bert alþjóðar hneyksli af fyrstu
gráðu, í augum bandamanna.
Eftir landgöngu bandamanna í
Frakklandi, uppgötvaði hann
skyndilega að hann var eigin-
lega ekki verulega hlyntur nas-
istum, eftir alt saman, heldur
stranglega hlutlaus einu sinni
enn.
Hann flaðraði svo vingjarn-
lega fyrir Bretum, þegar hann
sá að þeim veitti betur í maí
síðastliðnum, að Churchill mint-
ist þess í ræðu, að Spánn hefði
þó ekki verið með Hitler og
Mússolíni í aðförinni að Bretum.
Churchill sætti nokkru ámæli
fyrir þessi fáu vingjarnlegu orð
í garð Spánverjans. Vafalaust
gaf þetta tilfelli, Franco þá hug-
mynd, að nú væri heppilegasti
tíminn að varpa sér í einu stökki
yfir á málstað bandamanna og
hreiðra þar um sig eftir föngum,
þá mundi hann í fullu næði fá
að búa að sinni heimatilbúnu
fasista harðstjórn, píningar fang-
elsum og aftöku hátíðahöldum.
Hann gjörðist svo djarfur að
heimta þátttöku í friðarráðstöf-
unum bandamanna. Hann gjörði
heyrum kunnugt að hann og
félagsbræður hans væru tak-
markalaust friðelskandi eins og
einkunnarorð þeirra bæru með
sér: “Guð, föðurlandið og rétt-
vísin”.
En hann skaut yfir markið
þegar hann bauð Churchill þjón-
ustu sína sem meðlimur í sam-
bandi vestrænu þjóðanna gegn
óróafullum einræðisherrum í
framtíðinni og ennfremur í hags-
muna sambandi Bretlands, Frakk
lands, ítalíu og Spánar við Mið-
jarðarhaf.
Hann uppgötvaði sér til mikill-
ar sorgar, að “vestrið og hið
kristilega Bretland” hötuðu hann
og fyrirlitu af öllu hjarta, fyrir
öll hans fasista rassaköst.
Svar Mr. Chulrchill var að
sjálfsögðu innan ramma hinnar
stjórnviskulegu venju, en reglu-
legt rothögg ei að síður. Hann
hefir stundum allra manna best
lag á að gjöra sig skiljanlegan.
(Úr Winnipeg Tribune)
Jónbjörn Gíslason.
Merk bók
Sin and Science (Synd og vís-
indi) heitir nýútkomin bók eftir
Dyson Carter M.Sc., A.C.I.C.,
F.C.G.S.
Þegar eg var að lesa hana,
barst mér í hendur Lögberg með
ræðu eftir séra Benjamín Krist-
jánsson. “Hvað getur bjargað
menningunni”.
Það er óneitanlega mikilváeg
spurning, og af því mér virðist
bók Carters vera skýlaust svar
við þeirri spurningu, vil eg inni-
lega mæla með henni til lesturs.
Því miður get eg ekki birt
neitt úr bókinni, því höfundur

Brezka stórorustuskipið Hawe, sem er forustuskip Kyrra
hafs flotans brezka; æðsti foringi þeirrar flotadeildar, er
Sir Bruce Fraser.
tekur skýrt fram að ekkert megi
taka upp úr henni, eða þýða á
önnur tungumál án síns leyfis.
Bókin er 124 blaðsíður að stærð
kostar 25 cent og er fáanleg í
flestum bókabúðum hér í
Canada. Halldór Gíslason.
SIGURLÁNSÚTBOÐIÐ
NÝJA
hefst í apríl. Oft er þörf,
en nú er nauðsyn. Kaupið
alt, sem þér megið!
Business and Professional Cards
DR. A. BLONDAL Dr. S. J. Johann«sson
Physician & Surgeon 215 RUBT STREET (Beint su(5ur af Banning)
«02 MEDICAL arts bldg. Talsími 30 877
Sími 93 996 Heimill: 108 Chataway •
Slmi 61 023 VlOtalsttmi 3—B e. h.
DR. A. V. JOHNSON Dr. E. JOHNSON
Dentist 304 Eveline St. Selkirk
•
B06 SOMERSET BLDG. Office hrs. 2.30—6 P.M.
Thelephone 97 932 Phone offioe 26. Res. 230
Home Telephone 202 398 —
Frá vini'
CWfice Phone Res. Phone
94 762 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
116 MEDICAL ARTS BLDG.
Office Hours: 4 pjn.—6 p.m.
and by appointment
DR. ROBERT BLACK
SérfræSingur t Augna, Eyrna, nef
og hálssjúkdómum
416 Medical Arts Buildlng,
Graham and Kennedy St.
Skrifstofuslmi 93 851
Heimastmi 42 154
DRS. H. R. and H. W.
TWEED
Tannlceknar
•
40« TORONTO GEN. TRCSTS
BUILDING
Cor Portage Ave. og Smith RC
PHONE 96 952 WINNIPEG
EYOLFSON’S DRUG PARK RIVER, N.D. Itleifets
tslenzkur lyfsaU DtuxUos JLxfL (t.7ryest Pturtcyrtw/ucOifa/uyitionui tVwiMli
Tólk getur pantaC meQul og annaC meO pðsti. Fljót afgrelCsla. •224 Notre Dame-
PHONE ^ 96 647 r

A. S. BARDAL 848 SHERBROOK ST. Selur ltkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaður sá beztl, Ennfremur selur hann allskonar minnisvarOa og legstelna. Skrifstofu talstmi 27 324 Heimilis talslmi 26 444 \ \ p j | Legslelnar iem skara framúr Orvals blfigrýtl og Manitoba marmari BkrifiO eftlr verOskrd GILLIS QUARRIES. LTD. 1400 Spruce St. Sími 28 893 Wlnnipeg, Man.
:s
HALDOR HALDORSON J. J. SWANSON & CO. LIMITED
'bvggingameistari 23 Music and Art Building Broadway and Hargrave Winnipeg, Canada Phone 93 055 30 8 AVENUE BLDG., WPG e Fasteignasalar. Leigja hús. Ot- vega peningalAn og eldsAhyrgO. bfo'eiðaAbyrgB, o. s. frv. Phone 97 538

INSURE your property wlth HOME SECURITIES LTD. 468 kAIN ST. Leo E. Johnson A. I. I. A. Mgr. Phones Bus. 23 377 Res. 39 433 ANDREWS. ANDREWS THORVALDSON AND EGGERTSON LOgfræOlngar 209 Bank of Nova Sootla Bldg Portage og Garry St. Slmi 98 291
- ■—«
TELEPHONE 96 010 Blóm slundvíslega aígreldd
H. J. PALMASON & CO. Chartered Accountanti 1101 McARTHUR BUILDING WINNIPEG, CANADA Tffi ROSERY tn, StofnaQ 1906 427 Portage Ave. Simi 97 466 Wlnnipeg.

Phone 49 469 Radio Service Specialista ELEGTRONIG LABS. H. THORKELSON, Prop. The most up-to-date Sound Equipment System. 130 OSBohNE ST„ WINNIPEO GIINDRY & PYMORE LTI. Britieh Quality — Flsh NetUng «0 VICTORIA STREET Phone 98 211 Wlnnlpeg Banaper, T. R. TBORVALtDBOM Tour patronage wlll ba ippreclated
•
• G. F. Jonasson, Pres. 8» Man. Dlr. S. M. Backman, Sec. Keystone Fisheries Limited 404 Scott Block Stml 95 227 Wholesale Dlstributors of FRBSB AND FRÓZEN FISB CANADIAN FISH PRODUCERS, LTD. /. I. Page, Managing Dirootor Wholesale Distributore of Fresh and Frozen Ftsh. Sll Chambers St. Office Phone 26 328 Res Phone 73 917.

MANITOBA FISHERIES WINNIPKG, MAN. T. Bercovitch, fram.kv.stj. Verzla t heildsölu meB nýjan og froslnn flsk. 308 OWENA ST. Skrlfstofustml 25 3BB Heimaslml B6 463 b — LOANS — At Rates Authorized by Small Loans Act, 19 39. PEOPLES FINANCE CORP. LTD. Licensed Lend^rs Established 1929 403 Ttme Bldg. Phone 21 489