Lögberg - 17.04.1947, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGLNN 17. APRlL, 1947
Merkis- og athafnamaðurinn
Kriátján Jónsson frá Sveinatungu
Oðfluga þynnist fylking hinna útsæknu og ótrauðu íslenzku
rumbyggja hér vestan hafsins, og þó eigi verði spornað við því
•’traumfalli lífsins að hinum mikla ósi, mun mörgum fara eins og
sem þetta ritar, að þeir kenni nokkurs klökkva, er þeir renna
au§um yfir grisjaðan skóg landnámsmanna vorra og kvenna.
annig varð mér innan brjósts,
P^Sar mér barst fregnin um það,
góðvinur minn, merkis og at-
^fnamaðurinn Kristján Jónsson
a Sveinatungu (Chris Johnson,
eins og hann var daglega nefnd-
jjj?’ grafreitsvörður í Duluth,
innesota, hefði látist á sjúkra-
Usi þar í borg þ. 12. febrúar
, '• Hann stóð framarlega i
. ^únemans framgjörnu sveit”,
bopi þeirra manna og kvenna
*ttstofni vorum, sem sökum
■ aigerfis síns og mannkosta, hafa
Sft*ft yfir flatneskju meðal-
menskunnar, áunnið sér aðdáun
°S virðingu samferðasveitarinn-
hérlendu, og með þeim hætti
^kið veg Islands og Islendinga í
^sturheimi. Honum og hans lík-
1 fiokki frumherja vorra, kon-
sem körslum, er það að
að örn skáld Amarson
Sat með sanni sagt í tilþrifamiklu
Joðabréfi sínu til Vestur-lslend-
lnga:
^e talið, að við höfum tapað,
f tekið sé þjóðinni blóð,
, fifiitungur fáliðaðs kynstofns
®e falinn með erlendri þjóð,
a ber þess að geta sem græddist:
ag §af okkar metnaði flug
fylgjast með landnemans
framsókn
frétta um Væringjans dug.
Hm hreysti og annað atgerfi
Var Hristján vel að heiman bú-
líln i harðsnúna baráttuna á hin-
11111 erlenda vettvangi, sem beið
^ans vestan hafsins. Varð hann
^Shiaður gamall, hátt á níræðis-
dri þá er hann lézt, en hnignað
a ði heilsu hans hin síðari ár,
0 að hann héldi óvenjulega vel
oftum sínum og væri mjög
UnglegUr að útliti fram til hins
Sl asta. Svo ritar mér dóttir hans,
a hann hafi verið svipaðri því
. ^ýndum að vera á sjötugs-
a ri, en kominn fast að níræðu.
Kristján var
1858
Guðrún kona Kristjáns (dáin í
Duluth 22. maí 1940) var fædd 4.
nóvember 1857 að Ketilsstöðum í
Dalasýslu. Foreldrar hennar
voru þau Davíð í Fomahvammi
Bjarnason Daníelssonar frá Þór-
oddsstöðum og kona hans Þórdís
Jónsdóttir frá Hlaðhamri i
Strandasýslu. (Er ætt hennar, og
raunar þeirra hjóna beggjá, rak-
in nánar í fyrnefndri grein séra
Péturs, og vísast þangað.).
Guðrún var gáfuð ágætiskona,
manni sínum að öllu samboðin
um manndóm og höfðingsskap,
enda var sambúð þeirra hin ást-
ríkasta og hvíldi heiður blær
mikið mannsefni, sem dó 17 ára;
Súsönnu (Susan), vel gefna
stúlku, sem dó rúmlega tvítug;
og Svöfu, hina mestu myndar-
konu, sem gift er Carl G. Hanson,
reitnum, og heppnast ákjósan-
lega, og telur hann fremri öðr-
um Íslendingum vestan hafs í
skóg- og blómrækt.
Þá er það einnig ötulleik Krist-
jáns og forsjálni að þakka, hve
félagið, sem grafreitinn á og
starfrækir, er komið á traustan
grundvöll fjárhagslega, en það
stóð í þeim efnum mjög völtum
fæti, er hann tók þar við verk-
stjórn og umsjón allri. En þess
er þá jafnframt að minnast, að
Guðrún kona hans var honum
hin samhentasta í öllu starfi hans
og lagði sinn mikla skerf til hag-
sældar þeirra og velfarnaðar.
Framan af árum, um og eftir
aldamótin síðustu, var allstór
hópur Islendinga í Duluth, og var
miðstöð þeirra á heimili Krist-
jáns og Guðrúnar, enda sveif þar
yfir híbýlum andi sanníslenzkr-
ar risnu og hjartahlýrrai1 alúðar.
Fækkaði Islendingum þar í borg
þó smám saman og eru nú fáir
einir eftir; en með Kristjáni er
sá maðurinn að velli fallinn, er
var höfðinginn í þeim hópi, og
jafnframt brotið blað í sögu ls-
lendinga á þeim slóðum.
Hann var maður íslenzkur
eins og bezt getur. og þau hjón
fæddur 14. júlí
1 Sveinatungu, í Norðurár-
a 1 ^ýrasýslu, sonur Jóns Jóns-
nar, sem lengi bjó í Sveina-
nuigu
ko:
Kristján Johnson og frú Guðrún Johnson
°g Bæ í Bæjarsveit og
hans Kristínar Pétursdótt-
ftra Norðtungu. Frændi Krist-
ehs 0g fornvinur, séra Pétur
lalrnsson í Markerville, Al-
rta, lýsir þannig uppvaxtarár-
hans og vesturför í glöggri
Prýðilegri grein í Almanaki
• S. Thorgeirssonar (1924):
Saga Kristjáns á Islandi er
'Puð sögu annara íslenzkra
amanna í hans tíð. Skólanám
e tu þeir ekki, en fyrir lífið
* u Þeir hverjum háskólanema
entaðri, eða betur “mentir”,
j.11 og líkamlega, af því að
a nu.a sjálfir úrlausn á fyrirliggj-
aP i dæmum og verkefnum, og
stöðugum aflraunum. Um tví-
þótti Kristján skara fram
s Jafnöldrum að harðfengi og
harræði. Naut og tækifæranna
in^1 ^veinatungu, sem sjálfkjör-
n fylgdarmaður ferðamanna
v-lr ^11113 illviðrasömu Holta-
0r uheiði. Það var eitt sinn, i
v°rralokin, á leið til sjóar — í
a^T. a® hann óð Hvítá í Borg-
fyrir þá sök, að hún þótti
i 1 °8 óferjandi af kraparuðn-
°g roki. Ekkert féll honum
Vo ^eim arum en bið og kyrð.
só°ri.. mun hann hafa fest
IWx ^ ^ ábúðar framarlega í
ho ruarcial’ on útþráin gerði
num ómögulegt að una því lífi,
ó snemma næsta vor sagði
ine n ?Ur®lnni lausri, sót.ti heit-
0 y, sma fnam að Fornahvammi
haf io ®samt henni vestur um
Námu þau staðar í
1 Nnrx*8, giftust Þar. og þar eða
Vorc- Ur ^aieota dvöldu þau til
far- lns Þá fluttu þau al-
arm fil Duluth”
af norskum ættum; eiga þau eina
dóttur, Betty, er sver sig í ætt
um mannvænleik. Þá lifir Krist-
ján ein systir hans, Mrs. Guðný
Kaprasíussön, búsett hjá dóttur
sinni, Mrs. Paul Árnason, að
Langruth, Manitoba.
Frá því að þau fluttust til
Duluth, eins og fyr getur, vorið
1888, áttu þau Kristján og Guð-
rún heima þar í borg. Haustið
1888 varð hann starfsmaður við
“Forest Hill” grafreitinn, og
tveimur árum síðar umsjónar-
maður hans. Skipaði hann þá
stöðu samfleytt í 50 ár, eða fram
til ársins 1940, er hann lét af
starfinu fyrií aldurs sakir. Þeg-
ar hann tók við umsjón graf-
reitsins, var þar alt í órækt, en
með atorku sinni, framsýni og
fegurðarnæmleik tókst honum
að gera grafreitinn þannig úr
garði, að hann er löngu orðinn
landfrægur fyrir fegurð sína,
svo að ríkisfólk og stórmenni
víðsvegar um Bandaríkin velja
þar hinsta hvílustað ástvinum
sínum.
Er það afrek Kristjáns, að
hann breytti óræktarlandi hins
upprunalega umhverfis í þenn-
an sannkallaða skrúðgarð, sem
prýddur er blómum hvarvetna,
“innan fagurlimaðra trjáganga.”
Hefir Kristján með þeirri starf-
semi sinni reist sér hinn glæsi-
legasta og varanlegasta minnis-
varða, svo að margur myndi sér
slíkan kjósa að dagslokum. Ber
grafreiturinn því fagurt vitni,
að þar hefir smekkvís maður og
blómavinur og trjáræktar ráðið
tilhögun allri. Enda getur séra
Pétur þess í umræddri grein
sinni, að Kristján hafi hlotið
samræmis og hlýju yfir heimili
þeirra. Þau eignuðust fjögur
börn: Pétur, er dó ungur; Albert,
opinbera viðurkenning fyrir til-
raunir, sem hann hafði gert við
ræktun suðrænna trjátegunda á
bæði, unnendur íslenzkra menta
og þjóðlegra fræða. Sótti hann
Alþingishátíðina 1930, ásamt
dóttur sinni og dóttur-dóttur, og
dvöldu á íslandi fram í ágúst-
mánuð. Ferðuðust urn æsku-
stöðvar hans í Borgarfirði og um
Suðurland, og þarf eigi að fjöl-
yrða um það, hvert yndi honum
var að þeirri heimsókn til ætt-
jarðarinnar. Rækt sína til átt-
haganna sýndi hann einnig í
verki með því að senda að gjöf
heim í sveit sína bókasafn sitt,
en í því var margt góðra rita og
vandaðra. Þá mun hann og hafa
reynst örláitur trygðavinum sín-
>um, skáldunum Þorbirni Bjarn-
arsyni (Þorskabít) og K. N.
Júlíusi, einkum hinum fyr-
nefnda, þó eigi héldi hann því á
lofti, því að enginn var hann
auglýsingamaður í þeim efnum.
Nutu þau Kristján og Guðrún
einnig víðtækra og verðskuld-
aðra vinsælda í Duluth-borg,
sem lýsti sér með ýmsum hætti,
rneðal annars í hinni fjölmennu
og veglegu veizlu, sem þeim var
haldin í tilefni af gullbrúðkaupi
þeirra, þ. 10. des. 1937. Hin al-
menna þáttaka, gjafirnar ríku-
ilegu og kveðjurnar mörgu, sem
þeim bárust, var alt vottur þess,
hve djúp ítök þau áttu í hugúm
samferðafólksins íslenzka og hér-
lenda.
Og nú, er þau hjónin eru bæði
horfin sjónum af hérvistarsvið-
inu, verður oss vinum þeirra um
annað fram minnisstæð mann-
dómslund þeirra og höfðingskap-
ur, vinfesta þeirra og frábær
gestrisni. Þeim rúnum er
minning þeirra letruð í hugum
vor, og af henni stafar birtu og
hlýju.
Jarðarför Kristjáns fór fram í
Duluth með miklum virðuleik og
að viðstöddu fjölmenni laugar-
daginn þ. 15. febrúar. Hann var
jarðsunginn af aldavini sínum,
SEEDTIME
cvncC
HARVEST
*N»
Jtr
Dr. F. J. GREANEY,
Director,
Line Elevators Farrn Service,
Winnipeg, Manitoba.
OAT VARIETIES IN WESTERN
CANADA
Last year, for the first time,
Line Elevator grain buyers were
asked to estimate the percentage
of the total oat acreage, in their
own districts, occupied by dif-
ferent oat varieties. A total of
2,256 agents completed and re-
turned variety survey forms. A
brief summary of the survey
follows:
Manitoba—In. 1946, the per-
centage of the total oat acreage
occupied by the recommended
varieties, namely, Vanguard
(43.2%), Ajax, (29.7%), and
Exeter (4.5%), was 77.4 per
cent. For 1947, Vanguard, Ajax,
and Exeter are the officially ap-
proved varieties for all Mani-
toba soil zones, with this excep-
tion — Vanguard is not recom-
mended for Zone 2A (Red River
Valley).
Saskatchewan — The three
recommended varieties—Victory
(39.2%), Ajax (18.6%), and
Exeter (1.4%)—occupied only
59.2% of the total Saskatchewan
oat acreage in 1946. The per-
centage of the acreage devoted
to non-recommended varieties
was as follows: Banner, 21.0%;
Vanguard, 11.4%; Gopher,
5.5% ; and others, 2.9%. In 1947,
Victory Ajax, and Exeter are
again the officially recommended
varieties for Saskatchewan.
Alberta—Victory is the most
popular oat variety in Alberta
In 1946, it occupied 59.0% of the
t o t a 1 oat acreage, Banner
(21.0%), Legacy (6.7%), and
certain other approved varieties
were grown on 34.8% of the
acreage. Only 6.0% of the 1946
Alberta oat acreage was deyoted
to non-recommended varieties.
Victory, Ajax, Legacy, Larain,
Eagle, and Banner (Zone 4 only)
are recommended for 1947.
Prairie Provinces — In 1946,
the percentage of the total oat
acreage in Western Canada oc-
cupied by different varieties was
as follows: Victory, 39.5%;
Banner, 18.1%; Ajax, 16.3% ;
Vanguard, 14.0% ; Gopher, 4.2%
and others, 7.9%.
Information on the varieties
of oats officially recommended
for your particular district in
1947 can be obtained from your
local Agricultural Represent-
ative, or nearest Dominion Ex-
perimental or Illustration Sta-
tion. Treatment of all oat seed
planted in Westem Canada in
1947 is strongly recommended.
Business and Professional Cards
Thule Ship Agency |no.
11 Broadway, New York, N.Y.
umboSsme-nn fyrir
h.f. EIMSKIPAFÉLAG ISLANDS
(The Icelandic Steamship Co. L.td.)
FDUGFÉLAG ISLANDS
(The Icelandic Airways Ltd.)
Vöru- og farþegaflutningur frá
New York og Halifax til Islands.
H. J. STEFANSSON
IAfe, Accident and Health
lnsurance
Kepresenting
THE GREAT-WEST LIFE
ASSURANCE COMPANY
Winnioeg, Man.
Phone 96)144
séra Charles Ramshaw, og séra
Sveinbirni S. Ólafssön, ættuðum
af Akranesi, er báðir fluttu fögur
kveðjumál, sæmandi minningu
hins aldurhnigna afreks- og
drengskapairmanns.
Við blið hinnar ágætu konu
sinnar hvilir hann í grafreitnum
fagra, sem hann hafði varið
æfinni tiil að fegra og þrýða. Með
starfi sínu þar gerði hann hvort-
tveggja í senn: að yrkja jörðina
og yrkja fagurt og ' svipmikið
æfiljóð sitt.
Richard Beck
Borgið Lögberg
Minnist
BETEL
í erfðaskrám yðar
DR. A. V. JOHNSON
Dentist
506 SOMERSET BUILDING
Telephone 97 93Í
Home Telephone 30Í 39*
Talslmi 95 826
Heimilis 53 893
DR. K. J. AUSTMANN
SérfræSingur * augna, eyma, nef
og lcverka sjúkdómum
215 Medical Arts Bldg.
Stofutími: 2.00 til 5.00 e. h.
DR. ROBERT BLACK
BérfræSingur i augna, eyma,
nef og hdlsafúkdómum.
41« MEDICAL ARTS BLDG
Graham and Kennedy St.
Skrifstofusimi 93 851
Heim&slmi 43 154
EYOLFSON’S DRUG
PARK RIVER, N. DAK.
islenakur lyfaaU
Fðlk getur pantaC meOul of
annaO meO póstl.
Fljðt afgretOala.
A. S. B A R D A L
«43 SHERBROOK STREET
Selur Ukklatur og annaat um Ot-
farlr. Allur útbúnaOur sá besti.
Ennfremur selur hann allskonar
mlnnlavarOa og legetelna.
Skrlfstofu talslmi 27 224
HelmlUs talaimi 2« 444
Phone 97 291 Eve. 26 002
J. OAVIDSON
Real Estate, Financial
and Insurance
ARGUE BROS. LIMITED
Lombard Bldg., Winnipeg
PRINCE/Í
MESSBNQER SERVIOE
VIO flytjum kiatur og tðakur,
húsgðgn úr amasrrt tbúOum.
og húsmunl af OUu taei
18 ALBBRT ST. — WINNIPBO
Siml 25 888
C. A. Johnson, Mgr.
TBLEPHONE 24 358
H. J. PALMASON
and Company
Chortered Acoountanta
1101 McARTHUR BUILDING
Wlnntpeg, Canada
Phone 42 459
Radio Servlce Speciallatá
ELECTRONIC LABS.
H. THORKMLSON, Prop.
The most up-to-date Sound
Equlpment Byatem.
130 OSBORNE 8T„ WINNIPEO
G. F. Jonaaaon, Pree. «t Man. Dtr
Keystone Fisheries
Limited
404 SOOTT BLOOK SlMI 16 38T
Wholeaala Diatributora of
FRB8H AND FROZBN FI8H
Manitoba Fisheries
WLNNIPEG, MAN.
T. Bcroovtíoh, framkv.atf.
Verala I helldaðlu með nýjan oc
troelnn flak.
303 OWENA 8TREBT
BkrUat Mml II 211 Hetma II 411
Dr. S. J. Jóhannesson
215 RUBY 8TREET
(Beint auOur af Banning)
Talstmi 30 S77
ViOtalatiml 3—5 efUr h&degl
DR. E. JOHNSON
304 EVELINE STREET
Selkirk, Man.
Office hra. 2.30—1 p.m.
Phonee: Office 26 — Ree. 2*0
Oíflce Plione Res Pbone
94 752 72 409
Dr. L. A. Sigurdson
526 MEDICAL ARTS BLDG.
Offlce Houre: 4 p.m.—t p.ra.
and by appolntment
Drs.
406
H. R. and
TWEED
Tannlœknar
H. W.
TORONTO GEN. TRUST8
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smlth Bt.
PHONE 96 962 WINNIPBJG
DR. J. A. HILLSMAN
Burgeon
30* MEDICAL ARTS BLDG
Phone 97 321
Dr. Charles R. Oke
*
TannUeknir
For Appointmenta Phone 14
Offlce Hours 9—0
404 TORONTO OEN. TRUBTI
BUILDING
282 PORTAjGB AVE.
Winnlpeg, Man.
SARGENT TAXI
PHONE 24 556
For Quick Reliable Bervioe
J. J. SWANSON & CO.
LIMITED
30* AVENUH BLDG WPO.
Fastelgnaaalar. Lelgja húa. Ot-
vega penlngaULn og etdsftbyrgB.
bifredða&byrgð, o. s. frv.
PHONE 97 11*
Andrews, Andrews,
Thorvaldson and
Eggertson
LSgfrœBtngar
209BANK OF NOVA 8COTIA BG
Portage og Garry 8t.
Slml tSlll
CUNDRY PYMORE
Limited
Brtílsh QuaUty Fisk Netting
M VICTORIA 8T., WINNIPEG
Phone 11211
Uanager T. R. THORVALDMOM
Your patronage wlll be appredateú
C A N A D I A N FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAOM, Managtng Dhroetar
Wholesato Dtotrlbutora of Traah
and Frosan Ftoh.
311 CHAMBBRB STRBHT
Offioe Ph. 31 22* Rea. Ph. Tt »17
H
HAGBO RG
FUEL CO.
H
Dlal 21 331
(C.F.L.
No. 11)
21 331