Lögberg - 07.11.1946, Page 1

SONSKRA
KARLAKÓRS REYKJAVÍKUR
WINNIPEG CIVIC AUDITORIUM
18. — 19. nóvember
Söngstjóri: SIGURÐUR pÓRÐARSON
Einsöngvarar: STEFÁN ÍSLANDI og GUÐMUNDUR JÓNSSON
Píanisti: FRITZ WEISSHAPPEL
I.
Iceland (ísland) ..............Sigfus Einarsson
The Motíher Tongue (Móðurmálið) Sv. Sveinbjomsson
Kyrie ......................Sigurdur Thordarson
Soloist — Stefan Islandi
Templehill (Kirkjulhvoll) ..Bjarni Thorsteinsson
Burn Ye Beacons (Brennið þið vitar).Pall Isolfsson
II.
My Old Kentucky Home ...........Stephen Foster
(arr. by. S. Thordarson)
Song of Spring (Varsang) .........Prince Gustaf
Cradle Song (Vögguljóð).•.......Franz Schubert
(arr. by Pritz Baselt)
Nursery Rhyme ....................Edvard Grieg
The Norsemen (Norronafolket) .....Edvard Grieg
Soloist — Gudmundur Jonsson
III.
Lullaby (Vþgguvísa) ........Sigurdur Thordarson
My Little Sister (Sáuð þið 'hana systur mína)
............................... Pall Isolfsson
The Harp (Gígjan) ..............Sigfus Einarsson
IV.
The Desert (Förumannaflokkar þeysa)
...........................Karl O. Runolfsson
She Sleeps in tihe Calm of Twilight
(I rökkurró hún sefur) .Bjorgvin Gudmundsson
The Champagne Song (Ohampagniegaloppen)
...............................H. C. Lumbye
Londonderry Air ......................Old Irish
(arr. by S. Thordarson)
Soloist — Gudmundur Jonsson
Pioneers (Lamdnemar) .......Sigurdur Thordarson
SEXTÍU ÁRA STARFSAFMÆLI
Þann 3. október síðastliðinn átti hið eldra kvenfélag Fyrsta
lúterska safnaðar sextíu ára starfsafmæli; hefir félagið innt
af mi'kið og fagurt ‘starf.
Hér birtist mynd þeirra kvenna, er núverandi framkvæmd-
arnefnd skipa:
Fremri röð: Mrs. Finnur Jöhnson; Mrs. B. B. Jónsson; Mrs.
Magnús Pálsson.
Bakröð: Mrs. Albert Wathne; Mrs. F. Stephenson; Mrs. B. J.
Brandson; Mrs. O. Stepihensen; Mrs. W. M. Dalman.
BÚNAÐARTEKJUR
Að því er Ottawa fregnir
herma, nema hreinar tekjur af
landbúnaði Canada nú í ár, lið-
lega biljón dala; þetta er n'kkru
lægra en í fyrra, en nálega þris-
var sinnum hærra en landbúnað-
ar tekjurmar 1938.
Árið 1941 greiddu einungis 7373
af 500,000 bændum í þessu landi
tekjuskatt, en nú er tala bænda,
er slíkan skatt greiða. margfalt
hærri.
♦
Þurð á hveiti til
brauðgerðar
Sir John Boyd Orr, formaður
birgðamálaráðs sameinuðu þjóð-
anna, hefir í nýútkominni skýrslu
sýmt fram á, að þegar fram á
næsta ár komi, muni þurð á
hveiti til brauðgerðar, nema
freklega átta miljónum smálesta,
og sé þó með þessu um lágmarks-
neyzlu að ræða. Sir Jöhn lagði
jafnframt rí'ka áherzlu á það,
hve afar áríðandi það væri, að
leggja að sama skapi margaukna
áherzlu á framleiðslu annara
fæðutegunda til þess að forða
miljónum manna, kvenna og
barna frá því að verða hungur-
morða.
INNFLUTNINGUR FÓLKS
Á fyrra helmingi yfirstand-
andi árs, komu hingað til lands
33,914 nýir innflytjendur; megin
þorri þessara innflytjenda voru
konur og börn canadiskra her-
manna, og er langmestur hluti
þeirra frá brezku eyjunum.
Nú hafir verkamiálaráðherra
sambandsstjórnarinar kunngert
að 17,000 Pólverjum hafi verið
veitt leyfi til landsvistar, sem
þegar eru ráðnir til vinnumensku
á bændabýlum.
♦
Dæmdur til dauða
Lawrence Deacon, fyrrum her-
maður, sá, er sakaður var um
að hafa myrt íslenzka bílstjór-
ann Jóhann Jöhnson, hefir verið
fundinn sekur og dæmdur til
lífláts; verjendur Deacons, þeir
Mr. McMurray og Mr. Waldh,
hafa lýst yfir, að líflátsdómnum
verði bráðlega áfrýjað.
Séra Marino Kristinsson
prestur að að Valþjófs-
stað í Fljótsdal, flytur að
forfallalausu prédikunina
við guðsþjónustuna í
Fyrstu lútersku kirkju á
sunnudagskveldið þann
17. nóv., kl. 7. Séra
Marino er meðlimur
Karlakórs Reykjavíkur.
í framboði til bæjar-
stjórnar
Mr. Paul Bardal
Vegna ítrekaðra áskorana verð-
ur Mr. Bardal í kjöri til bæjar-
stjórnar í Winnipeg í 2. kjördeild,
við kosningarnar, sem fram fara
þann 22. yfirstandandi mánaðar.
Mr. Bardal hefir áður setið
lengi í bæjarstjórn, og gat sér
hinn ágætasta orðstýr sakir
drengskapar og réttsýni; bæjar-
stjórnin þarf vissulega á slík-
um mönnum að halda sem Mr.
Bardal er; vonandi láta Islend-
ingar í áminstri kjördeild einn
hlut ékki eftir liggja, varðandi
það, að tryggja honum kosningu.
♦
Landsbókasafnið fær
málverk að gjöf
Dr. Helgi P. Briem, ræðismað-
ur Islendinga í New York, hefir
nýlega afhent Landsbókasafninu
málverk af d r. Halldóri
Hermannssyni, prófessor við Cor-
nell University í.Ithaca, sem gjöf
til safnsins frá nokkurum ís-
lenzkum vinum hans.
I bréfi, sem dr. Helgi P. Briem
skriifar fyrir hönd gefendanna,
segir svo: “Málverlkið hefir gert
Halldór Pétursson, listmálari, og
vonum við, að það verði þeim,
er safnið nota, nokkur ánœgja að
hafa fyrir augum mynd af þeim
manni, sem hefir unnið íslenzkri
bókfræði meira verk og fullkom-
nara en nokkur annar maður.
Bókfræðistarf dr. Halldórs er
öllum kunnugt, sem bókum unna
og þeim fróðleik, sem sóttur er
í bækur. Þeim er einnig kunn-
ugt, hve mikið verk og gott ligg-
ur eftir hann í sagnfræði, og hef-,
ir hann einnig þar reist sér
traustan minnisvarða. — Þó al-
menningur hafi aðgang að bók-
um hans og geti ef til vill fengið
þannig nokkurt yfirlit yfir hans
mi'kla lífsstarf, er hitt ekki minna
um vert, sem enginn getur metið
til fullls. 1 fjörutíu ár hefir hann
starfað sem kennari í Banda-
ríkjunum. Á því tímabili munu
allir fræðimenn um íslenzk efni
þar í landi hafa sótt til hans
fræðslu, holl ráð og góðar leið-
beiningar. Hafa þeir ekki síður
en við íslendingarnir lært að
meta hann því meira sem þeir
hafa 'kynnzt honum betur. Mun
það og allra mál, að hann muni
einhver bezti sonur íslenzku
þjóðarinnar og glæsilegur full-
trúi menningar hennar. Hann
er drengur góður, hirðmannleg-
ur í framkomu, hjálpsamur og
vinfastur, skemmtilegur í tali og
fróður á öllum sviðum. Slíkan
mann er rétt að virða og gott að
muna.”
Landsbókavörður biður blaðið
að flytja gefendum beztu þakkir
fyrir þessa kærkomnu gjöf.
> Vísir, 3. okt.
Veitið athygli —
Hin árlega haust-Bazaar kven-
félags Fyrsta lúterska safnaðar
verður haldin í samkomusal
kirkjunnar, miðvikudaginn 13.
nóvember, 1946.
Söluborð með heimatilbúnum
munum verða undii umsjón
forstöðukona deildanna: Mrs.
B. J. Brandson, Mrs. F. Dalman,
Mrs. J. K. Johnson, Mrs. H. Thor-
olfson og Mrs. Gunnl. Jóhann-
son.
Heimatilbúinn matur, svo sem
blóðmör, lifrapylsa og annað góð-
gæti, er undir umsjón Mrs. S. O.
Bjerring, en kaffisalan undir um-
sjón Mrs. S. Backman.
Salan hefst kl. 2.30 og heldur
áfram allan seinni hluta dagsins
og að kvöldinu.
Komið og heilsið upp á kunn-
ingja og vin-i á “Bazaar” kven-
félagsins. Allir velfeomnir!
♦
VILL VIÐHAFA
FESTU OG GÆTNI
Hon. Vincent-Massey, fyrrum
sendiherra Canadastjórnar í
London, flutti nýverið ræðu í
Canadian Club hér í borginni,
þar sem hann hvatti hlustendur
sína til þess að viðhafa festu og
gætni varðandi rússnesku mál-
in; menn yrðu að athuga vand-
lega hvert rússnesk stjórnar-
völd stefndu, áður en kveðinn
væri upp harður dómur yfir
þeim. Mr. Massey sagði að
rússnieskt hugarfar væri svo
rammlega vággirt, að örðugra
væri að skyggnast þar inn en
komast inn í Rússland sjálft, þó
að því væri ekki auðhlaupið.
♦
TVEIR MERKISMENN
LÁTNIR
Samlkvæmt nýjum fregnum,
sem Lögbergi hafa borizt, eru
fyrir skömmu látnir í Reykjavík
tveir þjóðkunnir menn, þeir Guð-
mundur Hanness fyrrum pró-
fessor í læknisfræði við hiáskóla
Islands, og Jóhannes Nordal,
fyrrum íslhússtjóri.
Guðmundur var 81 árs að aldri,
einn hinn fjölgáfaðasti Islend-
ingur sinnar samtíðar, er mjög
kom við sjálfstæðisbaráttu ís-
lenzku þjóðarinnar á hinum
fyrsta áratug þessarar aldar.
Jóhannes Nordal var 96V2 árs,
er dauða hans bar að; hann
dvaldi nokkur ár vestan hafs,
en hvarf brátt heim og stofnaði
í Reykjavík og starfrækti um
langt skeið, fyrsta íshúsið á Is-
landi; báðir voru þessir mætu
m'enn ættaðir úr Húnaþingi. Jó-
hannes lætur eftir sig einn son,
Sigurð prófessor Nordal, og bróð-
ur, Sigvalda Nordal, sem búið
hefir um langt skeið í Selkirk.
-t-
Karla Klúbbur Fyrstu
Lútersku Kirkju.
Eins og margur annar félags-
sikapur lá Kaiila Klúbburinn ís-
lenzki í nokkurskonar dvala á
stríðsárunum. Fjöldinn allur af
yngri íslendingum í Winnipeg
var bundinn við stríðsathafnirn-
ar. Sumir í Kanada, en aðrir
á Vígvöllum veraldarinnar, en
nú eru flestir leystir úr her-
þjónustu og komnir heim til sín
aftur. Þeir sem væntanlegir
eru aftur úr hinum mikla hild-
arleik, og nú er líka Karla-
klúbburinn risinn upp að nýju,
og hóf starf sitt með opinberri
sambomu sem hann héit , Fyrstu
lútersku kirkjunni á þriðjudags-
kveldið í síðustu viku.
Til samkomu þeirrar var vel
vandað. Islendingum þar boðið
uppá fyrstaflobks músik. Tíma-
bært og fræðandi erindi og svo
kaffi og kleinur í tilbót. Þeir
sem þátt tóku í skemtiskránni
voru, hinn góðkunni Kerr Wil-
son (baritón) sem ávalt gjörir
verkefnum sínum góð skil, því
hann er einn þeirra .sem söng-
gyðjan hefir fóstrað við hjarta
sér. Kona hans, frú Thelma
Willson spilaði undir söng hans
prýðisvel.
Ræðumaður á samkomunni var
Charles A. Barbour og umtals-
efni hans var “Recreation”
(Þnoski), sem nú er svo mjög
á dagskrá, ekbi aðeins í þessari
heimsálfu, heldur líba um heim
allan, og sem hann veitir for-
stöðu fyrir stjórn Winnipeg-
borgar. Herra Páll Bárdal bynti
ræðumanninn og var hinn beztí
rómur gjörður að máli beggja.
Þóra Ásgeirsson, sem hvað
eftir annað hefir unnið sér og
íslendingum sóma með tónlist-
ar hæfileibum sínum við söng-
nám sitt, léb mörg lög á píanó,
því hún var bölluð fram hvað
eftir annað, svo mibil áhrif hafði
ristræni hennar á áheyrendurna.
Tvær ungar stúlkur, Donna
Jdhnson og Corinnie Day. sungu
tvísöng sem góður rómur var
gjörður að. Einnig söng yngri
söngflokkur Fyrstu lútersku
kirkjunnar prýðisvel, undir
stjórn H. L. Luptons organista.
Stjórn samlkomunnar hafði
hinn nýji forseti klúbbsins, Har-
aldur S. Sigurðsson á hendi og
fórst það vel. Hann gekk hreint
og smekklega að verki. Vcir ekki
með neina óþarfa mælgi, eins
og sumuim samlkomustjórum
hsettir oft við.
Samikoma þessi verðskuldaði
betri aðsókn en raun varð á, og
er það skaði, ekki aðeins fyrir
þá er fyrir málum þeim stóðu,
og standa, heldur líka og aðal-
lega fyrir þá sem af skeytingar-
leysi lláta slíka menningarstarf-
semi afskiptalausa. Það má
drepa alla menningarviðleitni á
meðal vor með köldu kæruleysi;
það má líka efla hana með áhuga,
og auðga hana með einlægni.
Munið eftir næstu samlkomu
Karlaklúbbsins og styrkið starf
hans, með nærveru yðar á fund-
um og sambomum hans.
J. J. B.
Háskóli N. Dakota eignast
íslenzka merkisbók
Nýlega sendi Gísli Sveinsson
alþingismaður og fyrrv. forseti
Alþingis, ríkisiháskólanum 1
Norður-Dakota (University of
North Dakota) að gjöf skraut-
legt eintak af merkisritinu “Lýð-
veldishátíðin 1944,” um hendur
dr. Richards Beck, prófessors há-
skólans í Norðurlandamálum og
bókmenntum og vararæðismanns
Islands í Norður-Dakota.
I sambandi við hlátiíðlega upp-
sögn sumarskóla háskólans, er
fram fór hinn 8. ágúst síðastlið-
inn, afheniti dr. Beck forseta
skólans, dr. John C. West, gjöf
þessa formllega, að viðstöddum
bókaverði héskólans, frk. Della
Mathys, og herra Merle Kidder
skólastjóra, fulltrúa menntamála
ráðs æðri skóla ríkisins.
I afihendingarræðu sinni lýsti
dr. Beck sögulegu gildi bókar-
innar og merkum og margþætt-
um stjórnmálaferli gefandans,
og gat þess sérstaklega, að hann
hefði verið forseti Alþingis, þá
er lýðveldið var endurreist og
stjórnað hinum söguríka þing-
fundi að Lögbergi, er lýst var
lýðveldistökunni. Um gjöfina
fórust dr. Beck að öðru leyti
þannig orð:
“Með þessari verðmætu gjöf
vill herra Gísli Sveinsson al-
þingismaður votta ríkis'háskól-
anum í Norður-Dakota virðingu
sína, minnugur þess, hversu
margir stúdentar af íslenzkum
stofni hafa útsikrifazt þaðan, og
annarra menningartengsla skól-
ans við ísland, svo sem þess, að
einn af kennurum hans bar gæfu
til að vera fulltrúi Vestur-Islend-
inga á lýðveldishátóðinni. • Gjöf-
in lýsir einnig góðhug gefanda
til Bandaríkjaþjóðarinnar, en
ríkisstjóm hennar varð fyrst til
þess að viðurkenna formlega hið
enndurreista íslenzka lýðveldi.”
Dr. West háskólaforseti þakk-
aði hina ágætu gjöf, og vinarhug
þcfrm, sem lægi að baki henni,
fögrum orðum, lýsti aðdáun sinni
á .menningu hinnar íslenzku
þjóðar og árnaði henni og hinu
íslenzka lýðveldi allrar blessun-
ar. Vísir, 3. okt.
REPUBLICANAR VINNA
STÓRSIGUR
Við bosningar til þjóðþingsins
í Washington, sem fram fóru á
þriðjudaginn, vann Republicana
flokkurinn sigur mikinn.