Lögberg - 19.11.1953, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN, 19. NÓVEMBER, 1953
1
Fishing Problems in Manitobo
Resume of a verbal report to the Commercial Fishing
Commission on November 10, 1953, by W. A. Kennedy.
I am employed by the Fisher-
ies Research Board of Canada,
which is the scientific arm of the
Federal Department of Fisheries,
to direct its Central Fisheries
Research Station located in Win-
nipeg. The Central Station is the
only laboratory of the Fisheries
Research Board which is pri-
marily concerned with fresh-
water fisheries. It is a biological
laboratory, that is, it deals with
such scientific problems as en
suring a supply of fish for the
industry. The Vancouver station
of the Fisheries Research Board,
which is a technological labora-
tory, and deals with such prob-
lems as refrigeration, smoking,
canning, etc., has been desig-
nated by the Fisheries Research
Board to deal with these prob
lems in the Prairie Provinces.
The Central Fisheries Re-
search Station is investigating
two major problems. The first
concerns the whitefish tapeworm
which is harmless to man but
which most people object to on
aesthetic grounds. Most Canadi-
simply because conditions have
changed and not because of the
fishery, can never be overlooked.
In such a case it is reasonable to
expect some other species of fish
better adapted to the new condi-
tions to increase in numbers.
There are rumors that Lake
Winnipeg is “over-fished”, “de-
pleted”, “fished-out”, and other
words to this effect. Our figures
do not support these claims over
the period for which we have
studied the lake. Through the
courtesy of the Manitoba Gov
ernment I have had the oppor-
tunity to analyse a good deal of
information on whitefish col-
lected before we began our
study, and these data along with
what we have observed since
1948, leads me to the conclusion
that there has been little change
if any, in the whitefish popula-
tion during the past fifteen or
twenty years. We have studied
the pickerel and sauger popula-
tions for four years, during
in recent years in the southern-
most part of the lake have been
taken in 3-inch or in smaller
mesh without apparent adverse
effects on the fish population, I
think that serious consideration
should be given to declaring the
3-inch mesh as the legal mesh
size in all fishing seasons in the
south end. Probably there should
also be one other legal mesh size,
say ðVi-inch, for taking white-
fish and sunfish.
My general feeling in connec
tion with Lake Winnipeg is that
there are too many regulations.
There are two which I consider
particularly unfortunate, t h e
regulation which limits each
whitefish fisherman to a certain
total production, and the regula-
tion which allows only skiffs to
be used in the fall fishery be-
cause they discourage incentive
and the introduction of better
fishing methods. If you compare
fishing methods on Lake Win-
nipeg with those on the Great
Lakes you will see that the for-
mer is in a very poor position to
compete with the latter for mar-
kets. During recent years it has
been easy to sell fish and prices
have been relatively high. This
condition will likely not con-
tinue, and since the fishermen
now are at subsistence level,
they must either become more
efficient or there will be no fish-
ery. This probably means that
at least some fishermen, the in-
fyrir 1930, gat að líta hina sér-
sinni, mjög hversdagslegt stein-
hús og á hlaðinu stóran benzín-
geymi. Svipuðu máli gegnir
einnig um Hlíðarenda Gunnars,
þar sem hlíðin er enn svo fögur.
Og sé komið til Reykholts
Snorra Sturlusonar eða Borgar
Egils Skalla-Grímssonar eða
Helgafells Snorra goða, fær
maður líka óbeit á smekkleysi
seinni tíma manna.
Samt er unnt að sætti sig við
flest af þessu, svo lengi sem hin-
ar sögulegu minningar varðveit-
ast enn meðal fólksins. Það
tAV -------- - ' ClOl/ oilll ----------
efficient ones, will be unable to iieyrjr til mestu atburða sumgrs-
continue fishing. If efficient ins að hafa enn ag nýju fengið
vuíiwhuv ------O- IIlö ÚU lldi-Cl tnn uv ---
methods are permitted some will tækifærj til að hitta þessa furðu-
be able to continue since the' - - • — —
catch will t h e n be shared
amongst fewer fishermen who
will be able to make a decent
living from it.
(To be conlinued)
FERD TIL ÍSLANDS
which time we have found no
dCöUictiL giuuimo. iviuai V/anaui- -
an whitefish are sold to the I indication whatever of a change
U.S.A. and their Food and Drug in abundance.
I L1 v. n rJ wm v\ l
Administration regards white-
fish infected with these para
For administrative purposes
the lake is more or less divided
sites as unacceptable. This may into two Parts a line drawn
seem unreasonable to us since across 11 3ust sout ° eJonn
the parasite is harmless, but they River- There are aboul 6>300
are the customers and the cus- scluare miles north of th^ hu°
tomer is always right. The Cen- from which a b ° u f 3-000-000
tral Station was established Pounds of fish are harvesteh
originally to study the problem annually- which is about 500
and to advise on the steps neces- Poun(ls Per square mi e. ere
O Qnn cmioro m l lOQ
sary to assure minimum inter- are about 2-800 s(luare miles
oai^y iu aoouiu muiiiiiuiii imci- _ . ,
ference by this worm with the south of the line rom w 1C
marketing of Canadian white- about Í5-000-000 Pounds are har'
I _ __1 _______11.. ...loi/iL i n nhmir
iuaixvcLiii^ kjjl. v^auauian wmtc- i . .
fish. We have helped to devise vested annually, which is about
5,000 pounds per square mile. It
a system whereby fish are in- ■
spected and only those which are is true that there is some move'
acceptable to the U.S. authorities ment of fish trom tlie nort en
are exported. We realize that to the south-but the little bit of
this is a stop-gap arrangement, tag§inS we have done ín íca es
, ., . . I íf io a minnr nflt.lirp. Tt.
uuo io cx otupgap aiiaiigciucm, i _
and that the parasite must be that it; is of a minor nature-
eliminated from all our whitefish is also true that the nort en
Vriiliuuutcu Ai UUl Uli UUI WUltCllOU I
producing lakes, if possible. Our Procluces a bigger fish crop t an
plan is to pry deeper into the the statistics show since it pro
r J r I _____ _______1 J „1? ILnn OVM-
fiiuil iO lJ UV-UJOV-I iiltu tuc I
life-history of the parasite until duces a g°od deal of tullibee and
we discover some weak point at maria which are not worth hai>
____x;____ TA______ u; r-c
which it can be successfully vesting- Even so, the big dif-
attacked and annihilated.
Soon after our laboratory was
ference in catch per unit area
suggests that the north end
aitci uui lauuiaiuij w cio •----
established it undertook a second could probably produce a greater
major jnvestigation, namely, a sustaine<1 annnai yield of is
. _ _ I IL n v\ ,4- /Innn r ICL A VlfVl aIö fl 1 ofl
iuujux uuvv.otigatiuuj uaiucij , d I . .
detailed study of certain com- tlian 11 does. The whole situation
mercial fisheries to establish slloul(i be carefully reviewe
general principles for lake man- and the Prol)able effects on the
^cjiciui ^iuiV/iþíiCD iui laivv- ixiciii- l
agement. The first lake so nortl1 encl of usinS smaller mesh
studied was Great Slave Lake gi11*116^ or of nsing trap-nets, or
where at that time commercial of a longer fishing season, or of
fishing was just starting. We otlier means of increasing the
have studied it for eight years catch should be investigated.
. _ _ _ I TLn y-xt’aL r-1 L1 n rnO/vtinrv f A 1 Vl D C11 Cf—
Framhald af bls. 2
breytzt í ört vaxandi verzlunar-
miðstöð, og eru nú í bænum um
60 þúsimd íbúar eða meira en
Driðjungur landsmanna. Virðist
bærinn hafa næstum óþrjótandi
skilyrði til að byggjast bæði í
austur og suður. En þótt bygg-
ingarlistin breytist og hraun-
flákarnir kringum bæinn fyllist
af íbúðarhúsum, verksmiðjum,
geta áhrifin af hinni stórbrotnu
fegurð umhverfis þennan nyrzta
höfuðstað Evrópu aldrei dofnað.
í norðaustri rís Esjan enn í
ósnortinni tign sinni og marg-
breytni, og virðist hún stundum
svo nærri sem bærinn standi
við rætur hennar. Og 1 norð-
vestri sést Snæfellsjökull í góðu
skyggni eins og glitrandi borgar-
ís rísi úr hafi. 1 suðurátt er
skörðóttur fjallaklasi, og í austri
má eygja bláleita fjallatinda. Af
þrepum Háskólans blasir við
ferðamanninum útsýni, sem
jafnast næstum á við hið fagra
umhverfi Berkeley-háskóla í
Californíu, en það er fegurst í
Bandaríkjunum. En veður og
vindar eru duttlungafull stór-
veldi á Islandi, og það, sem
annan daginn er frábær fegurð-
arsýn, getur hinn daginn breytzt
í gráa mynd og þreytandi.
íslenzkar sveitir hafa einnig
fengið alveg nýjan svip, er höfð
eru í huga áhrif mannanna á
þær. Um landið greinist vega-
kerfi, og víðsvegar á sléttum
fjörðum eða söndum eru flug-
vellir, sem náttúran sjálf hefir
lagt til og unnt hefir verið að
taka í notkun án mikils kostn-
legu bændur, sem bæði tala um
fornöldina af aðdáun og þekk-
ingu og þekkja hvern stað, sem
nokkuð hefir komið við sögur
og sagnir. Helgi bóndi á Hlíðar-
enda vissi nákvæmlega, hvaða
leið óvinir Gunnars höfðu kom-
ið, hvernig hús Gunnars hafði
snúið, hvar hundur hans var
drepinn o. s. frv. Og Gísli á
Hofi í Svarfaðardal lýsti því,
kennilegu bóndabæi í dölum og ejns 0g þag hefði verið í gær,
hlíðum. Var hver bær eins og hvernig Guðmundur ríki,
/» 11 1 1 Al .1 1__1_ __w »14- i I ... i ■■ nv • • ' 1. _ í? 11
samfelld heild herbergja og úti-1 mikill höfðingi í upphafi ll. ald
húsa, reist úr torfi og grjóti, og ar> — hefði gert fyrirsát við gil
sneru stafnar að túninu. Það var ejtt ofan vtg Hof til þess að
eins og að fara í könnunarferð drepa Valla-Ljót og ' hvernig
_ I__ . nlilr A vi L» OD I 1 TYl I T T 11 T * f i .. 1 _ _ * 1_ J _ w/\ r*I w\ r\/\
að ganga inn í slíkan bæ. Um Valla-Ljótur hefði bjargazt með
göng og hliðargöng varð að djarílegu síökki nigUr fönnina í
þreifa sig inn í baðstofu, eldhús, gihnu. Vatnsdæla saga, sem er
^/i vaav. CD “-- ------ ' I ftiiiiia* » wv»*k/\»w.v. - — o — 7
gestaherbergi og loft. Að aftan- ehhi meðal mestu listaverka
verðu gat slík húsaröð litið út bókmenntanna, varð einnig
• _ __ _______ /\1/JÁ44iiv íl i *i • i l_ _
eins og grænn, öldóttur hóll 1 skiljanlegri, þegar Ágúst á Hofi
landslaginu, og væri bærinn í | f Vatnsdal skýrði sjálfur text-
------—O-----7 I I » “ —V----- J--
brekku, hafði hann eðlilegan ann 0g benti á merkustu staði
stuðning og venjulegast um leið SOgunnar í þessu fagra um-
• • 7 f*_____ 'SC_-_ A '3C ín a n v\ _ I . ii.
|_. V W. _____-Q O W U I UVþ --—-- ---O
vörn í ofsaveðrum. Að framan- hverfi. Og á Vesturlandi sýndi
verðu voru þessir bæir fallegir ólafur frá Elliðaey, stórfróður
_ / H..11.. ---------i _ , , TT.l___i_lli _____
að sjá og í fullu samræmi, meö maður, ofan af Helgafelli, hvdr
oddhvössum burstum 1 röð, oft þorólfUr Mostrarskegg hefði
fimm til sex hlið við hlið, með fyrir meira en þúsund árum
i ___*_n«nl_ . • '____ i_____
græna torfveggi á milli og aðal- tehið land við Þórsnes, hvar
inngang nálægt miðju. En um- hann hefði reist hið fræga hof
fram allt átti þessi byggingar- sjtt 0g valið fyrsta friðhelgaða
---- ----- ----- V/ W j •’i^ ^fc> ---------------O
stíll svo vel við umhverfið og þingvollinn. Slíkir menn sem
•_1 2 f ^l nw /1 n /\1ttA/« fTAl't'4<llr_ I • '1 _____ _____ £ — «„ /. v\
einkenni Islands alveg sérstak- þessir áhugamenn um fornan
lega. Á ótrúlega skömmum tíma tjma Qg sagnaþulir hafa ávallt
hafa þessir bæir verið rifnir og verig tif a íslandi, og það eru
----r------ --- — I » ------7 —o I
orðið að þoka fyrir steinsteypt- þeir; sem hafa haldið sögunum
dluuiuu ii/ xwi Cigiit jcaiö
and have learned a great deal The Proliable reaction to the sug'
about it specifically, and about gestion tliat smaller mesh gi
I X _ 1 _ _ X L_ _ X IU _TT TT T AT 1 I A
fisheries in general. We have nets be used is that tliey woul(1
been making a similar study on catcl1 quantities of young white-
Lake Winnipeg since 1948 to get fish' fn this connection> h°w'
• • I ATTAV UTA VlOTTO VDDDrr^D/l t np TÍIP
comparative data.
ever, we have recorded the fact
From our work, and from the that when whitefish were being
work of other biologists with cau§llt in tlie neighborhood of
V - I T Clvwr i rfL X n t vr TTAAAVT 4- TTOOrC
whom we frequently compare ^0011 Straights in recent years,
notes, certain general principles the mesh nse(1 was 4 V4-inch but
• I nDirortnn fVm nvpracfp tVlP
iivww, v.v.1 luin gv,iiv.iai pilIlbipiCð I ,
are emerging. One very interest- never^eless, on the average the
ing conclusion is that probably wllitefish caught were larger,
_____ /-<__t t___________... , I nnt smaller. than those taken in
WIIVIUUIUil ÍO 1/iiMV ^iuuauiy -
most Canadian lakes are under- not smaller> tlian those taken m
fished. Another f a c t o r that the 5^-inch mesh farther north.
comes into a general considera- ^-lso> tlie whitefish which are
tion of Manitoba’s fisheries is the cauSht during the fall fishing
um húsum, hinum sundurleit
ustu að gerð. Sjálf breytingin
frá gömlu til hins nýja er að
ýmsu leyti skiljanleg. Gömlu
bæirnir þurftu mikla umhirðu,
og líklega hefir verið dýrt að
halda þeim við. En þessi nýju
hús eru stíllaus, hafa engin sér-
kenni og ekkert, sem hrífur
augað. Þau eru eins og ókunnir
hlutir í íslenzku landslagi og
gætu alveg eins verið í Alaska
eða Nýja-Sjálandi. Nauðsynlegt
er, að þjóðlegur stíll, sem reist-
ur væri á nýtízku grundvelli og
aðar. Gömlu reiðgöturnar, sem
væri í samræmi við landslagið,
probability that there has been season> again ,in 4V4-inch mesh,
an over-all change in weather in Iare lar§ei than those caught
_ I _1 - _ _ T VT /T> X V\ /T TTT T WT __ _ __ . __ I / . T VT A L
““ ^viwx uii V.uaii5c 111 WCdLIier 1111 . 7 . . .
the past fifty years or so. Bio- during the summer in 5V4'inch
_ I L li’l 1 1*4L ATTVVT AVT A AT T AVT 1 4
logists on our East Coast have
noticed signs of such a change
and the sea now averages several
degrees warmer at any one place
than it was, say, fifty years ago.
This has had a very noticable
effect on the fish populations
there, and many species are
found further north and not as
far south as was the case a com-
paratively short time ago. Prob-
ably weather changes have also
affected water temperatures in-
land. Also, cultivation of the
land probably has had an effect
upon some lakes, particularly
Lakes Winnipeg and Manitoba,
by making them more muddy
than they were formerly. The
possibility that some species of
fish may decrease in numbers
mesh. Furthermore, even if
some damage were done to the
whitefish population, it may
very well be that the quantities
of other species that could be
taken would more than com-
pensate for it.
Regarding the south end of the
lake, it does not make sense that
each fishing season requires a
different legal mesh size. In
order to be properly equipped a
Lake Winnipeg fisherman must
have a comparatively 1 a r g e
capital investment in nets. Many
of them cannot afford to do so,
and instead they fish one mesh
size on all occasions whether it
is legal or not. In view of the
fact that most of the fish caught
einkenndu svo landslagið, eru að
mestu horfnar. Áður voru þær
eins og djúpar, dökkar rákir um
grænar slétturnar og fjallshlíð-
arnar. Þannig höfðu þær legið
síðan á söguöld, og stefna þeirra
gat orðið mikil stoð, þegar um
var að ræða að átta sig atburð-
um og samgöngum milli bæja
og byggðarlaga á liðnum tímum.
Nú eru þær að mestu grónar,
eftir að vegir voru lagðir um
sveitirnar og jeppinn kom 1 stað
hestsins sem þarfasti þjónn
bóndans.
Vissulega eru hestar enn til og
eru í stórum hópum úti í högum.
En á þessari vélaöld hafa þeir
að mestu lokið hlutverki sínu.
Stuttan tíma á haustin eru þeir
þó sums staðar enn notaðir. Það
er, þegar féð er rekið af fjalli.
Þá safnast ríðandi fólk saman og
smalar með hundum fénu í rétt-
irnar, en þar er það svo dregið í
dilka eftir mörkum og afhent
eigendum þess.
Um landbúnaðinn er það ann-
ars að segja, að vélar eru notað-
ar svo mjög, að það virðist fara
fram úr því, sem gerist hjá okk-
ur. Og geysistór landssvæði, sem
áður voru eingöngu beitilönd,
eru brotin til jarðræktar. Enn
fremur er mikið um framræslu,
er ríkið styrkir að nokkrum
hluta.
Sveitabæirnir eru saga fyrir
sig. Þegar ferðast var um sveitir
kæmi fram — eins og einnig
annars staðar á Norðurlöndum.
Það er jafnhryggilegt að horfa
iippi
Sérkennilegt og með nokkrum
hætti hrífandi var það að hlusta
á 91 árs gamala konu frá Suður-
landi kveða rímur veikri röddu
og eintóna. Þessi kveðskapar-
grein, sem kom fram á seinni
hluta miðalda á þjóðlegum
grundvelli, en tileinkaði sér
snemma erlent ævintýraefni og
kom að nokkru í stað þjóðkvæð-
anna á Islandi, hefir um aldir
verið skemmtun íslendinga.
Menn gátu setið á kvöldin og
hlustað á hundruð vísna úr þess-
um rímum, er sérstakir menn
kváðu, og jafnvel lært hluta af
þeim, enda þótt æðri listin félli
aðeins í hlut sérstakra kvæða-
og hefði getað heyrt nokkrum
hluta Eddukvæðanna til.
Úti í sveitum er einnig kjarn-
bezta málið talað. Ef hugsað er
um framtíð íslenzkunnar. fær
maður ekki varizt nokkrum
kvíða um það, að málið mum
verða fábreyttara og einfaldara
í sama mæli og hið nýja ísland
fjarlægist bókmenntaarf sinn og
hefðbundna lifnaðarhætti. Út-
lend áhrif frá síðustu áratugum
koma þegar mjög vel í ljós.
Áhugi á framhaldssögum og
myndablöðum er sízt til þess
fallinn að glæða lifandi tilfinn-
ingu fyrir þjóðlegu máli. E. t. v.
er óþarft að hugsa með hryggð
til þess, hvernig farið hefur í
öðrum Atlantshafseyjum, þar
sem norræn tunga var einu
sinni töluð, því að Islendingar
eiga að bakhjarli miklar bók-
menntir. En heilbrigð þróun ís-
lenzkunnar skiptir mjög miklu
máli fyrir alla framtíð þjóðar-
innar og stöðu hennar i heim-
inum. Ef áhuginn á gömlu sög-
unum er rifinn niður 'og hinn
þjóðlegi kveðskapur 19. aldar
verður ekki lengur þáttur í al-
mennri menntun, eins og hann
er nú, er málið svipt aðalupp-
sprettum sínum, og þá er voð-
inn vís. Hvílir þá mikil ábyrgð
á hinum nýju bókmenntum,
sem eiga að koma í stað alls
þessa.
Það er nú einu sinni svo, að
Island er svo mjög og verður ey
sögu og ættarsagna. Um það
hefir íslenzk menning sjálf séð,
en hún hefir um aldur og ævi
skipað landinu Qg minningu þess
sess í heimsbókmenntunum.
Vissulega má ferðast um Island
eins og venjulegur ferðamaður
og njóta landslagsins og spyrja
lítt um þjóðina og byggingu
landsins. En mikils er þá misst,
því að bæir, dalir og fjöll fá sitt
eigið mál og sinn sérkennilega
blæ, ef þeir eru tengdir hinum
fornu sögum og minjum, sem
næstum hvert' hérað á. Og enn
fremur finnst mér, að þá fyrst,
þegar menn hafa séð íslenzkt
landslag, fái landnámssagnir og
ættarsögur, biskupa sögur og
Sturlunga skýrari drætti og
verði miklu auðugri að lífi og
efni en þegar menn hafa aðeins
við skrifborðið reynt að skilja
þær til hlítar. —Mbl., 16. okt.
upp á, að gamall bóndabær í
Helsingjalandi eða Herjadal sé
rifinn oj* þoki fyrir söluturna-
þyrjingu, sem minnir mjög á
manna. Nú er þessi list útdauð,
og kann eingöngu elzta fólkið
einstaka rímur. Þessi hálfgerði
síldarsalat.
Um þetta mætti óska Islend-
ingum þess, að þeir varðveittu
innan hvers héraðs eða t. d.
hverrar sýslu einn gömlu torf-
bæjanna og létu hann standa
sem byggðasafn. Þetta hefir líka
orðið í Skagafirði, en þar hefir
verið varðveittur verulega fall-
egur gamall torfbær, Glaumbær,
og þangað hafa verið fluttir
gamlir munir úr nágrannasveit-
unum. Á sama hátt er von til
þess, að hið stóra prestssetur á
Grenjaðarstað, sem er að nokkr-
um hluta mjög fornlegt og í er
gamalt eldhús, stórt eins og skáli
frá víkingaöld, verði varðveitt í
framtíðinni sem hinn síðasti og
söguríkasti torfbær á norðan-
verðu íslandi. En þessir bæir eru
sem sé horfnir í miklum hluta
landsins, og í mörgum héruðum
er tækifærið til að bjarga þeim
glatað.
Mest eftirsjá er að hinni
gömlu innlendu byggingarlist á
sögustöðum Islands. Það eru
mikil vonbrigði að koma t. d.
núna að Bergþórshvoli og sjá á
stæði gamla bæjarins, þar sem
Njáll og Bergþóra bjuggu einu
sönglestur, þegar rímur eru
kveðnar, gæti vel verið miklu
eldri en sjálf kveðskapargreinin
COPENHAGEN
Bezta munntóbak
heimsins
Ekia innfluii
HOLLENZK
SÍLD
krydduð og söliuð a hafi
Þa8 kemur vatnsbragS í munn-
..... viS aS bragSa Hollenzku
aíldina, þessa hollu fæSu, sem er
rlk af bætiefnum og sparar ySur
peninga.
Iiaupiö Hollenzka síld.
AthugiS vörumerkiS
“THE FISHING DUTCHMAN”
— trygging ySar fyrir ekta
Hollenskri síM.
F&iS ókeypis bækling meS þvi aS skrifa:
Ilollaiul Ilerring Ftslieries A.sso<-iation
Room 711, Terminal Building, Toronto
n
J