Lögberg - 13.06.1946, Blaðsíða 1

Fhui^K 21 374
»«5K@=s
V.'vl"'* 1 * *'4 * * *
„«d ^ 8
I.n"«deT
A Complete
Cleaninp
Institution
PIIONE 21374
t,o«ndeT A Cou plete
Cle&yting
Institntion
59. ÁRGANGUR
WINNIPEG, FIMTUDAGINN 13. JÚNl, 1946
NÚMER 24
Frá því var stuttlega skýrt í síðasta blaði, að Halldór M. Swan, verksmiðjueigandi, sem látið hefir sér jafnan hugar-
haldið um hvers konar íþróttir, og þá ekki sízt bogfimi, hefði verið kjörinn lífstíðar heiðursfofseti bogfimi klúbbsins í
þessari borg, Winnipeg Archery Club. — Á mynd þessari sézt Mr. Swan þar sem hann veitir viðtöku áminstu virðingar-
tákni frá Bob Robertson. Halldór M. Swan er fœddur á Bustarfelli í Vopnafirði, sonur Metúsalems Einarssonar og Elínar
ólafsdóttur, er þar bjuggu um langt skeið rausnarbúi — Tilvinstri á myndinni sézt merki um kraft örvarinnar, sem skot-
ið er af boga.
ELDLEGUR
ÁHUGAMAÐUR
Ámi Bjamarson ritstjóri.
Að því var vikið í síðasta blaði,
að staddur væri hér í borginni
Árni Bjarnarson ritstjóri og
bókaútgefandi á Akureyri, og
þess jafnframt getið að hann
stæði í fremstu röð athafna-
manna hinnar yngri kynslóðar á
Islandi, og mun það eigi ofmælt.
Árni Bjarnarson er fæddur í
Pálsgerði í Höfðahverfi í Suður-
þingeyjarsýslu, sonur þeirra
Björns Árnasonar og Guðrúnar
Sölvadóttur; kringumstæður
leyfðu eigi að Árni nyti skóla-
göngu, og er hann þí að öllu leyti
sjálfmentur maður, sem rutt hef-
ir sér engu að síður glæsilega
braut.
Árni fluttist til Akureyrar árið
1932 og gerðist þar bílstjóri um
hríð; sjö árum síðar tók hann að
gefa sig við bókaverzlun og því
næst við útgáfu bóka í stórum
stíl; hann keypti á Akureyri
prentsmiðju Björns Jónssonar,
og stofnaði seinna hlutafélag í
því sambandi; fullkomnaði hann
brátt prentsmiðjuna með nýjum
vélakosti og bættum starfshátt-
um; hann er stofnandi og drif-
fjöðrin í flugskóla Akureyrar og
keypti handa honum í þessari
för tvær flugvélar.
En aðal erindi Árna hingað er
fólgið í því, að safna ýmiskonar
fróðleik og gefa út stóra og vand-
aða sýnishornabók með ljóðum
vesturíslenzkra skálda, ásamt
æviágripum, andlitsmyndum og
eiginhandar skrift; hann hefir
einnig í hyggju að safna til og
gefa út safn af smásögum vestur-
íslenzkra höfunda, og ritgerða-
safn eftir þá, er tími vinst til og
aðstæður leyfa; og nú hefir hann
tekið sér fyrir hendur, að kosta
útgáfu af ritverkum hinnar á-
gætu skáldkonu, frú Guðrúnar H.
Finnsdóttur; mun það ritsafn
verða prentað vestan hafs.
Af þessu sézt ljóslega, þótt hér
sé aðeins stiklað á steinum, hver
geisi áhuga og afkastamaður
Árni Bjarnarson er. Eins og
menn vita, er það hann, sem gef-
ur út ritsafn Jóhanns Magnúsar
Bjarnasonar.
Árni er kvæntur Gerði Sig-
marsdóttur, frá Mógili á Sval-
barðsströnd.
ÁKVEÐIN YFIRLÝSING
Endurskipulagningar ráðherra
sambandsstjórnar, Mr. Howe,
hefir í þingræðu lýst yfir því, að
Canadastjórn sé staðráðin í því
að fyrirbyggja það að atomvopn
til hernaðar verði framleidd í
landinu; tók þingheimur þessari
yfirlýsingu ráðherrans með mikl-
um fögnuði.
ALT VIÐ ÞAÐ SAMA
Siglingamanna verkfallið í
Austur Canada og verkfall timb-
urtekjumanna í British Colum-
bía, standa enn við það sama;
allar samkomulagstilraunir hafa
fram að þessu farið gersamlega
út um þúfur.
Auk áminstra verkfalla hafa
6,000 manna og kvenna við
vefnaðarvöru verksmiðjur í Que-
bec lagt niður vinnu, krafist
hærra kaups og bættra vinnu-
skilyrða.
AUKAKOSNING
í PORTAGE
Aukakosning til sambands-
þings, vegna fráfalls þingmanns
kjördæmisins, Mr. Harry Lead-
ers, fer sennilega fram í júlí-
mánuði næstkomandi, þótt kjör-
dagur hafi enn eigi verið bund-
inn fastmælum; þrír megin
flokkarftir, Liberalar, Progress-
ív-Konservatívar og C. C. F.-
sinnar, eru staðráðnir í því, að
hafa frambjóðanda í kjöri;
hverjir verði fyrir vali er enn
eigi vitað, en kappsamlegur
kosningaviðbúningur er þegar
hafinn af hálfu C. C. F.-sinna,
og hafa þeir ákveðið að halda
framboðsfund í Portage la Prai-
rie þann 20. þ. m. Þar flytur
Mr. J. M. Coldwell aðalræðuna.
VINNA SÉR FRAMA
Við nýlega afstaðin vorpróf
Iauk Raymond Beck þriðja bekkj-
ar prófi í rafurmagnsverkfræði
við Manitoba háskólann; er hann
námsmaður hinn mesti, og hlaut
tvenn námsverðlaun, $80.00 og
$100.00. Hann er sonur þeirra J.
Th. Beck, forsetjóra og frú Beck.
Lillian Goodman hlaut við vor-
prófin heiðurspening landsstjór-
ans í Canada fyrir frábæra náms-
hæfileika og ástundunarsemi;
þessi glæsilega hæfileika stúlka,
er dóttir Barney Goodman, hár-
skera í þessari borg.
BÆJARFULLTRÚI
LÁTINN
Síðastliðinn þriðjudagsmorgun
lézt að heimili sínu hér í borg-
inni, James Simpkin, fulltrúi 2.
kjördeildar í bæjarstjórninni um
23 ára skeið, 71 árs að aldri;
hann var fæddur og uppalinn á
Englandi og nam þar trésmíða-
iðn. Mr. Simpkin barðist ötul-
lega fyrir réttar- og kjara-bótum
verkamanna, og reyndist jafnan
nýtur og liðtækur maður í bæj-
arstjórn, og átti sæti í mörgum
mikilvægum nefndum.
DREGUR SIG í HLÉ
Edward R. Stettinius, fyrrum
aðstoðar utanríkisráðherra Band-
aríkjastjórnar og fulltrúi hennar
í öryggisráði sameinuðu þjóð-
anna, hefir dregið sig í hlé af
vettvangi opinberra mála, að
minsta kosti fyrst um sinn; hann
er enn maður á bezta aldri, ein-
ungis 45 ára; um hann hefir
talsvert verið talað sem forseta-
efni í því falli, að Mr. Truman
byði sig ekki fram við næstu
forsetakosningar, en slíku mun
naumast þurfa að gera skóna.
ELÍNBORG HANSON
LÁTIN
Aðfaranótt síðastliðins mánu-
dags lézt að heimili sínu, Ste. 2,
Holly Apts., hér í borginni, Eiín-
borg Hanson, 92 ára að aldri,
hin mesta sæmdarkona og á-
hugasöm mjög um mannfélags-
mál; ’hún var ein af stofnend-
um Jóns Sigurðssonar félagsins,
og fánaberi þess frá því að
félagið hóf göngu sína. Elín-
borg Hanson fluttist til Canada
árið 1887 og átti eftir það jafn-
an aðsetur sitt í Winnipeg. Hún
á einn son á lífi, Major Skúla
Hanson, er þátt tók í heimsstyrj-
öldinni frá 1914.
Útför þessarar mætu konu fór
fram frá Fyrstu lútersku kirkju
í gær. Séra Valdimar J. Ey-
lands jarðsöng.
HÖRMULEGUR
ATBURÐUR
Þann 5. þ. m., vildi það hörmu-
lega slys til, að La Salle hótelið
í Chicago, brann, og týndu að
minnsta kosti 57 manns lífi af
völdum brunans, auk þess sem
nálega 200 sættu meiri og minni
örkumblum. Eldsins varð vart
seinni hluta nætur og kom
slökkvilið borgarinnar þegar á
vettvang; um 1200 næturgesíir
voru í hótelinu, er slysið bar að;
fjöldi gesta bjargaðist af á nátt-
klæðum sínum, en sumt stökk
í ofboði út um glugga og beið
þannig bana; hótelið var 20 hæða
bygging og var almennt álitin
eldtrygg; þetta er talinn einn
sá ægilegasti eldsvoði, sem kom-
ið hefir upp í Chicago í háa herr-
ans tíð. Rannsókn varðandi á-
minstan eldsvoða og manntjón,
en enn hvergi nærri lokið. —
í bænum Dubuque í Iowa-
ríkinu, brann Canfield hótelfð
þann 10. þ. m.; sextán mann
týndu þar lífi, en 23 voru ókomn-
ir fram, er síðast fréttist.
ÁFELLIST
CANADASTJÓRN
Prófessor Harold J. Laski, for-
maður miðstjórnar verkamanna-
flokksins brezka, flutti nýverið
ræðu á flokksþingi í bænum
Bournemouth' á Englandi, þar
sem hann áfeltist þunglega Can-
adastjórn fyrir afskipti hennar
af rússneska spæjaramálinu, er
hann taldi með öllu óverjandi;
bar hann jafnframt æðstu dóm-
stólum í Canada það á brýn, að
þeir hefðu dæmt menn, sem grun
ur hefði fallið á varðandi njósn-
arstarfsemi seka, áður en mál
þeirra hefði formlega verið tek-
ið til rannsóknar.
í sömu ræðu lagði prófessor
Laski áherzlu á það, að fram-
tíðar friðurinn hvíldi á því, hvort
Bretum og Bandaríkjamönnum
lánaðist að styrkja vináttubönd-
in við Rússa eða það gagnstæða.
Prófessor Laski telst til hins
allra róttækasta fylkingararms
brezka vérkamannaflokksins, og
er mælt að það sé síður en svo
að þeir Attlee og Bevin líti hann
ávalt hýru auga.
INNBROT í HÁSKÓLA
Nýlega var brotist inn í skrif-
stofu Manitoba háskólans og
stolið $44,000 í veðbréfum og
peningum; ekki hefir enn lánast
að hafa hepdur í hári bófanna.
Feningaupphæðin, sem innbrots-
mennirnir náðu, nam $13,948.68.
FLUGSLYS
\
Amerísk hernaðarflugvél fórst
á sunudaginn var á Tabogaey,
sem liggur skamt frá innsigl-
ingunni við Panama skurðinn;
bar slysið að með þeim hætti,
að flugvélin, er fór með geisi-
'hraða, rakst á fjallshlíð. Tuttugu
og þrír menn létu lífið í slysi
þessu.
FRÁ BLAINE,
WASHINGTON
Þjóðræknisdeildin, “Aldan,” er
að undirbúa samkomu til að
samfagna ættlandi sínu á frelsis-
dag þess, 17. júní. Samkoman
verður haldin í bæjarhöllinni í
Blaine og hefst kl. 8 e. m. Aldan
óskar og vonar að landarnir fjöl-
menni á þessa samkomu. Það
er ekki nema einn 17. júní á ári
hverju, og vegir greiðir til
Blaine úr öllum áttum.
Islendingadagsnefndin hefir á-
kveðið sína árlegu hátíð í Peace
Arch Park, síðasta sunnudag í
júlí (28. júlí). Að þessu hátíða-
haldi stendur nefnd skipuð
mönnum frá Vancouver, Point
Roberts, Blaine og Bellingham.
Nefndin er kosin með almennri
atkvæðagreiðslu fyrir eitt ár í
senn og má ætla að ekki sé valið
af lakari endanum. Á það reynir
nú bráðlega, hvað þessa árs há-
tíð snertir. — En meir um það
síðar.
A. E. K.
DÁNARFREGN
öldungurinn Sigfús Rosalt ís-
feld andaðist að elliheimilinu
Betel, 2. júní s. 1. Hann var
fæddur að Fjósakoti í Eyjafjarð-
arsýslu, 20. janúar 1862. Magn-
ús Einarsson, faðir hans, var frá
Haldórsstöðum í Þingeyjarsýslu
og móðir hans, Vilhelmína Helga
Jónsdóttir frá Eyjarfirði í Eyja-
fjarðarsýslu. Sigfús sál. kom
til Kanada fyrir 55 árum síðan,
og að undanteknum þeim 13 ár-
um sem hann átti heima , Mani-
toba, var hann búsettur í Mozart
héraðinu, Sask. Hérlenzkir ætt-
ingjar hins framliðna munu vera
við Mozart og Wynyard, Sask.
Dvöl hans á Betel ver eigi löng,
aðeins sex mánuðir, og seinni
helminginn af þessum tírna var
hann rúmfastur. Jarðarförin fór
fram frá heimilinu, 4. þ. m.,
undir stjórn séra skúla Sigurgeir-
sonar.
FRÁ SEATTLE,
WASHINGTON
Mánudagurinn, seytjándi júní
n. k., verður haldinn hátiðlegur
meðal Islendinga í Seattle, með
samkomu, sem haldin verður kl.
8 að kvöldi til í Eagle’s Audito-
rium, 24th Ave. N.W. “Ballard.”
Fyrir samkomunni stendur þjóð-
ræknisdeildin “Vestri,” og mega
menn búast við góðri skemtan,
þar sem nefnd manna hefur um
langan tíma starfað að undirbún-
ingi samkomunnar. Þetta verð-
ur í fyrsta skifti, síðan ísland
sleit sambandinu við Dani og
varð alfrjálst ríki, að íslending-
ar í Seattle og grendinni, koma
saman í því skyni að fagna þess-
um sigurdegi í frelsisbaráttu Is-
len?ku þjóðarinnar. Það eru því
vinsamleg tilmæli nefndarinnar
að allir íslendingar hér um slóðir,
og eins, góðir íslenzkir gestir,
sem kunna að verða hér á ferð
um það leyti, gjöri þjóðræknis-
deildinni “Vestri” þann heiður
að vera viðstaddir þetta kvöld.
17. júní 1944 var sambandinú
slitið milli Danmerkur og Is-
lands; allar þjóðir heimsins sam-
glöddust yfir endurfæddu frelsi
Islenzku þjóðarinnar. íslend-
ingar í öllum heimsálfum héldu
samkomur í fagnaðarskyni, 17.
júní verður því hinn sameigin-
legi rétti þjóðminningardagur
Islendinga í framtíðinni, hvar á
hnettinum sem þeir hafa tekið
sér bólfestu; ennfremur ber oss
að minnast þess að 17. júní er
afmælisdagur Jóns Sigurðssonar,
frelsis hetjunnar miklu. Hér
með skal einnig vakin athygli
íslendinga hér á Kyrrahafs-
ströndinni, á því að “Skógar-
gildi” verður haldið fyrsta sunn-
udaginn í ágúst n. k., að “Silver
Lake,” eins og að undanförnu,
og verður þess nánar getið síðar,
—en munum 17. júní fyrst.
Hver sem er með heilbrigt
hjartalag,
helgar minning Islands þennan
dag,—
metur gull í gömlum ættar sjóð,
Guð sinn finnur þar, sem
vaggan stóð.—
Svo er gott að reyna handtök
hlý,
hitta vini og frændur enn á ný.
H. E. Magnússon.
Ur borg og bygð
Þær ungfrúrnar, Ruth Benson
og Florence Jóhannson, lögðu af
stað síðastliðið laugardagskvöld
í þriggja vikna skemtiferð suður
um Bandaríki.
Kennara vantar til að kenna
1 Árdal skóla No. 1292.
Kenzlan er fyrir 1, 2 og 3
bekk, og óskað er eftir kvenn-
kennara. Kaupgjald er $1200.00
á ári, og skólinn byrjar 1. sept-
ember.
Tilboð meðtekin til 20. júní,
og sendist til
G. O. Einarsson, Sec.-Treas.
Arborg, Man.
+
Falleg hjónavígsluathöfn fór
fram að heimili þeirra Ásmundar
Ásmundssonar og konu hans,
Kristbjargar Jónínu, að West-
bourne, Manitoba, s. 1. laugardag,
8. júní, þegar dóttir þeirra, Anna
María Ásmundsson, og George
William Burnell,sonur Mr. og
Mrs. Rupert Burnell, í þeirri
byggð, voru gefin saman í hjóna-
band af séra P. C. Bays, Rector
St. Mary’s Anglican kirkjunnar
í Portage la Prairie. Við, gift-
inguna aðstoðuðu, Sólveig Ingi-
björg Ásmundsson, systir brúð-
arinnar, og Ben White, bróðir
brúðgumans. Rausnarleg veizla
var setin á heimili Mr. og Mrs.
Ásm. Ásmundsson, eftir gifting-
una, af yfir 80 manns, skyldfólki,
og vinum. Þar voru í hópnum
tólf börn þeirra hjóna, Ásmudar
og Kristbjargar, nokkrir gestir
frá Winnipeg, St. Vital, Selkirk,
og víðar að, en þó flestir úr ná-
grenninu, Westboulrne, Beaver
og Katrime. Eftir veizluna lögðu
nýgiftu hjónin af stað í skemti-
ferð til Clear Lake.
x
Á Hvítasunnudag fermdi séra
Sigurður Ólafsson í kirkju Sel-
kirk safnaðar sjö stúlkur. Nöfn
þeirra fylgja hérmeð: Shirley
Ann Johnson; Florence Emily
Goodmannsson; Ingeborg Helen
Dorothy Slote; Irene Anna Hoff-
man; Unnur Lovísa Johnson;
Olive Christine Eyman, og Ida
Ray Sigurdson.