Lögberg


Lögberg - 11.01.1951, Qupperneq 6

Lögberg - 11.01.1951, Qupperneq 6
6 LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 11. JANÚAR, 1951 NÓTT OG MORGUN Eftir LYTTON LÁVARÐ J. J. BlLDFELL, þýddi Frú Beaufort Var kona sem lýsa má í stuttu máli. Hún var í orðsins fyllsta skilningi al- menn kona — hvorki góð kona eða vond, hvorki göfug né heimsk. Hún var það sem kallað er, vel ættuð og uppaKn; það er að segja velluleg, þögul, klædd eftir kúnstarinnar reglum og alt- af eins og að hún væri hálfsofandi. Af tveimur börnum, sem hún átti, var Arthur uppáhalds- goðið, sérstaklega þó eftir að hann varð erf- ingi að hinum mikla Beaufort-auði, því að hún var svo mikið veraldarbarn, að jafnvel inni- leiki hennar var kaldur eða ylríkur í fullu sam- ræmi við heimsálitið. Án þess að elska mann sinn af einlægni, var henni vel við hann — þau voru vel saman valn, og (þrátt fyrir allar freistingar, sem hún hafði orðið að mæta á æskuárum þeirra, því hún hafði þótt fögur á að líta — og bjó, eins og heimsbörn verða að búa í félagsskap, þar sem fyrirmyndir af óá- taldri kven-aðdáun, eru algengar og smitandi) þá hafði framkoma hennar með öllu verið óað- finnanleg. Hún hafði litla eða enga meðlíðan með ógæfu, eða óhöppum annara og hafði held- ur ekki mætt neinum sjálf; því þau, sem hún hafði mætt, svo sem armæðu sonar síns, yfir- sjón heldri og leiðandi kvenna, eða vonbrigðum á réttlátum metnaði, þá hafði hún sýnt meiri meðlíðun en vænta mátti og fór um þau mjúk- um höndum af smekkvísi og miskunnarríkri hefðarkvenna handleiðslu, sem umburðarlyndi yfirstéttarkonu sæmdi. Svo þó að hún væri álit- in að vera vandlát, að því er siðgæði snerti, þá naut hún samt vinsælda í félagslífinu — eins og fríðar og meinlausar konur vanalega gjöra. Það er sangjarnt að taka það fram, að Lafði Beaufort vissi ekki um bréfið, sem að maður hennar skrifaði Katrínu, þó hún hefði grun um það. Sannleikurinn er sá, að Robert Beau- fort hafði aldrei minst á hina sérstöku aðstöðu Katrínar við hana — aldrei minst á hið drengi- lega boð bróður síns, eða loforð, kveldið áður en hann dó; og hvað svo sem skoðun hans á hinni leynilegu giftingu þeirra leið, eða sönn- unargildi hennar, hafði hann ekki heldur minst á hina óhagganlegu trygð og staðfestu, sem hún hafði sýnt þeim látna. Hann hafði aðeins sagt: „Ég verð að gjöra eitthvað, býst ég við, fyrir þessa konu, hún var nærri búin að narra bróður minn til að giftast sér og hann hefði þá svipt Arthur, að því er ég bezt veit, arfsvon sinni. Samt verð ég að gjöra eitthvað fyrir hana, — er ekki svo?“ „Jú, það held ég. Hverslags manneskja er hún? — Af mjög lágum stigum?“ „Hún var verzlunarmannsdóttir“. „Tillag til barnanna ætti að vera í sam- ræmi við stéttarstöðu móðurinnar, ég held það sé venjan í slíkum tilfellum: Og móðirin ætti að njóta sama styrks og hún hefði notið, eða hefði getað vonast eftir að fá, ef að hún hefði gifst kaupmanni og mist hjinn. Ég á von á að hún hafi verið ærið brögðótt og eigi í rauninni 'ekki skilið að fá neitt, en það lítur betur út, og er betra til afspurnar, að halda sér við það, sem almenningsálitið telur rétt“. Þannig fórust Lafði Beaufort orð. Hún hélt að maður sinn hefði ráðið þessu máli til lykta, og mintist því ekki á það. Henni hafði í sann- leika sagt, aldrei fallið við Philip Beaufort. Áleit hann vera Mauvais ton (vondan mann). í morgunstofunni á heimili hr. Beaufort sat Lafði Beaufort og sonur hennar; hún við vinnu, en hann stóð aðgerðarlaus út við gluggann; þau voru ekki ein. 1 stórum hægindastól sat miðaldra maður og var að hlusta á, eða virtist verða að hlustaá hjal fallegrar ungrar stúlku — það var systir Arthurs Beaufort. Þessi maður var ekki tilkomumikill, en það var samt eitt- hvað tignarlegt við hann, og andlitssvipur hans var greindarlegur og gerði útlit hans geðfelt. Hann hafði augnaráð, sem oft fylgir rauðhærðu fólki — rauðbrún augu og augnalok með löng- um augnahárum, dökkar skarpar augnabrúnir, stutt hár og fallegt höfuðlag. Drættirnir í and- litinu á honum voru óreglulegir, andlitsblær- inn hafði verið rauðleitur, en var nú farinn að fölna svo að gulleit slikja blandaðist saman við roðann. Hann var að verða hrukkóttari í fram- an, sérstaklega í kringum augum, — sem sáust varla þegar að hann hló, og er það óvanalegt á mönnum, sem eru jafnvel tíu árum eldri en að hann var. Tennur hafði hann enn skjallahvítar og það var ekki neina heilsubilun á honum að sjá. Hann leit út fyrir að hafa átt við all- mikla lífsreynslu að etja, en átti þó enn yfir miklum lífsþrótti að ráða. Við fyrstu athugun virtist hann lítill vexti, þar sem að hann sat í stólnum — nærri því krangalegur. En við nán- ari athugun sá maður, að þrátt fyrir líkams- rírð og beina smæð, að þá var hann hraust- legur. Hann var herðarír, en brjóstmikill — brjóstmeiri en menn sem voru miklu stærri en hann, og hreyfingar hans allar voru þjálfaðar °g þægilegar eins og hreyfingar þeirra manna eru, sem vanir eru athafnaríku lífi. Hann hafði í rauninni verið orðlagður leikfimismaður á yngri árum, en sár sem að hann hafði fengið í einvígi fyrir mörgum árum hafði lamað hann fyrir lífstíð — óheppni, sem kom í bága við hans fyrri venjur og var sagt að hefði haft mikil áhrif á skapgerð hans. Þessi persóna, sem frekar verður lýst seinna var Lilburne lá- varður bróðir Lafði Beaufort. „Svo Camilla“, sagði Lilburne lávarður við systurdóttur sína kæruleysislega um leið og hann strauk hendinni um silkimjúkt hárið á henni, „þér líkar ekki Berkley Square eins og Gloucester Place“. „Nei, nei! ekki nærri eins vel! Sérðu, ég get aldrei tekið mér 'göngutúr út á land, né heldur fléttað mér festar úr blómum þegar að ég er í Primrose Hill. Ég veit ekki hvað hún mamma meinar“, bætti hún við í hljóði, „þegar að hún segir að það fari betur um okkur hérna“. Lilburne lávarður brosti háðslega. „Þú færð að vita það nógu snemma, Cam- illa, skilningur ungra stúlkna þroskast undur fljótt, sem eiga heima hérna megin við Ox- ford stræti. Jæja, Arthur, hvað ætlar þú að aðhafast í dag?“ „Já“, sagði Arthur og hætti við að geispa, „ég hefi lofað að ríða með kunningjum mínum og líta á hest, sem er til sölu einhvers staðar út í útjaðri borgarinnar“. Um leið og hann sagði þetta, stóð hann upp, teigði úr sér, leit í spegil og leit svo óró- lega út um gluggann. „Ja, jæja“, sagði Lilburne lávarður, „hest- inn, eða hina skepnuna — ég meina kunningja þinn?“ „Kunningja“, sagði Arthur og brosti, því hann feldi sig ekki við háðsbrosið, sem lék um varir lávarðarins. „Hver er þessi kunningi þinn Arthur?“ spurði Lafði Beaufort og leit upp. „Watson frá Oxford, en eftir á að hyggja, ég verð að gjöra hann þér kunnugan". „Watson! Hvaða Watson? Hvaða Watson- fjölskyldu heyrir hann til? Sumir þessir Wat- sons eru góðir menn, aðrir vondir“, sagði Lafði Beaufort glettnislega. ,JÞá eru þeir öðruvísi en allir aðrir“, skaut Lilburne lávarður inn í þurlega. „Ó, hann Watson, sem ég þekki, er dánu- maður skal ég segja þér“, sagði Arthur og hló. — „Þú þarft ekki að skammast þín fyrir hann“. Arthur var ekki áfram um að halda þessu samtali lengur áfram, svo hann sagði: „Svo faðir minn kemur heim frá Beaufort Court í dag“. Já, það lá vel á honum þegar að hann skrif- aði. Hann segir að húsaleigan verði sett upp um 10% og það þurfi ekki að gjöra mikið við húsin“. Þegar hér var komið lauk Arthur upp glugganum. „Ó, Watson! þú er kominn? Sæll Marsden, og Danvers líka! Það er ágætt, því betra sem þið eruð fleiri! Ég kem eftir mínútu. En vild- uð þið ekki heldur koma inn?“ „Viðfeldið orðamas", tautaði Lilburne lá- varður fyrir munni sér. „Þrjár tröppur í einu. Hann tekur hús þitt fyrir Trinily College“. Hrein og hreimmikil rödd afþakkaði boðið, hófatök hestanna heyrðust niður á götunni. Arthur greip hatt sinn og keyri, leit til móður sinnar og móðurbróður brosandi „verið þið sæl! Ég kem ekki aftur fyrr en um miðdags- matartíma. Komdu og kystu mig Milly“, og þegar systir hans leit til hans öfundaraugum um leið og hún gekk til hans, tók hann hana í fang sér og hvíslaði að henni um leið og hann kysti hana: „Farðu snemma á fætur á morgun, og við skulum fara út saman á skemtitúr“. Arthur fór út og augu móðurinnar hvíldu á honum þar til að hann hvarf út úr dyrunum. „Þú verður að viðurkenna, Lilburne, að hann sé myndarlegur“. Má ég ekki bæta við: — „Ber hann sig ekki tígulega?" „Kæra systir mín, sonur þinn verður ríkur. Hvað burðartign hans snertir, þá hefir hann nóg af henni, en hann skortir prúðmensku“. „Hver gæti kent honum hana betur en þú?“ „Máske enginn, en ef að ég ætti son, sem ég á ekki sem betur fer! Þá ætti ég ekki að vera ráðgjafi hans. Settu ungmenni — (farðu og láttu aftur dyrnar Camilla) — á mifli tveggja lasta — kvenfólks og spilafíknar; ef að þú ætlar þér að hefla hann svo, að hann falli inn í ný- móðins hógværðina; en þér að segja, þá er sú fágun nokkuð kostnaðarsöm!" Lafði Beaufort stundi við. Lilburne lávarður brosti. Hann hafði ósegj- anlega mikla ánægju af að gjöra öðrum gramt í geði. Auk þess hafði hann andúð á öllu æsku- fólki: Hann hafði á æskuárum sínum teygað svo djúpt af lyndum æskunnar að hugur hans sýrð- ist í hvert sinn, sem hann kom í námunda við hana. A meðan á þessu samtali stóð á milli syst- kinananna hélt Arthur og félagar hans áfram glaðir og reifir út í útjaðar undir-bæjarins H . . . „Þetta er langt úr úr öllu viti til þess að elta uppi einn hest“, sagði Sir Harry Denvers. „En ég segi ykkur satt“, sagði Watson á- kveðið, „að hestasveinninn, sem kann vel að meta hesta, segir að það sé einhver efnilegasti hestur, sem að hann hafi komið á bak, og hann hefir unnið í nokkrum veðreiðum, sem hann hefir tekið þátt í. Það er gamall kaupmaður og hestaveðreiðamaður sem á hann og hann er gjaldþrota. Ég sá auglýsinguna“. „Jæja“, sagði Arthur glaðlega, „hvað sem hestinum líður, þá er þessi reiðtúr skemtileg- ur. Ó, hve veðrið er yndislegt! Þið verðið allir að borða með mér miðdagsverð í Richmond á morgun — við skulum róa til baka“. „Og koma við í bakaleiðinni í „M“ og sja hver okkar er heppnastur með teningana", sagði hr. Marsden, sem var elztur, þó að hann væri ekki mestur mannkasta-maður þeirra fé- laga — hann var myndarlegur og þögull mað- ur, sem var nýbúinn að ljúka sér af í Oxford, og var þegar orðinn kunnur flestum veðreiðar- mönnum. „Hvað sem ykkur fýsir“, sagði Arthur og keyrði hest sinn sporum. * „Ó, hr. Beaufort! hr. Beaufort, ef að þú hefðir getað skilið hvað djöfullega snöru að auðurinn var að fjötra þig í, og að án hans, hefðir þú getað verið haukur Beaufort-ættar- innar!“ Öðrumegin á gullpeningnum okkar sjáum við helgan mann troða á dreka. Það er fölsk mynd! Snúðu henni við! Hin virkilega notkun gullsins er, að drekinn treður á hinum helga manni! En áfram — áfram! dagurinn er bjart- ur og félagarnir kátir; gerðu sem mest úr æsku- árum þínum Arthur Beaufort! Þessir ungu menn voru að koma inn í undir- borginu „H“ og riðu hratt, allir samhliða, þeg- ar þeir mættu gömlum manni með staf í hendi, sem auðsjáanlega var sjóndapur því hann leit- aði fyrir sér með stafnum og var á leiðinni yfir veginn, sem þeir voru á. Þeir félagar, sem voru kátir og í hrókasamræðum tóku ekki eftir manninum. Hann stansaði snögglega, því þó hann sæi þá ekki heyrði hann að hætta var á ferðinni — en of seint. Hestur sá, sem hr. Marsden reið, sem var fjörugur og framsækinn, rakst á hann. Herra Marsden leit niður, sá manninn fallinn og sagði: „Svei þessum körl- um, sem alltaf eru í veginum“, eins og hann hefði verið meira en lítið móðgaður og hélt á- fram. En hinir, sem yngri voru og ekki eins harðbrjósta og hirðulausir stönsuðu. Arthur Beaufort stökk af baki og reisti manninn við, sem var mikið meiddur. Það rann blóð af enn- inu á honum, og hann kvartaði um verk undir síðunni og í útlimunum. „Styddu þig við mig, vesalings maður! Ég skal fylgja þér heim. Er langt heim til þín?“ „Nei ekki langt, nokkrir faðmar. Þetta hefði ekki komið fyrir, ef að ég hefði haft hundinn minn með mér. Vert þú ekki að fást um þetta herra, halt þú áfram þína leið, hér er aðeins um að ræða gamlan fausk — hvað gerir til um hann? Ég vildi að hundurinn minn væri kom- inn“. „Ég næ ykkur“, sagði Arthur við félaga sína. „Þjónn minn ratar þangað sem við ætl- um að fara. Ég ætla að fylgja þessum gamla manni heim til sín, og ná í læknir handa hon- um. Ég verð ekki lengi“. „Þetta er sannarlega líkt þér, Beaufort, það er enginn þér líkur“, sagði Watson og viknaði. „Og þarna er Marsden, og er virkilega kominn af baki til að vita hvort að hesturinn hans hafi ekki meitt sig á knjánum! Hérna er eitt pund handa þér, maður minn“. „Hérna er annað“, sagði Sir Harry, „svo þetta er þá útkljáð. Jæja, þú kemur til okkar aftur Beaufort. Sérðu hlaðið þarna yfir frá? Við skulum bíða þar eftir þér í tuttugu mín- útur. Komdu Watson". Gamli maðurinn hafði ekki tekið upp pen- ingana, sem þeir hentu við fætur hans, né heldur hafði hann þakkað þeim fyrir þá og á andiliti hans var ergelsis- og þóttasvipur. „Er nauðsynlegt að maður sé betlari, þó að hann sé troðinn undir, eða sé hálfblindur?“ spurði hann og leit raunalega til Arthurs. „Ég vildi að hundurinn minn væri kominn!“ „Ég skal ganga þér í hans stað“, sagði Arthur hlýlega. „Komdu, styddu þig við mig — betur, þetta er gott. Þér líður ekki ákaflega illa — gjörir þér?“ „Svo, svo! Peningarnir! Það er heimsku- legt að skilja þá eftir!“ Arthur brosti. „Hérna eru þeir“. Gamli maðurinn tók við peningunum og lét þá í vasa sinn, og Arthur hélt áfram að tala við hann, en fékk engin svör, nema í sambandi við hvert halda skyldi, og þannig héldu þeir áfram þar til að þeir stönsuðu við dyr á litlu húsi, sem að stóð rétt hjá kirkjugarði. Eftir að þeir höfðu hringt dyrabjöllunni tvisvar voru dyrnar opnaðar og miðaldra kona kom út til þeirra, sem leit hálf-flækingslega út, þótt klæðaburður hennar væri lítið eitt betri, en vanalegt er; á höfðinu hafði hún húíu, sem skrölti aftan á því og var lögð með rauð- um borðum, svuntan var indverskur vasaklút- ur, kjóllinn, sem hún var í, var blábrúnn munka sloppur, svartir silkisokkar, í eyrunum hafði hún langa gyllta lokka, og undir mittisbandinu bar hún úr. „Hamingjan hjálpi og blessi okkur! Hvað hefir komið fyrir, herra“, stundi þessi virðuga persóna upp og hélt hendinni á lofti. „Sussu! Ég er magnlaus, láttu mig komast inn. Ég þarf nú ekki lengur á þinni hjálp að halda, herra minn. Þakka þér fyrir. Vertu sæll!“ Þetta hafði engin áhrif á göfuglyndi Art- hurs, hann studdi lamaða manninn inn í húsið og inn í dálitla gamaldags dagstofu, og undir eins og gamli maðurinn var sestur í maðk- smoginn gamlan stól, sem hann átti, þá leið yfir hann. Þegar þeir komu að húsinu sendi Arthur hestamann sinn, sem komið hafði með þeim með hestana, eftir lækni, og eftir að konan hafði fært gamla manninn úr yfirhöfn sinni var barið að dyrum. Arthur opnaði dyprn- ar og komumaður, sem var lítill og léttur á fæti, gekk snúðugt inn í húsið. „Hvað er hér að — alvarlegt slys — á ég von á! Það er slæmt, mjög slæmt. Opnið þið gluggann. Vatn í glasi — handklæði. Svona — svona. Ég sé — ég sé — ekkert bein brotið — mar. Takið af honum treyjuna. Annan stól, frú og lyftu fótunum á honum upp á hann. Hvað er hann gamall?“ — „Sextíu og átta“. — „Of gamall til að taka honum blóð. Þakka þér fyrir. Hvernig líður þér? Illa auðvitað: Þér líður bráðum betur — utan við þig enn, þér líður bráðum betur“. „Tray! Tray! Hvar er hundurinn minn, frú Borer?“ „Herra minn, hvað ætlar þú að gjöra við hund núna? Hann er á bak við húsið“. „Og hvað á hundurinn minn að gjöra á bak við húsið?“ ískraði í sjúklingum með áherzlu, sem enginn veikindahreimur var í. „Ég óttaðist að hundinum yrði misboðið undir eins og ég yrði farinn! Hversvegna fór ég án hundsins míns? Láttu hann koma inn undir eins, frú Boxer!“ „Þetta er ágætt, sérðu, herra minn“, sagði Apótekarinn (því þetta var lyfsali og læknir) og sneri sér að Arthur Beaufort. „Það er ekkert að óttast, þessi geðshræring léttir á honum_ — gerir honum gott. Hvernig vildi þetta til? O, ég skil, honum var velt um — það hefði getað verið verra. Hestamaðurinn þinn (greindur ná- ungi) sagði mér frá því. Hélt ég að það mundi vera hann gamli kunningi minn hérna eftir lýsingunni. Virðingarverður maður — kom hingað fyrir mörgum árum — afar einkennileg- ur — undarlegur (þessu síðasta orði hvíslaði hann að Arthur). Sló út í fyrir honum á auga- bragði, á meðan að hann var að borða miðdags- matinn — kalt lambaket og grænmeti. Frú Perkins sagði ég, ef, einhver kemur að vitja mín, þá verð ég að númer 4 Prospect Place. Hestamaðurinn þinn frétti það, herra, sá er nú ekki sljór! Sjáðu hvernig að gamli maðurinn gælir við hundinn sinn, fallegur hundur — með stutta rófu. Heilmikið að gjöra, á von á að taka á móti tveimur börnum á hverjum klukkutíma. Það er heitt að eiga barn í svona veðri. Svo ég sagði við frú Perkins. Ef að frú Plummer verður illt, eða frú Everat, eða ef að gamla Grub fær annað kast, sendu þá undir eins til númer 4. Læknar eiga alltaf að vera í leiðinni — það er það, sem ég alltaf held fram. Jæja, góðurinn minn, hvar finnur þú til úna?“ „I eyranu“. „Ja, hérna, það lítur ekki svo vel út. Hvað lengi hefir þú fundið til í eyranu?“ „Alltaf síðan að þú komst inn til mín“. „Ó, ég skil ha! ha! — Mjög undarlegt — mjög!“ tautaði lyfsalinn dálítið órólegur. „Láttu hann liggja frú. Ég skal senda honum svefn- meðal, og skalt þú gefa honum eina pillu í kveld, laxerolíu á morgun, ef þörf gerist, þá sedir þú eftir mér — alltaf til staðar. Ham- ingjan þetta er Bob, drengurinn minn, sem er að hringja — það hringir enginn eins og hann. Ég þekki hringinguna hans. — Skal veðja tíu á móti einum, að það er frú Plummer, eða máske frú Everat — níunda barnið henna^ á átta ár- um — hún verzlar með matvöru. Ein af þús- undi herra minn!“ Krangalegur drengur í ermastuttri treyju og með stórar hendur kom inn í herbergið gapandi. „Herra — Perkins — herra!“ „Já, ég veit það — ég veit — ég skal koma. Frú Plummer eða frú Everat?“ „Nei, herra, það er fátæka konan, sem býr hjá henni frú Lacy; hún er ósköp veik. Þjón- ustustúlkan hennar frú Lacy kom hlaupandi yfir á verkstæðið og fékk mig til að fara til þín, herra“. „Frú Lacy! Ó, ég veit, það er vesalings frú Morton! Hún er illa farin — mjög illa — verð að fara. Sjáðu um að hann sé rólegur, frú. Verið þið sæl! Lít inn í fyrramálið — klukkan níu. Láttu dálítið af línskafi í áburðinn á höfð- inu á honum, frú. Frú Morton! Ja, það er nú ljóta ástandið þar“.

x

Lögberg

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.