Lögberg - 01.04.1954, Blaðsíða 7

LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 1. APRÍL 1954
7
Farmi bjargaS úr kaupfari sem
fórst fyrir 2200 árum
Marseille er næst stærsta borg
1 ^rakklandi og hefir verið mikil
verslunarborg síðan á 6. öld f.
• Uti fyrir höfninni er eyaklasi
°g eru þar mestar eyar Maire,
arron og Riou. Austast er klett-
Ur nokkur, sem nefnist Grand
ongloué og er hann alla vega
sorfinn af vindum og brimi. Hyl-
Jupt er alls staðar við klettinn.
í Marseille átti helma kafari,
sem hét Christianini. Hann hafðí
engið sér hinn nýja kafbúning,
sem nefndur er „Aqualung“ (eða
vatnslunga). Er það sérstakur
ofuðbúnaður og súrefnisgeym-
lr. sem menn binda á sig og hafa
SVo stóra fit á fótum. Með þess-
Um ótbúnaði Ifefa þeir á sundi
°g geta komizt talsvert djúpt og
verið lengi í kafi. Christianini
gerði sér það að atvnnú, að kafa
e tr ýmsu á hafnarbotni innan
®yana. Einu sinni var hann of
jOngi í kafi og var aðeins með
Msmarki þegar honum var
Jargað. Var hann þegar fluttur
1 sjúkrahús og hafður þar í stall-
Unga í tvo sólarhringa. Lífi hans
Var bjargað, en hann varð að
vera tvo mánuði í spítala. Lækn-
lr nokkur sem Dumas heitir kom
Par daglega til hans og fór
ristianini þá að segja honum
ra köfunarferðum sínum. Hann
®agði meðal annars frá því, að
ngrynni væri af kröbbum við
1 un§i°ué klettinn. Þar væri um
feta dýpi og krabbarnir
. eiciu S1g rétt fyrir ofan leirker-
m.
Leirkerin? Læknirinn, sem
e lr mikinn áhuga fyrir forn-
eifa rannsóknum, kipptist við.
ann fór ag spyrja kafarann
^Pjörunum úr. Og þá komst
ann að því, að þarna mundi
vera flak af ævagömlu skipi og
armur þess mundi að mestu
eyti hafa verið leirker.
®n hvaða skip gat þetta verið?
að var ekki fyr en eftir
argra mánaða rannsóknir og
i°rgun á farmi skipsins, að
enn þóttust geta svarað þess-
ri spurningu með n o k k u r r i
Ssn- Saga skipsins, eins og
°rnfræðingar hafa tekið hana
aman, eftir allskonar líkum og
^ngulegum heimildur, sýnir vel
e iangt menn eru komnir í
Peirri
vísindagrein. Sagan er
auk þess allmerkileg og skal því
,ugo hér, áður en lengra er hald-
a ,er hverfum þá aftur í aldir,
u° arunum 250-240 f. Kr. Þá var
Ppi voldugur kaupmaður í
bóH1 6r ^esflus hét. Hefir hann
s sv° merkilegur maður, að
h gnaritarinn Titus Livy getur
söns hvað eftir annað. Á frá-
irgn.Livy ma sjá, að Sestius hef-
dpuj 'iramt verið „fimmtu her-
s°nd armaður-<< Slíka menn
ý du Rómverjar þá til hinna
j£.su iarMa við Miðjaðarhaf og
þeU ^a faka sér þar bólfestu til
,jr !,að undirbúa innrás og yfir-
i uun Rómverja. Þessi Sest-
0s ,°h ser bólfestu á eynni Del-
he/ ^riiíklandshafi. Var þetta
hef?.e^’ Því að talið var að þar
Ver 1 APollo fæðst. Var þarna
Hie! Un mikil og siglingar og al-
§e .. velsæld. Segir Livy að
°g f1US Laii reisi; þarna vandað
stað^^rt kús handa sér á bezta
Rr*V°^að hklega árið 240 f.
e a þar um bil, að Sestius
sendir stórt skip frá Delos til
Marseille. Var það að miklu
leyti hlaðið grískum vínum, sem
voru á leirkerum og mun hvert
ker hafa vegið um 50 kg. Vín-
farmur þessi var á botni skips-
ins, og átti það svo að bæta við
sig farmi á höfnum á leiðinni.
Skipið var svo stórt, að engar
líkur eru til þess að því hafi ver-
ið róið, og gefur það nokkuð
aðra hugmynd um skipasmíðar
á þeirri öld, heldur en menn
höfðu gert sér í hugarlund eftir
fornum skipamyndum.
Fyrsti áfangi leiðarinnar var
á milli grísku eyjanna og höfðu
skipverjar þar landsýn á bæði
borð. En er eyjunum sleppti tók
við hættulegasti kafli leiðarinn-
ar, yfir opið haf, þar sem hvergi
sást til landa í allt að því þrjár
vikur, ef byr var ekki hagstæð-
ur. Fyrsta landsýn var suður-
oddi Italíu og svo var haldið
vestur um Messinasund og síðan
var haldið með ströndum fram.
Fyrsta viðkomu höfn var þar
sem Neapel-borg stendur nú og
þar hefir skipið tekið mikið af
svartlakkeruðum borðbúnaði,
sem Grikkir framleiddu þá í
stórum stíl í ítalíu. Þessum
farmi hefir verið hlaðið ofan á
vínkerin. En þar var einnig
tekið nokkuð af háum og mjóum
rómverskum leirkerjum fyllt-
um af Latiu-víni. Sennilega hef-
ir sú vínsending verið frá Lucius
••Titus, sem þá hafði geisimikla
vínrækt á Sabinahæðum. »
Skipið var nú fullhlaðið og
jafnvel ískyggilega mikið hlaðið
til þess að sigla hina löngu leið
til Marseille. Þó hefir það kom-
izt þangað, en rekizt á Con-
gloué-klettinn og sokkið með
öllum farmi. Það hefir sigið
niður á réttum kili meðfram
lóðréttum klettaveggnum. Senni
lega hefir það rekizt í klettinn
á leiðinni niður og brotnað eitt-
hvað og snúizt við, því að stefnið
snýr til hafs, en skuturinn upp
að klettinum. Liggur það þar á
snarhallandi kletti, svo að 112
feta dýpi er þar sem skuturinn
er, en 140 fet við stefnið. Og
þarna hefir skipið svo legið í 22
aldir og liðast sundur, en farm-
urinn var þar í hrúgu.
í ÁGÚSTMÁNUÐI 1952 var ver-
ið að gera út leiðangur til þess
að rannsaka gamalt skip, sem
fundizt hafði á sjávarbotni hjá
eynni Maire. Hafði leiðangur
þessi til umráða 'rannsóknarskip,
sem heitir „Calypso". Hafði það
verið að rannsóknum í Rauða-
hafi veturinn áður. En nú var
snúið við blaðinu og haldið til
Congloué til þess að rannsaka
þessar fornminjar, sem Christi-
anini hafði fundið. Hefir síðan
verið unnið stöðugt að björgun
þessa gamla farms, og er það
ekkert smáræði, sem þar hefir
fundizt. Kafarar hafa verið
sendir niður að skipsflakinu til
þess að safna saman diskum og
leirkerum og koma þeim fyrir í
stórum netjapokum, sem síðan
eru dregnir upp í skipið. Hefir
fjöldi kafara unnið að þessu. En
auk þess var gerð öflug dæla og
sett niður á sjávarbotn og með
henni er dælt upp leir og botn-
gróðri, sem safnast hafði að
skipinu á þessum langa tíma,
sem það hefir legið, og fylgja þá
CHICKS FOR PROFIT
Approved
100 50 25
519.00 $10.00 $5.25
31.00 16.00 8.25
20.00 10.50
33.00 17.00
5.50
8.75
R.O.P. Sired
100 50 25
18.50
36.00
20.00
33.00
20.00
33.00
20.00
33.00
R.O.P. Bred
100 50 25
$20.00
39.00
21.50
36.00
21.50
36.00
R.O.P. Bred Chicks
Are the kind that really lay
And give you a better profit
For the money that you pay.
April Delivery
5.00 3.00 2.00
18.00 9.50 5.25
May Delivery
6.00 3.50 2.00
20.00 10.50 5.50
farmers# CHICK HATCHERY
lOSn »» . Phone 59-3386
00 Mam Street
Winnipeg. Man.
með ýmsir smámunir, sem köf-
urunum getur hæglega sézt
yfir. Búast menn jafnvel við að
geta á þennan hátt fundið pen-
inga, en af þeim má sjá, hvenær
þeir hafa verið slegnir og tekur
það auðvitað af allan vafa um
aldur skipsins, ef þess gerðist
þörf.
Það er svo sem enginn hægð-
arleikur að fást við björgun
farmsins. Á 140 feta dýpi geta
kafarar ekki unnið nema 17
mínútur í senn, og ef þeir kafa
oft á dag, eiga þeir á hættu að
verða ruglaðir, eða dofna upp af
kulda. Og ef þeir eru of lengi í
kafi, er lífi þeirra hætta búin,
enda fórst einn þeirra á þann
hátt. En það er af nógu að taka
þar sem farmurinn er. Þar eru
þúsundir muna, en aðallega þó
vínker. Eitt ker náðist upp þann-
ig að það var enn fullt af vínj,
því að tappinn hafði ekki hagg-
ast í því. Leiðangursmönnum
lék mikil forvitni á því að vita,
hvernig svona gamalt vín væri
á bragðið. Þeir tóku því tappan
úr kerinu og supu á leginum. En
drykkurinn var þá orðinn ban-
vænn og voru þeir. fljótir að
spýta honum út úr sér aftur.
Forstjóri leiðangursins, Jaques-
Yves Cousteau, sá mikið eftir
þessu óðagoti, því að þeir hafa
ekki fundið fleiri ker með vini.
Hann nagar sig í handarbökin
fyrir það að hafa ekki farið með
kerið óhreyft til efnarannsókn-
arstofu og látið rannsaka inni-
haldið. En það var um seinan að
gera þa$ eftir að kerið hafði
verið opnað, því að um leið og
loft komst að drykknum, breytt-
ist hann mjög. Svo hefir farið
um fleira, t. d. spýtur úr skip-
inu. Þótt þær sýnist heillegar,
þegar þær koma upp úr sjónum,
flagna þær og molna niður, ef
loft nær að leika um þær nokkra
stund.
Mest hefir fundizt af leirker-
um og eru þau af ýmsum gerð-
um. Allar þessar gerðir höfðu
áður fundizt, en vísindamenn
höfðu haldið að þær væri frá
ýmsum tímabilum. Þessi fund-
ur afsannaði það. Hann sýndi
það, að allar þessar gerðir höfðu
verið framleiddar samtímis, og
er það enn til marks um það,
hve varlega menn verða^ að fara
í að meta aldur hinna ýmsu forn-
gripa eftir útliti þeirra og
gerð.
Mikið er og þarna af hinum
svörtu diskum og skálum, og það
er merkilegast við þá gripi, að
þeir bera það með sér, að þeir
eru ekki handgerðir heldur mót-
aðir í trémótum. Hér hefir því
verið um fjöldaframleiðslu að
ræða, verksmiðjuiðnað, og kom
vísindamönnum það alveg á ó-
vart að slíkur iðnaður hefði
verið til rúmum 2 öldum f. Kr.
Ekki eru þetta neinir dýrgripir
frá listrænu sjónarmiði, en þó
eru sumir gripirnir með hand-
málaðri skreytingu. Merkilegast
er, hve vel þeir hafa haldið sér.
Er talið víst að þeim hafi verið
raðað í kassa, en kassarnir eru
nú fyrir löngu grotnaðir í sund-
ur. En diskarnir og skálarnar
eru þarna í hlöðum eins og frá
þeim hefir verið gengið í köss-
unum, hver niðri í öðrum.
Eins og að líkum lætur þótti
fornfræðingunum það mikið
mein að geta ekki skoðað fund-
arstaðinn með eigin augum, því
að fæstir þeirra kunnu að kafa.
Og kafararnir voru ekki forn-
fræðingar og lýsingar þeirra á
því hvefnig umhorfs var niðri á
sjávarbotni, voru ekki fullnægj-
andi. Að vísu var hægt að taka
myndir þar niðri, en gagnsemi
þeirra var mjög takmörkuð. Þá
var það, að mönnum kom til
hugar, hvort ekki mundi vera
hægt að sjónvarpa frá fundar-
staðnum.
Nú voru útvegaðar nýjar vél-
ar og útbúnaður til þess að taka
sjónvarpsmyndir niðri á marar-
botni. Þetta tókst ágætlega.
Kafarar fóru með vélarnar nið-
ur að skipsflakinu, og höfðu
heyrnartæki svo hægt væri að
leiðbeina þeim. Og svo sátu forn
fræðingarnir í klefa á skipinu
og horfðu þar á myndir frá
mararbotni, er sýndu hvernig
þar var umhorfs, hvernig kerin
lágu þar í hrönnum og hvernig
kafararnir unnu að því að
bjarga þeim. Þetta gerðist í
maímánuði s.l. Með þessu leið-
réttist ýmis konar misskilning-
ur, sem áður hafði verið. Kafar-
arnir höfðu haldið því fram, að
skipið hefði allt verið blýslegið
að utan og eins hefði blýi verið
slegið neðan á þilfarið. Þessu
vildu vísindamennirnir ekki
trúa. Þeir héldu því fram, að
auðvitað hefði þilfarið verið
þakið blýi að ofan — þangað til
þeir sáu myndirnár og gengu úr
skugga um, að kafararnir höfðu
rétt fyrir sér. Það er áætlað að
um 20 smálestir af blýi hafi farið
í það að þekja skipsbyrðinginn.
Hvernig komust menn að því
hvaða skip þetta var og hver
átti það? Engin skjöl fundust í
skipinu og engin merki á því
sjálfu. En á ýmsum munum
fundust stafirnir „SES“ með
rómversku letri og táknmynd af
akkeri. Þetta voru þær upplýs-
ingar sem leiðbeindu vísinda-
mönnum að hafa upp á eiganda
skipsins. Þeir sögðu sem svo:
„SES hlýtur að vera skamm-
stöfun á nafni eiganda farms-
ins, því að á þessum árum var
það algengur siður í Róm að
skammstafa nöfn.“ En munirnir,
sem fundizt höfðu, bentu til þess
að þeir væri frá 2. eða 3. öld f.
Kr. Þá var að leita að einhverj-
um athafnamiklum útgerða-
manni í Róm á þeim árum, er
gæti átt þessa skammstöfun. Og
nú var farið í söfnin í Róm að
leita, og þar höfðu þeir upp á
Marcus Sestius, sem var mikill
kaupmaður og skipaeigandi á 3.
öld f. Kr.
En þetta þótti vísindamönn-
um ekki nóg. Hjá Livy höfðu
þeir fengið upplýsingar um það,
eins og fyrr er sagt, að Sestius
kaupmaður hefði fluzt til eyar-
innar Delos hjá Grikklandi og
byggt sér þar vandað hús. Og nú
vildi svo vel til, að síðan 1873
hefir verið unnið að því að grafa
upp hinar fornu rústir á Delos.
Þar er engin byggð lengur. Á
eynni eru nú aðeins 33 menn og
þeir vinna flestir að fornleifa-
rannsóknum. Það var því um að
gera að fá að vita, hvort þeir
hefði ekki rekzt á neinar upplýs-
ngar um Sestus.
Og svo sgldi „Calypso“ í sum-
ar austur til Grikklands og kom
heilu og höldnu til Delos. Þar
fengu vísindamennirnir að skoða
safn þeirra gripa, sem fnudizt
hafa ,en enginn þeirra var með
SES-merkinu. Þá var að vita
hvort ekki mætti takast að hafa
upp á rústunum af húsi Sestius.
Var nú haldið til þess staðar á
eynni, þar sem Rómverjar hinir
fornu höfðu haft bækistöð sína.
Svo komu þeir að húsarústum,
er sýndu að þar hafði staðið
vandað hús, því að öll gólf voru
flísalögð (mosaik). Meðal flísa-
myndanna fundu þeir mynd af
vínkeri, svipuðu kerum þeim er
þeir höfðu fundið í skipsflakinu.
En svo fundu þeir þarna einnig
aðra mynd, ekki alveg ólíka akk-
erismyndunum, en þó líkari þrí-
tenntum forki og milli tann-
anna stóðu stafirnir S.S. Hinn
þrítenti forkur gat vel merkt
stafinn E, og þá höfðu þeir þarna
SES, eða sama merkið og var á
fornminjunum, sem þeir voru að
bja rga.
Sumir heldu þá að enginn vafi
gæti leikið á því, að þarna hefði
þeir fundið hús Sestius. En um
það verður hver að halda það
sem honum sýnist. Þetta er ekki
óyggjandi sönnun fyrir því, að
sami maður og skipið átti, hafi
átt þetta hús. En óneitanlega er
þetta einkennileg og skemmli-
leg tilviljun.
—☆—
Á árinu sem leið höfðu kafar-
ar „Calypso" farið 3500 ferðir
niður á sjávarbotn til þess að
bjarga gripum úr skipsfarmin-
um. Það var búizt við því að þeir
ættu þá eftir að fara jafnmargar
ferðir niður að flakinu, áður en
öllu hefði verið bjargað. Og því
verður ekki lokið fyrr en eni-
hverntíma á þessu nýbyrjaða
ári.
JOHN G. ROWE:
Inniluktur í sokknu skipi
Það var i birtingu þriðjudags-
morguninn 20. ágúst 1907. Tog-
arinn „Quail“ lá fyrir akkeri á
Humberfljótinu. Aðeins þrír
menn voru um borð í skipinu —
skipstjórinn, W. Lewis, stýri-
maðurinn, Harry Willey, og
einn háseti, J. Nicoline. Hann
var á verði á þilfari. en báðir
yfirmennirnir voru sofandi i
rúmum sínum niðri í káetunni.
Skyndilega vaknaði stýnmað-
urinn úr fastasvefni við felmt-
ursóp frá varðmanninum. Um
leið og hann reis upp í rúminu
og kastaði af sér sængurfötun-
um, til að gá að hvað um væri
að vera, kom ógurlegt högg á
skipsbyrðinginn og skipið tók
skyndilega hliðarveltu, svo að
það lagðist næstum því á hliðina.
Stýrimaðurinn kastaðist fram
úr rúminu, en meiddist samt
ekki. Hann reif sig á fætur í
hendingskasti og stökk fram í
aðalkáetuna. Þá sá hann hvar
framstefnið á gufuskipi stóð
gegnum súðina beint á móts við
rúm skipstjórans, en hann sjálf-
ur sást hvergi.
Án þess að gefa sér tóm til
að virða þetta frekar fyrir sér,
stökk hann fram að hurðinni.
En áður en hann komst þangað
skall ískaldur sjórinn, sem
ruddist inn gegnum opna súð-
ina, á hann af svo miklu afli,
að hann missti fótanna og skall
flatur í iðuna. Þegar honum
loksins tókst að brölta á fætur,
var káetan orðin hálffull af sjó
og hinar áköfu tilraunir hans
til að opna hurðina urðu ár-
angurslausar; þunginn af sjón-
um ínnifyrir hélt henni ríg-
fastri og þrátt fyrir ofsaleg átök
hans bifaðist hún ekki. A þeim
fáu augnablikum, sem hann var
að þessu, hækkaði sjórinn svo
ört, að hann náði honum í
bringu.
Hávaðinn af innstreymi sjáv-
arins var svo mikill, að ekkert
annað heyrðist. Dauðans angist
kom nú yfir Willey og hann
svipaðist ráðþrota um eftir ein-
hverri annarri leið til að um-
flýja bráðan bana.
Stefnið á hinu skipinu hafði
nú horfið úr raufinni og sjór-
inn beljaði inn með feikna-afli.
Þar var engin björgunarvon.
Við þetta skelfilega útlit bætt-
ist svo það, að hann fann hvern-
ig skipið var að færast í kaf,
sökkva til botns með honum
inniluktum eins og rottu í gildru.
Meðan hann litaðist ráðþrota
um, skolaði hringiðan honum
enn af fótunum og hann synti að
borðinu og klifraði upp á það,
en kastaðist nærri því af því,
þegar skipið byltist til í sjónum
á leiðinni til botns. Honum
tókst þó að standa upp og ná í
umbúnaðinn af ofanljóssglugg-
anum yfir höfði sér og halda sér
þannig á fótunum. Til allrar ó-
hamingju — eða öllu heldur
hamingju, eins og fór — var
glugginn lokaður og festur, svo
honum tókst ekki að komast út
þá leið.
Sjórinn hækkaði óðum i
kringum hann. Hann tók honum
í handarkrika og hélt áfram að
hækka, eftir því, sem skipið
sökk dýpra og dýpra. Hann
teygði höfuðið upp í glugga-
kistuna, og hann sló í gluggann
í örvæntingu og hrópaði og kall-
aði á hjálp þangað til hann var
orðinn hás. En það heyrðust
engin merki þess að hjálp væri
nærri.
Willey rann næstum því út af
hallandi borðinu, þegar sjónum
skolaði til í klefanum, en tak
hans á gluggaumgerðinni bjarg-
aði honum frá því. Samt reið
aldan svo hátt, að hann saup
nokkurn sjó og hóstaði og fannst
hann vera að kafna. Hann dró
sig í örvæntingu enn hærra upp
í gluggakistuna, stóð á blátán-
um og reigði höfuðið aftur á
bak og þrýsti andlitinu næstum
því upp að mæninum. Smátt og
smátt hægðist hreyfing sjávar-
ins inni í klefanum og að síð-
ustu varð hann alveg kyrr.
. Von Willeys lifnaði, er hann
varð þess var, að sjórinn var
hættur að hækka. Ennþá var
nokkurt loftrúm i gluggakist-
unni, en hve leíigi mundi það
endast?
En hvað var það, sem gerzt
hafði úti fyrri?
Farþegaskipið „Dynamo“, sem
var áð leggja af stað frá Hull til
Antwerpen, hafði siglt á „Quail“
og sökkt því. Lewis skipstjóri
hafði strax beðið bana í rúmi
sínu, því hann hafði orðið fyrir
stefni skipsins, er það skar sig
inn úr súð togarans. Til varð-
mannsins spurðist aldrei fram-
ar; það síðasta, sem til haíis
heyrðist var hræðsluópið, sem
vakti stýrimanninn. Hann hefir
að líkindum skolazt fyrir borð
og drukknað, um leið og skipið
kastaðist á hliðina.
Farþega skipið stöðvaði undir
eins vélarnar og setti út mann-
aða báta, sem leituðu árangurs-
laust að skipbrotsmönnunum á
staðnum, þar sem skipið hafði
sokkið. Þeir sneru brátt aftur til
„Dynamo“, þegar sýnt þótti að
leitin bæri engan árangur.
Harry Willey, sem var inni-
luktur í sokknu flakinu, stand-
andi á tánum uppi á borðinu og
á kafi í sjónum upp að höku,
eins og áður segir, tók skyndi-
lega eftir því, sér til undrunar
og óumræðilegrar gleði, að sjór-
inn í klafanum var farinn að
lækka.
Hann ætlaði fyrst ekki að trúa
þessu og hélt að skynfæri sín
væru að draga sig á tálar. En
þegar sjórinn færðist niður á
axlir honum og hann gat aftur
staðið í hælana, ætlaði hann
næstum að sleppa sér af fegin-
leik. Og enn hélt yfirborð sjáv-
arins áfram að færast niður eft-
ir honum. Þegar sjórinn tók hon-
um ekki meira en í mitti, áttaði
hann sig á af hverju þetta staf-
aði. Það var útfall; sjórinn var
að fjara í skipinu og hann skildi,
að eftir nokkurn tíma yrði svo
fjarað, að hann kæmist upp úr
þessari lifandi gröf. Togarinn
hafði sokkið á grunnu; hann lá
þarna á botninum og nú var svo
mikið fjarað, að sjórinn rann út
um gatið, sem hann hafði áður
beljað inn um. Þetta var skýr-
ingin á þessu, sem næstum því
mátti kalla kraftaverk.
Þessi vitneskja vakti von um
skjóta björgun úr hinum yfir-
staðna háska og hleypti nýjum
krafti í líkama og sál. Willey
beið eins þolinmóður og hann
gat, þangað til sjórinn tók hon-
um aðeins í ökla, þar sem hann
stóð á borðinu. Þá stökk hann
niður á gólf og óð fram að hurð-
inni og fór að reyna að opna
hana. Hann gat fyrst aðeins bif-
að henni nokkra þumlunga frá
stafnum, en sjórirm streymdi út,
og eftir dálitla stund opnaðist
hún upp á gátt og hann hroklað-
ist út með straumnum. Hann
var svo þreyttur og illa á sig
kominn eftir þessa skelfilegu
baráttu sína fyrir lífinu, að hann
gat rétt aðeins skreiðst upp
stigann og upp á þilfar, þar sem
hann heig niður örmagna.
Farþegaskipið „Dynamo" lá
enn nærri flakinu og ætlaði að
senda báta sína út í það, þegar
meira fjaraði, til að athuga flak-
ið. Það má geta nærri, hve
steinilostnir menn um borð í
skipinu urðu við að sjá lifandi
mann koma upp úr flakinu, sem
verið hafði á kafi þar til fyrir
skömmu. Bátur var strax send-
ur um borð í flakið, sem nú var
komið talsvert upp úr sjó og
farið að þorna í geislum morg-
unsólarinnar.
Bátverjar klifruðu um borð í
flakið og tóku hinn dauðupp-
gefna mann, báru hann í bátinn
og fluttu hann um borð í
„Dynamo“, þar sem hann fékk
hina beztu aðhlynningu og gat
skýrt frá hinni undursamlegu
björgun sinni.
Lík Lewis skipstjóra náðist
seinna, þar sem það lá í möl-
brotnu rúminu, en að því er ég
bezt veit, fannst lík vesalings
vaktmannsins aldrei.