Lögberg - 26.02.1947, Síða 5

5
LÖGBEHG, FIMTUDAGINN 26. FEBRÚAR. 1947

/ili U64M/1L
rVENNA
Ritstjóri:
Handiðnar- og listasýning
Canada bygðist af fólki af mis-
Wunandi þjóðernum; fólki frá
Frakklandi, Bretlandseyjum,
Skandinaviu, Þýzkalandi, ítaldu
°g fleiri 'löndum. Sennilega mun
^aegt að finna bér fólk frá hverju
einasta landi í Evrópu og Asíu-
•öndunum. Flest það fólk, er
hingað fluttist, var fátækt að
öfnum, en það flutti með sér dýr-
íu^tan menningararf, er það
lagði fram sem tillag til sköpunar
öins unga þjóðfélags. Þeir, er
euga rækt lögðu við menningar-
arf sinn og glötuðu honum, af-
uaönnuðust, og drógu þannig úr
uienningarstígi þjóðarinnar í stað
þess að hækka það.
Það hefir oft verið vikið að
því' í þessu blaði og í þessum
dálkum, að það sé nauðsynlegt
°g þroskaskilyrði fyrir afkom-
endur Islendinga að leggja rækt
við sinn íslenzika arf: tunguna,
bókmentirnar og söguna og
^yna að veita öðrum þjóðar-
broturn landsins aðgang að þess-
um and'legu verðmætum; að á
þann hátt muni þeir ekki ein-
ungis stækka sjálfir, heldur og
^eggja stærri sikerf til þess þjóð-
félags, er þeir eru hluti af. Þjóð-
raeknisþingið, er nú stendur yfir,
°g mörg önnur þjóðræknisstarf-
semi, gefur til 'kynna að fjöldi
Islendinga skilji þessa nauðsyn
engu síður en fólk af öðrum þjóð-
arbrotum, er hefir samskonar
starfsemi um hönd.
Þessi þjóðræknis og þjóðar-
sköpunar starfsemi er margþætt.
Hin ýmsu þjóðartorot fluttu hing-
að með sér margskonar kunnáttu
a sviði toandiðnar og lista. Þessi
kúnnátta má ekki glatast; hún
verður 'líka að útbreiðast meðal
canadisku þjóðarinnar, henni til
uppbyggingar og blessunar..
Félög hafa verið stofnuð víðs-
vegar um landið til þess að vinna
að þessu takmarki; einkanlega
eru það íkonur er hafa látið sig
þessa hlið málsins skifta. Þær
hafa stofnað félag er 'heitir Cana-
dian Handicraft Guild. Manitoba
deild þessa félags hélt tveggja
vikna sýningu á Winnipeg Audi-
torium nýlega. Þar voru sýnis-
horn handiðnaðar frá Evrópu-
löndunum, ásamt sýnishornum
af handiðnaði og listrænum mun-
um, gerðum 'hér í landi með
sömu aðferðum.
Þarna var ánægjulegt að koma.
Á veggnum héngu margskonar
ábreiður, gluggatjöld, sessutoorð
°g dúkar; ofnir, útsaumaðir,
heklaðir, o. s. frv. I glerskápum
voru til sýnis útskornir munir úr
tré; munir úr si'lfri, eir, steini,
beini og öðrum efnum. Eftir
endilöngum salnum öðrumegin
voru borð, og við þau sat eða
stóð fólk, er var önnum kafið við
ýmis'konar handiðn og listaverk.
Það sýndi gestunum þessi hand-
verk og útsikýrði vinnuaðferð-
irnar. Ahugi skein út úr hverju
andliti, því flestir hafa ánægju
af að skapa eitthvað fagurt með
huga eða höndum.
Þarna var kona að sýna ítalska
knipplingagerð, önnur tyrneska
blúndugerð. Tvær konur voru að
vefa á stóra vefstóla og hékk stórt
skozkt “plaid” efni hjá annari.
Hin þriðja óf á litHu spjaldi. Tveir
karlmenn sýndu tréskurðar að-
ferðir. Þá voru þarna konur, er
niótuðu ker, 'könnur og sfcálar úr
leir; 'bjuggu til hanska, töskur og
hulstur úr leðri, hömruðu nælur,
eyrnahringi og aðra muni úr eir.
Kona ’klædd marglitum Úkraniu
búningi, sýndi kross-saum.
Ekki eru íslenzku konurnar
eftirbátar annara á þessu sviði.
Mrs. Sofia Wathne hefir löngum
látið sér ant um að islenzkur
INGIBJÖRG JÓNSSON
hei-milisiðnaður og list væri met-
in hér að verðieikum, og hefir
beitt sér fyrir því að sýnishorn
væri til staðar, þegar um svona
sýningar er að ræða í borginni.
Eins var í þetta skifti. Hér gat
að líta ýmsa muni frá íslandi:
asik og kistil fagurlega útskorna;
silfur-belti og ennisspöng gull-
litaða; silfursifceiðar; spæni
skorna úr beini; glitofið söðul-
klæði og útsaumaðan veggdúk
og margt fleira.
Þarna var líka mikið af ofnum
munum og hannyrðum gerðum
af ísdenzkum konum hér í borg-
inni. Sem kunnugt er, hefir
starfað hér -íslenzkt heimilis-
iðnaðarfélag síðan 1930, sem
hefir það markmið að útbreiða
þekkingu á íslenzkum heimilis-
iðnaði. Voru þarna sýnislhorn af
handavinnu margra félags-
kvenna: Mrs. F. Johnson, Mrs.
Ovida Sveinson, Mrs. Sofia
Wathne, Mrs. Solveig Nielsen,
Mrs. P. J. Sivertson, Mrs. F.
Hannesson, Mrs. W. J. McGougan
o. fl. ÖIl voru þessi sýnishorn
vönduð, fagurlega gerð og kon-
unum til sóma.
íslenzkar konur voru einnig til
staða-r tll þess að útskýra fyrir
gestum útsaums og vefnaðar að-
ferðir. Þennan dag var Mrs. Sol-
veig Nielsen að sýna harðangurs
útsum. Mrs. Sivertson, Mrs. S.
Oliver og Mrs. Wathne höfðu
einnig gefið daga við að sýna út-
saums- og vefnaðaraðferðir. Mrs.
Kristín Johnson, sem lesendum
Lögbergs er k-unn fyrir hin list-
rænu snjólí'kön sín, var önnum
kafin við eitt borðið, að móta
úr leir; hún hafði verið þarna
alla dagana og var búin að móta
mörg líkön; brjóstlíkön af Abra-
ham Linooln og Churchill, lítið
líkan af gamálli konu með skýlu,
hundshöfuð, lítinn héra o. fl. Var
gestunum oft rei'kað að hennar
borði.
REGLUHEIMILI
Eftir Kristínu í Watertown
Nú kom það á daginn að hinn
mánaðarlegi kostnaður við heim-
ilið var töluvert minni en áður.
Hvernig stóð á þessu? Við höfð-
um þó ekkert d-regið við ok'kur
þessar vikur. Það stóð svoleið-
is á því að óreglu og óhirðu fylg-
ir eyðs-la og eyðilegging án þess
að maður viti hvað verður af
efnunum.
Við fórum nú að kaupa nýja
-hluti í húsið og eftir þetta fanst
mér allir sýna mér svo mikla
velvild og virðingu. Grannkon-
ur mínar, se-m áður eru nefnd-
ar, -komu inn til mín og hjálp-
uðu mér marga stund við að
sa-urna og laga föt.
Mörg ár er-u nú liðin síðan
þetta var. Börn mí-n eru vaxin
upp með guðshjálp, og eru öll
hamingjusöm, sæmilega mentuð
og í góðum stöðu-m.
Eg skrifa sögu mína til að
hjálpa einhverri systur, se-m
vaninn hefir blindað, og gjö-ri
yfirsjón mína opinbera til að
sýn-a hvernig móðurástin getur
verið driffjöður og stjarna, sem
leiðbeinir manni gegnum villu-r
og erfiði lífsins. Og er svo þakk-
lát að augu mín voru opnuð í
tíma fyrir þessu mikilvæga at-
riði: Það er að brjóta guðs lög
og heilbrigðrar skynse-mi, að
hafa reglulaust heimili. Mé-r
finst að skynsamar og kænleiks-
ríkar konur ætt-u að skrifa um
þetta efni og útmála og útbreiða
hugmy-nd reglu'hei-milis, því ó-
regluheimili er eins og ef bænda-
lýðurinn trassaði jarðyrkjuna á
miðj-u sumri og uppskeruna i
Ólafur Ölafs&on
frá Fljótsdal
í Rangárvallasýslu
Hann var fæddur í Nikulásar-
hús-um í Fljótshlíð 25. marz, 1875,
sonur Ólafs Jasonsonar og Helgu
Jónsdóttur, er mér ókunnugt um
ætt hans. Á bamsaldri fór hann
að Fljótsdal og þar ólst hann
upp, og fór þaðan ekki fyr en
hann var fullþroska maður.
Árið 1900 kvæntist hann Arn-
-dísi Jónsdóttur bónda að Akurey
i Vestur-Landeyjum. Þau flutt-
ust til Vestmannaeyja það sama
ár, og dvöldu þar til ársins 1905
að þau fluttu þaðan ti'l Canada,
settust að í Piney, Manitoba, nam
'hann þar land og bjó 'þar til árs-
ins 1921, en þá fluttu þau til Sel-
kihk-bæjar, og tojuggu þar síðan.
U-m hríð stundaði hann þar al-
genga vinnu, en fór svo að vinna
á M-anitoba Rol-ling Mills og
vann þar stöðugt þangað til vor-
ið 1945.
Ólafi og Arndísi konu hans
varð 8 barna auðið:
Andrés, er dó barn að aldri.
Alla, búsett í Winnipeg.
Lottie, Mrs Axel Vopnfjörð,
Winnipeg.
Sarah, Mrs. S. K. Westmore,
St. Jóhn, N.B.
Aðalheiður Ágústa, dó í
bernsku.
T horie, Selkirk, kvæntur
Agnes Bruce.
Albert, Selki-rk, kvæntur Jean
Hendry.
Sophy, Mrs. T. U. Wallace,
Winnipeg.
Barnabörnin eru 7 að tölu, elzt
þeirra er Dölores Randall, er ólst
upp með a-fa sínum og öm-mu, nú
við hjúkrunarnám í Winnipeg.
Ólafur andaðist þann 5. fetorúar
á Almenna sjúkrahúsinu í Win-
nipeg, en þar hafði hann dvalið
lengst af siðan í haust. Sjúkdóms
þess, er leiddi hann til dauða,
mun hann fyrst hafa tekið að
kenna fyrir 2 árum síðan. A síð-
astliðnu sumri starfaði hann þó,
þótt oft væri yieira af vilja en
mætti. Með Ólafi er til moldar
genginn mikill og dugandi sta-rfs-
maður, og má segja að langur
starfsdagur liggi honum að baki.
Jaf-nvel drengur að aldri tók hann
f-ui’Jlorðins manns störf af hendi
að leysa. Má með sanni segja að
alla æfi átti hann miklum og
sjaldgæfum athafnaþrótti yfir að
vetrar byrjun. Myndi það ekki
'hnekkja velgengni manna?
Börn, sem eru uppalin við ó-
reglu, erfa ekki einungis reglu-
leysið, heldur 'kemuir líka frarn
í þeim einhver löstur, sem verð-
ur þeim að gæ-furáni. Þetta er
það sorglegasta: að vita að synd-
ir foreldrann-a koma fram á bö-rn-
un-um.
“Þetta er sagan,” sagði Mrs.
Maron.
“Já, h-ún er góð,” sagði Mrs.
Adams, “mig hefir rétt langað
til að gráta eins og konu þessa;
svona gengur það þegar maður
hefir svo mikið að gjöra og hugs-
ar ekkert út í hvar bezt er að
byrja verkin. Þú sérð: þegar
maður hefir mairga í heimili, þá
er tilbúningur máltíðanna fyrst
í huga manns af því viss tírni
dagsins er fyrirsettur með þau
verk.”
“Þetta er nú satt,” sagði Mrs.
Maron, “en við konur ættum að
vera jafn reglusamar með öll
verk héimilisins. Eg þykist hafa
sæmilega reglusemi á heimilinu
en samt get eg lært af sögunni.
Aðalverikin gjöri eg á réttum
tíma, en eg ætti að hreinsa horn,
skúffur og skápa vikulega, og
brenna alt, sem er gagnslaust og
ónýtt, þá fyrst er húsihaldið í
góðu lagi. Og ætíð toyrja eg dag-
inn með toæn og lestri guðsorðs;
geng svo að verkinu með endur-
nærðum h-ugarstyrk. Þá er vinn-
an létt og auðveld; áhyggjur
hverfa þegar lyftin-g guðs anda
hressir hugann.”
“Eg ætla nú að gjöra þetta
líka,” sagði Mrs. Adams.
E N D I R.
ráða. Líkam'legt þrek hans og
fjör samfara eintoeitni viljans
reyndist honum farsæl' vöggu-
gjöf til daganna enda. Hann var
gæddur karlmannlegri skapgerð,
er hló að erviðleikum, en gekk
að verki hverju með léttri 1-und.
Hann fann snemma kraftinn í
sjálfum sér, en það styr-kti hann
í lífstoaráttunni, kom honum í
góðar þarfir er hann efndi til
heimilis á ættlandi sín-u, við lítil
efni en mikla sjálfstæðislöngun.
Sem landnemi í nýju landi, með
vaxandi heimilisábyrgð, kom
hugrekki hans og dagur til fram-
sóknar honum í góðar þarfir,
lagði hann sitt ítrasta fram til
að sjá sín-um borgið. I allri lifs-
baráttu var hann studdur af hug-
arstyrkri og ágætri konu, er bar
-byrðina með hon-um með hag-
kvæmum s-tyrk, er átti sinn stóra
þátt í lífssigri þeirra.
Hann var tökinn að þreytast,
þegar að hann flutti hingað til
bæjarins; sum börn þeirra þá
ungþroska, en önnur í bernsku.
Hér g-efck hann að verki óslitið í
25 ár, og enda lengur; um 20 ár
vann hann á Manitoba Rolling
Mills; síðastliðið sumar var hann
enn að verki, þótt með útfjar-
andi kröftum væri. Vinnan var
honum hvorttveggja í senn: leik-
ur og lífsnauðsyn. Til æfiloka
átti -hann útsýni og viðhorf yngri
manns, olli því hans létta lund,
viljastyrkur og lífsfjör samfara
áræði. Hann var trúr íslenzkum
félagsmálum, traustur stuðnings-
maður safnaða-r síns í allri merk-
ingu. Meðlim-ur þjóðræknisdeild-
arinnar “Brúin” -mun hann ó-
va'lt verið hafa, og var forseti
hennar síðastliðið ár, og studdi
mál hennar eftir megni. Avöxt
t-rúar sinnar sýndi hann í bróður-
legri hjálpfýsi þar sem hennar
var þörf; hann var rnað-ur bón-
góð-ur, og fús til að leysa úr ann-
ara vandræðum, væri slí-kt á
valdi hans. Hann var fljótur að
sjá -hvað við átti, ef um þörf var
að ræða. Drenglynd hreinskiQni,
sem stundum gat verið berorð,
einken-di framkomu hans; létt-
lyndi hans og fjör fcom manni
til að gleyma alvöru og áhyggj-
um dagsins, í sa-mtali við hann.
— Börn þei-rra hjónanna er-u
þróttmikið og dugandi fólk, rík
af 1-ífsþreki — og góðum hæfi-
-legleifeum gædd. Heimi-lið jafn-
an vel íslenzkt og gott þangað að
fcoma. Sameiginlega unnu Ól-
afssons hjónin mifcinn sigur í
lífsbar-áttunni; eimlSeitni viljans,
dugur til framsóknar, hagsýni og
ráðdeild áttu sinn þátt í því.—
Útförin, sem var mjög fjöl-
menn, fór f-ram frá heimilinu og
sóknarkirkjunni þann 10. febr.,
á heiðríkum og fögrum degi, er
látinn ástvinur og kær vinur var
kvaddur með kærleifca og bökk.
Meðfylgjandi Ijóðlínur eru
helgaðar minningu hans:
“Gakk þú glaður
á Guðs vegum,
þó að sækist seint,
og markið hæzta
á heimsenda
fyrst þú munir finna.—
Stríð fyrir a-lt, *
sem áttu kærast,
og legðu líf þitt við.
Þá er varla
þraut að lifa —
og ekki heldur hel.”
S. Ólafsson.
GAMAN 0G
ALVARA
— Þér haldið því sem sagt
fram, að þér ha-fið efcki skotið
hreindýrið, sem fannst hjá yður
við húsrannsóknina?
— Herra dómari, eg er reiðu
búinn til þess að sverja, að eg
held að eg hafi ekki skotið 'hrein-
dýrið.
— Þetta er ekki hóg. Þér verð-
ið að hafa það ákveðið.
— Eg sver það, að eg held á-
kveðið að eg hafi ekki skotið
hreindýrið, sagði maðurinn.
— Þetta verður alta-f verra og
verra, sagði dómarinn. Þér verð-
ið að sverja, að annaðhvort haf-
ið þér drepið dýrið, eða að þér
hafið ekki drepið þ-að.
— Já, það skal eg sverja.
Bóndábær n-okkur, sem stóð
hjá veginum milli Halle og Kör-
en í Þýsfcalandi, var nýlega rif-
inn og fluttur marga km. frá
þeim stað, sem hann stóð á. A-
stæðan var sú, að undir bænum
fannst 15 m. Þykt kolalag.
Fyri-r jólin átti sér stað nokkuð
sérstæð vöruski f taverSlu milli
bæjarins Westerwald í West-
falen og sveitarinnar við Neðri
Rín. Westerwald-búar fengu 200
svín í skiftum fyrir 10,000 jóla-
tré.
-♦•
Fyrir nokkru tókst sænska
læknin-um dr. Poul Bérre að fá
mann, sem venjulega reykti 50
sígarettur á degi hverjum, til
þess að hætta reykingum alveg.
Þótti það vel af sér vikið.
Þegar verið var að leggja nýja
götu í bænu-m Bohuslan í Sví-
þjóð í sumar varð að flytja hús
eitt til um 50 m. A meðan flut-
ningurinn fór fram snæddi fjöÞ
skyldan hádegisverð í húsinu i
besta næði. Logandi var í elda-
vélinni og efcki einu sinni -blóm-
stur-pottur fæðist úr stað.
For
Fast Service
on
DRY CLEANING
DYEING - REPAIRING
use
Carry and Save Store
In Your Locality
or
Phone 37 261
Perth’s
888 SARGENT AVE.
Birkdale, Etonia, Benown
Eftirsóknarverð þrenning
Fullorðnir menn og ungir, eru ekki í neinum vanda að velja
úr vorum nýtízku birgðum loðflókahatta.
EATON'S BIRKDALE
ófóðraðir
fóðraðiir o-g
með nýtíáku
snið-i og börð
um, hver.
$7-00
EATONIA
fóðraðir og
ófóðraðir,
afar vandað-
ir, hver....
$5-00
EATON'S RENOWN—
ófóðraðir
með falleg-
u-m börðum,
hver ....
$|25
Men's Hai Seciion, The Hargrave Shops for men, Main Floor.
<*T. EATON C?,
LIMITED
RAF0RKUVER
WINNIPEGBORGAR
lýkur arðsömu árstarfi
Síðastliðið ár var arðmesta árið
í sögu raforkuversins. I fyrsta sinni
í starfssögu þessa raforkuvers, sem
er eign íbúa Winnipegborgar, nam
árshagnaður þess meir en $1,000,000.
Af þeirri upphæð hafa $267,850
verið afhentir fjármálanefnd Winni-
peg-borgar til að létta skattaálögur
borgarbúa. Það gjörir upphæðina, sem
raforkuverið hefir afhent bæjarráð-
inu af tekjuafgangi sínum til þeirra
þarfa á síðastliðnum níu árum, $2,-
700.000.
Það er mála sannast, að orkuverið er
ein af ágætustu eignum Winnipeg-
borg.
CITY HYDRO
. 7 , ' f
Yðar eigið orkuver . . . notið það