Lögberg - 21.06.1951, Blaðsíða 5

Lögberg - 21.06.1951, Blaðsíða 5
LÖGBERG, FIMTUDAGINN 21. JÚNÍ, 1951 5 © AIXAHAI IAINSA Ritstjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON HÆFILEIKINN AÐ GETA GLEYMT Þær voru skólasystur og höfðu verið vinkonur frá barnæsku, en einhverju sinni, þegar þær voru fulltíða konur, kom upp mis- klíð á milli þeirra, og annari þeirra fanst sér stórlega mis- boðið; hún sleit vinskapnum og vildi hvorki heyra eða sjá vin- konu sína eftir það. Mörgum ár- um seinna sagði hún mér frá misklíð þeirra og varð þá eins sár og reið og það hefði skeð þann dag. Hún gleymdi því sem hún átti að muna, en mundi það sem hún átti að gleyma. Hún gleymdi öllum hinum mörgu og góðu samverustundum, sem hún hafði áður átt með vinkonu sinni; hún gleymdi öllum vin- áttubrögðum hennar, en mundi aðeins þessa einu yfirsjón — alt gott, sem vinkona hennar hafði gert henni vóg ekki upp á móti þessu eina tilfelli, er henni fanst hún hafa gert á hluta sinn. Þessi langrækna kona mun aldrei verða vinmörg, því enginn er svo, fullkominn að honum geti ekki yfirsést og það er rang- látt að dæma fólk eingöngu eft- ir yfirsjónum þess. Tryggur vin- skapur skapast ekki vegna þess að hvorugum aðila verði aldrei á, að særa tilfinningar vinar síns eða gera honum eitthvað á móti. Tryggur vinskapur skapast með því að vinirnir fyrirgefi hvor öðrum yfirsjónirnar og mis- gjörðirnar og gleymi þeim. Það er aðalsmerki vinskaparins. Sálarfræði nútímans hefir og sannað að það spillir stórlega bæði andlegri og líkamlegri heilsu mannsins að bera kala í brjósti til nokkurs manns. Hatr- ið er eins og eitur í beinum hans. Það útrýmir fögrum og gleði- ríkum hugsunum; sálarlífið skorpnar og verpist; hið ytra útlit verður þungbúið, þurlegt og ljótt. Fólk sneiðir ósjálfrátt hjá slíkum manni. — Hæfileikinn að geta gleymt kemur sér einnig vel í hinu dag- lega starfi. Oft undrast maður hve sumir geta afkastað miklu verki, en það er vegna þess, að þeir hafa tamið sér að taka fljót- ar ákvarðanir í hverju máli og þegar þeir hafa lokið því verk- efni, sem fyrir hendi er, varpa þeir því af huga sér — gleyma því, að minsta kosti í svipinn — og hugurinn er strax opinn og frjáls til að beita honum að nýju verkefni. Þeir kunna að einbeita huganum. Það er mikil guðsgjöf að eiga gott minni til að læra og til að muna það fagra í lífinu, en það er engu síður mikil gjöf að geta gleymt því sem miður fer hjá samferðamönnunum — gleym'a yfirsjónum vina sinna; kærleik- urinn er umburðarlyndur: Ég vildi’ ég fengi að vera strá og visna í skónum þínum, því léttast gengirðu eflaust á yfirsjónum mínum. (Páll Ólafsson) Þessa fögru vísu kvað skáldið Páll Ólafsson til konunnar sinn- ar, vinar síns, sem hann mátti treysta, því hún var gædd þeim hæfileika, að geta gleymt. ♦ ♦ ♦ ♦ SKELJABROT Eftir RANNVEIGU K. G. SIGBJÖRNSSON Framhald Hitt atvikið var nokkuð á annan veg. Fyrsta stykkið sem ofið var í Kvennaskólanum, voru gardín- ur er fara skyldu fyrir herberg- isglugga Rektors Latínuskólans. Frú Melsted sendi mig með gar- dínurnar yfir í skólann. Það var með blönduðum til- finningum, að ég lagði á stað í þá ferð þó ekki væri leiðin löng. Orð fór af því að sumir pilt- anna væru nokkuð á lofti og þaettust allmikið af mentun sinni. Hafði meðal annars ein- um farizt orð á þá leið, einmitt þetta vor, „að þær vissu ekki neitt nema þá sú efsta í fjórða bekk“. Það má slá því föstu, að eftir þess tíma kröfum, var sú stúlka vel að sér, bæði gáfuð og dugleg og búin að vera í Skól- anum í fjögur ár. — Var sögð fátæk bóndadóttir og nokkuð biluð á heilsu, en hafði samt bar- ist svona áfram. En það voru fleiri efnilegar stúlkur þarna, vel mannaðar og vel að sér bæði af alþýðu og embættismanna dætrum. Ég þekti engan mann þarna og yið athugun þessarar orðsend- ingar hafði ég enga löngun til að troða svo fína herra um tær. Frúin sá á mér hik er ég fór og sagði mér að ég þyrfti ekki að °ttast að mæta neinum þar nema Rektornum. Pitlar væru allir farnir úr Skólanum og flestir úr baenum. Það sótti samt á huga ttúnn þetta sem við heyrðum um vorið og mér varð því verr við ^oanninn, hver svo sem hann var, Pví lengra sem ég kom í áttina « Skólans. Svo bollalagði ég það ^eð sjálfri mér hvernig Rektor- mn myndi taka á móti, mér hvort hann myndi vera mikil- átur maður. Væri hann það, þá efði hann samt af einhveriu að státa. Þegar ég kom upp á túnið og ^erstaklega inn í Skólann, kom Pað smám saman inn á huga minn, hve margir hefðu gengið hér um og til hvers. Göngin voru fremur dimm og þröng, fjalirn- ar fjarska slitnar og létu sum- staðar undan fæti. Ég fer hægt inn þessi göng og hefi nú fengið mikinn hjartslátt. Ég veit ekki við hvað ég er hrædd, en það er altaf að fara um huga minn þetta. „Þetta er Latínuskólinn. — Þú ert stödd í Latínuskólan- um æðstu heildar mentastöð landsins“. — Ég held áfram inn þessi göng þar til ég kem að hurðinni, sem frú Melsted hefir sagt mér að berja að dyrum á. Sú hurð er til hægri handar innarlega á gang- inum. Ég ber að dyrum á þessari hurð. Það er undir eins opnað og-fram í ganginn kemur mað- ur, sem mér virðist vera allhár vexti og þrekinn. Ég heilsa hon- um með því að segja. „Komið þér sælir“. „Komið þér sælar“, svarar maðurinn . „Eruð þér Rektorinn?“ spyr ég. „Já“, segir maðurinn. „Ég er komin með gardínurn- ar frá frú Melsted, sem ofnar voru í Kvennaskólanum“. Ég rétti fram gardínurnar um leið, sem ég bar á báðum höndum. „Það er gott. Þakka þér fyrir“. Tekur við gardínunum. „Hvað kosta þær?“ spyr Rekt- orinn. „Fjörutíu og átta krónur. Frú- in sendir reikninginn seinna“. „Já. Ég borga þegar reikning- urinn kemur“. „Verið þér sælir“. „Verið þér sælar“. Maðurinn hverfur inn um herbergisdyrnar með gárdínurnar á höndum sér, og ég sný fram göngin. ^ Það truflar mig ekkert að mæta Rektornum. Hann var stiltur, fasprúður og alveg laus við yfirlæti. En þegar ég fer fram göngin aftur grípur það mig föstustum tökum, hvar ég HIGH SHERIFF CANADIAN SENATOR IS ALSO WELSH Fifty-seven years ago William Rupert Davies left the town of Welshpool, Montgomeryshire, to emigrate to Canada at the age of 14. He has become a successful newspaper publisher, owns two radio stations and sits in the Canadian Senate. Now he has been honoured by his home country and appointed High Sheriff for Montgomeryshire — complete with cocked hat, lace collar, sword and black breeches. It is the High Sheriff’s duty to open the County Assize Court in Welshpool, and here Senator W. R. Davies, the successful emigrant, follows Canon W. J. Rees into St. Mary’s Church for the traditional service before opening the court. Behind him is the judge, the Hon. Mr. Justice Stable, M.C., K.C. Senator Davies now lives in the 200-acre Brook- lands Hall, outside Welshpool, with his Canadian wife, Margaret, who comes from Calgary. Many Welshpool people still remember Senator Davies as the young lad who went off to seek his fortune in Canada. His father was an outfitter and their home was above the little shop in the main stíeet of this old-world town on the banks of the River Severn, close to the English border. ísland eitt hefir sigrast á sullaveikinni Það vekur mikla athygli úti um heim, að íslendinum skuli hafa tekizt að sigrast á sullaveikinni. Víða erlendis er hún mjög útbreidd, og reynist örðugt að sporna við henni, sagði Níels Dungal prófessor er nýlega er kominn heim af alþjóðalæknaþingi, sem haldið var í Alsír í Afríku. Réttarstaða varnarliðs Bandaríkjanna hér ■ Á þingi þessu, sem haldið var til heiðurs franska prófessorn- um Felix Divé, var eingöngu rætt um sullaveiki og leiðir til að ráða bót á henni. Felis Divé hefir fengizt mikið við rannsókn- ir á sullaveiki og er einhver fróðasti maður á því sviði, sem nú er uppi. Hann er nú maður háaldraður og gat því ekki setið þingið. Þing þetta stóð í sex daga og sóttu það um 200 læknar víðs er stödd. Mér hvarf beiskjan til mannanna hverjir sem þeir voru, sem mikluðust af mentun sinni og litu niður á þá sem þeir töldu sér minni menn. Hugur minn fyllist lotningu fyrir helgidómi staðarins. Hér höfðu svo margir af embættismönnum lands míns sótt sér sinn fróðleik. Mentast hér til þess að geta sint störfum landsins. Ekkert varð mér í rauninni eins ljóst og það, að þetta væru vé — heilög vé. Maðurinn, yfirmaðurinn, sem ég hafði skipst á við þessum ör- fáu orðúm rétt núna, sýndi það, að sannmentaðir menn voru til hér, fasprúður og yfirlætislaus í alla staði. Ég fór hægt og hljóðlega fram þessi göng, göngin í þessu húsi. Húsinu sem ég hafði svo oft séð í anda, sem í nokkurs konar draumsýn og var gjarnt til að hugsa, að svo mikið af sælu lífs- ins væri innifalið í því, að vera þar til mentunar. Rétt hugsun í raun og veru væri rétt á haldið og þroskaskilyrðin nægileg til að njóta slíks. — Og í þessari vakandi draumleiðslu gekk ég fram þessi slitnu göng. — Göng sem ég myndi aldrei framar stíga fæti á. En mér fanst það alt í einu, eitt af hinum stóru og þakkar- verðu atriðum lífs míns, að ég hafði þó fengið að koma þar inn fyrir dyrnar. — Dyrnar á þess- um helga stað. Framhald vegar að úr heiminum. Fjöldi fyrirlestra var fluttur, meðal annars flutti Níels Dungal er- indi um þann árangur, sem náðst hefir hér í baráttunni við sullaveikina. Vakti e r i n d i ð athygli allra þeirra, sem þingið sátu. Hafði það áður verið álit ýmsra þeirra, að slíku marki væri nær ómögulegt að ná, og fýsti þá mjög til að vita hvernig að þessum málum hefði verið unnið hér. — Við erum eina þjóðin í heiminum, sem tekizt hefir að sigrast á sullaveikinni, sagði Níels Dungal, er hann ræddi við fréttamenn í gær og sagði þeim af för sinni. Fyrir um það bil 100 árum var óhemju mikið um sullaveiki hér á landi, og það svo að telja má líklegt, að hvergi í heiminum hafi hún verið út- breiddari þá, og mun láta nærri að fjórði hver maður hafi verið sullaveikur á þeim tíma. En þeg- ar kemur fram um 1890 fer að verða mikil breyting á þessu til batnaðar, enda var þá farið að vinna að uppfræðslu almenn- ings um þessi mál. Má þar nefna sem brautryðjendur Jón Finsen læknir og Harald Krabbe pró- fessor. Nú má heita að fullnaðarsigur sé unninn, og benti prófessor Dungal á í því sambandi, að við 2100 krufningar, sem fram- kvæmdar hefðu verið hér á landi síðastliðin 18 ár, hefðu komið í ljós 79 tilfelli af sullaveiki. Var það að langmestu leyti í gömlu fólki fæddu á milli 1860—70, en aðeins 7 af þeim voru fæddir eftir 1890. ísland mun vera eina landið í heiminum, þar sem hunda- hreinsun er lögboðin. Mun það, ásamt auknum þrifnaði hafa átt sinn þátt í því sem unnist hef- ir. Það er ábyrgðarmikið og þjóðhollt starf, sem hunda- hreinsunnarmennirnir vinna. —TIMINN, 9. júní Að öllu leyti undir íslenzkri lögsögu Síðdegis í gær barst blaðinu viðbætir sá við varnarsamning- inn, sem fjallar um réttarstöðu varnarliðs Bandaríkjanna hér á landi og eignir þeirra. Aðalatriði þessa viðbætis eru í stuttu máli sem hér segir: í 1. gr. segir, að orðin „lið Bandaríkjanna“ taki til herliðs Bandaríkjanna og erlends starfs- liðs þess. í 2. gr. er lýst reglum þeim, er gildi eiga um lögsögu. Segir þar, að herdómstólar Banda- ríkjanna skuli aldrei hafa lög- sögu á íslandi yfir íslenzkum ríkisborgurum eða öðrum mönn- um, sem ekki lúta herlögum Bandaríkjanna. Segir þar og að hinu erlenda liði beri að virða ís- lenzk lög og beri að lúta íslenzkri 1 ö g s ö g u að því er varðar brot, sem framin eru á Islandi og refsiverð eru að íslenzkum lögum. Þá er og gert ráð fyrir því, að stjórn varnarliðsins geti gert ráðstafanir til að halda uppi aga yfir liðinu,. allsherjarreglu og öryggi á samningssvæðunum, en u t a n samningssvæðanna verða slík störf einungis fram- kvæmd eftir því sem um semst við íslenzk stjórnarvöld og í samvinnu við þau. I 3. gr. segir, að íslenzk yfir- völd muni annað hvort taka gild amerísk ökuskírteini eða láta þeim, sem þau hafa, í té íslenzk ökuskírteini, og er liði Bandaríkjanna að sjálfsögðu skylt að fylgja íslenzkri uni- ferðalöggjöf í hvívetna. í 4. gr. segir, að hermenn í liði Bandaríkjanna skuli að jafn- aði vera einkennisklæddir og ökutæki þeirra auðkennd. í 5. gr. segir, að utan samn- ingssvæðanna megi lið einungis bera vopn við framkvæmd skyldustarfa, nema rétt íslenzk stjórnarvöld samþykki annað. í 4. gr. eru settar reglur um kaup á vörum af hálfu liðsins og framkvæmd starfsráðninga, til þess að slíkar ráðstafanir hafi ekki skaðleg áhrif á hagkerfi Islands. 1 7. gr. segir, að liðið skuli vera undanþegið skattskyldu á íslandi. I 8. gr. ræðir um tollmál. Seg- ir þar, að menn í liði Banda- ríkjanna og skyldulið þeirra skuli, nema öðruvísi sé ákveðið berum orðum í samningnum, lúta lögum þeim og reglugerð- um ,sem tollyfirvöld íslands framkvæma og sé því t. d. heim- ilt að leita á starfsmönnum og skoða farangur þeirra. Hins veg- ar segir*, að hervöld Bandaríkj- anna (en ekki einstakir liðs- menn) megi flytja inn tollfrjálst útbúnað handa liðinu gegn af- hendingu yfirlýsingar um, að slíkur innflutningur sé nauð- synlegur. Gert er ráð fyrir, að einstakir menn úr liðinu megi, þegar þeir koma í fyrsta sinn til íslands, flytja tollfrjálst j/er- sónulega, muni sína og húsgögn og bifreiðar til afnota meðan þeir dveljast á íslandi. Þær vör- ur, sem fluttar hafa verið inn af hálfu liðsins eða liðsmanna, má ekki láta af hendi á íslandi nema á þann hátt, sem íslenzkt stjórnarvöld samþykkja. — Loks segir, að íslenzk tollyfirvöid og fjármála geti gert það að skil- yrði fyrir hvers konar tolla- ívilnunum, að gætt sé þeirra reglna, er þau telja nauðsynleg- ar til að koma 1 veg fyrir mis- notkun. í 9. gr. er gert ráð fyrir sam- vinnu íslands og Bandaríkjanna til að koma í veg fyrir brot gegn lögum og reglugerðum um tolla og fjármál. í 10. gr. segir, að liðið lúti ís- lenzkri gjaldeyrislöggjöf. í 11. gr. segir, að þegar lið annars ríkis en Bandaríkjanna, sem aðili er að Norður-Atlants- hafssamningnum, dvelst á Is- landi, muni því, ef þess er æskt, veitt þau réttindi, sem hér að framan eru talin, en dvöl slíkt liðs er samkvæmt 3. gr. samningsins frá 5. mai háð sam- þykki íslands hverju sinni. í 12. gr. er rætt um skaðabóta- kröfur. Segir þar, að hvorgugt ríkið muni gera kröfu til skaða- bóta vegna tjóns í sambandi við framkvæmd samningsins, sem starfsmenn þess kunna að valda á eignum hins eða starfsmönn- um þess. Að því er snertir ann- að tjón segir, að ísland skuli dæma um kröfurnar eftir ís- lenzkum reglum og þar sem Bandaríkin beri ein ábyrgð skuli fjárhæð þeirri, sem úrskurðuð hefir verið eða dæmd, skipt þannig, að ísland greiði 15 pró- sent og Bandaríkin 85 prósent, en ef menn í liði Bandaríkjanna og íslenzkir þegnar eiga báðir sök, þá greiði hvort ríkið helm- ing kröfunnar. —Mbl. 10. júní Ógift eldri kona fann ráð til þess að láta Skota krjúpa fyrir framan sig. Hún lét penny detta á gólfið. ☆ / Það slys vildi til á götu í Skot- landi, að ekið var yfir mann, sem hafði beygt sig niður til þess að taka upp eitt penny. — Maðurinn dó og rétturinn lýsti dauðaorsökinni „sem eðlilegum dauðdaga“. ☆ Mennirnir eru eins og fiskarn- ir. Þeir myndu aldrei lenda í neinum vandræðum ef þeir lok- uðu munninum á réttum tíma. ☆ Fyrst drakk ég vatn með whisky, svo drakk ég whisky með vatni, svo drakk ég whisky án vatns og nú drekk ég whisky eins og vatn. Rovalzos Flower Shop 253 Notre Dame Ave. WINNIPEG MANITOBA Bus. Phone 27 989—Res. Phone 38 151 Our Speclalties: WEDDING CORSAGES COLONIAL BOUQUETS FUNEHAL DESTGNS Mlas L. Chrlatte, Proprietreas Formerly with Robinson & Co. REYNIÐ ÞAÐ- yður mun geðjast það! n Heimsins bezta tyggitóbak,/

x

Lögberg

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Lögberg
https://timarit.is/publication/132

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.