Lögberg - 05.06.1947, Blaðsíða 6
0
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 5. JÚNl 1947
(Ensk saga)
HVER VAR
ERFINGINN?
G. E. EYFORD, þýddi
“Það er engin meining í því,” tók
Fred fram í, “gerðu þig ekki að þeim
einfeldning. Þú ert ekki fallinn til að
verða skuldheimtumaðlir, þú ert alt of
hjartagóður maður til þess, nei, þakka
þér fyrir, Mr. Goiff. Vertu sæll og skilaðu
kveðju minni til Jim, sem eg bjargaði,
þegar þú skrifar honum, og segðu hon-
um frá mér, að þegar hann er vaxinn
upp, að hann verði að vera dálítið harð-
hjartaðri en faðir hans. Vertu sæll!” og
hann kvaddi gamla skrifarann með inni-
legu handabandi.
Mr. Groff stóð og horfði á eftir hon-
um; hann þreifaði með hægri hendinni
í vestisvasa sinn. Þegar Fred var horf-
inn, tók hann upp úr vasanum ofurlít-
ið pappírsblað, sem skrifuð voru á nokk-
ur orð, og á því var innsigli. Það var
blaðsnepill sem vel gat hafa verið rifið
af skjali eða bréfi, og innsiglið var Lam-
ante fjölskyldunnar, merkt með gammi
og spjóti.
Hann horfði sem snöggvast forvitnis-
lega á það, og hristi svo höfuðið.
“Nei, ég gjörði rétt í því, að fá honum
það ekki, getur skeð að það hafi enga
þýðingu, en það er samt sem áður skrift
gamla Squirins, og það er hans signet;
en því lá það fyrir norðan steindíagn-
inguna? Hér er hinn hlutinn af bréf-
inu, og hvað stóð skrifað á það? Eg skal
geyma það. Eg býst við að það sé ekki
neinum að gagni, en ég skal samt varð
veita það! Alt — Hús, land og peninga
— alt til Mr. George, þessa lymskulega
og tungumjúka þorpara. Vesalings Fred.
Eg — ég vildi óska, að hann hefði tekið
við þessum tíu pundum; mér svíður það
sárt. Hugsa sér, ekki einu sinni svo
mikið sem einn hring til minja,” taut-
aði gamli maðurinn við sjálfan sig. “Það
er ekki líkt Sguire Arthur, sem nú ligg-
ur í gröf sinni, því honum þótti vænt
um Fred, og að því er ég vissi, hataði
hann George. Eg er hræddur um að hér
sé um einhver svik að ræða. Eg skal
geyma þessar bréfrytjur; og hann stakk
þeim aftur í vasa sinn og gekk inn í
veitingahúsið, með því yfirbragði á and-
liti sínu, sem ómögulegt var að lesa
neitt út úr.
Fred komst við af samhrygð Groffs,
en hann vildi með sjálfum sér ekki við-
urkenna það.
“Eg veit ekki, hvað nú tekur við, en
það veit ég, að ég vil heldur lifa á þurru
brauði en þyggji eitt einasta sent frá
George, eða lána tíu pund frá hinum
góðhjartaða og heiðarlega Mr. Groff. —
George, nú herra yfir Wood Castle;
hann verður skrítin Squire. Eg held
hann þekki ekki tyrkneskan hana frá
venjulegri hænu. Eg skyldi vera betri
Squire en hann, en það þýðir ekki að
fást um það.”
Fred var kominn í gott skap áður en
hann kom til Glenwood-stöðvarinnar.
Hann hafði gleymt ógæfunni sem hann
varð fyrir, og óánægjunni með arf-
leiðsluskrána. Allur hugur hans var nú
hjá hinni fallegu stúlku í litla húsinu í
Sylvester skógi.
“Forboðnir ávextir eru gómsætastir,
segir máltækið, og Fred vissi að gamli
skógarhöggsmaðurinn yrði óður og
uppvægur, ef hann sæi sig aftur. Til
hvers var það fyrir hann, alslausan
mann, að fara í Sylvester-skóg, í þeirri
von, að fá að sjá eða tala eitt einasta
orð við Ðóru, sem gæti ekki verið neitt
til hans, og það þó hún væri ekki eins
fríð? Hverju góðu gat hann komið til
leiðar? Miklu fremur, ef til vill, einhverju
illu; því það var engin efi á því, að Nic-
hols mundi taka honum illa, sem ef til
vill gæti leitt til handalögmáls.
En honum fanst, er lestin staðnæmd-
ist við stöðina, að hann yrði að halda
það loforð, sem hann hafði gefið Dóru,
og honum var það eiginlegt að halda
loforð sín, að því undanteknu er viðkom
skuldaskilum.
Er hann steig út úr vagninum ætlaði
hann sér að taka næstu lest, er færi til
London, en sú ákvörðun entist ekki
lengi, áður en hann tók þá ákvörðun að
fara í Sylvester-skóginn.
Hann var ekki taugaveiklaður, en
hjarta hans fór að slá örara er hann kom
inn á milli hinna voldugu álm og sedrus-
trjáa.
“Hvað mun hún segja, og hvernig
mun henni verða við?” hugsaði hann,
með sér, hvað eftir annað. “Eg er vilj-
ugur til að ganga þúsund mílur til að sjá
inn í augu hennar og heyra hennar in-
dæla málróm. Nei! Eg er þá virkilega
annar eins bjáni og Samson gamli! Hvað
geta augu hennar og málrómur verið
fyrir mig? En bara ef eg væri skógar-
búi eins og faðir hennar og” — og giftist
henni, var hann rétt búinn að segja; en
honum fanst þessi hugsun svo fjarstæð
og ruddaleg, er hann setti hana í sam-
band við svo indæla stúlku, að hann
skammaðist sín fyrir að láta sér detta
slíkt í hug.
Honum var auðvelt að finna skógar-
brautina, og hélt svo á stað hröðum
skrefum; hann hægði gönguna er hann
kom að rjóðrinu, þar sem hús Nichols
var, og áður en hann kom fram í skógar-
rjóðrið, fann hann að hann hafði mikinn
hjartslátt. Hann var óvanur slíku, og
hugsaði með sér. “Nei, þetta dugar ekki,
eg verð að reyna að vera harðari en
þetta; eg verð að muna það, að eg þarf
að standa augliti til auglitis við hinn
hlífðarlausa skógarhöggsmann. Eg
verð að setja meiri kjark í mig!” Og með
föstum skrefum og einörðu andliti gekk
hann út úr skóginum/ “Já, þarna er
skógarhúsið, en hvernig stendur á því
að það eru hlerar fyrir öllum gluggun-
um? Með undarlegum kvíða og efa í
huga sér, gekk hann að hurðinni og barði
að dyrum. Það kom enginn til dyranna,
hann barði aftur og aftur, en enginn
ansaði.
Svo gekk hann svolítið frá húsinu til
að gæta þess hvort reykur kæmi upp úr
strompinum, en það sást enginn reyk-
ur. Hann hlustaði, en hann heyrði ekk-
ert hljóð. Hjartað nærri því stöðvaðist
í brjósti hans, svo hann vissi ekki hvar
það var.
í undrun sinni reyndi hann að sjá
inn í húsið, í gegnum gat, sem var á ein-
um gluggahleranum. Herbergið, sem
hann sá inn í var tómt, þar voru engir
húsmunir. Þau höfðu þannig farið með
alt með sér úr húsinu, og ekkert eftir-
skilið.
Þetta var ótrúlegt. Þrír dagar—ein-
ungis þrír dagar! Hvað gat hafa komið
fyrir? Var eitthvert þeirra dáið? Gat
það átt sér stað, að gamli skógarhöggs-
maðurinn hefði flúið úr skóginum, vegna
komu sinnar þangað?
Hann gekk kringum húsið, og nú leið
honum miklu ver, og varð fyrir sárari
vonbrigðum en út af erfðaskrá gamla
Squire Arthurs. Bekkurinn fyrir utan
gluggann stóð í sama stað sem áður, og
hann settist á hann; þar hafði hann
drukkið eplavín og borðað kökur; hann
lét tóbak í pípuna sína og fór að reykja;
hann vissi hreint ekki hvað hann ætti að
hugsa um þetta. Blekking, vonbrigði, eru
of veik orð til að .lýsa tilfinningu hans.
Hann hafði þráð Doru svo mikið, eft-
ir að hann var búinn að verða fyrir von-
brigðunum með erfðaskrána, og nú —
var hún horfin.
Hann sat þar í fleiri tíma og reykti,
án þess að geta komist að nokkurri
hugsanlegri niðurstöðu í þessu; hann
vonaði, að hún eða Nathan Nichols, eða
einhver annar mundi koma og segja sér,
hvernig á þessu stæði. Loksins sann-
færðist hann um, að þau voru farin burt
þaðan, og lagði á stað aftur til járn-
brautarstöðvanna.
Hann fór með lestinni til London, og
komst loksins þreyttur og í örgu skapi
þangað sem hann bjó. Á hurðinni að
herbergi hans var málað í skýru letri:
“Edward Newton.,,
“Fred Hamilton.”
Hann fór inn í herbergið, sem yar
gríðar stórt, en með fáum og lélegum
húsgögnum; það leit þó ekki illa út, þó
alt, sem þar var inni væri í litlu samræmi
hvað við annað. í enda herbergisins
undir glugganum, sem dagsbirtan kom
í gegnum aðeins f jóra klukkutíma á dag,
stóð borð alveg þakið af skjölum, og við
annan enda borðsins var bókaskápur,
fullur af stórum bokum; bæði það og
annað, benti til að þetta væri skrifstofa
málaflutningsmanns eða að þetta væri
heimili bókmentamanns; en þar var og
nokkuð, sem benti í aðra átt — yfir eld-
stæðinu héngu hnefaleikara-glófar og
tvö skilmingasverð; og á veggjunum
voru myndir af frægum leikurum og öðr-
um listamönnum.
Þegar Fred kom inn í herbergið, leit
maðurinn, sem sat við borðið upp, og er
hann sé hann, hrópaði hann upp: “Fred,
ert það þú?”
Maðurinn sem talaði var Edward
Newton, sem hafði látið setja nafn sitt,
ásamt Freds, utan á hurðina.
Á borðinu logaði dauft ljós á lampa,
og í þessari daufu birtu, leit Newton út
fyrir að vera fríður og fallegur maður.
En við dagsbirtuna var auðséð. að hann
hefði átt við margt að stríða á æfinni,
en ekki verið sigursæll.
Hann var gamall herbergisfélagi
Freds; Fred gætti marga vini — margra
þeirra hættulega — en Edward var hon-
um sem bróðir á allan hátt; þeir höfðu
verið herbergisfélagar í fleiri ár, notið
meðlætis heimsins saman, og svo stund-
um skift síðustu brauðskorpunni, sem
þeir áttu, á milli sín.
Þeir voru hvor öðrum einlægir og
duldu ekkert hvor fyrir öðrum. Hvor
sem var vildi gefa hinum sinn síðasta
pening, og hvor sem var vildi þiggja það,
því þeir vissu hvor um sig, að það var
gert af góðum hug. Það var sérstaklega
einkennileg vinátta á milli þeirra, því
varla gátu tveir menn verið ólíkari en
þeir voru. Newton vann stöðugt af
miklu kappi; Fred Hamilton var eyðslu-
seggur og svallari, og lauk aldrei við
neitt.
“Er það virkilega þú, Fred? sagði
Newton og reisti sig upp í stólnum.
“Kominn strax aftur?”
“Já, eg er kominn aftur,” sagði Fred
og gekk að borðinu, og horfði eins og
utan við sig á skjalabunkana, sem láu
á borðinu. Newton leit brosandi á félaga
sinn en brosið breyttist brátt í alvarlegt
útlit.
“Hvað er það þér — ertu breyttur
eftir ferðina?”
“Þreyttur — kvalinn, — auðmýktur
—alveg eyðilagður!” var svarið, og hann
henti hattinum sínum út í horn. “Eg
hefi nýjungar að segja þér, Ed.”
“Góðar eða slæmar?” spurði hinn,
og tók rólega upp skjöl, sem Fred hafði
felt af borðinu ofan á gólfið.
“Eins vondar fréttir og þú getur
hugsað þér,” svaraði Fred. “í fyrsta
lagi er gamli Squire Arthur dauður!”
“Dauður?”
“Já, dauður og búið að jarða hann!”
“Mér þykir fyrir að heyra það, og nú
ert þú — þú — er eg að tala við Squire-
inn að Wood Castle?”
“Þú ert að tala við fátækan bjálfa,
sem nú verður stefnt fyrir skuld.” sagði
Fred þurlega.
“Frcd, hvað annars meinarðu?”
“Eg meina, að gamli maðurinn er
dauður og hefir ekki ánafnað mér eyris
virði af neinu,” sagði Fred.
Newton stóð upp og lagði hendina á
handlegg Freds.
“Þetta þykir mér ilt að heyra; ekki
ánafnað þér neitt?”
“Vorkendu mér ekki; eg þoli það
ekki,” sagði Fred.
“Segðu að eg hafi ekki átt skilið að
erfa neitt, segðu hvað sem þú vilt. Þegar
alt kemur til alls, hefi eg verðskuldað
nokkuð?”
“En þú bjóst þó við að fá eitthvað,”
sagði Newton.
“Já, og nei; eg bjóst ekki við að fá
neitt fyr en eg kom þar; þá fyrst hafði
eg ástæðu til að vona að eg fengi eitt-
hvað. Eg sá Squire Arthur rétt áður en
hann dó, og hann sagði, — sagði það
hreint út — að hann hefði minst mín í
erfðaskránni.”
“Og svo var það ekkert?”
“Ekki nokkur hlutur, ekki einu sinni
nafn mitt nefnt á nafn. Eg er ekki að
barma mér. Eg átti ekkert skilið.”
“Hver fékk allan auðinn? Hann var
sagður ríkur maður, var það ekki?
spurði Newton.
“Ríkur eins og Krösus,” sagði Fred,
“hann hefur arfleitt George Lamonte,
að öllum auðnum.”
“Það er maðurinn, sem læst vera svo
mikill mannvinur og svo réttlátur, er það
ekki?”
“Jú það er maðurinn,” svaraði Fred.
Eftir langa þögn, sagði, Newton:
“segðu mér allt um það.”
Og Fred sagði honum alla söguna um
sig frá því hann lagði á stað frá London
til Wood Castle.
Edward Newton hlustaði grandgæfi-
lega á sögu hans “þetta er einkennileg
saga, Fred,” sagði hann alvarlega. “Eg
— eg — það er mér virkileg ráðgáta. Það
gæti verið — auðvitað ekki. eitthvað við
það?”
“Það er maðurinn, sem lwst vera svo
mikill mannvinur og svo réttlátur, er
það ekki?”
“Jú, það er maðurinn,” svaraði Fred.
Eftir langa þögn sagði Newton:
Segðu mér alt um það.”
Og Fred sagði honum alla söguna um
, sig frá því hann lagði af stað frá Lond-
on til Wood Castle.
Edward Newton hlustaði grandgæfi-
lega á sögu hans.
“Þetta er einkennileg saga, Fredw’
sagði hann alvarlega. “Eg — ég — það
er mér virkileg ráðgáta. Það gæti ver-
ið — auðvitað ekki, eitthvað rangt við
það?”
“Rangt, hvað meinar þú með því?”
spurði Fred.
“Framkoma George Lamonte er,
vægast sagt, býsna undarleg — er ekki
svo?”
“Hann er ekki með öllum mjalla,”
sagði Fred kæruleysislega. “Hann hef-
ir gert alt sem hann mögulega gat til
að ná í auðinn, hann hefir hangið í kring
um gamla manninn svo stöðugt upp á
síðkastið, að hann hafði engan frið
fyrir honum. Hvað heldurðu að geti
verið rangt við það? Erfðaskráin var
svo formleg sem best mátti vera — lög-
maður fjölskyldunnar hafði samið
erfðaskrána, og það var ekkert hægt
út á hana að setja.”
“Þú heldur þá að þessi dóni, Squire
Arthur, hafi verið með fullu ráði, er hann
dó*?” spurði Edward Newton.
“Já, ég held það,” svaraði Fred. —
“Hann sagðist vilja sjá fyrir mér —
eftirskilja mér eitthvað, og hann
ímyndaði sér að hann hefði gert það.
Koma ekki svona tilfelli oft fyrir?”
spurði Fred.
“Jú, það hafa komið nokkur slík til-
felli fyrir mik,” sagði Edward.
“Já, auðvitað,” sagði Fred. “Er eng-
in hressandi drykkur hér til handa
mér?” Hann sagði þetta, eins og hann
vildi ekki tala meira um erfðaskrána.
Newton benti honum á skáp í veggn-
um, og Fred blandaði saman brenni-
vínui og vatni í glas, og settist við ann-
an enda borðsins. Newton hallaði sér
aftur á bak í stólnum og virti hann ná-
kvæmlega fyrir sér.
“Það er eitthvað annað sem þér er
í huga; láttu mig heyra það!” sagði
hann.
Fred leit á hann og hló; og ofurlitl-
um roða brá fyrir á andliti hans.
“Þú ert sjaldgæfur maður, Ed,” sagði
hann. „Þú ert eins og einn af þessum
segullækningamönnum; Það er ekki
hægt að dylja þig neins. Eg hefi í sann-
leika lent í æfintýri.”
wÆf intýri!”
“Já, en ég hefi hálfvegis hugsað að
það sé bara draumur. Ed, ég hefi séð
hina fallegustu stúlku, hina tignar-
legustu — trúir þú að huldufólk sé til,
ég meina, ungar, töfrandi stúlkur, eins
og þær, sem ég held að séu kallaðar
Sirenur? Ungar og óvanalega fríðar,
yfirnáttúrlegar stúlkur. sem fara um í
skógunum og ginna ferðamenn inn í
fen og foræði. Undur-fríðar Sirenur,
sem líta svo barnslega sakleysislega
út. Eg hef mætt einni slíkri.”
Svo sagði hann honum alla söguna
um, hvað kom fyrir sig í Sylvester skógi-
“Hvað heldurðu um slíkt æfintýri?”
spurði hann, er hann hafði lokið sög-
unni.
Edward Newton hugsaði sig um sem
snöggvast og brosti.
“Þetta er eins og æfintýri í miðalda-
skáldsögunum,” sagði hann. „Og þú seg-
ir að nú sé hún horfin?”
“Já, alveg horfin,” sagði Fred og and-
varpaði; „já, horfin eins og draumsýn,
skilurðu það? Er það ekki æfintýri? En
þú trúir ekki á slík fyrirbrigði.”
Newton leit upp og sagði ofur rólega,
en með sérstakri svipbreytingu á and-
litinu:
“Já, það er satt, Fred, ég gerði það
ekki, en síðan í gær geri ég það.”
“Síðan í gær? Hvað meinarðu?”
spurði Fred.
“Eg hefi, eins og þú, lent í æfintýri,”
sagði Newton, og hallaði sér meir aftur
í stólnum, svo ljósglampinn skini ekki
í andlit hans. *
Fred varð alveg hissa, og vissi ekki
hvað hann átti að hugsa.
“Það er eins og við séum hér til að
segja hvor öðrum leyndarmál okkar,”
sagði hann. Nú^egir þú mér þína sögu.”
“Það tekur ekki langan tíma að segja
mína sögu,” sagði Newton rólega. —
“Eftir að þú varst farinn til Wood
Castle, fékk ég bréf frá manni sem býr
nálægt járnbrautarstöðinni í Glen-
wood“.
“Glenwood!” greip Fred fram í. —
“Hvernig —”.
“Já, það er á sömu brautinni,” sagði
Newton.