Lögberg - 27.05.1954, Blaðsíða 7

7
W. W. JACOBS:
BLINDI SKIPSTJÓRINN
I.
Að utan var húsið fremur
eyðilegt að sjá. Það stóð eitt sér,
þar sem grasið í mýrinni tók við
af sendinni ströndinni. Á bak
við það var mýrin með kúm á
beit, framundan var Norður-
sjórinn.
Inni í hlýlegri setustofu sat
skipstjórinn og náði ekki upp í
nefið á sér. Eldurinn var að
kulna á arninum, og hann hafði
lagt einhvers staðar frá sér píp-
una sína, en kona hans, sem
venjulega sá um allt þess háttar,
var uppi á lofti hjá veiku dótt-
urinni frá London, sem hafði
komið heim til að fá hvíld og
heilsu.
,.Alltaf er kvenfólkið eins“,
muldraði skipstjórinn, stóð upp
og fálmaði gætilega um arin-
hilluna eftir týndu pípunni,
„alltaf að masa“.
Hann rak fálmandi hendina í
postulínshund svo hann datt á
aringrindina og brotnaði, því
hann hafði orðið blindur á
gamals aldri og sverar krumlur
hans voru því ekki gæddar þeirri
næmi, sem venjulega einkennir
blinda menn. Hann stundi mæðu
lega og lét fallast aftur í stól-
lun, í því kona hans kom inn.
„Jenný, ég hef brotið eitt-
hvað“, sagði sökudólgurinn auð-
mjúkur. „Ég var að gá að píp-
unni minni“.
„Hérna er pípan þín Jem“,
sagði hún og rétti honum hana
upp í hendurnar. ,,Ég verð að
fara frá þér aftur. Edit líður
ekki vel“.
„Ég skal koma upp og tala við
hana“, sagði skipstjórinn eins og
sá, sem kann örugga lækningu
við hvers konar kvillum.
„Nei, það máttu ekki“, sagði
konan og ýtti honum aftur niður
1 stólinn, „hún er ekki nógu frisk
lil að tala mikið. Ég kem rétt
bráðum“.
Skipstjórinn hlýddi þessari
veikbyggðu en einbeittu hönd og
sat þar sem hann var kominn,
kveikti í pípunni og reykti af
mikilli ánægju, hlustaði á brim-
hljóðið og hvininn í storminum,
sem nú var orðinn bálhvass.
^etta samblandna hljóð var svo
róandi, að hann sofnaði loks með
pípuna í munninum.
Hann hrökk upp við það, að
honum fannst einhver kalla á
sig. Það ómaði vissulega eitt-
hvert hljóð í eyrunum á honum.
Hann lagði pípuna á borðið, stóð
yPP og studdi annarri höndinni
á stólbakið og hlustaði. Fyrst var
aðeins brimhljóð og stormþytur,
síðan blandaðist það barnsgráti.
Skipstjórinn fálmaði sig til dyra
°g kallaði ákaft á konu sína.
„Jenný! Jenný!“
„Ég kem“, kallaði konan ofan
af stigapallinum. „Ég er að koma
niður“.
„Ég heyrði grát úti“, sagði
skipstjórinn. „Barnsgrát".
„Vitleysa, þig hefir dreymt
það“.
„Ég segi satt, að ég heyrði
Það“, sagði skipstjórinn og opn-
aði útihurðina. „Hlustaðu!“
„Tarna!“ sagði skipstjórinn og
r®Hi Upp fingur í aðvörunar-
skyni. „Ég heyrði það aftur“.
”Ég líka“, sagði konan. „Það
or úti“.
„Náðu í sjal og komdu á eftir
mer> góða“, ságði hann og tók
snærishönk af nagla við dyrnar,
sem hann notaði þegar hann fór
2utt frá húsinu. „Halló, þarna!
Haiió!“
, ^ann gekk hægt í myrkri
!lnu- en kona hans beindi fölri
asjonu sinni upp á við og þakk-
a i drottni fyrir blindu manns
e.n,nar; gvo ^om njgur Qg
.lop léttfætt eins og ung stúlka
tu hans.
Skipstjórinn gaf út línuna og
amk. hægt) hann heyrði hana
i einu stanza og hrópa. Svo
J°P hún aftur heim að húsinu
g hallaði til hans um leið:
”Eg hef það“, kallaði hún. „Ég
hef þa8«
Hann sneri yið Qg flýtt> sér á
ttlr henni. Hann lokaði hurð-
ni á eftir sér og stóð í forstof-
unni og hlustaði á barnsgrát, sem
nú ómaði um húsið.
„Það er ungbarn, Jem“, sagði
kona hans og kom hálfa leið
niður stigann og virti vandlega
fyrir sér andlit manns síns í birt-
unni úr setustofunni. „Lítið
barn, vafið innan í sjal og skilið
eftir til að deyja. Aðeins fárra
daga gamalt, að því er virðist“.
„Sei ,sei“, sagði skipstjórinn
með hægð. „Farðu upp, góða
mín. Farðu upp“.
Hann lokaði á eftir sér og
fálmaði sig aftur að stólnum og
skildi við konu sína hikandi.
Eldurinn var kulnaður og orðið
kalt í stofunni, áður en hún kom
niður aftur, og tárin komu fram
í augu hennar, er hún sá þennan
stóra, sterka ósjálfbjarga mann
bíða þolinmóðan eftir henni.
„Hvernig líður Edit?“ spurði
hann án þess að snúa höfðinu.
„Henni líður ekki vel, held
ég“, sagði konan lágri, skelfdri
röddu, „en hún er sofnuð. Ég
myndi ekki ónáða hana í kvöld,
ef ég væri í þínum sporum,
Jem“.
„Ég ætla ekki að gera það“,
sagði hann hæglátlega. „Ég ætla
líka að hátta, held ég. Góða
nótt“.
Hann fór hægt upp stigann og
inn í herbergi sitt, konan kom
hljóðlega á eftir honum, og þá
fyrst, er dyrnar höfðu lokast á
eftir honum, slakaði hún á að-
gætninni. Svo staulaðist hún
sem í leiðslu inn til dóttur sinn-
ar og datt hálf meðvitundarlaus
yfir rúm hennar.
Um morguninn, í svölu sævar
loftinu og sólskininu, var hún á
ný orðin hress í skapi og bauð
manni sínum glaðlega góðan
dag, þegar hann kom inn frá
morgungöngu sinni um fjöruna.
„Kemur Edit ekki niður?“
spurði hann um leið og hann
settist við borðið.
„Ekki í morgunverð“, sagði
hún og virti hann fyrir sér.
„Það er bezt, ef hún er ekki
frísk“, sagði skipstjóíinn hressi-
lega. „Ég var að hugsa um þetta
barn“.
„Á“, sagði kona hans, og boll-
inn, sem hún var að rétta hon-
um, glamraði á undirskálínni.
„Ef enginn gerir kröfu til
þess“, hélt hann áfram, „farðu
þá með það til London og láttu
gömlu Sparling-ekkjuna fá það.
Hún tekur það, ef við borgum
með því. Ég býst ekki við, að við
getum sent það á munaðar-
leysingjahæli".
„Gætum við ekki haft það?“
sagði konan feimnislega.
„Nei“, sagði skipstjórinn með
gleðivanahlátri, „við erum of
gömul til að burðast með börn“.
Kona hans sagði ekki fleira,
en seinna um daginn sagði hún
honum, að hún hefði skrifað til
London, og að Edit myndi ekki
fara á fætur fyrr en daginn eftir.
En það leið meira en vika
áður en hún lét sjá sig, og þá
var hún mjög föl og veikluleg,
er hún settist í sæti sitt. Hún
var eins og þegjandaleg, hugur
hennar var hjá móður hennar
og barninu, sem nú voru lögð af
stað til London.
Eftir þetta leið tíminn hægt
og tilbreytingalítið fyrir íbúana
á litla húsinu. Edit, sem var
hæglát og þolinmóð, fannst lífið
takmarkast af mýrinni og sjón-
um og leit aldrei lengra. En
imóður hennar féll allur ketill í
eld, þegar hún hugsaði um þessa
fallegu dóttur sína og auðnu-
laust líf hennar. Skipstjórinn
virtist alls ekki hugsa neitt,
nema þegar dóttirin minntist
eitt sinn lauslega á að leita sér
atvinnu, þá togaði hann hana
til sín og lagði utan um hana
armlegg úr stáli.
Það var aldrei minnst á barn-
ið, þó móðir og dóttir væru með
margs konar ráðagerðir um
framtíð þess. Barnið sjálft leysti
úr öllum vanda, það dó, og móð-
irin, sem grét yfir illa páruðu
bréfinu, er flutti henni fréttina,
bað um að mega deyja líka.
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 27. MAÍ 1954
Ef nokkuð var, varð hún enn
hæglátari en áður, þrátt fyrir
tilraunir föður hennar að lífga
hana upp. Stundum gengu þau
lengi saman um fjöruna, og
stundum fóru þau á sjó á litla
bátnum hans og voru þar klukku
tímum saman.
En svo breyttist allt skyndi-
lega. Dag einn, er þau komu
heim eftir langa gönguferð, urðu
þau undrandi að heyra karl-
mannsrödd innan úr húsinu. Það
var sterk, hjartanleg rödd, og
það var auðheyrt á innilegum
viðræðunum, að gesturinn var
þarna eins og heima hjá sér.
„Jem“, sagði konan, er hann
kom inn, „þú manst eftir
George Merrick, en hann er
orðinn stór síðan við sáum.
hann síðast“.
„Og er ekki léttadrengur,
heldur yfirmaður“, sagði gestur-
inn og tók í hönd skipstjórans.
„Allt kennslu þinni að þakka,
skipstjóri, allt þér að þakka“.
„Þú hefur fengið skip, dreng-
ur minn?“ spurði skipstjóri og
þrýsti hönd hans hlýlega.
„Alveg spánnýtt", sagði hinn.
„En ég þarf að bíða eftir því í
eina tvo mánuði, og ég ákvað að
nota fríið til að heimsækja vini
mína. Ég fékk að vita, hvar þú
áttir heima, og hingað er ég
korninn".
„Og hér skaltu vera þangað
til skipið þitt er tilbúið", sagði
skipstjóri hjartanlega. „Ef þú
getur sætt þig við gamlan,
blindan skipstjóra og fólk hans.
Það ér svei mér gaman að heyra
í gömlum kunningja á þessum
einmanalega stað“.
„Jæja, þegar þú verður leiður
á mér, segðu mér þá að fara“,
sagði Merrick hlæjandi, og þar
með var málið útrætt.
II.
Með komu gestsins lifnaði yfir
húsinu, og innan skamms var
George Merrick orðinn góður
vinur þeirra allra, og skipstjór-
inn varð meira að segja hissa,
er hann heyrði, hversu glaðlega
kona hans talaði við gestinn.
Hann heyrði að vísu vel, en
hann skorti eitt skilningarvit.
Hann sá ekki, hvílíkum aðdáun-
araugum gesturinn horfði á dótt-
urina, á meðan hann talaði við
móðurina, né hægláta gleði dótt-
urinnar, er hún varð sér þess
vitandi.
Skarpskyggnari maður kynni
að hafa tekið eftir annarlegum
hreim í rödddinni, er hann á-
varpaði dótturina, en hann gerði
það ekki, né heldur, er Merrick
og dóttir hans voru bæði í burtu,
þá grunaði hann ekki, að þau
væru saman.
Það var ekki fyrr en þrem
vikum eftir komu Merricks, að
augu hans voru opnuð. Gestur-
inn hafði skroppið til næsta
þorps, og húsbóndinn sat við
opinn gluggann, reykjandi pípu
sína og hlustandi á glamrið í
prjónum konu sinnar.
„Jem“, sagði hún og hætti allt
í einu að prjóna. „Ég held, að
George langi til að tala við þig
í kvöld“.
„Það er honum velkomið",
sagði skipstjórinn góðlátlega.
„Þú — þú skilur víst ekki“,
sagði kona hans, ofurlítið skjálf-
rödduð, „þið karlmennirnir eruð
alltaf eins. Hann ætlar að biðja
um Edit“.
„Hvað?" hrópaði skipstjórinn.
„Hann talaði við mig í morg-
un“, hélt konan áfram, „og auð-
vitað vísaði ég honum til þín“.
„Hefur hann talað við hana?“
spurði skipstjórinn.
„Hann talaði við hana í gær-
kvöldi og hún tók honum. Ég
hef lengi vitað, að þau voru
hrifin hvort af öðru“.
„Og þú komst ekki í veg fyrir
það“, sagði hann. „Þú lést það
viðgangast“.
„Auðvitað“, sagði konan undr-
andi röddu. „Af hverju ekki?“
,,Þér bregst minnið“, sagði
maður hennar. „Hugsaðu þrjú
ár aftur í tímann, hugsaðu til
næturinnar, þegar barnið kom“.
„Jem“, sagði konan í skefldum,
hvíslandi tón. „Hvað áttu við?“
„Hefurðu sagt honum það, sem
þú sagðir mér, eða hefurðu sagt
honum sannleikann?" spurði
maður hennar strangur.
Konan andaði ótt og svaraði
ekki neinu.
„Ég hef aldrei minnzt á þetta
fyrr“, hélt skipstjórinn áfram í
mildari tón. „Ég hefði aldrei
minnzt á það, nema vegna
þessa.
Til að hlífa stolti vesalings
stúlkunnar minnar — og mínu
eigin — lézt ég trúa lyginni, sem
þú sagðir mér, því ég er blindur
maður, góða mín, og meinlaus.
Þegar maður missir sjónina, ætti
hann að deyja. Því eftir það er
hann einungis flak, og getur
skemmt það, sem rekst á hann.
„Það er allt búið og liðið“,
sagði konan dapurlega.
„Það hélt ég líka“, sagði hann.
„Ég hélt ég þyrfti aldrei að segja
neinum frá smán dóttur
minnar“.
„Þú gerir það ekki!“ hrópaði
kona hans æðislega. „Ég fyrir-
gef þér aldrei, ef þú gerir það.
Hefur hún ekki liðið nóg, bless-
unin? Við gerðum rangt í að
senda barnið burt til þessarar
stóru, vondu borgar. Og hún
elskar hann. Ef þú segir honum
það, gerir það út af við hana“.
„Ég er stoltur maður“, sagði
skipstjórinn einbeittlega um
leið og hann stóð upp, „og eng-
inn maður skal koma inn í mína
fjölskyldu á fölskum forsendum.
Ég segi honum þetta. Ef hann
sættir sig við það, þá gott og vel.
Enginn yrði glaðari en ég“.
„Sættir sig við það!“ sagði
konan. „Til að hlífa stolti þínu,
varstu til með að loka augun-
um — af hverju viltu þá opna
augu hans? Heldurðu að hann
þakki þér fyrir upplýsingarnar?“
„Hvar er hann?“ spurði skip-
stjórinn.
„Hann er úti með Edit“, sagði
konan, gekk til hans og féll á
kné við hliðina á honum. „Jem,
segðu honum það ekki, í guðs
nafni láttu það afskiptalaust.
Edit neitaði honum í fyrstu, hún
á líka til stolt. Hún vildi ekki
hlusta á hann. En ég sagði henni
frammi fyrir honum, að hún
elskaði hann ,og eftir það vildi
hann ekki hlusta á neitun. Hún
er góð stúlka — þú veizt hún er
góð stúlka —1 og ef þú eyðileggur
líf hennar með þessu, er úti um
hana“.
Áður en skipstjórinn gæti
svarað eða losað hendur sínar úr
greipum hennar, heyrðust raddir
í forstofunni, og Merrick kom
inn og leit íbygginn til hús-
móðurinnar.
„Skipstjóri“, sagði hann
sterkri röddu, „ég geri ráð fyrir,
að konan þín hafi sagt þér, að
ég hafi beðið dóttur þína að
verða konan mín. Ég—“
„Seztu“, sagði skipstjórinn
hæglátlega. — Jenný, við Mer-
rick gerum út um þetta“.
Kona hans stóð vonleysislega
upp. „Ekki núa, Jem“, hrópaði
hún biðjandi, „ekki núna, hugs-
aðu þig um fyrst“.
Skipstjórinn hristi höfuðið og
kona hans, sem forðaðist að
mæta undrandi augnaráði Mer-
ricks, fór út og gekk upp á loft
til dóttur/ sinnar. Tíu mínútum
seinna sá hún gegnum tárin, að
Merrick kom út úr húsinu og
ráfaði eins og drukkinn maður
eftir sandinum.
„Hann er farinn“, hvíslaði hún,
„farinn án þess að segja orð“.
Edit stóð upp, föl og þurreyg
og gekk að glugganum, svo roðn-
aði hún, laut niður að móður
sinni og kyssti hana.
Það sem eftir var dagsins hélt
hún kyrru fyrir í herbergi sínu
og fór ekki niður fyrr en hún
heyrði herbergisdyr móður sinn-
ar lokast. Faðir hennar sat við
gluggann og spennti greipar.
„Góða nótt, pabbi“, sagði hún
hæglátlega um leið og hún gekk
til hans og tók höndunum um
hnakka hans. „Og þakka þér
fyrir —allt“.
, J>að — það verður allt eins og
áður, stúlka mín“, sagði hann og
þrýsti 'mjúkum vanga hennar
niður á öxl sína. „Það var bezt
fyrir þig, bezt fyrir hann“.
„Þú hefur verið mér afar
góður“, sagði stúlkan lágri
röddu. „Ég þakka þér fyrir það“.
Hún losaði sig úr örmum hans
og stóð upp, stanzaði í dyrunum
til að bjóða honum aftur góða
nótt, og fór svo upp á loft.
Klukkutíma síðar, þegar hljótt
var orðið í húsinu og dimmt,
læddist hún niður. Það var hlý
sumarnótt, en hún skalf ofur-
lítið og hrökk við þegar skrölti
í hurðinni undan óstyrkum
höndum hennar. Svo lokaði
hún henni að baki sér og með
ofurlitlum ekka gekk hún niður
að sjónum. Eitt andartak hikaði
hún, og maður, sem komið hafði
til að líta í síðasta sinn á húsið,
þar sem hún dvaldi, kom fram
úr skugganum og horfði vesald-
arlega á. En svo, þegar hann
heyrði urgið í bátskilinum í
sandinum, hljóp hann í áttina
til hennar og kallaði nafn
hennar.
Hann varð aðeins of seinn,
báturinn var kominn á flot og
stúlkan reri frá landi. Án þess
að hika fleygði hann af sér jakk-
anum og skónum, óð út í og
lagðxst til sunds á eftir henni.
„Snúðu við!“ kallaði stúlkan
út á milli tannanna. „Snúðu
við!“
Það var ekkert svar, en ofur-
lítið skvamp aftur updan bátn-
um talaði sínu máli. Hún lagðist
á árarnar, og skvampið varð
daufara og daufara eftir því sem
bilið breikkaði.
Hún hélt áfram föl og einbeitt
á svip, unz hún gat ekki lengur
afborið þetta og hætti að róa til
að hlusta. í fyrstu var dauða-
þögn, en svo fannst henni sem
hún heyrði enn til hans á sund-
inu.
„Snúðu við!“ hrópaði hún biðj-
andi, „snúðu við!“
„Það er of seint“, kallaði hann
rólega, „ég er kominn of langt“.
Stúlkan sat hreyfingarlaus og
starði út í rökkrið. Hún heyrði
öran másandi andardrátt og
dauf, tíð sundtök. Hún rak upp
óp og sneri bátnum við og reri i
átt til sundmannsins.
„Hvar ertu?“ kallaði hún æðis-
lega. „Kallaðu".
Hún heyrði veikt svar og reri
aftur, þar til hún kom að ein-
hverju, sem barðist um í vatninu
og reyndi af öllum mætti að
halda höfðinu upp úr. Á síðustu
stundu teygði hún sig út fyrir
borðstokkinn, tók í öxlina á hon-
um, dró hann að skutnum og
hélt honum fast upp af brjósti
sér.
„Ef þú vilt endilega deyja,
góða mín“, stundi maðurinn, er
hann lá í botninum á bátnum og
hélt um hendur hennar, „taktu
þá negluna úr og við sökkvum
saman, en lifandi eða dauðri
sleppi ég þér ekki aftur“.
—VIKINGUR
By H. J. Mather, B.Sc.,
Assistant Director,
Line Elevators Farm Service,
Winnvpeg, Manitoba
THE WILD OAT
WEED ENEMY No. 1
It is recognized that the Wild
Oat is now responsible for more
crop losses than any other weed
in Western Canada. Although
selective weed-killing chemicals
(2,4-D, MCP, and others) are
now available which will control
most of our important grain-
crop weeds, none of them will
control Wild Oats. At present
then the best solution to the
Wild Oat problem lies in the use
of effective cultural and crop-
ping practices.
Growth Habits—Research has
established the following facts
with respect to the growth
habits, and hence the control of
the Wild Oat: (1) The seed of
Wild Oats has a strong dormancy
at maturity.' (2) The dormancy
must be broken through drying,
freezing and thawing, or by
some other means before the
seed will germinate. (3) Wild
Oats grow best in cool, moist
conditions, usually prevailing in
early Spring. (4) Relatively few
seeds of Wild Oats will germi-
nate once the temperature of the
soil gets above 50°F.—usually
after June lst.
Delaying SeecLing — The best
practical control measure for
Wild Oats is delayed seeding.
Intensive field tests have shown
that many wild oats can be
killed if seeding of infested
fields is delayed until June lst
to 15th, and the land is thorough-
ly cultivated in the meantime.
If an early maturing crop, such
as barley, is then planted, it will
be practically free of Wild Oats.
More detailed information on
Wild Oat control will be found
in our revised circular, “Wild
Oat Control by Cultural
Methods”, free copies of which
may be obtained from local
agents of any of the Line Eleva-
tor Companies listed above.
Again, in 1954 Wild Oats is
likely to be weed enemy No. 1
in Western Canada. Plans should
be made now to reduce the in-
festations of this costly weed.
GEFIÐ TIL SUNRISE
LUTHERAN CAMP
To Childrens Trusi Fund
Ásta Jónasson $ 25.00
Mrs. Birgitta Bjornson,
Selkirk 5.00
Mrs. Magnea Helgason,
Winnipeg 5.00
Kvenfélagið Djörfung,
Riverton 15.00
To General Fund
Sunrise Club, Selkirk $100.00
Proceeds of Camp tea *
held by Ladies Aid,
Womens Association &
Dorcas of First Luth.
Church, Winnipeg 348.66
Glenboro Ladies Aid 15.00
Kvenfélagið Djörfung,
Riverton 10.00
Senior Ladies Aid,
Selkirk 50.00
A. G. Eggertson, Wpg. 15.00
Gætið peninga yðar vandlega
Peningar yðar eru í öruggri geymslu í Royal-bankanum; þar er
ekki unt að stela þeim þar og þér getið ávalt fengið þá, er þér
þarfnist þeirra. Byrjið að leggja inn peninga og gerið það
reglubundið á hverri viku; þér getið byrjað sparisjóðsreikning
með eins dollars innlagi. Hefjist handa um þetta nú þegar.
Viðskipti yðar eru kærkomin
THE ROYAL BANK OF CANADA
Hvert útibú nýtur tryggínga allra elgna bankans,
sem nema yfir $2,675,000,000.