Lögberg - 03.02.1949, Blaðsíða 6

t
Œttmaðurinn
Eftir
THOMAS DIXON, Jr.
“Rísa upp á móti valdi landstjórnar-
innar?”
“Nei; rísa upp á móti öfugstreymi
landstjórnarinnar og þeim skrípaleik
menningarinnar, sem er að taka fyrir
fyrir kverkarnar á okkur. Sverðin eru
nú í höndum dýrslegra fylkinga negr-
anna. Eíinræði hinna æfðu fylkinga var
barna leikur í samanburði vði þetta. í
dag þegar ég var á leið minni til þín,
þá var ég stoppaður og snúið til baka,
þar sem negra fylking var við æfingar,
undir stjórn óþokka, sem Gus heitir,
sem áður var þræll- í minni þjónustu,
er Kafteinn í þessari fylkingu. Áttatíu
þúsundir negra, sem ekki eiga til
neinnrar ábyrgðar að svara, nema síns
eigin villi æðis ógna öllu ríkinu. Allar
hersvetir hvítra manna hafa verið af-
vopnaðar og uppleystar af þessum aft-
urréttingsríkisstjóra okkar. Ég segi þér
satt herra minn, við stöndum á gýg
bami.------”
Stoneman gretti sig enn, en læknir-
inn stóð upp og gekk út að glugga á her-
berginu.
“Áskorun frá þér til drenglyndis-
kendra noðurríkja manna gæti bjargað
okkur,” hélt Cameron læknir áfram.
“Hópar fyrverandi þræla með skyn
barnsins, en hneigð dýranna, með ný-
tísku vopn í höndum marsera daglega
fyrir framan fyrri húsbændur sína vopn-
lausa. Hvítir menn hafa engin réttindi,
sem negranir þurfa að viðurkenna, eða
virða. Börn kynflokks þess sem rnæla
á tungu Burns, Shakespeares, Drake
og Raleigh hafa verið afvopnuð, og gjörð
að undirlægjum svörtu sílanna, sem
ungað hefir verið út í frumskógum Af-
ríku. Getur mannlegt þrek staðið það?
Þegar að Gotar og Vandalir í viltu æði
sínu réðust á Rómaborg þá voru negr-
anir þrælar Rómverja. Villumennirnir
norðlægu slökktu ljós hinnar fornu
menningar, en í gegnum alt miðalda
myrkrið, sem á eftir fór, datt engum
manni í hug sú himinhrópandi svívirð-
ing að- hefja þrælinn svart til valds yfir
hinum fyrri húsbændum sínum!
EJkkert fólk í allri veraldarsögunni
hefir verið svo níðingslega svikið svo ó-
geðslega niðurlægt, og fótumstróðið.”
Stoneman leit upp hissa á ákefð og
orðgnótt læknisins.
Stoneman leit upp og beit saman
tönnunum.
“Fyrir Rússa að ráða yfir Pólverj-
um,” hélt Cameron áfram, “Tyrki yfir
Grykkjum, eða Asturríkismenn yfir ítöl-
um, er nógu slæmt, en fyrir varaþykka,
flatnefjaða tindilfætta negra, sem ó-
geðslegan dýraþef leggur frá að hrósa
happi yfir höfðum hvítra manna og
kvenna, er meiri svívirðing, en orð fá
lýst. Fólk okkar er enn dasað af þessum
ófögnuði. Bn Guð minn góður! Þegar
að það vaknar til meðvitundar um sann-
leikann, hvaða afl verður þá nógu sterkt
til að halda því til baka?”
“Ég hefði haldið að fólkið í Suður-
ríkjunum hefði nóg að gjöra, að leika
sér við þjóðarvaldið.” Tók Storieman
fram í.
“Þrátt fyrir það, þá er það víst, að
í undirvitund allra lifandi þjóða, býr og
lifir afltilfinning fyrir réttu og röngu
og meðvitundin um framtíðar líf, sem er
óyfirunnin hjá okkur, og óyfirvinnanleg.
Það er enginn í Suður Carolína sem ekki
fagnar yfir því að þrælahaldsfyrirkomu-
lagið er liðið undir lok. Stríð var ekki of
þung fórn til að binda enda á það böl.
En nú að ætlast til þess, að suðurríkja-
menn verði þrælar þrælanna-------”
“En þó læknir,” sagði Stoneman
kuldalega, er almenningsréttur til at-
kvæða, ævarandi jákvæði lýðveldis-
stefnunnar. Hann er óumflýjanlegur.”
“1 skiftum fyrir tilverurétt, eða líf
heillrar þjóðar? Nei, aldrei.” Svaraði
suðurríkja maðurinn með einbeittri á-
herzlu. Bandaríkja þjóðin er ekki voldug
sökum víðáttu lands þess sem þú byggir,
ekki heldur sökum eigna hennar né at-
kvæðaafls — við erum voldug vegna
skapgerðar fólks þess, sem landið
byggðið—fólksins hvíta og frjálsa, sem
það byggði fyrst og átti hugrekki til að
LÖGBERG, FIMTUDAGT.NN, 3. FEBRÚAR, 1949
standa á móti ofurvaldi konunganna, og
bygði á auðninni heimili frjálsra manna.
Framtíð okkar byggist á því, að sá æt-
leggur haldist hreinn. Atkvæðisréttur-
inn í höndum þessara miljóna af hálf-
viltu fólki, og óþroskaða siðleysið, sem
honum hefir fylgt, er glæpur gegn fram-
þróun mannanna.”
“En getum við ekki kent .þeim?”
Spurði Stoneman.
“Jú, að vissu marki, en .sökkva svo
ofaná sama stig og þeir sjálfir standa
á, ef þú gengur þeim við hlið og hefir
líkanmleg samneyti við þá. Þeirra kyn-
stofn er ekkert barn, hann er eldri en
þinn að árum til. Að síðustu stöndum
vér andspænis manninum, sem falinn
var undir tötrum þrælanna. Atkvæðis-
rétturinn er aðeins önnur pappírs klæði,
sem humbukkistarnir hafa fært þá í,
til að fela veruleikana. Getum við sam-
einast negrum? Spurningin sjálf er
vanvirðing. Enginn hvítur maður getur
átt land á Hayti. Svartir hertogar og
herramenn aka yfir þá og atyrða þá
fyrir að verða fyrir vagnliljólunum sín-
um, en menningin er sér eignar klæði,
sem þeir sem við lögin fjalla, geta varp-
að yfir hvaða dýr sem er og gjört úr því
konung?”
“En negraranir verða að vera vernd-
aðir með atkvæðisréttinum,” svaraði
Stoneman.
“Hinir lítilmótlegustu verða að hafa
rétt tilað bæta sig, og kjör sín. Aðal
spursmálið hér, er Lýveldið.
“Spursmálið herra minn, er menn-
ingin; ekki hvort vernda skuli negrana,
heldur um það, hvort mannfélagið sé
þess virði að það sé verndað frá villi-
mensku.”
“Stjórnmálamennirnir geta kent.”
sagði Stoneman.
Cameron læknir ræksti sig, sem oft
var hans vani þegar að honum var mikið
í hug.
“Mentun herra minn, er þróun þess
sem er. Síðan að sagan hófst hafa negr-
arnir átt í Afríku auðaugra land en nokk
urt skáld gat látið sig dreyma um, þar
sem þeir tróðu
yfir ekrur af demöntum án þess að taka
upp einn einasta stein, fyrri en hvítu
mennirnir komu, og sýndu þeim og
kendu. Um land þeirra dreifðu sér þrótt-
mikil og þæg dýr; en þeim datt aldrei í
hug að beita þeim fyrir vagn, eða sleða.
Lýfskröfurnar gerðu þá að veiðimönn-
um, en þeir smíðuðu aldrei exi, spjót,
eða örvarodda, sem voru þess virði að
þeir væru geymdir um fram stundlega
notkun þeirra. Þeir lifðu eins og Uxar,
ánægðir með eina magafylli. í landi þar
sem gnægð var grjóts og viðar, söguðu
þeir aldrei eitt fet af við, klöppuðu stein,
eða abygðu hús, nema af brotnum smá
spítum og leðju. Með þúsundir mílna af
sjáfar ströndum og innanlands stór-
vötnum, sem vindarnir vöktu öldurnar
á í fjögur þúsund ár létu þeir sig aldrei
dreyma um segl. Þeir lifðu eins og feður
þeirra höfðu lifað- stálu matnum, létu
konur sínar þræla, seldu börn sín, og
átu bræður sína, ánægðir með að dansa,
syngja, og leika sér eins og apar!
Þessar skepnur, að hálfu leyti börn,
og hálfu dýr, leikfang innfalla, dut<>
lunga, og sjálfsþótta, sem hafa yndi af
ólátum, kitla undan smástráum, verur
sem ef þær fá að ráða flakka um nætur
en sofa um daga, eiga ekkert orð í máli
sínu sem tákna kærleik, og þegar þeir
reiðast, eru eins grimmar eins og tígris-
dýr — og þessar verur hafa þeir kjörið
til að ráða yfir suðurríkja fólkinu.—”
Hann kné máttfarinn ofaná stólinn
aftur, rétti út hendina og hélt áfram.
“Vissulega, herra minn, eru ekki allir
norðurríkja menn viti sínu fjær. Við
getum enn leitað á drengskaparnáðir
þeirra, og vitsmuni þjóðbræðra okkar.”
Stoneman sat steinþegjandi, eins og
að hann vissi hvorki í þennan heim né
annan. Dýpst í meðvitund hans geisl-
aði ánægja hans yfir hefndar sigrunum,
sem hann var í þann veginn að vinna, en
hin djúpa og sára meðlíðan sem Cam-
eron lækni hafði með fólki sínu, kom
flatt upp á hann og vakti nokkurn óhug
hjá honum, eins og raunir allra einstakl-
inga gjörðu.
Cameron læknir reis á fætur gram-
ur í huga út af þögninni og andúðinni,
sem hjá Stoneman ríkti.
“Fyrir gefðu læknir það sem hjá mér
lítur út fyrir að vera ókurteisi”, sagði
Stoneman að síðustu og rétti fram
hendina. “Ákafinn í þér gekk nærri
fram af mér, en ég er þér þakklátur fyr-
ir að segja fulla meiningu þína. Ég virði
menn sem þrek hafa til þess. Mér þýkir
fyrir að heyra um heimskutiltæki her-
foringans, sem var hér í bænum. —”
“Persónuleg rangindi sem mér voru
sýnd,” sagði læknirinn “eru ekki tak-
andi til greina.”
“Mér þykir og fyrir, að frétta um ein-
staklingana sem hafa orðið að líða, en
slíkt er óumflýjanlegt þegar um er að
ræða stórkostlegar breytingar. En get-
ur þetta ekki alt lagast á endanum?
Eftir miðaldamyrkrið kom dagur. Nú
höfum við prentvélarnar, járnbrautirn-
ar og símann — gjörbreyting í viðskipt-
um mannannna. Við getum máske gjört
það á árum nú, það sem tók aldir að
framkvæma í lðinni tíð. Er það óhugs-
andi, að negraranir þroskist fljótlega?
Hver veit, að leita til Norðan manna er
ekki til neins. Þessi tilraun verður gerð
hvað sem hver segir. En þú fellur mér
vel í geð. Komdu aftur að sjá mig.
Cameron lækriir fór þungt hugsandi.
Iiann hafið gjört sér miklar vonir um
þetta samtal við Stoneman, sem hann
hafði svo lengi beðið eftir, því hann
hafði heyrt um vald hans og áhrif.
Klukkan var orðin tíu og læknirinn
gekk í hægðum sínum heim til sín en
leið hans lá fram hjá hermanna skálan-
um; og liann heyrði að negrarnir voru
enn við æfingar þar inni, undir forystu
Gus. Gluggarnir voru opnir og fótatakið
barst til eyrna hans út um þá og rödd
Gus, sem endurtók, Hep! Hep! Hep! og
einkennisbúningurinn, með gulu rákun-
um og axla spjöldunum með gylta kögr-
inu á, og spegilfögru sverði jók mjög á
hið dýrslega útlit hans. Hin miklu
kjálkabein hans tóku alveg út yfir gull-
snúruna á treyjukraga hans.
Cameron læknir horfði um stund á
hið svarta og þrútna anldit hans, sem
svitinn bogaði af, og hlemm stóra hend-
ina, sem hann hélt um hjöltu sverðsins
með. Þeir stönsuðu allt í einu í tvöföld-
um fylkingum og Gus hrópaði “Odah
arms!...”
Byssustokkarnir skullu ofan á gólf-
ið allir í einu, og þeim var gefið frí um
stund.
Þeir sungu “John Brown’s Body” og
þegar hljómur söngsins var að þverra
og deyja veifaði einn stærsti af negrun-
um byssu sinni yfir höfði sér og hrópaði!
“Þessi heldur hvíta ruslinu í skefj-
um! og það eru nú hundruð af þeim hér
í sveitinni.”
“Já herra,” tók annar undir.
“Vði höfum þá flata nú og þar skul-
um við halda þeim “chile”! hrópaði ein-
hver.
Cameron læknir hélt áfram í hægð-
um sínum og heim til sín. Það var orðið
dimmt af nóttu, og ljóslaust á götunum,
síðan að negrarnir tóku við stjórninni,
stjarnanna naut heldur ekki, vegna
skýjafars sem boðaði óveður. Þegar
læknirinn gekk fram hjá eikartré stóru,
sem stóð við hornið á húsinu hans,
heyrði hann hvíslað úr trénu:
“Boð til þín herra.”
Cameron læknir hefði ekki brugðið
meira, þó engill frá himni hefði talað til
hans.
“Hver ert þú?” spurði hann hálf
hikandi.
“Nætur haukur frá ríkinu ósýnilega,
með boð frá “Grand Dragon og the
Realm,” var svarað lágt, um leið og
rétt var að lækninum dálítill bréfmiði.
“Ég bíð eftir svari.”
Læknirinn flýtti sér inn á skrifstofu
sína og las:
“Nafnkunnur Skosk-írskur leiðtogi
frá Memphis, er, hér í bænum í kveld
og vill ná tali af þér í nokkrar mínútur.
Brendu miðan Ben.
Læknirinn gekk hvatlega þangað
sem hann hafði heyrt röddina og sagði.
“Ég skal sjá hann með ánægju.”
XI KAPÍTULI
Vængjatak Spörfuglsins
Samtal Camersons læknis við Stone-
man hafði ekki haft hin minstu áhrif á
fyrirætlanir hans. Það var ekki um
nema eina hlið á nokkru máli að ræða í
samabndi við Stoneman, og það var
hans eigin hlið. Hann var sínum mönn-
um trúr, og treysti þeim — vopnin voru
nauðsynleg til þess að hrindá breytinga-
stefnu hans í framkvæmd, og því var
aðstaða þeirar og framkoma, sem vopn-
in báru, sú sanna og rétta. Rangindin
voru tilviljun, sem fyrir gat komið und-
ir hvaða fyrirkomulagi sem var.
En í engu komu mótsagnirnar í
skapgerð Stonemans fram eins skýrt og
í því, að hann gat með engu móti hatað
neinn einstakling, þó hann legðist á
móti máli því, sem hann var sjálfur að
berjast fyrir uppá líf og dauða. Camer-
on læknir féll honum undireins í geð,
og sú aðstaða hans hefði ekki breyst,
þó hann hefði komið til þess að fremja
glæp, sem hefði sent hann í öreiga út-
legð.
Eitt var það, sem Stoneman gat ald-
rei þolað, og það var einstaklings ófar-
ir ,og á því sviði hafði heimsókn Camer-
ons læknis djúp áhrif á hann.
Hann sendi eftir frú Lenoir og Mar-
ion, og þegar þær komu sagði hann við
frú Lenoir:
“Ég hefi heyrt að það eigi að selja
hús þitt og land fyrir óborgaðan skatti
sem á eign þinni hvílir.”
“Já herra,” svaraði frú Lenoir “Við
höfum sleppt af því hendinni nú, og
getum ekkí við það ráðið.”
“Vilduð þið selja landið fyrir tuttugu
dollara ekruna?”
“Það mundi enginn vera svo heims-
kur að bjóöa það. Þú getur keypt öll
lönd í sveitinni fyrir einn dollar ekruna.
Okkar land er einkis virði.”
“Ég er þér ekki sammála í því? sagði
Stoneman glaðlega. Ég lít fram í tím-
ann. Mér þætti gaman að reyna Pensyl-
vania búnaðar aðferð á þessu landi. Ég
skal gefa þér tíuþúsund dollara í pen-
ingum út í hönd fyrir fimmhundruð ekr-
urnar, sem þú átt, ef þú vilt selja þær.”
“Þú meinar ekki að gjöra það?”
sagði frú Lenoir klökk.
“Vissulega meina ég það. Þú getur
komið aftur í húsið þitt, ég skal leigja
mér annað hús, og ég skal ávaxta pen-
inga þína í tryggum Norðurríkja skulda-
bréfum.”
Frú Lenoir fór að gráta, og kom engu
orði upp. En Marion vafði gamla mann-
inn að sér og kysti hann.
Augnaráðið kalda, hýrnaði í svip, og
í augum hans blikuðu tár, þau fyrstu
sem þau höfðu laugað í mörg ár.
Daginn eftir flutti Stonemann sig á
Ross landareignina, sem hann leigði,'
sendi eftir Sam heim á æskustöðvar sín-
ar og fékk æfða hjúkrunarkonu til að
líta eftir honum, og fékk þeim til afnota
og íveru laglegt lítið hús, sem stóð í aðal
húss garðinum. Hann skipaði Lynch, að
láta taka yfirmann fátækrahússins
fastann, og halcfa honum í varðhaldi
fyrir mannskemdir, þangað til að rétt-
vísin hefði rannsakað mál hans. Ríkis-
stjóranum var mein ílla við þessa skip-
un, en hann lét framkvæma hana. Hann
var ekki enn reiðu búinn að slíta sam-
bandinu við manninn, sem hafði tekið
hann upp af götu sinni.
Undrandi yfir þessari nýju breyt-
ingu, komust þau Elsie og Phil að þeirri
niðurstöðu, að hentugur tími væri kom-
inn til þess að leita samþykkis föður
síns á ástamálum sínum. Hann svaraði
málaleitun þeirra varlega, en hann gaf
hvorki samþykik sitt til né heldur aftók
hann ráðahag þeirra. Hann ráðlagði
' þeim að bíða í nokkra mánuöi, svo hon-
um veitist tími til að athuga málið,
kynnast tilvonandi mægðafólki sínu,
og átta sig á félagslífi Suðurríkja fólks-
ins.
Fyrsta daginn sem þær frú Lenoir
og Marion voru heima hjá sér, sat gleð-
in á hástóli í huga þeirra og frúnni
fannst að hún hefði aldrei lifað glaðari
dag síðan hinn elskaði maður hennar
dó. Eignarbréfið fyrir landinu var ekki
enn undirskrifað, né eiganda skifti orð-
in, en það var aðeins um lagalegar um-
búðir að ræða. Frú Lenoir átti að fá alla
upphæðina greidda í arðberandi verð-
bréfum, og það ætti að afhenda eigna-
bréfið daginn eftir.
Mæðgurnar gengu um og leiddust,
og leituðu uppi alla uppáhalds staði
sína, með hinni ljúfu kend eigandans.
Allt var í röð og reglu. Blómskrúðið eins
fallegt og ylmandi eins og áður, göturn-
ar hreinar, gyrðingar allar ný málaðar,
og nýjar hjörur á hliðar hurðunum.
Þær stóðu og héldu hanldeggjunum
hvor utanum aðra, og horfðu á sólina
síga á bak við fjöllin og tár þakklætis,
og vongleði lauguðu augu þeirra.
Þeim varð allt í einu litilð upp við
það, að Ben Cameron opnaði garðshlið-
ið og gekk hvatlega í gegn um það, og
þær gengu fagnandi á mtói honum.
“Ég hugsaði mér að líta inn fyrir
mínútu til þess að vita um hvort þið vær-
ur vel undir nóttina búnar,” sagði hann.
“Já vel undir hana búnar og ánægð-
ar. Við höfum verið að faðma hvor aðra
svo klukkutímum skiftir,” sagði frú
Lenoir. “O, Ben, skýjunum létti, að síð-
ustu!”