Lögberg - 05.10.1950, Blaðsíða 8

8
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 5. OKTÓBER, 1950
Unnið fyrir 3 milj. að
framræslu á síðastliðnu óri
39 skurðgröfur unnu hjá 35 ræktunarsamböndum
og búnaðarfélögum
Á síðasta ári var unnið óvenjumikið að framræzlu í hinum ýmsu
byggðum landsins. Var unnið að þessum framkvæmdum fyrir sam-
,tals um 3 milljónir króna. Störfuðu að framræzlunni 39 skurð-
gröfur á vegum 35 búnaðarfélaga og ræktunarsambanda. Mest var
unnið í Árnessýslu, Borgarfirði og á Kjalarnesi.
Árið 1949 höfðu ræktunar-
samböndin í landinu 39 skurð-
gröfur í gangi. Voru þær á veg-
um 35 búnaðarfélaga, eða rækt-
unarsambandanna s j á 1 f r a.
Nægði þessi vélakostur þó
hvergi nærri til að fullnægia
hinni miklu þörf, sem er fyrir
skurðgröfurnar víðsvegar um
landið og eru heilar sveitir, sem
enn bíða eftir skurðgröfum og
hafa ekki getað fengið neina til
afnota. En þeim sveitum fer þó
fækkandi, sem enga úrlausn
hafa fengið.
Þessar 39 skurðgröfur voru
vitanlega notaðar, eins og kostur
var allan þann tíma, sem unnt
var að vinna að framræzlu
vegna tíðarfarsins. Þó er það
jafnan svo, að verulegar frátafir
verða, vegna bilana og eins flutn
inga á milli bæja og sveita.
Þess má ennfremur geta, að
nokkrar af þessum skurðgröf-
um komu ekki til landsins fyrr
en á árinu 1949 og sumar ekki
fyrr en seint, þegar áliðið var á
þann tíma, er hægt var að vinna
að framræzlu.
Skurðgröfurnar eru flestar
eign vélasjóðs, en hann leigir
ræktunarsamböndunum, eða
búnaðarfélögunum gegn 65 aura
gjaldi á hvern grafinn tenings-
metir.
Á síðasta ári voru því meiri
framkvæmdir við framræzlu en
nokkru sinni fyrr. Enda aldrei
áður jafn mikill vélakostur til
að vinna að framræzlunni.
Var unnið að þessum mikil-
vægu undirstöðuframkvæmd-
um ræktunarinnar fyrir um það
bil 3 milljónir króna með skurð-
gröfunum árið 1949 440513 lengd
armetrar, eða 1579712 tenings-
metrar.
Við þessar tölur er þó að at-
huga, að örlitlu getur skakkað,
þar sem skýrslur um vinnu víð
framræzluna hafa ekki borizt
frá einu félagi.
Mest framræzla í Flóa
og á Skeiðum.
Þau ræktunarsambönd, þar
sem mest var unnið að fram-
ræzlu árið 1949 eru ræktunar-
samböndin í Flóa og á Skeiðum.
Þar voru grafnir á árinu 118
þúsund m3. Næst mest var unnið
hjá ræktunarsambandi Kjalar-
nesþings 117 þúsund m3, og þar
næst í Leirá og Melasveit 111
þús. m3. Þá kemur ræktunar-
samband Áustur-Húnavatns-
sýslu með 99 þús. m3, ræktunar-
samband Eyfellinga með 80 þús.
ferm. og þá ræktunarsamband
Skagfirðinga með 75 þúsund m3.
Kostnaður við framræzluna
varð talsvert misjafn hjá hinum
ýmsu félögum. Kemur þar
margt til, sem áhrif hefir á kostn
aðinn. Valda þar mismunandi
staðhættir ef til vill mestu, en
óhöpp vegna bilana og annars
veldur einnig miklu um mis-
jafnan kostnað. Auk þess, sem
vélarnar eru nokkuð misjafnar,
hvað notagildi snertir á hinum
ýmsu stöðum.
Með túnrœkt fyrir augum.
Meginhluti hin framræsta
lands mun ætlaðar til túnrækt-
ar. Er víðast hvar þörf á því að
landið fái að standa lengi og
þorna áður en það er tekið til
ræktunar. Telja bændur einnig
að mun meiri not verði að land-
inu þannig framræstu, þótt
ræktunarframkvæmdir bíði.
Á stöku stað hefir verið ræst
fram engi og mýrar, og eru ætl-
aðar fyrir beitarlönd fyrst um
sinn.
TÍMINN, 3. sept.
Úr borg og bygð
The Jon Sigurdson Chapter
I. O. D. E. will hold its regular
meeting on Friday, October 6th
at 8 p.m. in the I. O. D. E. Head-
quarters in the Winnipeg Audi-
torium.
☆
Gefir til Sunrise
Lutheran Camp.
Mrs. Bertha Curry $300.00,
(General fund). Árdís fund $150.
00, (Memorial fund). Mrs. Pálma
son $15.30 (Memorial fund). Mrs.
B. S. Benson $25 00 (Library
fund). Mrs. Sigríður Skagfjörð
$10.00 í minningu um hjartkæra
vinkonu og nágranna, Guðnýju
Pauline Eggertson. Mrs. B.
Bjarnason $13.15.
Móttekið með innilegu þakk-
læti.
Anna Magnússon,
Box 296, Selkirk Man.
☆
Leikfélag Geysis-byggðar
hefir ákveðið að sýna gaman-
leikinn „Orustan á Hálogalandi“
í Sambandskirkjunni í Winni-
peg á þriðjudagskveldið 17.
október n. k. og í Selkirk á mánu
daginn þann 16. sama mánaðar.
Þessi bráðskemtilegi leikur
hefir þegar verið sýndur tíu
sinnum við feikna aðsókn á
ýmsum stöðum í Nýja-íslandi og
í Argyle og Vogarbyggð.
Leiksýning þessi verður nán-
ar auglýst í næsta blaði.
75 ÁRA LANDNÁMSMINNING
Þjóðræknisfélag íslendinga í Vesturheimi er að efna til
minningar athafnar í tilefni af 75 ára afmæli komu
fyrsta íslendinga til Winnipeg og til Manitoba. Islend-
ingar lentu á Rauðár bökkum í Winnipeg 12. oktober,
1875. Og haldið verður upp á þann dag, 12. október n.k.
með samkomu. Hún fer fram í fyrstu Lútersku kirkju
á Victor Street með söng og ræðum og hljóðfæraslátti.
Inngangur verður ókeypis. Veitingar verða á eftir
samkomunni í neðri sal kirkjunnar og kosta 25 cent.
Á skemti skránni verður góður gestur sem kemur
frá New York, þar sem hann skipar ræðismannsstöðu,
herra Hannes Kjartanson, með kveðju frá heimaþjóð-
inni. Þar að auki flytur Mr. Wilhelm Kristjansson ræðu
á ensku og Jón J. Bíldfell ræðu á íslenzku. Mrs. Pearl
Johnson, dóttir fyrsta stúlku barnsins fætt í nýlendunni
við Winnipeg vatn, syngur nokkra einsöngva. Fleira
verður einnig á skemtiskránni, sem enn er í undirbún-
ingi. Allir íslendingar ættu að nota þetta tækifæri til
að minnast þeirra sem lögðu landnámsgrundvöllin sem
vér, sem á eftir komu, nutu góðs af á margvíslegan hátt.
FRAMKV ÆMDARNEFND
ÞJÓÐRÆKNISFÉLAGSINS
FUNDUR
verður haldinn í stúkunni
Heklu I. O. G. T. núna í kvöld
(fimtudag) á venjulegum stað
og tíma.
☆
Laugardagsskóli
Þjóðræknisfélagsins hefst á
laugardaginn 14. okt. kl. 10 f. h.
í sambandskirkjunni á Banning
Street.
Er þess vænst að öll börn og
unglingar, sem sóttu skólann í
fyrra, láti sig ekki vanta og að
mörg fleiri komi.
Reynt verður að ráðstafa sem
fyrst samkomunni, sem frestað
var í vor vegna flóðsins.
☆
— DÁNARFREGN —
Þriðjudaginn, 12. sept., andað-
ist að heimili sínu, 415 Simcoe
St., hér í borg, Mr. Oscar Ed-
ward Schoen, eftir hér um bil
árs heilsubilun. Hann var þýzk-
ur að þjóðerni, fæddur í Rúss-
landi fyrir 37 árum, kom hing-
að til Manitoba fyrir 24 árum.
Hann var kvæntur íslenzkri
konu, Ruth Louise Goodman.
Auk ekkjunnar, lifa hann ung-
ur sonur, James Edward, bróðir,
Rudolph, í Elkhorn, Man. og syst
ir, Mrs. Gross, í Virden. Hann
var jarðsunginn að fjölmenni
viðstöddu, frá útfararstofu Bar-
dals, fimtudaginn 14. septem-
ber, af Dr. R. Marteinsson. Hinn
látni var bezti drengur í hví-
vetna, afbragðsvel kyntur.
☆
Björgvin Stefán Jóhannesson,
andaðist á Almenna sjúkra-
húsinu í Selkirk, Man. þann 16.
sept. eftir langvarandi sjúkdóms
legu þar. Hann var fæddur að
Litlu-Reykjum í Árnessýslu 20.
júlí 1879, sonur Jóhannesar
Sveinssonar bónda þar, af sunn-
lenzkum bændaættum kominn,
og Malenu Siggeirsdóttur prests
Pálssonar á Skeggjastöðum á
Langanesströndum, og fyrri
konu hans, Önnu ólafsdóttur
prests á Kolfreyjustað Indriða-
sonar. Hann ólst upp með móð-
ur sinni. Útskrifaðist af Möðru-
vallaskólanum 1899, kom vestur
um haf 1903, settist að í Selkirk,
Man., en þangað fluttist Malena
móðir hans og seinni maður
hennar, Þórarinn Þorkelsson;
átti Björgvin heimili með þeim.
Á fyrstu dvalarárunum hér
stundaði hann algenga vinnu,
um hríð var hann lögregluþjónn,
Síðar nam hann úrsmíði og
stundaði þá iðn þaðan af, fyrst
í annara þjónustu, en um 35 ár
í eigin þarfir.
Síðla árs 1929 kvæntist hann
Ephemíu Thorvaldson frá Win-
nipeg, en misti hana árið 1936
Einn bróðir hans Olgeir er á
lífi, og dvelur nú á Gimli.
Björgvin var mikill að vallar-
sýn og bar sig prýðilega vel,
háttprúður og höfðinglegur í
allri framkomu. Hann var mað-
ur vel mentaður og fjölfróður
um margt, las og fræddist stöð-
ugt um óskyld efni. í fram-
komu var hann fáorður og stilt-
ur, sjálfstæður í skoðunum, en
fór ekki allra leiðir. Hann var
meðlimur Lúterska safnaðarins
í Selkirk og Masonic Order.
Útför hans fór fram frá Lút-
ersku kirkjunni í Selkirk, að
viðstöddu fjölmenni.
S. Ólafsson
☆
Hr. Soffonías Thorkelsson rit-
höfundur og frú, sem heima eiga
að 100 Uganda Avenue, Victoria,
B.C., lögðu af stað 1. þ. m., í
mánaðar ferðalag til Californíu,
Mexico City, Salt Lake City og
ýmissa annara borga, sem þar
eru á leið.
☆
Frú Sigríður Kristjánsson frá
Geraldton, Ont., var stödd í borg
inni í fyrri viku; hún var nýlega
komin heim úr íslandsför ásamt
manni sínum, Ottó Kristjáns-
syni byggingarheistara.
☆
B. Eggertson kaupmaður á
Vogar var staddur í borginni á
mánudaginn ásamt Davíð bónda
bróður sínum.
☆
W. J. Lindal dómari fór vest-
Einn í skemtiferð á smáflugvél
yfir hið breiða Atlantshaf
Lendir í Keflavík á leið
frá Minnesota til Sviss
AUST FYRIR KLUKKAN 6 í
gærkveldi lenti smáflugvél—
einhreyfils „Piper-Pacir“ — á
Keflavíkurflugvelli eftir rúm-
lega 7 klukkustunda flug frá
flugvellinum „Bluie West One“
í Grænlandi. í vélinni var einn
maður, Max Conrad að nafni,
sem er á skemmtiferðalagi og
ur til Edmonton á sunnudaginn
til að sitja þar fund; hann bjóst
við að verða þrjá daga að heim-
an.
☆
Nýlátinn er hér í borginni
Bertrand A. St. John, 78 ára að
aldri; hann var faðir Jack St.
Johns bæjarfulltrúa í Winnipeg.
☆
Mr. Elías Vatnsdal frá Van-
couver, B.C., sem dvalið hefir á
búgarði sonar síns, Theodórs að
Hensel, N. Dak. í sumar, lagði
af stað vestur á fimtudaginn í
fyrri viku; var Theodór í för
með honum hingað norður.
☆
Mr. G. J. Oleson frá Glenboro
var staddur í borginni nokkra
daga í fyrri viku ásamt frú sinni.
☆
Mr. J. J. Thorvarðsson frá
Pine Falls er staddur í borginni
þessa dagana.
☆ '
— Hjónavígsla —
Lenore Jóhannesson og Roy
Edward Williams voru gefin
saman í hjónaband, 21. septem-
ber sfSastliðinn, í Fyrstu lút-
ersku kirkjunni. Séra V. J. Ey-
lands framkvæmdi hjónavígsl-
una.
Foreldrar brúðarinnar eru Mr.
og Mrs. Konrad Jóhannesson, en
foreldrar brúðgumans, Mr. og
Mr. George R. Williams.
Að lokinni vígsluathöfninni
var setin fjölmenn veizla. Brúð-
hjónin fóru í skemtiferð til
Bandaríkjanna.
Brúðurin lauk prófi við Mani-
tobaháskólann 1949 í Home
Economics en brúðguminn, 1950,
í Commerce. Heimili þeirra
verður St. 15 Eggertson Apts.
☆
— Hjónavígslur —
Steingrímur Pálsson og Ingi-
björg Jónína Johnson voru gef-
in saman í hjónaband þ. 20. á-
gúst s.l. Séra B. A. Bjarnason
gifti, og fór athöfnin fram á
heimili hans í Arborg, Man.
Brúðguminn er sonur Mr. og
Mrs. Thorgrímur J. Pálsson, í
grend við Arborg; en brúðurin
er dóttir Mr. og Mrs. Valdimar
Johnson, Riverton, Man. Sama
daginn og giftingin fór fram,
varð afi brúðgumans, Páll Jóns-
son á Kjarna í Geysisbygð 102
ára að aldri; er hann mjög ern
og ungur í anda.
☆
Guðmundur Ingiberg Markús-
son og Ethel Rose Einarson voru
gefin saman í hjónaband þ. 30.
sept. s.l. í lútersku kirkjunni í
Árnes, Man. Séra B. A. Bjarna-
son gifti. Brúðguminn er sonur
Mr. og Mrs. Jóhannes O. Markús
son, Árnes, Man., og konu hans,
Clara Freda Einarson, sem látin
er fyrir fáum árum.
og kemur frá Minneapolis í
Minnesota í Bandaríkjunum og
er á leið til að hitta fjölskyldu
sína í Svisslandi. Ferðalag hans
hefir gengið að óskum til þessa.
Þremur klukkustundum á undan
áætlun frá Grænlandi
Conrad lagði upp frá Græn-
landi um 10-leytið í gærmorgun
og var gert ráð fyrir að hann
yrði um 11 klst. á leiðinni. En
hann fékk góðan meðbyr og varð
rúmlega þremur klst. á undan á-
ætlun til Keflavíkur. — Hann
hyggst leggja af stað héðan,
sennilega í dag, til Prestvíkur í
Skotlandi.
Flugvél hans er endurbætt
gerð af svonefndum „Piper-
Cub“' sportvélum, sem oft sjást
á flugi hér yfir bænum. En
áhugaflugmenn hér eiga nokkr-
ar slíkar vélar.
Conrad lét setja aukabensín-
geyma í vél sína, þannig að hún
getur tekið bensín til 26 stunda
flugs. Átti hann nóg bensín eftir
er hann lenti í Keflavík til að
fljúga á til Skotfands, ef þurít
hefði með.
9 Barna faðir
Max Conrad er reyndur flug-
maður. Hefir hann verið for-
stöðumaður flugskóla í Bands-
ríkjunum um margra ára skeið.
Kona hans og 9 börn þeirra
hjóna, sex stúlkur og þrír dreng-
ir, hafa verið búsett í Svisslandi
í hálft annað ár og fer hann í
heimsókn til fjölskyldu sinnar,
en ætlar að fljúga á smáflugunni
heim til Bandaríkjanna aftur
síðar í sumar. Hefir hann ekki
ákveðið enn, hvort hann fer
nyrðri eða syðri leiðina vestur
um haf.
Höfðu ekki nógu litla mæla
Einu erfiðleikarnir, sem Con-
rad sagðist hafa orðið fyrir á
leið sinni frá Minneapolis var,
að á flugstöðvunum gekk illa að
mæla honum bensín, þar sem
ekki voru til nógu litlir mælar.
Einnig á hann inni smurolíu á
flugvellinum í Grænlandi, þar
sem hann gat ekki notað alla
olíuna í einu, sem var í minnstu
ílátunum, sem flytjast þangað.
í Grænlandi var hann í tvo
daga og beið eftir, að fá flug-
leyfi. Flugstjórnin þar senai
skeyti í svo marga staði vegna
flugs hans, að í nokkrum stöðum
kom neitun um að han mætti
halda áfram flugi sínu, en úr
öðrum samþykki. Allt fór þó vel
að lokum. —Mbl. 7. sept.
MESSUBOÐ
Fyrsta Lúterska Kirkja
Séra Valdimar J. Eylands.
Heimili 776 Victor Street. Síxni
19017. —
☆
Arborg-Riverion Presiakall
8. okt. — Geysir, messa kl. 2
e. h. — Riverton, ensk messa kl-
8 e. h. B. A. Bjarnason
☆
— Argyle Presiakall —
Sunnudaginn 8. okt.
(„Thanksgiving Sunday“)
Brú — kl. 2 e. h.
Glenboro — kl. 7 e. h.
Séra Eric H. Sigmar
☆
Lúlerska kirkjan í Selkirk
Sunnudaginn 8. okt.
Ensk messa kl 11 árd.
Sunnudagaskóli kl. 12.
íslenzk messa kl. 7 síðd.
S. Ólafsson
“WELCOME” — “WELCOME"
HALLOWE’EN SILVER TEA
On Wednesday Oct. 25th. the
Young Peoples Society of the
First Lutheran Church will pre-
sent a Hallowe’en Silver Tea in
the Church Parlors from 7:30
p.m. to 10:30 p.m. There will be
entertainment and attractively
arranged booths for a homecook-
ing sale and a White Elephant
Sale. We hope you will give us
your wholehearted support in
this venture. The club cordially
invites you and your friends to
attend and enjoy an evening of
fellowship with us.
Sincerély,
The Young Peoples’ Executive
☆
Arnold Miller og Anna Lovísa
Danielson voru gefin saman 1
hjónaband þ. 23. ágúst s.l. a^
séra B. A. Bjarnason á heimil1
hans í Arborg, Man. Brúðgum-
inn er af þýzkum ættum; en
brúðurin er dóttir Mr. og Mrs-
Eymundur Danielson, sem bu-
sett eru í Framnesbygð í Nýja'
íslandi.
DORCAS SOCIETY
Thanksgiving Concert
FIRST LUTHERAN CHURCH
Monday, October 9th at 8:15 p.m.
Devotional.....................Rkv. V. J. Eylands
Chairman’s Remarks.........Miss Mattie Halldorson
Piano Solo.....................Miss Sigrid Bardal
Bass Solo....................Mr. Douglas Stewart
Contralto Solo................Miss Ivy McBurney
Address....(................Mr. Norman Bergman
Duet.................Miss McBurney and Mr. Stewart
Accompanist..................... Miss Ai.ice Iíivrs
SlLVER COLLECTION Rf.FRESHMENTS
KAUPENDUR LÖGBERGS
Á ÍSLANDI
Gerið svo vel að senda mér sem fyrst greiðslu fyrir
yfirstandandi árgang Lögbergs, kr. 50.00. Dragið
ekki að greiða andvirðið. Það léttir innheimtuna.
Æskilegt að gjaldið sé sent í póstávísun. Þeir sem
eiga ógreidda eldri árganga, eru vinsamlega beðnir
að snúa sér til mín.
BJÖRN GUÐMU N DSSON
SKÓLAVÖRÐUSTÍG 17 REYKJAVIK