Lögberg - 01.02.1951, Blaðsíða 5
5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN, 1. FEBRÚAR, 1951
AHteAMAL
■WENNA
Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
HVAÐ ER PERSÓNUFEGURÐ?
Winnipeg Skaters Retain Championship Title
Joan Bergman and Frances Abbott, Winnipeg Winter Club, retained their 1951 title in the
Western Canadian Pair Championships, held at Saskatoon, Sask., January 19th and 20th, over a
field of five other entries winning the Glenora trophy again. This pair showed fine timing and
rhythm throughout their performance. They are also the Senior Club pair champions.
Joan placed second in the Junior Ladies singles, which had 13 competitors, after having the
lead in the compulsory school figures. Joan and Frances will be skating at Selkirk, Man., on
March 2nd and 3rd, at their annual carnival. Joan is now wðrking on her 7th figure skating test,
Frances has her 8th test (the Gold medal), the highest award in skating.
Joan is of Icelandic parentage, daughter of Mr. and Mrs. J. Bergman, Winnipeg. Frances is
the daughter of Dr. and Mrs. A. C. Abbott, Winnipeg.
ELDINGAR
NÝJUSTU RANNSÓKNIR Á EÐLI ÞEIRRA
Ein bezta kvikmynd, sem
komið hefir frá Hollywood á
þessu ári, er Sunsei Boulevard.
Aðalhlutverkið í þeirri mynd
leikur kona, sem komin er yfir
fimtugt, fremur ófríð, ef andlit
hennar og’ líkamvöxtur er at-
hugaður vandlega. Eftir þeim
kröfum, sem gerðar eru til kven-
legrar fegurðar, er höfuð henn-
ar og andlit fremur stórt í hlut-
falli við líkamann; hún er of
herðabreið; of gild um mittið
og fótleggirnir of grannir. Þrátt
fyrir þessa ágalla, er hún svo
hrífandi í útliti, að þegar hún
gengur eftir götum stórborga,
stöðvast umferðin; fólk stansar
og glápir á hana. „Er hún ekki
fögur?“ heyrist jafnt frá konum
sem körlum.
Fyrir tuttugu til þrjátíu árum
var hún ein af allra vinsælustu
°g dáðustu filmstjörnum í Holly-
wood, en svo komu talmyndirn-
ar og hún tapaði fótfestu í vik-
myndaheiminum. Nú hefir hún
náð sér aftur á strik í þessari
nýjustu kvikmynd sinni, og virð-
ist nú eins vinsæl og nokkru
sinni fyrr.
Sem sagt, Gloria Swanson er
ekki í raun og veru fögur, en
samt töfrar hún samtíð sína með
persónuleika sínum. Fegurð
hennar er fólgin í svipbreyting-
um, sem leika um andlitið;
yndisþokkanum, í hreyfingun-
um. Sagt er um Lincoln forseta
að hann hafi verið fallega ljótur,
°g þeir, sem hlusta á Mrs. Roose-
velt finst hún hrífandi, vegna
þess að gáfur hennar og góð-
menska skína í gegnum hið
fremur ófríða andlitsfall.
Ef til vill leggja konur nú of
mikla áherzlu á, að vera eins og
brúður í útliti. Á síðustu árum
hafa fegrunarvörur verið tekn-
ar í almenna notkun; árangur-
inn af því hefir verið sá, að kon-
ur líkjast hverri annari meir en
áður. Það er síður en svo, að
það sé ávítunarvert þótt þær
reyni þannig að bæta og fegra
útlit sitt, en það verður jafnan
að vera í hófi. Það er hin innri
fegurð, sem mest er um vert:
næmleikinn, skilningurinn og
samúðin með því, sem er að
gerast — sorgarleikjum og
komedíum hins daglega lífs;
vakandi eftirtekt, gamansemi,
góðvild og umburðarlyndi. Það
er þetta, sem skapar aðlaðandi
persónuleika, en ekki hið lík-
amlega útlit.
☆
WOMEN'S ASSOCIATION'S
20th BIRTHDAY
A group of about fifty women
met on Tuesday afternoon, Jan.
23rd, 1951, in the auditorium of
the First Lutheran Church, to
celebrate the twentieth birth-
day of the Women’s Association
(formerly called the Junior
Ladies’ Aid). The meeting was
called to order by the vice-pres.,
Mrs. Paul Sigurdson in the ab-
sence of our president, Mrs.
Ýictor Jonasson, who was in the
hospital but is well on the way
to recovery.
Mrs. Eggert Feldsted read the
Scripture from the Twelfth
Chapter of Romans and said a
beautiful prayer, also read a
poem that was very suitable, as
follows:
A New Year's Vow
Every hour and every minute
Has a New Year’s Day tucked
in it,
fs packed with possibilities,
Possibilities of pleasure,
Of sharing with a friend some
treasure
0f making a “Good Morning”
cheery!
Making a good one from a
dreary,
Of shutting tight the lips to hide,
A bit of gossip, safe inside,
Instead of letting it out to roam
about
And maybe do more harm than
you would like it tc^
Let us make a little vow,
Since there comes a New Year
now,
To be more kind, more brave,
more gay,
This year, and make each single
day,
That comes, a model New Year’s
Day.
After a short business discus-
sion the vicé-president wished
the Association a very Happy
Birthday and every success in
the future. The secretary, Mrs.
A. R. Clark, after reading the
minutes of the previous meeting,
read a very nice Birthday Card
with a twenty dollar bill en-
closed from our honorary presi-
dent and founder of this society,
Mrs. B. B. Jonsson, who paid a
loving tfibute to the memory of
our very first president, Mrs.
Lára var svo gott og þægt
barn, sagði mamma hennar.
Stundum lá við, að hún væri
hrædd um, að Lára væri alltof
prúð fyrir þennan heim. En þá
kom Jens litli frændi í heim-
sókn. Hann ætlaði að setjast í
leikstólinn hennar Láru og það
breytti skyndilega litlum Guðs
engli í argandi villidýr.
Ef barn er vant því, að fá að
vera eitt um leikföngin sín, get-
ur það átt mjög erfitt með að
þurfa allt í einu að fara að skipta
þeim með öðrum. Oft verða
margir að koma í heimsókn og
fullorðna fólkið að sýna alla
sína lagni sem sáttasemjarar,
áður en litlu einbirni verður
eðlilegt að koma alúðlega fram
við gestina sína.
Flest börn eiga í einhverskon-
ar vandræðum með að samlag-
ast öðrum börnum, en þessir erf-
iðleikar eru mjög mismunandi.
Sum sýna það mjög snemma,
að þau þarfnast samvista við
jafnaldra sína. Þau eru vinsæl
í hópnum, þau skemmta sér vel,
leika sér af lífi og sál og koma
inn með blóðrjóðar kinnar og
ljómandi augu.
Önnur lítil börn, sem foreldr-
unum — og fullorðnu fólki yfir-
leitt, finnst indæl, geta verið
raunalega einmana í barnahópn-
um. „Þau eru leiðinleg" eða
„þau eru montin“ segja félag-
arnir, þegar menn reyna að
spyrja þau, hvað sé að.
Sum börn forðast jafnaldra
sína og vilja heldur leika sér
við hörn, sem eru mörgum ár-
um yngri en þau sjálf. Það get-
ur verið vegna þess, að það sé
með afbrigðum lítið úrval af
leikfélögum í kringum heimili
þess, það getur verið af því, að
barnið hafi forystuhæfileika,
sem það geti ekki fullnægt, þeg-
ar það sé með jafnöldrum sín-
um, og að lokum getur barnið
verið andlega og líkamlega sein-
þroska, svo að því finnist það
aðeins vera öruggt með yngri
börnum.
Þegar börnin stækka, er það
skylda okkar að leyfa þeim að
velja félaga sína eftir eins frjáls-
um vilja og mögulegt er, án þess
að fullorðna fólkið blandi sér í
það.
En á meðan þau eru lítil, verð-
um við að hjálpa þeim ofurlítið
af stað, og við verðum að gera
Lily (Morris) Davies, who was
a wonderful leader and started
the twenty-nine charter mem-
bers off on the right foot. This
Women’s Association has grown
form that small group to a mem-
bership of ninety women and
this last year we raised nearly
two thousand dollars by having
teas, bazaars, homecooking sales,
etc., and donated most of it to
our church, the Deacons, Red
Cross, Sunrise Camp and Sama-
ritan Relief Fund.
The vice-president asked the
charter members present to
please stand up. As the seven
ladies rose they were greeted
with applause; those ladies were
Mrs. O. B. Olson, Mrs. F. Thor-
darson, Mrs. B. C. McAlpine,
Mrs. H. Benson, Mrs. G. L.
Stephenson, Mrs. L. T. Simmons
and Mrs. John Thordarson.
There was a short program
with community singing and
Mrs. L. T. Simmons with solos:
“Bless This House” and “Danny
Boy”. A game was also played
and enjoyed.
The refreshments were out-
standing with a party air, in-
cluding a decorated birthday
cake. Everyone left the church
auditorium in a happy mood, and
personally speaking, with thanks
in our hearts for the privilege of
belonging to a Christian Associa-
tion such as this.
AURORA THORDARSON
(One of the Charter Members).
það nógu snemma. Strax þegar
börn eru nokkurra mánaða göm-
ul, geta þau haft ánægju af því
að hjala hvort til annars frá
barnavögnum sínum. Og seinna
verðum við að reyna að bjóða
heim litlum gestum.
Krakkarnir eiga að fá að passa
sig sjálf, eins mikið og'hægt er,
en mamma getur fylgst með
leiknum úr glugganum, til þess
að grípa inn, þegar hann virðist
vera of lífshættulegur.
Fyrstu árin leika í raun og
veru lítil börn sér ekki saman,
þau bara skemmta sér í návist
hvers annars, en smám saman
verður sambandið nánara, leikur
inn verður að samleik, og að á
meðan að á honum stendur,
þroskast margir umgengnishæfi-
leikar hjá börnunum.
í sköpunarsögunni í Gylfa-
ginningu segir svo frá þeim
Borssonum: „Þeir gáfu staðar
öllum eldingum, sumum á
himni, sumar fóru lausar undir
himni, og settu þeim þó stað og
sköpuðu göngu þeim“. En í goða
fræði Grikkja er svo talið, að
eldingar séu blossar af skeytum
þeim, er guðinn Seifur sendir
úr skýjunum yfir óvini sína. Og
alt fram á þennan dag hafa
menn talið eldingar reiðiteikn
æðri máttar og óttast þær mjög,
því að gegn þeim virtust engar
varnir hugsanlegar.
Nú er þetta að breytast. Að
vísu koma eldingar enn óforvar-
andi og eru jafn háskasamlegar
og áður, en menn eru farnir að
skilja eðli þeirra og geta þess
vegna varast þær og afstýrt því
að þær valdi jafn miklu tjóni og
fyrrum.
Venjulegt er að tala um það,
að eldingum ljósti niður á þess-
um og þessum stað. En nú vita
menn að þetta getur verið öfugt
og er oft öfugt, þannig að eld-
ingar brjótast upp úr jörðinni,
og það eru sennilega þær, sem
mestu tjóni valda. Þetta kemur
af því, að eldingarnar stafa af
háspennustraum, sem þeytist
fram og aftur milli tveggja öfl-
ugra rafmagnspóla. En þeir
myndast eigi aðeins í þrumu-
skýjum, heldur einnig í jörðinni
sjálfri beint undir þrumuskýj-
unum.
Það er gömul trú, að eldingu
ljósti ekki nema einu sinni nið-
ur á sama stað. Þettá' er rangt.
Tólf eldingum laust einu sinni
niður í Empire State Building í
New York á 20 mínútum, og
stundum hefir eldingum lostið
niður í þá byggingu 50 sinnum
á ári.
Langöruggasti staðurinn þeg-
ar eldingar geysa er inni í lok-
uðum bíl. Þótt eldingu ljósti
niður í bílinn getur hún ekki
gert mönnum neitt mein, því að
stálið í bílhúsinu leiðir hana
niður í jörð.
Eldingavarar koma ekki í veg
fyrir að eldingu ljósti niður í
hús, en þeir leiða hana niður í
jörð án þess að hún geti kveikt
í eða valdið tjóni.
Þótt flugvél, sem er eingöngu
úr málmi, verði fyrir eldingu,
þá mun farþegana ekki saka.
Það hefir aldrei komið fyrir svo
að menn viti, að elding hafi
valdið flugslysi.
Það er miklu tíðara að elding-
ar fari „lausar undir himni“
heldur en að þær fari milli skýja
og jarðar. Þá er jafnan um að
ræða tvö ský, sem eru mettuð
rafmagni, annað fráhverfu en
hitt aðhverfu rafmagni. 1 einni
slíkri eldingu getur verið svo
mikill rafmagnskraftur, að
nægja myndi öllum þörfum stór
borgar. Mesta eldingin, sem sög-
ur fara af í Bandaríkjunum,
lenti á háskólanum í Pittsburg
31. júlí 1947. Er talið að það raf-
magn, er þar leystist ur læð-
ingi, hafi verið 345.000 amperur,
eða nægilegt til að kveikja á
600.000 sextíu kerta perum.
Eldingar, sem falla milli lofts
og jarðar, geta verið 7 km. lang-
ar, eða meira. En milli skýja
geta þær farið alt að 25 km.
Hraði þeirra er 32.000 km. á sek-
úndu. Hitinn í þeim er óskap-
legur eða alt að 27.000 stig á
Fahrenheit.
Einhvern tíma hafið þér lík-
lega reynt að gera yður grein
fyrir því hvað eldingar eru langt
í burtu, með því að athuga hvað
langur tími líður frá því að
blossinn sést og þangað til þrum
an heyrist. Blossann sjáið þér
samtímis og eldinginn brýst út,
en hljóðið fer ekki nema með
1100 feta hraða á sekúndu. Ef
þér getið talið fimm sekúndur
milli blossans og þrumunnar, þá
er eldingin í 1,5 km. fjarlægð.
Margir gamlir menn héldu því
fram, að þrumur stöfuðu af því,
að skýin rækjust saman með
heljarafli. Nú segja vísinda-
menn að þessi drynjandi hávaði
orsakist af því að eldingarnar
sundri frumeindum og sameind-
um um leið og þær smjúga í
jörð niður. Þrumuhljóð berast
ekki nema svo sem 35 km. Fall-
byssudrunur berast miklu lengri
leið. Sumum eldingum fylgja
ekki þrumur. Það eru hinar svo
kölluðu hægfara eldingar sem
eru 1/10—1/20 úr sekúndu, í
stað þess að oftast eru eldingar
35 miljónustu úr sekúndu. Þeim
slær ekki niður með svo mikl-
um krafti að þær geti valdið
sprengingum frumeinda.
Menn, sem verða fyrir eld-
ingu, deyja oft fyrir handvömm,
vegna þess að þeim er ekki sint,
og menn óttast að rafstraumur-
inn sé í líkama þeirra. Það er
vitleysa. Rafstraumurinn fer á
augabragði í gegnum þá og nið-
ur í jörðina. Sumir deyja ekki
samstundis, en öndunarfæri
þeirra hafa lamast. Það þarf því
að bregða fljótt við og gera á
þeim öndunaræfingar þangað
til þessi lömun eyðist. Margir
fá brunasár, en það má hugsa
um að lækna þau á eftir.
Eldingar hafa einnig sína
kosti. Það er talið að þær fram-
leiði um 100 miljónir smálesta
á ári af nitrogen áburðarefni úr
loftinu. Loftið er samsett af hér
um bil fjórum hlutum nitrogen
á móti einum hluta af oxygen.
Eldingin sundrar þessari sam-
setningu og hleður regnið af
hinu leysta nitrogen, sem svo
fellur til jarðar. Mikið af því
fellur í hafið, en á jörðina þó
svo mikið að það eykur frjó-
Framhald á bls. 8
—Mbl.
------------------—------------
GAS TURBINE SCHOOL REOPENED
Sixteen students from all over the world attended
a three-week international course at the School of Gas
Turbine Technology, Farnborough.
This is the only school of its kind in the world.
It was founded in 1944 at Lutterworth, where some of
the earliest jet engines were designed by Sir Frank
Whittle •'and his team, and moved to Farnborough
during 1950. The first international course to be held
in its new home was attended by students from Bel-
gium, France, Denmark, Canada, Israel, Holland,
Italy, Switzerland and Pakistan.
This picture shows Mr. S. G. Allerton, practical
instructor, showing students a cut-away section of a
Rolls Royce Derwent gas turbine engine, of the type
used in the Meteor. The students are (left to right) :
M. Ashraf, Pakistan. nearest camera; M. Ingravalle,
Italy; Ing. Miletto, Italy; J. S. Hansen, Denmark;
A. Tyler, Canada; A. Defalque, Belgium; and F.
Lupetti, Italy.
Börnin okkar — Vandamál foreldranna
ÞEGAR ÞAU ERU ÓVINSÆL
Eftir cand. psych. GRETÉ JANUS