Lögberg - 13.11.1947, Blaðsíða 6

62
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 13. NÓVEMBER, 1947
WILLIAM SHAKESPEARE
(Frh. af bls. 59) ,---------------
Chettle, er gert hafði árás á hans.
hann, viðurkenndi síðar, að! Öllum samtíðar rithöfundum
Shakespeare væri prúður í fram-' ber saman um þetta. Nú var um-
göngu og umgengni og afbragðs-1 skipt fyrir Shakespeare — nú
maður í list sinni. Þar að auki var hann kallaður “Svanurinn
beri margir virðingarmenn hon- 1 frá Avon”; höfðu menn almennt
um þann vitnisburð, að hann sé j hið mesta dálæti á honum, og
hreinn og beinn í viðskiptum og þar á meðal Elizabeth drottning
sanni það heiðarleik hans, og að . og síðan Jakob konungur hinn
skáldskapur hans bjóði ljúfan fyrsti á fyrstu stjórnarárum sín-
þokka og mæli það vel fyrir list J um, áður en stjórn hans vakti
Hamingjuóskir til
LÖGBERGS
á sextíu ára afmælinu
1888 - 1948
tlTfje Scelanbíc Canabtan
WINNIPEG
MANITOBA
JVith the (fompliments of . . .
SOUDACK
FUR AUCTION
SALES LIMITED
294 William Avenue
# PHONE 22894
WINNIPEG MANITOBA
AluAGUfl AéJz IjauSi Q>voce/i
"BUTTER-NUT
BREAD"
RICH AS BUTTER — SWEET AS NUT
“Canada’s Finest Loaf”
PHONE 37 144
CANADA BREAD CO., LTD.
FRANK HANNIBAL, Manager
PIES - D'NUTS - ROLLS - RECEPTION CAKES
þann óþokka, að leikhúsið hóf
alvarlega rödd söna gegn henni.
Skáldið Davis kveður til hans
um þessar mundir:
“Kæri Will, sumir segja, að
þða er ég nú kveð í gamni, að
hefðir þú ekki leikið konunga, í
gamni, þá værir þú orðinn kon-
ungsmaður, konungur meðal smá
konunga. Aðrir spotta, en spotti
þeir, eins og þeir vilja; þú hefir
enga spottandi, einvalda snilli.
Og ráðvendni sir þú og þeir skera
hana upp, til að auka birgðir sín-
ar, svo að þeir fyrna”.
Þetta ávarp ætla menn að lúti
að því, að Jakobi konungi hafi
ekki líkað sýningar sumra kon-
unga, sem Shakespeare lék, og
að Shakespeare hafi staðið op-
inn vegur til konungslegs eftir-
lætis, ef hann hefði viljað færa
sér það í nyt. '
Meðan Shakespeare óx þannig
að frægð í Lundúnum, þá virðist
hugur hans jafnan hafa verið
í átthögum hans í Stratford; bera
náttúrulýsingar hans jafnan blæ
af því í leikritum hans. Því, sem
honum fénaðist, eyddi hann ekki
í svalli, eins og fyrirrennarar
hans, heldur hélt ávalt vel á efn
um sínum, eins og aðalsmanni
sómdi og auðgaðist ár frá ári.
Á dögum Shakespeare voru
leikhús og leikendur undir hendi
hinna auðugri aðalsmanna; en
enginn samtíðaleikari hafði
komið sér jafn vel og Shake-
speare hjá þessum háu húsbænd
um, þótt bersögull væri.
Shakespeare hætti leikara-
störfum 1604—6 og gaf sig úr því
eingöngu við leikritastörfum
fyrir leikhúsið. Hann keypti sér
nú margar fasteignir í Stratford,
og um 1613 mun hann hafa tekið
sér þar fastan bústað og var þar
síðan, það sem eftir var ævinn-
ar. Hann átti líka fasteignir í
Lundúnum og þar á meðal hluti
í leikhúsinu.
Nú geymir einfaldur steinn
grafar hans minningu hans og á
honum stendur fátækleg baga
í fjórum línum, sem blessar
hvern, er láti steininn í friði, og
bölvar þeim, sem hreyfi við dufti
grafarbúa. Shakespeare dó á af-
mælisdaginn sinn 23. apríl 1616.
Shakespeare var einkar fríður
sýnum, sviphreinn og opineyg-
ur og ennið óvenjulega hátt og
breitt — og minnir mjög á Björn
Gunnlaugsson.
Ben Jonson, vinur Shake-
speare, segir hispurslaust að
honum látnum, að leikhúsið
hafi glatað ljósi og lampa, leið-
toga og refsara, og lýsir honum
á þessa lund: “Hann var sann-
heiðvirður maður, hreinlyndur
og örlyndur, ímyndunarafl hans
var frábært, hugmyndirnar fagr
ar og málfarið ljúft og lá á því
hraðbergi hjá honum, að stund-
um var þörf á að stöðva hann.
Hann bætti fyrir yfirsjónir sín-
ar með kostum sínum; hjá hon-
um var alltaf meira er lofa mætti
en fýrirgefa þyrfti. Og aldrei
dró hann út eina línu í því sem
hann ritaði”.
Vinir Shakespeares Henninge
og Condell, sem gáfu út öll rit
Shakespeares í arkarbroti —
1623, — segja í formálanum:
“Hugur hans og hönd fóru
jafnan saman, og það, sem hann
hugsaði, féll honum svo létt til
orða, að við höfum varla fengið
Qongrcttulations
Vogue
Theatre
GEORGE MILLE
Wynyard, Sask.
eina klessu frá hónum í skrifum
hans”.
II.
Þá er eftir að minnast í fám
orðum á skáldskap Shakespeare.
Hann er fortakslaust talinn
mesta leikritaskáld heimsins.
Enginn skáldrit í heimi eru jafn
víða lesin og leikin í heimi og
leikrit hans. Ekki er það þó af
því, að hann væri manna lærð-
astur eða víðförlastur. Aldrei
ferðaðist hann land úr landi né
fór frá einum háskóla til annars
til náms og frama, eins og þá
tíðkaðist. Hann var sjálfsagt frá-
bær vitmunamaður og hvass í
skilningi, og var skáldskapurinn
svo tiltækur, ða hann gat ort af
munni fram. En þetta hafa fleiri
verið og getað,. en þþ ekki orðið
skáld al heimsins.
Nei, það dylzt engum, sem les
beztu leikritin hans, að höfund-
urinn er sannur trúmaður eða
týndur sonur endurfundinn. Því
fer að sönnu fjarri, að allur kveð
skapur hans sé strangkristileg-
ur; en séu beztu leikritin hans
brotin til mergjar, þá er auðsætt,
að allsstaðar dylzt í djúpinu
P.O. Box 84 Phone 36
Wynyard Flour
Mill
H. MARTIN & SONS
Flour and Feed
Whole Wheat
Wheat Granules
Manufacturers of
"Flavo Lakeside
Flour”
Wynyard Saskatchewan
trúarleg og siðferðileg alvara.
Hann talár svo víða í spakmæl-
um, sem eru algild sannindi, og
lýstur sem leiftrum inn í sálir
manna og varðveitast svo þar
mann fram af manni. Þessi spak
mæli lifa á vörum ensku þjóðar-
innar. Þúsundir manna hafa iðu
lega orð hans á vörunum, án
þess þeir viti, og hafi, ef til vill
nokkurn tíma lesið ritin hans,
Margir kunna söguna um mann-
inn — Englendinginn, — sem
spurður var, þegar hann sá
Hamlet leikinn í fyrsta sinni,
hversu honum líkaði: “Leikritið
er víst einkar gott”, sagði hann,
“ef það væri ekki svona fullt af
algengum orðatiltækjum”. Spak-
mælin úr leiknum voru þá fyrir
löngu höfð almennt að örðtök-
um og þau orðtök kannaðist mað
urinn við. Annars er sagt, að í
engu leikriti sínu hafi Shake-
INNILEGAR
HAMINGJUÓSKIR
til LÖGBERGS
í tilefni af
demantsafmœli þess
★
CThorkelssons Ltd.
1331 Spruce Streel
WINNIPEG MANITOBA
Hamingjuóskir!
til LÖGBERGS
Á Demantsafmœli þess
1888-1948
Stöðug útkoma blaðs í 60 ár er atburður í sögu
Vestur-Canada. í sambandi við demantsafmæli
Lögbergs rifjast upp viðburðarík þróunarsaga frá
fyrstu árum íslenzkra frumbyggja við Winnipeg-
vatn til þess tíma, er afkomendur þeirra höfðu
rutt sér glæsilega braut víðsvegar í vesturlandinu.
Á blaðsíðum þess geymast myndir og minningar
þessa harðsnúna norræna kynstofns með trausta
og sígilda menningu að baki, er þoldi hverja
eldraun landnámsins sem var, án þess að láta
nokkurn bilbug á sér finna.
Úr þessum jarðvegi spruttu upp menn og konur,
er lagt hafa þjóðlífinu til glæsilegan menning-
arskerf.
Great West Life Assurance félaginu er það
sérstakt ánægjuefni að geta flutt íslenzka mann-
félaginu um dálka Lögbergs hugheilar árnaðar-
óskir vegna demantsafmælisins . . . með von um
langan og gifturíkan starfsferil blaðinu til handa.
Great-West Life
ASSURANCE COMPANY