Lögberg - 17.04.1947, Blaðsíða 1
PHONE 21 374
i
S A Complete
f’leaning
I’ istitution
60- ÁRGANGUR
PHONE 21 374
A Complete
Cleaning
Institution
NÚMER 16
pRÁ FJÓRVELDA-
F.UNDINUM
í»að væri synd að segja, að alt
gangi ejns Qg j SQgu á fjórvelda-
^ndinum í Moskvu, því enn sem
°mi8 er, verður ekki annað með
Sanni sagt, en þar sé hver hend-
ln uppi á móti annari. Bretar
Bandaríkjamenn eru því
. yRtir, að Saarhéruðin verði
lnnlimuð í Frakklami, en Rúss-
ar eru því algerlega mótfallnir;
málaleitanir um friðarsamninga
Vlð ^ýzkaland þokast ekki áfram
Um fet, og er hið sama að segja
Um skaðabótakröfur Rússa á
endur Þjóðverjum, sem áminst-
lr tveir aðilar telja með öllu óað-
§engilegar.
VINNUR SÉR MIKLA
SÆMD
Pairick Gordon Ólafsson
HV|RFILBYLUR veldur
PEISILEGU MANN-
OG EIGNATJÓNI
t fyrri viku geisaði afskapleg-
nr hvirfilbylur yfir Texas og
Klahoma-ríkin í Bandaríkjun-
Um, er gerði það að verkum, að
yfir hundað og fimtíu manns
tyndu lífi, þúsundir limlestust
°S enn aðrar þúsundir urðu hús-
vUtar, auk þess sem eignatjón
nemur mörgum miljónum doll-
ara; var þetta eitt hið mesta fár-
Vlðri, sem sögur fara af í á-
mUistum svæðum Bandaríkj-
anna.
EKKI a eitt sáttir
Ekki alls fyrir löngu birti dag-
aðið Winnipeg Free Press þá
regn frá Ottawa, að naumast
myndi alt með feldu um þessar
mnndir í herbúðum íhaldsflokks-
*ns. varðandi forustu Mr. Brack-
ensi þá var og jafnframt látið í
veðri vaka, að flokkurinn vildi
yúr hvern mun losast við J. M.
aedonnell, sem formann íhalds-
samtakanna í landinu, en þeirri
Stuðu hefir hann gegnt í síðast-
1 m tvö ár, jafnframt þing-
mensku fyrir Muskoka-kjördæm-
, 1 Dntario; er honum borið það
a Urýn, að hann hafi unnið slæ-
e§a að útbreiðslumálum flokks-
lns- og þess vegna hjakki alt í
Sarna farinu; telja ýmsir þetta
°rboða þess, að flokkurinn vilji
lafnframt losna við Mr. Bracken
leiðtoga og fá John J. Diefen-
aker frá Saskatchewan í stað-
mn; er Mr. Bracken einkum
nndið það til foráttu, að hann
ae§i nálega alt af já og amen við
lnum og þessum jafnaðar-
mensku nýmælum Mr. Kings;
mikilsmegandi íhaldsmaður í
oronto, lét þess r.ýlega getið
1 > að nema því aðeins, að breytt
Verði hið bráðasta til um forustu,
§efi auðveldlega svo farið, að
lnn fornfrægi íhaldsflokkur
Verði þriðji eða jafnvel fjórði
°kkurinn í röð að neðan varð-
andi bingstyrk sinn, að afstöðn-
Um næstu sambandskosningum.
. Á nýlega afstöðnu flokksþingi
1 aidsmanna, sem háð var í Ot-4
aVva’ varð það nú samt ofan á,
I Mr. Macdonnell var endurkos-
forseti íhaldssamtakanna
Bynr næsta starfsár, og Mr.
racken fyrst um sinn látinn í
að t’ en ^lt6 er 3afnframt víst,
e °rkólfar íhaldsins eru síður
n svo á eitt sáttir um viðhorf og
arfsaðferðir flokksins.
Hinn ungi mentamaður, sem
hér um getur og myndin er af,
er Patrick Gordon Ólafsson, son-
ur Jóns Ólafssonar stáliðnaðar-
verkfræðings hér í borg og frú-
ar hans Margrétar Summers-
Gordon Ólafsson; er Jón ættaður
frá Vestra Geldingaholti í Gnúp-
verjahreppi í Árnessýslu, en frú
hans fædd, uppalin og mentuð á
Skotlandi.
Patrick Gordon er fæddur í
Winnipeg 21. ágúst 1920; hann
hlaut alþýðuskólamentun sína í
þessari borg, en lagði jafnframt
1 allmög ár stund á málmvinslu-
fræði hjá föður sínum; hann
gekk á lærðan skóla í Aberdeen
á Skotlandi, en lauk burtfarar-
prófi með ágætum vitnisburði
við United College í Winnipeg.
Eftir tveggja ára nám við McGill
háskólann, lauk þessi ungi mað-
ur þar Bachelor of Science prófi
með ágætiseinkunn, og nú hefir
honum fallið sú sæmd í skaut, að
vísindafélagið National Research
Council 'hefir veitt honum $450.00
námsstyrk frá 1. október, 1947
að telja, ásamt ókeypis ferða-
kostnaði til áminsts háskóla; er
þessi viðurkenning foreldrum
Fatricks mikið ánægjuefni, og
fjölda annara vina.
-f -f
SALA ORUSTU-
FLUGVÉLA
Birgðamálaráðuneytið brezka
hefir lýst yfir því, að stjómin
hafi nýverið selt Tyrkjum 500
orustuflugvélar af nýjustu og
fullkomnustu gerð; talið er víst,
að Tyrkir greiði andvirði flug-
vélanna fneð lánsfé frá Banda-
ríkjastjórn.
Flugvélakostur Tyrkja er
sagður að vera næsta takmark-
aður og úr sér genginn.
-f -♦• -♦•
Deilir þunglega á Truman
forseta
Henry Wallace fyrrum vara-
forseti Bandaríkjanna, er á fyrir-
lestraferð um brezku eyjarnar
um þessar mundir; hefir hann í
ræðum sínum deilt þunglega á
Truman forseta og þjóð sína fyr-
ir afstöðuna gagnvart Rússlandi
og hinn fyrirhugaða fjárhags- og
hernaðarlega stuðning við Tyrk-
land og Grikkland, telur hann að
með þessu sé í raun og veru
stofnað til samsæris gegn Soviet-
ríkjunum, er leitt geti til hins
ægilegasta stríðs fyr en menn
alment gruni. Flokksbræður
hins fyrverandi vara-forseta em
öskureiðir yfir ræðum hans, og
telja það auðsætt, að hann sé
auðsveipt verkfæri í höndum
rússneskra kommúnista, og vilja
helzt að hann verði rekinn með
harðri hendi úr Demokrata-
flokknum.
FJÖLSÓTT OG ÁNÆGJU-
LEG SAMKOMA
Síðastliðið laugardagskvöld fór
fram í Sambandskirkjunni árs-
lokasamkoma Laugardagsskól-
ans, fjölsótt og að öllu hin á-
nægjulegasta; stjórn samkom-
unnar hafði með höndum for-
stöðukona skólans, frú Ingibjörg
Jónsson, og mælti fram nokkur
inngangsorð varðandi starfsemi
og viðhorf skólans.
Börnin skemtu með sjónleikj-
um. framsögn og söng; stjórnaði
söngnum ungfrú Vilborg Eyjólfs-
son með aðstoð Mrs. S. B. Stef-
ánsson, er var við hljóðfærið;
fór söngurinn yfir höfuð hið
bezta fram; hið sama mátti í
raun og veru um önnur atriði
skemtiskrárinnar segja; það var
regluleg unun að hlusta á hve
börnin báru íslenzkuna greini-
lega fram, og horfa á hve hátt-
prúð þau voru; fjögur börn, er í
allan vetur höfðu sótt skólann
stundvíslega, voru sæmd verð-
launum. Frú Kristín Johnson
hafði að mestu annast um leik-
búninga barnanna, er voru um
alt hinir prýðilegustu.
Ekki jók það lítið á ánægju
samkomugesta, að á samkomunni
var staddur og tók til máls,
Ófeigur J. Ófeigsson læknir úr
Reykjavík; lét hann í ljós fögn-
um sinn yfir starfsemi Laugar-
dagsskólans, og þakkaði kennur-
um og börnum ágæta og eftir-
minnilega skemtun; gaf hann
einum kennaranum, Jóni Butler,
sem er íslenzkur í móðurætt,
vandaða minjagjöf; þá flutti
Ófeigur læknir kveðjur til Vest-
ur-lslendinga frá biskupnum
yfir Islandi, herra Sigurgeir Sig-
urðssyni, og var þeim tekið með
miklum fögnuði; hann lét vel af
ihögum fólks heima, en var fá-
orður um Heklugosið, enda er
hann fór að heiman, lítt kunnugt
um afleiðingar þess að öðru leyti
en því, að líklegt þætti að all-
margar bújarðir á hættusvæðinu,
færu í eyði fyrst um sinn; þökk-
uðu samkomugestir lækninum
fögur ummæli hans með dynj-
andi lófaklappi.
Samkomunni lauk með stuttri
en kjarnyrtri ræðu, sem forseti
Þjóðræknisfélagsins, séra Valdi-
mar J. Eylands flutti.
-f -f -♦•
FLYTUR MEIRIHÁTTAR
RÆÐU
D. Richard Beck, prófessor í
Norðurlandamálum og bókment-
um við ríkisháskólann í Norður
Dakota, var gestur * Jamestown
College, í Jamestown, N. Dakota,
og aðalræðumaður á árlegri sam-
komu skólans til heiðurs þeim
stúdentum, sem fram úr skara í
námi (Honors Day Convocation),
þ. 28. marz. Ræða hans við það
Itækifæri fjallaði um “Liberal
Education and the Challenge of
Today.”
-f -f -f
ÁRNI FRÁ MÚLA
LÁTINN
Nýkomin Islandsblöð láta þess
getið, að nýlátinn sé í Reykja-
vík Árni Jónsson frá Múla, fyrr-
um þingmaður fyrir Norður-
Múlasýslu, mælskumaður mikill
og ritfær með ágætum; hann var
sonur þjóðskörungsins Jóns Jóns-
sonar alþingismanns frá Múla.
Árni lætue„ eftir sig ekkju, frú
Ragnheiði Jónasdóttur frá
Brennu í Reykjavík og uppkom-
in börn.
Hundrað íslenzkir skátar á
alþjóðaskátamót
í Frakklandi
Líkur eru fyrir því, að um 100
íslenzkir skátar fari í sumar á
alþjóðamót skáta (Jamboree),
sem haldið verður í Frakklandi
í sumar.
Að því er Björn Sveinbjarnar-
son hefir tjáð Vísi hefst Jam-
bore-mótið 9. ágúst í Moison í
Frakklandi og stendur til 22 ág.
Þetta er fyrsta Jamboree-mót frá
því fyrir stríð, eða 1937, en þá
var það haldið í Hollandi. Er
það venja að halda mót þessi
fjórða hvert ár, en vegna styrj-
aldarinnar féll það niður 1941.
Vegn þess að þetta er fyrsta
allsherjarskátamótið eftir styrj-
öldina, er það kallað “friðar-
jamboree” og hafa Frakkar gíf-
urlega mikinn undirbúning fyrir
Iþað. Þátttakendur eru væntan-
legir frá 52 þjóðum frá öllum
álfum heims og gert er ráð fyrir
að um 42 þúsund skátar taki þátt-
í því.
Moison, staðurinn, sem hefir
verið valinn fyrir mótið liggur
um 65 km. fyrir vestan París.
Þremur síðustu dögum mótsins
verður varið til ferðalaga, bæði
um París, Versailles og aðrar ná-
grannaborgir og héruð.
ísland hefir fengið leyfi hjá
Jamboree-nefndinni til þess að
senda 140 skáta, en hér heima
hefir verið ákveðið að takmarka
töluna við 100 skáta. Þetta er þó
miðað við að gjaldeyrisleyfi fá-
ist fyrir hópinn, en um það hafa
Skátar sótt til Viðskiftaráðs.
Íslenzkir skátar hafa undir-
búið þátttöku sína frá því fyrir
áramót. Hafa þeir ákveðið að
hafa með sér íslenzka sýningu,
þar sem sýndar verða ljósmyndir
af landi og þjóð og sennilega
munir, er gefa á einn eða annan
hátt íslenzkt þjóðlíf og athafna-
líf til kynna, og vel eru til þess
fallnir að kynna þjóð vcfra og
menningu hennar.
Þá niunu ' Skátar ennfremur
hafa með sér íslenzkar litkvik-
myndir og hafa þegar fengið lof-
orð fyrir 4 slíkum kvikmyndum
af íslenzku þjóðlífi, atvinnuhátt-
um og landslagi. Af þeim eru
tvær með ensku tali. Ennfremur
hafa þeir sérstaka kvikmynd með
sér, sem sýnir skátalíf á Islandi,
störf þeirra, ferðalög og skemt-
anir. Kvikmyndir þessar verða
sýndar á einu kvikmyndahús-
anna, sem er á mótsstaðrjum.
Ætti þetta að geta orðið hin
bezta og nýtasta landkynning, ef
vel er um hnútana búið, enda er
naumast annars að vænta af
skátum.
Gert er ráð fyrir að Skátarnir
fari héðan urn mánaðamótin júlí-
ágúst, en að Jamboree-mótinu
loknu verði heimförinni þrískift.
Fýjrsti flokkurinn, og sá sem
annríkast á, fer strax heim og e.
t. v. loftleiðis. Annar hópur dvel-
ur nokkurn tíma áfram í Frakk-
landi til þess að skoða sig um
og fer síðan yfir England og
heim, en þriðji hópurinn fer til
Norðurlanda og þaðan heim.
Skátar vænta sér mikils af för
þessari og væntanlega verður
hún þeim í senn lærdómsrík og
ánægjuleg.
—Vísir 15. marz.
Hvetur til samvinnu
Winston Churchill hefir lýst
yfir því, að óhjákvæmilegt sé, að
Bretar hlíti forustu Bandaríkja-
þjóðarinnar fyrst um sinn og
starfi í samvinnu við hana, með-
an brezka þjóðin sé að rétta við.
KÆRKOMINN GESTUR
Ófeigur J. Ófeigsson læknir
Hingað til borgar kom flug-
leiðis frá Reykjavík síðastliðið
föstudagskv., Ófeigur J. Ófeigá-
son ilæknir, sem Islendingum hér
um slóðir er að góðu kunnur af
fyrri heimsóknum og langvinnri
dvöl, er hann stundaði hér fram-
haldsnám í læknisfræði; nýtur
'hann almennings orðs fyrir
dugnað og samvizkusemi sem
sérfræðingur í lyflækningum
gegn innvortis sjúkdómum; nú er
Ófeigur læknir hingað kominn
að þessu sinni til frekara náms
með það fyrir augum, að taka
mikilvægt próf í læknavísind-
um við Manitobaháskólann nú í
vor, sem ekki þarf að efa að lán-
ist vel, þar sem jafn ágætur
námsmaður á í hlut.
Ófeigur læknir ráðgerir að
dvelja hér fram í lok næstkom-
andi júnímánaðar. Lögberg býð-
ur hann hjartanlega velkominn
til borgarinnar.
Ófeigur læknir er þjóðhollur
maður, og er um þessar mundir
framkvæmdarstjóri Þjóðræknis-
félags Islands. f
♦ -f -f
STJÓRNARKREPPAí
FRAKKLANDI
Það er nú í sjálfu sér engin ný
bóla þótt stjórnir Frakklands
eigi sér skamman aldur, og nú er
því spáð, að ráðuneyti það, er
Paul Ramadier veitir forustu, sé
í þann veginn að syngja sitt síð-
asta vers; stafar þetta ástand af
biturri togstpeitu milli jafnaðar-
manna annars vegar og kommún-
ista hins vegar; í því falli að
stjórnarskifti verði eigi umflúin,
þykir líklegt að Leon Blum verði
einu sinni enn falin myndun nýs
ráðuneytis.
♦ •♦••♦■
HEIMSDROTNUNAR-
STEFNA
Senator Tom Connally, Demo-
krat frá Texas, flutti þann 10
þ. m., ræðu í öldungadeild þjóð-
þingsins í Washington, er vakið
hefir geisiumtal og athygli vítt
um heim; veittist hann þar þung-
lega að heimsyfirdrotnunar-
stefnu Rússa sem hann taldi
nauðsynlegt, að gengið yrði hið
skjótasta milli bols og höfuðs á;
hann sagði að Bandaríkin ættu
að krefjast þess, að Rússar leystu
að fullu úr ánauð þau leppríki,
sem þeir hefðu sölsað undir sig
og blekkt með pólitískum áróðri;
nú væri það orðið svo ljóst, að
ekki yrði um vilst. að Rússar
‘hefðu sett sér það markmið, að
verða einvaldir í Evrópu og færa
sig síðar upp á skaftið með heims
drottnun fyrir augum; þeim væri
vitaskuld guðvelkomið, að búa
við það stjórnarfar heirna fyrir,
er þeir teldu heillavænlegast; á
hinn bóginn væri ásælni þeirra í
garð annara þjóða, háskaleg og
óréttlætanleg.
“Á sögueyjunni er altaf-
hlýtt”
Tíðindamaður blaðsins brá sér
um borð í Drottninguna, er hún
kom í gær, og átti þá tal við einn
skipsmanna um siglingar milli
landanna nú í vetur og þá erfið-
leika, sem við er að stríða vegna
ísalaga á siglingaleiðum.
“Er ekki erfitt. að sigla um
þessar mundir?” spurði tíðinda-
maður blaðsins einn af áhöfn
Drotningarinnar?
“I nánd við Danmörku er það
ekki beinlínis auðvelt. Á leið-
inni frá Kaupmannahöfn og út að
Jótlandsskaga er ísinn 12 — 24
þumlunga þykkur.
“Voruð þið í skipalest?”
“Nei, við höfðum sérstakan ís-
brjót til Helsingjaeyrar. Við
Hven mættum við níu skipum í
lest, meðal þeirra var Brúarfoss.
Við sigldum í rennu þessara
skipa og komust einir til Halm-
stad í Svíþjóð. Þaðan urðum við
að fá ísbrjót út að Skaga.”
“Hversu langan tíma tók þessi
sigling?”
“Við vorum 27 klukkustundir
frá Kaupmannahöfn til Jót-
landsskaga, en sú leið tekur
venjulega 12 klukkustundir.
“Gekk ferðin annars vel?”
Já, eftir að við losnuðum úr
ísnum gekk alt ágætlega.”
“Finst yður ekki hlýtt hér?”
#
“Jú, á sögueynni er altaf hlýtt.”
“Hafið þér verið lengi í förum
milli Kaupmannahafnar og
Reykjavíkur?”
“Þetta er 128. ferðin mín.”
“Hvernig gengur með sam-
göngur milli Sjálands og Fjóns?”
“Þær eru sama og engar. Is-
brjóturinn, Holger Danske, fer
yfir beltið daglega, en engeu:
ferjur.”
“Er þá ekki farið að bera á
matarskorti í Kaupmannahöfn?”
“Kjötskortur er a. m. k. tals-
verður, en verst er þó eldsneytis-
leysið. Stórar sambyggingar í
Höfn, sem hitaðar eru upp með
miðstöðvarhita, eru algerlega
eldsneytislausar og margar fjöl-
skyldur eiga ekkert til þess að
láta í ofnana. Sjómaður, sem eg
þekki, kom um borð til þess að
hita sér hjá okkur, síðan sagðist
hann ætla að fara heim og hátta
hjá konunni og börnunum, sem
ekki fóru á fætur vegna kulda í
íbúðinni. Við áttum að fá kol
frá Póllandi, en Eystrasalt er
frosið og allar siglingar þar
stöðvaðar. Siðasíta skipið, sem
kom frá Borgúndarhólmi var 70
klukkustundir á 8 stunda leið.
Það var 24. febrúar. Síðan hefir
ekkert skip komist til Borgund-
arhólms. — Okkur veitti ekki af
að fá eitthvað af hlýjunni ykkar
hérna á Islandi.
—Vísir 6. marz.
-♦•-♦•-♦•
INNFLUTNINGUR
PÓLVERJA
Að því er fregnir frá Ottawa
'herma, er fullyrt, að á næst-
unni verði fluttir hingað
til lands ellefu hundruð
i ólverjar, er taki að sér vinnu-
mensku á bændabýlum viðsveg-
ar í Vesturlandinu; nokkuð af
þessum mönnum mun starfa við
sykurrófnaræktina; alt eru þetta
menn á bezta aldri, sem teklð
höfðu þátt í herþjónustu í síðasta
stríði.