Lögberg - 01.02.1951, Blaðsíða 3

LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 1. FEBRÚAR, 1951
3
Menntaskólinn ó Akureyri 1946-48
Eftir prófessor RICHARD BECK-----------
Nýlega barst mér í hendur
skýrsla Menntaskólans á Akeur-
eyri fyrir starfsárin 1946—47 og
1947—48 (Akureyri, Prentverk
Odds Björnssonar, 1950), og er
það fyrsta skýrsla skólans, sem
út kemur undir ritstjórn hins
nýja skólameistara, Þórarins
Björnssonar, áður um langt skeið
lantínu- og frönskukennari skól-
ans og hinn lærðasti maður í
sínum fræðum. Tók hann eins
oo kunnugt er, við skólastjórn-
inni af Sigurði Guðmundssyni
skólameistara, er lét af skóla-
meistaraembættinu frá áramót-
um 1947—48, eftir meir en ald-
arfjórðung í þeim sessi, og lézt
stuttu síðar (10. nóv. 1949).
Þessi skýrsla skólans er þá
einnig, eins og vera bar og vænta
mátti, sérstaklega helguð minn-
ingu Sigurðar skólameistara.
Fremst í ritinu er heilsíðumynd
af málverki af honum eftir Örlyg
listmálara son hans. Þá skipa hér
einnig öndvegi ræða sú, sem
Þórarinn skólameistari flutti í
kveðjusamsæti, er Menntaskól-
inn á Akureyri hélt þeim Sig-
urði skólameistara og frú Hall-
dóru 14. jan. 1948, í tilefni af
brottför þeirra, og einnig ræða
Þórarins skólameistara við
minningarathöfn þá um fyrir-
rennara hans, er fram fór í há-
tíðarsal skólans 26. nóv. 1949.
Eru ræður þessar báðar hinar
prýðilegustu og drengilegustu í
hvívetna, en vitanlega sér um
svip 0g blæ, þar sem þær voru
fluttar við svo ólík tækifæri. En
báðum er þeim sameiginleg
hjartagróin þökkin, fölskvalaus
aðdáun og hlýhugur; og báðar
lýsa þær vel hinum sérstæða og
svipmikla manni, sem þar á hlut
að máli, æviferli hans og frá-
bæru kennslu- og menningar-
starfi, er holl áhrif hrísluðust
frá út um gjörvalt þjóðlífið, með
nemendum hans og í ræðum
hans og ritum. Fagurlega, og
vafalaust einnig laukrétt, er
Sigurði skólameistara lýst sem
kennara, já, og einnig sem manni
og dýpstu hugðarefnum hans, í
þessum kafla úr minningarræðu
Þórarins eftirmanns hans:
„Sigurður skólameistari var
frábærlega lifandi kennari. Hann
var listamaður í kennslu. Óhugs-
andi var, að nokkrum gæti
leiðzt eða nokkur gæti dottað
í kennslustund hjá honum. Eng-
um tókst betur en honum að
sameina gaman og alvöru. Fáir
tímar munu hafa liðið svo, að
ekki væri brosað og oft hlegið
dátt, en hinar stundirnar voru
ekki síður fáar, að hann kenndi
ekki einhver lífssannindi. Jafn-
vel steinrunnin málfræði fékk
lífsroða í höndum hans. En bezt
naut hann sín í bókmenntatím-
um, ekki sízt er hann fór í Is-
lendingasögur. Þar gafst honum
færi á að fjalla um það, sem
honum var hugleiknast alls:
mannlegt eðli. Hann hafði yndi
af að skyggnast inn í mannleg
rök, ráða mannlegar rúnir.
Hann rakti örlög söguhetjanna,
benti á samband þeirra örlaga
við eðli mannsins og athafnir,
skýrði orsök og afleiðing. Hjá
flestum mundi þetta hafa orðið
vélræn endurtekning frá ári til
árs, er sama sagan var skýrð
aftur og aftur. Hjá honum var
það ekki svo. Hann var svo
næmur á lífið í kringum sig, að
er hann sá fyrir sér ný andlit
og nam ný svör, urðu til hjá
honum ný hugmyndatengsl, og
þræðirnir spunnust á annan veg
en áður, þó að stefnt væri að
sama marki. Óvæntum spurn-
ingum laust niður. Kennsla
hans bar það auðkenni lífsins,
að aldrei varð vitað með vissu,
hvað næst kynni að koma. Það
skapaði eftirvæntingu og vök-
ula athygli, frjóa óvissu“.
Síðan leggur Þórarinn áherzlu
á það, hversu ást Sigurðar skóla-
meistara á íslenzku máli hafi
íslenzk stúlka hlýtur
ógætiseinkunn í píanóleik
í berlingske tidende
frá 19. þ. m., gr frá því skýrt að
ungfrú Elísabet Sigurðsson, dótt
Haraldar og Dóru Sigurðsson,
hafi hlotið ágætiseinkunn við
burtfararpróf frá tónlistarskól-
anum. Það er einkunn, segir
blaðið, sem er álíka sjaldgæf og
ágætiseinkunn við háskólapróf.
Hér fer á eftir nokkur hluti grein
arinnar, lauslega þýddur.
» • . . Þessi gæfusami og dug-
iegi nemandi var ungfrú Elísa-
óet Sigurðsson og fékk hún þessa
einkunn í píanóleik. Áður hafði
hún fengið ágætiseinkunn í
aukagrein sinni við skólann,
klarinettleik.
Ungfrú Sigurðsson er dóttir
sóngkonunnar frú Dóru og píanó
leikarans, prófessors Haraldar
Sigurðssonar. Þannig að hún
efir hlotið tónlistargáfuna í
vö§gugjöf.
steinsónötuna, Sonötu eftir
Mozart, Barcarole eftir Chopin,
Impromtu eftir Schubert og
verk eftir Bach og Ravel. Pró-
fessorarnir Chr. Christiansen og
Lund Christiansen ásamt píanó-
leikurunum Alexander Stoffreg-
en og Folmer Jensen skipuðu
dómnefndina. Það voru þessir
fjórir menn, sem gáfu henni
samhljóða ágætiseinkunn.
Elisabeth Sigurðsson fer eftir
áramótin til Parísar til náms
hjá hinum fræga píanóleikara
Marguerite Long og — vonadi
— hjá hinum ekki síður þekkta
klarinettleikara Louis Cahuzac.
Hún mun ekki — eins og venja
er þó til — halda áfram námi
við tónlistarskólann, heldur fara
út og fá loft undir vængina“.
—Mbl. 24. des.
verið mikill þáttur og djúpstæð-
ur í kennslu hans, að honum
hafi verið hreinleikur tungunn-
ar heilagur, hve rammíslenzkur
hann hafi verið í máli, hug-
kvæmur í þeim efnum, og hve
mjög hann vandaði málfar á rit-
gerðum sínum og ræðum.
Einnig er prentað í ársskýrsl-
unni seinasta erindið (aukið að
nokkru), sem Sigurður skóla-
meistari flutti fyrir samkennur-
um sínum og nemendum „á sal“
í Menntaskólanum á Akureyri.
Nefndist það „Eyktarmarkið
mikla“ og fjallar um heiðvirði-
leik og stefnuval í stjórnmálum,
en vart getur tímabærara um-
talsefni á þessum dögum. Er
erindið, sem einkum snýst um
mikilvægi málfrelsis frá ýmsum
hliðum, skorinort og þrungið að
hugsun, og svipmerkist að öðru
leyti af hinum sterku stílsein-
kennum Sigurðar, sem aldrei
villtu mark á sér. En svo er
•'Xjyr"
SEEDTIMe
By H. J. MATHER, B.Sc.,
Assistant to Director,
Line Elevators Farm Service,
Winnipeg, Manitoba.
Lower Production Costs in 1951
It is a well known fact that
unit cost of production affects
greatly the profit or loss in any
farm operation. Can western
farmers increase the yield per
acre and lower the unit cost of
production of their grain crops?
Don't produce Weed Seeds. A
study of the records of grain
shipments f r o m the Prairie
Provinces emphasizes two im-
portant points. The first is that
western farmers deliver about
1/3 of a million tons of weed
seeds to country and terminal
elevators each crop year. Ob-
viously, this means a reduction
in yield on the farm as well as
an increase in the cost of
handling and -processing the
prairie grain crop.
The second important point is
that the farmers of Western
Canada market from 200 to 800
cars of ‘smutty’ grain each crop
year. This represents an entire-
ly needless, preventable loss of
from $300.00 to $400.00 per car
for the shipper of smutty grain.
Use Clean, Treated Seed. And
what about the use of clean
seed? Believe it or not, over 50%
of the seed that goes into the
ground each spring in Western
Canada is uncleaned seed, a fact
that has been established by the
recent seed drill surveys of the
Alberta Department of Agricul-
ture. In many districts of West-
ern Canada there will be a short-
age of good seed for 1951. It is
therefore more important than
ever that farmers exercise the
utmost care this spring in clean-
ing and treating their own seed
stocks.
Hún var einstök í gær,
maður nokkur, sem h
hafði á leik hennar.
Elísabet hefir leikið á
s'ðan hún var lítið barn og
ennar hefir verið kennari
bæði áður en hún k
s ólann og einnig þau fjög
sem hún hefir stundað þar
yrir 7—8 árum fékk hún
íynr klarinettleik — sem
sJaldgæft með stúlkur. —
un brátt ágætum árar
Þerrn grein. Kennari her
klarinettleik var Jul Thc
Ef til vill kunna mer
segja, að þegar faðir r
s,nÍ,manni> sé enginn
að fa ágætiseinkunn. Þess
er trygging fyrir þvi' að fa
, e ir eitki skaðað árang
lð Prófið er krafist prog
sem er fullnægjandi við 1
ieika. en kennararnir dæm,
Urn árangurinn. Hún lék
Heim, heim, til þín heim
(Þýtt úr ensku)
í umróti lífsins á ævileið hér
hve yndælt er guðbarna samfélag mér,
og sitja að nægtum við Guðs náðarborð
í návist míns Jesú og hlíða’ á hans orð.
Heim, heim, til þín heim, —
ó leið þú mig Drottinn í dýrð þína heim.
Hve dýrmæt þau tengsli, svo traust og svo blíð,
er tengja oss bróðerni’ um hérvistartíð
í ást til þín Jesú, hvers elska ei dvín.
Vor ævibraut lýsist af heimvon til þín.
Heim, heim, til þín heim, —
ó leið þú mig*Drottinn í dýrð þína heim
i
Á meðan að varir mín jarðlífsins leið
mitt líf sé þér helgað í sælu og neyð.
Á þig skal ég trúa; mér þrek viltu ljá
að þreyta mitt skeið hér svo heim muni’ ég ná.
Heim, heim, til þín heim, —
ó leið þú mig Drottinn í dýrð þína heim.
Kolbeinn Sæmundsson
erindi þetta samfellt ög þraut-
hugsað, að það nýtur sín því
aðeins til fulls, að það sé lesið
í heild sinni.
En auk þessa almenna les-
máls og veigamikla, flytur
skýrslan að sjálfsögu mikinn
fróðleik og góðan um starf skól-
ans á umræddu tímabili, svo
sem nemenda- og kennsluskrá,
upplýsingar um gagnfræðapróf
og stúdentspróf, og um rekstur
skólans og skólalíf. Það er t. d.
ánægjulegt til frásagnar, að
skólinn á nú myndarlegt og harla
fjölskrúðugt safn íslenzkra mál-
verka. Stendur hann og með
miklum blóma um aðsókn og á
sem áður ágætu kennaraliði á að
skipa.
Minnugir þess, sem þeir eiga
honum að þakka, munu gamlir
nemendur Menntaskólans á
Akureyri beggja megin hafsins
einhuga fagna framgangi hans
og óska honum sem mests braut-
argengis í því víðtæka fræðslu-
og uppeldisstarfi, sem hann
vinnur í þágu lands og þjóðar.
Efficient, timely cultivation,
the use of 2,4-D for the control
of susceptible weeds, and care
in the operation of the combine
or thresher to remove weed
seeds from threshed grain are
measures which will help to
lower production costs, and
hence increase farm income in
1951.
Plan on planting only cleaned
and treated seed this spring.
Don’t forget that your local Line
Elevator agent can help you to
secure “good seed” of the recom-
mended varieties of grain crops.
Ungur haseti ferst
af Bjarna riddara
Knáleg björgun eins hásetans
Á aðfangadag jóla vildi það
sviplega slys til um borð í
Haf narf j arðartogaranum
Bjarna riddara, að einn há-
setanna, Guðmundur Dani-
valdsson, féll fyrir borð og
drukknaði.
Var að leysa frá pokanum.
Bjarni riddari var þennan dag
vestur á Halamiðum og var að
veiðum. Veður var hagstætt.
Guðmundur heitinn Danivalds-
son var á þilfari að vinnu. Var
hann að leysa frá pokanum, er
hann féll fyrir borð.
Kaslaði sér út.
Bjarghring var þegar kastað
út til hans, en hvort Guðmundi
tókst að ná í hringinn er ekki
vitað. En það sem næst mun hafa
gerzt er að skipsfélagi Guðmund-
ar, Sigurður Þórðarson háseti
frá Brúsastöðum við Hafnar-
fjörð, stakk sér til sunds og tókst
honum að ná Guðmundi. Sig-
urður hafði línu bundna um sig
og voru þeir nú dregnir að skips-
hlið og teknir upp í skipið.
Árangurslausar
lífgunartilraunir.
Lífgunartilraunir voru þegar
hafnar á Guðmundi og þeim
haldið áfram þar til togarinn
kom inn á Dýrafjörð, en þangað
var þegar haldið er Guðmundi
hafði verið bjargað. Á Dýrafirði
hélt læknir lífgunartilraununum
áfram, en þær báru engan ár-
angur.
Guðmundur Danivaldsson átti
heima að Hraunkambi í Hafnar-
firði. Hann var maður einhleyp-
ur, 26 ára, og lætur eftir sig
föður, sem býr suður í Keflavík.
—Mbl. 28. des.
Minnist
EEIEL
á afmælisdegi stofnunar-
innar 1. marz
Business and Professional Cards
S. O. BJERRING
PHONE 724 944 Canadian Stamp Co.
Dr. S. J. Jóhannesson RUBBER & METAL STAMPS NOTARY & CORPORATE SEALS
SUITE 6—652 HOME ST. CELLULOID BUTTONS
324 Smith St. Winnipeg
Viðtalsttmi 3—5 eftir hádegi PHONE 924 624

J. J. SWANSON & CO. Phone 21101 ESTIMATES FREE
LIMITED 308 AVENUE BLDG. WINNIPEG J. M. INGIMUNDSON
Fasteignasalar. hús. Út_ Asphalt Roofs and Insulated
vega peninpalán og eldsábyrgð, Siding — Repairs
bifreiðaAbyrgð o s. frv. Country Orders Attended To
Phone 927 538 632 Simcoe St. Winnipeg, Man.

SARGENT TAXI DR. A. V. JOHNSON
Dentist
PHONE 722 401 FOR QUICK, RELIABLE 506 SOMERSET BUILDING Telephone 97 932
SERVICE Home Telephonpe 202 398

Talsími 925 826 Heimilis 404 630
DR. E. JOHNSON DR. K. J. AUSTMANN
304 EVELINE STREET Sérfrœðingnr í augna, eyrna, nef
Selkirk, Man. og kverka sjúkdómum
Office Hours 2.30 - 6 p.m. 209 Medical Arts Bldg.
Phones: Office 26 — Res. 230 Stofutími: 2.00-til 5.00 e. h.

Andrews, Andrews, DR. ROBERT BLACK
Thorvaldson and Sérfrœðingur i augna, eyrna, nef
Eggertson og hálssjúkdómnm.
401 MEDICAL ARTS BLDG.
Lögfrœfhngar Graham and Kennedy St.
209 BANK OF NOVA SCOTIA BG. Skrifstofusími 923 815
Portage og Garry St. Phone 928 291 Heimasími 403 794
CANADIAN FISH
PRODUCERS, LTD.
J. H. PAOE, Manapina Director
Wholesale Dlstrlbutors of Fresh and
Frozen Fish.
311 CHAMBERS STREET
Office Ph. 26 328 Res. Ph. 73 917
Branch
Store at
123
TENTH ST.
BRANOON
447 Portage Ave. Ph. 926 885
ÍMLDSral
JEWELLERS
GUNDRY PYMORE Limited fíritish (Juaiity Fish Eettino 58 VICTORIA ST. WINNIPEG Phone 928 211 Manager T. R. THORVALDSON Your patronage will be appreciated
HAGBORG FOEi/Vyl PHOMC 2ISSI J- |

•
Office Phone Res. Phone 924 762 726 115 Dr. L. A. Sigurdson 528 MEDICAL ARTS BLDG. Office Hours: 4 p.m. - 6 p.m. • and by appointment. Gunnar Erlendsson Pianist and Teacher Studio — 636 Home Street Thelephone 725 448

A. S. BARDAL 843 SHERBROOK STREET Selur líkkistur og annast um út- farir. Allur útbúnaður sá bezti. Ennfremur selur hann allskonar minnisvarða og legsteina. Skrifstofu talsími 27 324 Heimilis talslmi 26 444 Dr. P. H. T. Thorlakson WINNIPEG CLINIC St. Mary’s and Vaughan, Winnlpeg PHONE 926 441

Phone 23 996 761 Notre Dame Ave. Just West of New Maternity Hospital Nell’s Flower Shop Wedding Bouquets, Cut Flowers, Funeral Designs, Corsages, Bedding Plants Nell Johnson Ruth Rowland 27 482 88 790 PHONE 927 025 H. J. H. Palmason, C.A. H. 3. PALMASON & CO. Chartered Aceountants 505 Confederation Life Bldg. WINNIPEG MANITOBA

Office 933 587 Res. 444 389 THORARINSON & vAPPLEBY BARRISTERS and SOLICITORS 4th Floor — Crown Trust Bldg. 364 Main Street WINNIPEG CANADA PARKER, PARKER & KRISTJANSSON Barristers - Solicitors Ben C.Parker, K.C. B. Stuart Parker, A. F. Kristjansson 500 Canadian Bank of Commerce Chambers Winnipeg, Man. Phone 923 561

SELKIRK METAL PRODUCTS Reykháfar, öruggasta eldsvörn, og ávalt hreinir. Hitaeiningar- rör, ný uppíynding. Sparar eldi- við, heldur hita frá að rjúka út með reyknum.—Skrifið, sftnið til KELLY SVEINSSON 625 Wall Street Winnipeg Just North of Portage Ave. Simar: 33 744 — 31 431 JOHN A. HILLSMAN, M.D., Ch. M. 332 MEDICAL ARTS BLDG. Office 929 349 Res. 403 288
DR. H. W. TWEED
Tannlceknir
508 TORONTO GENERAL TRUSTS
BUILDING
Cor. Portage Ave. og Smith St.
i
Phone 926 952 WINNIPEG
G. F. Jonasson, Pres. & Man. LMr.
Keystone Fisheries
Limited
Wholesale Distributors of
FRESH AND FROZEN FISH
404 SCOTT BLK, Sími 925 227