Lögberg - 13.11.1947, Blaðsíða 7
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 13. NÖVEMBER, 1947
63
speare auðgað mannkynið að
jafnmörgum orðtökum og djúp-
um, einkennilegum spakmælum,
eins og Hamlet. Þar eru þessi
heilræði:
Cramkvæm ei neitt, ef ráð þitt er á reiki;
ver öllum gegn, en auvirð þig þó aldrei;
þá vini, sem þú átt og eru reyndir,
bind þú með stilltu stáli þér við sál;
slít þér ei út með handsölum við hvern
einn
nýklakinn út og ófiðraðan lagsmann;
ver seinn til klfs (þráttana), en sé þér
komið til.
þá sæktu þig, unz ðvinurinn flýr þig;
ljá hverjum manni eyrun, orð þín fáum;
þigg hvers manns álit, eig þð sjálfur
dðm þinn;
kaup þú þér klæði, eins og fé þitt endist
án sundurgerðar, gðð, en ekki glysleg,
því klæðin einmitt kenna mann að
þekkja.
Tak hvorki lán, né lána öðrum fé;
oft kemur hvorugt aftur: lán né vinur,
og fjárlán deyfir forsjálninnar egg.
En þetta um fram allt: Ver trúr
sjálfum þér,
því af því leiðir, eins og dagur kemur
á eftir nðtt, að þú munt engan sv(kja’’.
Þetta eru ósviknar lífsreglur,
og ef vér heimfærum þær til
skáldsins sjálfs, þá stendur hann
við það í lífi sínu, sem hann ræð-
ur öðrum. Og enn er ritað í
Hamlet:
“Samvizkan gerir gungur úr oss öllum.
“Gððri og göfugri sál
er gjöf hver lítil, fylgi ei hjartans
mál. —
“pað er hægðarleikur að segja
Bráðum!” —
En hví eru*þessi spakmæli-
skáldsins algild sannindi? Það er
af því, að þau eiga rót sína að
rekja til guðlegrar speki, speki
Krists, spekinnar í orði Drott-
ins sem kallar:
Til yðar, menn, tala ég, og
raust mín hljómar til mannanna
barna. Þér óreyndu, lærið hygg-
indi, og þér heimskingjar, lær-
ið skynsemi. Hlýðið á, því að ég
tala það, sem göfuglegt er, og
varir mínar tjá það, sem rétt er,
því að sannleika mælir gómur
minn og guðleysi er viðbjóður
vörum mínum. — Orðskv. 8.—
Að öðrum kosti geta engin
mannleg spakmæli verið, hvort
sem það eru heilræði eða heimsá
deilur.
Shakespeare hefir opið auga |
fyrir manneðlinu og mannlífinu;
skáldskapur hans nær til mann-
lífsins í flestum myndum þess;
þess vegna geta allar þjóðir
fundið sig og þekkt í skáldskap
hans. Vegna þess eru ritin hans
svo víða lesin og leikin.
Spakmæli hans eru víða höfð
að einkunnarorðum í ritum, t.d.
þetta: “Sjúkdómurinn er næm-
ur, en heilbrigðin ekki”. En hve
þetta er satt, þegar litið er á eðli
manna. Það reynist hægara að
spilla siðum en að bæta þá, þótt
námið eða öllu heldur: náð
Guðs geti orðið náttúrunni rík-
ari. Þetta hefir Shakespeare
sjálfur hlotið að finna, þegar
hann tókst það stórvirki á hend-
ur að hefja leikhúsið enska úr
argasta siðleysi til strangrar sið-
vendni og siðferðilegrar alvöru.
“Heilbrigðin” — hinir hreinu
siðir — reyndist honum ekki
eins næm eins og sjúkdómurinn
“Ljá aldrei hug-sun þinni hvassa tungu;
Hamingjuóskir til
LÖGBERGS
á sextíu ára afmælinu
1 888 - 1948
fj. W. fJoJtan«Aan
PINE FALLS MANITOBA
Bluenose Fishing Neis and Twine
Marine Hardware Leads and Floais
Kop-R-Seal Nei Preservaiive
Rubber Clothing Neiiing Needles
Ice Chisels and Needle Bars
Lead Openers Floai Varnish
Pyrene Fire Exiinguishers and Refills
Mocassins PARKAS
100% Kersey Wool Shirls
Ice Jiggers Rope, eic.
LARGEST DISTRIBUTORS OF COMMERCIAL FISHING
EQUIPMENT IN MIDWESTERN CANADA
Park-Hanneson Ltd.
55 ARTHUR STREET WINNIPEG, MAN.
PHONE 21 844
— spillingin og siðleysið — áður
hafði verið, þótt náð Guðs, sann-
leikurinn, yrði ríkara þeirri eðlis
spillingu. Svona hefir það reynzt
á öllum öldum og mun reynast,
meðan lönd eru byggð, eða eins
og Shakespeare orðar þar á öðr-
um stað: “Vizkan og dyggðin
er öllum ill, sem vill ei nema
saur”. — Lear konungur og er
það í samræði við hið fyrr-
greinda spakmæli.
í fám orðum sagt: Öll leikrit
Shakespeares, sem hann er fræg
astur fyrir, eru gagnsýrð af há-
leitri og hjartanlegri virðingu
fyrir sannindum kristindómsins.
Shakespeare var fyrst og fremst
Krislsmaður, en hneigðist aldrei
að neinni sérstakri kirkjudeild
eða trúarsetningum guðfræðinga.
í fyrsta leikritinu sínu “Hinrik
IV.” lætur skáldið svo að orði
kveða: “Láttu land þitt, guð
þinn og sannleikann — guðlega
— vera markmið allrar viðleitni
þinnar. Fallir þú, Cromwell!
þá fellur þú eins og hamingju-
samur píslarvottur”. Þessi orð
sýna, hvað skáldið sjálft taldi
æðsta markmið kristins manns.
Mesta áherzlu leggur skáldið
á að vekja samvizku manna. —
Myndir hans af samvizkunni —
t. d. í “Ríkarður konungur” og
(Frh. ábls.66)
Heillaóskirtil Lögbergs
á
Demants afmæli þess
Eg þakka blaðinu mikilvægt menn-
ingarstarf á liðnum árum og árna
því framtíðarheilla.
THE LANGCUTH
TEADIN6 CO.
IBARNEY BJARNASON
eigandi og framkvæmdarstjóri
LANGRUTH MANITOBA
ENGRAVING BUREAU UMITED
Ptume 298H-29812
50 C H ARLOTTE STREET ★ WINNIPEG. MANITOBA
ART WORK PMOTOGRAPHS PHOTO ENGRAVINGS
OIRECT PRESSURE MATS STEREOS NICKELLEO STEREOS