Lögberg - 08.07.1954, Blaðsíða 1

ANYTIME
ANYTIME — ANYWHERE
CALL
TRANSIT - SARGENT
SILVERLINE TAXI
5 Telephone Lines
20-4845
— ANYWHERE
CALL
TRANSIT - SARGENT
SILVERLINE TAXI
5 Telephone Lines
20-4845
67. ARGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 8. JÚLÍ 1954
NÚMER 27
Fréttir fró ríkisútvarpi Islands
27. JÚNÍ --------------
Scholarship Awarded to Student- Named
St. Clement’ Valedictorian
Fréttir af kirkjuþingi
Eftir J. J. BÍLDFELL
Síðustu dagana hefur verið
fremur kalt í veðri, nokkur úr-
koma norðanlands og snjóað
hefur þar í fjöll. Erfið varð færð
á veginum í Siglufjarðarskarði.
Leitað hefur verið síldar á mið-
unum fyrir norðan land en ekki
orðið síldar vart. — Fjöldi báta
býst til síldveiða og í fyrradag
höfðu verið afgreidd leyfi til
132ja báta og skipa til þess að
stunda síldveiðar í sumar.
☆
Forseti Islands, herra Ásgeir
Ásgeirsson, og frú Dóra Þór-
hallsdóttir, eru nú að hefja opin
bera heimsókn á Norðurlandi.
Þau heimsækja fyrst Akureyri
°g þar er nú opinber móttaka
að hefjast í lystigarðinum, en í
kvöld sitja forsetahjónin boð
bæjarstjórnar að Hótel KEA. A
niorgun fara þau að Laugalandi
en á þriðjudaginn að Árskógi, —
síðan til Ólafsfjarðar, Siglu-
fjarðar og Sauðárkróks, koma
að Hölum í Hjaltadal, verða í
Húnavatnssýslu 4. og 5. júlí og í
Strandasýslu 6. júlí.
☆
Yfirflotaforingi Atlantshafs-
bandalagsins, Jerauld Wright,
kom á miðvikudaginn til Islands
1 opinbera heimsókn.
☆
1 málefnasamningi ríkis-
stjórnarinnar frá 11. sept. s.l. er
gert ráð fyrir því, að ríkis-
stjórnin beiti sér fyrir því að
tryggt verði aukið fjármagn til
íbúðabygginga í kaupstöðum,
kauptúnum og þorpum og á-
herzla verði lögð á að greiða
fyrir byggingu íbúðarhúsa, sem
nú eru í smíðum og grundvöll-
ur lagður að því að leysa þetta
vandamál til frambúðar. I sam-
ræmi við þetta hefir félagsmála-
ráðherra skipað fimm manna
nefnd til að gera tillögur um
lausn húsnæðisvandamála þétt-
býlisins, og er Benjamín Eiríks-
son bankastjóri formaður nefnd-
arinnar.
☆
Félagsmálaráðuneytið skipaði
fyrir nokkru fimm manna nefnd
til þess að endurskoða löggjöfina
um almannatryggingar, og er
Hjálmar Vilhjálmsson skrif-
stofustjóri foramður hennar. —
Nefndin tók til starfa seinni
hluta maímánaðar og hefur
haldið stöðuga fundi síðan. Þar
sem hér er um að ræða heildar-
eodurskoðun laganna má gera
rað fyrir að hún taki langan
tíma og verði ekki að fullu lokið
u þessu ári.
☆
Á þriðjudaginn var skipaði
forseti Islands Theódór B. Lín-
hæstaréttarlögmann pró-
fessor í lögfræði við Háskóla Is-
lands. Theódór B. Líndal hefur
verið aukakennari í lagadeild
háskólans síðan 1941.
☆
Hinn 19. þ. m. var undirritað í
Moskvu samkomulag um við-
skipti milli Islands og Sovét-
rikjanna. Pétur Thorsteinsson
^endiherra undirritaði samkomu
^gið fyrir Islands hönd, en I. G.
abanov utanríkisverzlunarráð-
erra fyrir hönd Sovótríkjanna.
Samkomulaginu fylgja nýir
vórulistar en viðskipta- og
greiðslusamningurinn, sem gerð
Var * ^rra helzt að öðru leyti
° reyttur. Vörulistarnir gilda í
iqc hálft ár, eða til ársloka
b- Enn hafa ekki verið gerðir
neinir kaup- eða sölusamningar,
en á listanum yfir íslenzkar af-
urðir eru 35,000 lestir af freð-
fiski, 15,000 lestir af saltsíld og
2000 lestir af freðsíld. Ráðgert
er, að Sovétríkin afgreiði í stað-
inn eftirtaldar vörur og magn:
Brennsluolíu og benzín 325,000
lestir, rúgmjöl 4,000 lestir, hveiti
klíð 3,000 lestir, hrísgrjón 1000
lestir, kartöflumjöl 600 lestir,
hveiti 4,000 lestir, maís 5,000
lestir, sement 75,000 lestir, járn-
pípur 2,000 lestir, steypustyrkt-
arjárn 2,000 lestir, koks 1700
lestir og antracitkol 1100 lestir.
Ennfremur er gert ráð fyrir að
keyptar verði aðrar rússneskar
vörur svo sem bílar, landbúnað-
arvélar, asfalt, baðmullarvefn-
aður, vín og eldspýtur.
Islenzka samninganefndin,
sem nú er í Moskvu, vinnur að
því að gera sérstaka samninga
um sölu íslenzku afurðanna og
kaup á helztu vörunum frá
Sovétríkjunum.
☆
Samkvæmt forsetaúrskurði
frá 11. september 1953 um skip-
an og skiptingu ráðherraem-
bætta, var utanríkisráðherra dr.
Kristni Guðmundssyni falið að
fara með lögreglu- og önnur mál,
er leiða af dvöl hins erlenda
varnarliðs hér á landi. Sam-
kvæmt þessu gaf ráðherrann út
kæruskjal í máli, sem höfðað
var gegn Islendingi starfandi
hjá varnarliðinu á Keflavíkur-
flugvelli. Hann var sakaður um
að hafa ekið bifreið undir áhrif-
um áfengis. Því var haldið fram
af ákærða, að utanríkisráðherra
væri ekki bær að fara með á-
kæruvaldið í þessu máli. Hæsti-
réttur úrskurðaði síðan, að
samkvæmt forsetaúrskurðinum
bæru dómsmál almennt undir
Bjarna Benediktsson dómsmála-
ráðherra. Akvæði laga frá 1951
um meðferð opinberra mála
yrðu ekki skilin á annan veg en
þann, að einn og sami dóms-
málaráðherra fari með dóms-
mál í landinu. Á þessari skipun
yrði ekki gerð nein breyting
nema með lögum, sem greindu
hvernig ákæruvaldinu yrði skipt
milli ráðherra ,og væri því ekki
hægt með forsetaúrskurði að
breyta gildandi lögum um það,
að einn og sami maður fari með
ákæruvaldið á hverjum tíma.
Samkvæmt þessu hefði utan-
ríkisráðherra brostið heimild til
þess að samþykkja kæru á mál-
inu til hæstaréttar, og bæri af
þeim sökum að vísa því frá
dómi.
☆
Verzlunarráð íslands hélt ný-
lega aðalfund sinn og flutti Ing-
ólfur Jónsson viðskiptamálaráð-
herraherra þar erindi og talaði
um verkefni verzlunarstéttar-
innar, og taldi að kjörorðið ætti
að vera: meiri framleiðsla, at-
hafnafrelsi og frjáls verzlun. —
Eggert Kristjánsson stórkaup-
maður var endurkjörinn for-
maður ráðsins. Aðalfundurinn
samþykkti m. a. að skora á ríkis-
stjórninað að afnema nú þegar
þau verðlagsákvæði og inn-
flutningshöft, sem enn eru í
gildi, — taldi tímabært að verzl-
unarráðið taki nú þegar að at-
huga möguleika á stofnun við-
skiptabanka, — ítrekaði sam-
þykkt um að koma upp toll-
geymslu hér á landi, og gerði
það að tillögu sinni að stjórnar-
völdin geri raunhæfar ráðstaf-
anir í samráði við verzlunarráð-
ið til þess að bílainnflutningur
verði þegar frjáls.
Framhald á bls. 4
CENTER LIN E—Dolores
Johnson, honored as valedictor-
ian of St. Clement High School,
Center Line, class of 1954, was
awarded June 6 a four year
scholarship to Dominican Col-
lege, Racine, Wis., for highest
scholastic rating.
S h e attended
St. Clement for
12 years, and
was awarded an
honor certificate
for being the
outstanding girl
leader of her
class. A medal
for highest rat-
ing in commercial
subjects (typing,
shorthand, book-
keeping) was also bestowed
upon her.
She was cheerleader for her
last two years of hig school, and
played basketball with the CYO
team.
She also studied piano at the
Detroit Institute of Arts, and at-
tended the Bill Wilson School of
Dancing. At the age of 16, she
received her license of cosmotol-
ogy from the East Side College
of Beauty Culture.
She pursued a business pro-
gram throughout her high
school years, and will major in
teachers training at Dominican
Callege in the fall.
Out-of-town guests attending
her graduation were Mrs. Alex
Johnson and her son, Trevor
Johnson, of Winnipeg, Manitoba,
Canada.
Dolores is the daughter of
Alex Johnson Jr., the grand-
daughter of Louise and the late
Alex Johnson, Winnipeg.
—Winnipeg Free Press
Dolores
Johnson
Róttækar róðuneytisbreytingar
Hermálaráðherra —
Ralp Campney.
Solictor General —
W. Ross Macdonald.
Þegnréttindaráðherra —
J. W. Pickersgill.
Ráðherra Norðurhéraða —
Jean Lesage.
Ríkisritari —
Rock Pinard.
Samgöngumálaráðherra —
George C. Marler.
Þrjú börn fórust
í eldsvoða
Tvaer konur hlutu mikil brúna-
sár; bærinn brann lil kaldra kola
Rt. Hon. Louis St. Laurent
Lögberg vék að því í fyrri
viku, að vænta mætti allrót-
tækra breytinga á St. Laurent-
ráðuneytinu í Ottawa, og nú er
þetta komið á daginn, og eru
helztu breytingarnar sem hér
segir: Mr. Abbott hefir verið
skipaður dómari 1 hæztarétti
Canada, en við af honum tekur
sem fjármálaráðherra Mr.
Walter Harris. í stað Claxtons
hermálaráðherra hefiir verið
skipaður Mr. Ralph Campney
þingmaður Vancouver Centre
kjördæmisins. Mr. Pickersgill
verður þegnréttinda- og inn-
flutningsmálaráðherra, en Mr.
George C. Marler lögfræðingur
frá Montreal tekst á hendur for-
ustu samgöngumálaráðuneytis-
ins.
Eins og nú standa sakir, er
ráðuneytið þannig samsett:
Forsætisráðherra —
Louis St. Laurent.
Verzlunarráðherra —
C. D. Howe.
Búnaðarráðherra —
James G. Gardiner.
Heilbrigðismálaráðherra —
Paul Martin.
Teknaráðherra —
James J. McCann.
Verkamálaráðherra —
Milton Gregg.
Utanríkisráðherra —
Lester B. Pearson.
Dómsmálaráðherra —
Stuart Garson.
Mannvirkjaráðherra —
Robert Winters.
Ráðherra hermannamálefna —
Hugues Lapointe.
Fjármálaráðherra —
Walter Harris.
Póstmálaráðherra •—
Alcide Cote.
Fiskiveiðaráðherra —
James Sinclair.
Hörmulegt slys vildi til á
Sandhólum í Eyjafirði í
fyrradag. Brann bærinn til
kaldra kola og þrjár telpur
fórust. Tvær konur skað-
brenndust. — Talið er að
kviknað hafi í út frá olíuvél.
Eldurinn mun hafa komið upp
um kl. 5 um morguninn. Voru
að Sandhólum þau Sigtryggur
Sveinbjörnsson og Helga Jó-
hannsdóttir úti í fjósi en inni
sváfu 3 telpur, einn drengur og
móðir húsfreyjunnar.
Bærinn alelda
Er hjónin komu úr fjósinu var
bærinn alelda. Móðir barnanna
gerði tilraun til að komast upp
stigann til að bjarga börnunum,
en varð að snúa við þar eð stig-
inn var brunninn. Faðirinn
gerði einnig tilraun til að kom-
ast upp á þak og þá leiðina til
barnanna. En hann varð einnig
frá að hverfa vegna þess hve
eldurinn var orðinn magnaður.
Drengurinn slapp
Drengurinn, sjö ára gamall,
komst óskaddaður út en gamla
konan, móðir húsfreyjunnar,
hlaut alvarlegt brunasár á leið-
inni niður stigann. — Dæturnar
þrjár brunnu inni. Elzt þeirra
var Hulda, 14 ára, þá Hrafnborg
19 ára og Sigrún yngst aðeins
4 ára.
Ekkert við ráðið
Slökkvilið Akureyrar kom
fljótlega á vettvang, en gat ekk-
ert ráðið við eldinn. Gripahús
tókst þó að verja. En innan-
stokksmunir brunnu allir.
Ekki er fullkunnugt um elds-
upptök, en talið er að kviknað
hafi í út frá olíuvél.
—Alþbl., 9. júní
(Niðurlag)
Fundur var settur kl. 9 á i
þriðjudagsmorgun og hófst með
guðræknis-þjónustu, sem séra
Robert Jack stýrði. — Varafor-
setinn, séra Guttormur Gutt-
ormsson, var þá kominn til
þings, en hann var fjarverandi
fram að þeim tíma í sambandi :
við 50 ára prestsembættisafmæli :
séra Kristins K. Ólafssonar
samkvæmt ráðstöfun forseta
Kirkjufélagsins, Dr. Valdimars '
J. Eylands, eins og getið var um
í síðasta blaði. — Séra Guttorm-
ur lét mér í té eftirfarandi frétt
um hátíðahaldið, sem fram fór í
sambandi við fimmtíu ára vígslu
afmæli sér^ Kristins:
„Ég varð glaður, þegar hienn
sögðu við mig: Göngum í hús
Drottins!" sungu helgifarar Gyð
inga í fornöld. (Sálm. 122).
Þau orð má ég vel heimfæra
til sjálfs mín: Ég varð sannar-
lega glaður, þegar forseti kirkju-
félagsins íslenzka bað mig að
fara til Sharon-bæjar í Wis-
consin og ganga þar í guðshús
með séra Kristni K. Ólafssyni á
50 ára vígsluafmæli hans, og
flytja honum heillaóskir frá
kirkjufélaginu, sem hann veitti
forstöðu í 20 ár.
Eftir þeirri beiðni fór ég eins
og leiðir lágu með “Chicago and
Northwestern” járnbrautinni
austur til Wisconsin á föstudag-
inn, 25. júní, og kom til Sharon
um kvöldið.
Sharon er snotur bær á borð
við Minneota. Hann liggur rétt
norðan við takmörk Wisconsin
og Illinois ríkja. Sumt af safnað-
arfólki séra Kristins er búsett í
Illinois. Landslag í Suður-
Wisconsin er fagurt og búsæld-
arlegt; bæirnir stórir og húsaðir
prýðisvel, og svo er um Sharon-
bæ. Var ég gestur séra Kristins
á meðan ég dvaldi þar.
Séra Kristinn var veikur all-
lengi á síðasta vetri, en er nú
búinn að ná sér allvel og tekinn
til starfs aftur. Verður hann þó
að fara vel með sig. Kona hans,
Ethel, lætur sér mjög ant um,
að hann fylgi vel öllu því, sem
læknarnir hafa skipað fyrir; og
mun ekki ofsögum sagt af því,
hve vel hún hafi reynzt manni
sínum í hvívetna.
Skyldulið séra Kristins var
komið að vestan, norðan og
austan til að vera við hátíða-
haldið: synirnir fjórir, Erlingur,
Paul, Marino og Friðrik, og
dóttirin, Sigrún; svo og tengda-
börnin öll og barnabörnin. Það
var fagnaðarfundur mikill, eins
og skiljanlegt er; mér var sagt,
að mörg ár væri nú liðin síðan
fjölskyldan öll hefði náð að vera
samdægurs undir sama þaki.
Hátíðahaldið byrjaði með
messugjörð í kirkju séra Krist-
ins — “Christ Lutheran” — á
sunnudagsmorgni, 27. júní. For-
seti Illinois synodunnar, dr.
Harmon J. McGuire, flutti ræð-
una, en varaforseti kirkjufélags-
ins íslenzka, séra G. Gutt-
ormsson, þjónaði fyrir altari.
Aðsókn var mikil eins við mátti
búast; auk safnaðarfólks í
Sharon voru þar vinir og fyrr-
verandi safnaðarmenn frá Norð-
ur Dakota, frá Chicago, frá
Kyrrahafsströnd, frá Mount
Carroll í Illinois, — þar sem
séra Kristinn þjónaði síðast
áður en hann fór til Sharon —
og líklega víðar að.
Um hádegisbilið var setzt að
borðum í samkomusal kirkjunn-
ar. Veizlufólkið skipti hundruð-
um; máltíðin var ljúffeng og
rausnarleg; og má með sanni
segja að öll hátíðin hafi verið
ágæta vel undirbúin; kirkjan
prýdd og endurbætt, og öllu til
skila haldið eins og bezt mátti
verða.
Kirkja Christ-safnaðar er með
fegurstu kirkjum, sem ég hefi
séð í sveitabæ, byggð úr múr-
steini; litmyndir í hverri glugga
rúðu; altari, bekkir, pípuorgel og
allur búnaður ber vott um rausn
og smekkvísi safnaðarfólksins.
Eftir máltíðina fóru fram ræðu
höld í kirkjunni. Forsæti skip-
aði séra Luther C. Mueller,
prestur í Harvard, Illinois. Dr.
McGuire flutti aðalræðuna. Bar
hann séra Kristni lofsorð að
makleikum fyrir fræðimensku,
starfsþrek og myndarskap í allri
frammistöðu, bæði í félagsmál-
um og prestsþjónustu.
Sendimaður kirkjufélagsins
flutti þar kveðjur og heillaóskir;
og ýmsir aðrir tóku þar til máls.
Var auðfundið að séra Kristinn
er mikilsmetinn og leiðandi
maður í sínum félagsskap, nú
eins og altaf áður.
Hann var vígður í Fyrstu
lútersku kirkju í Winnipeg, 26.
júní 1904. Hann þjónaði söfnuð-
um í Norður Dakota í 21 ár, þá í
Argyle-söfnuðum í fimm ár,
síðan Hallgrímssöfnuði í Seattle
í 12 ár. Eftir það flutti hann til
Chicago og vann fyrir Banda-
ríkjastjórn um tveggja ára bil.
Þjónaði síðan í fimm ár lútersk-
um söfnuði í Mount Carroll í
Illinois; en síðustu fimm árin
hefir hann verið prestur Christ-
safnaðar í Sharon.
Séra Kristinn var forseti
kirkjufélagsins íslenzka í 20
ár — frá 1923 til 1943. Mörgum
ábyrgðarstörfum hefir hann
gegnt síðan hann fór frá íslend-
ingum. Hann hefir setið á mörg-
um þingum Sameinuðu kirkj-
unnar lútersku; var um eitt
skeið forseti Norður konferensu
Illinois sýnodunnar. Hann var
kennari á prestaskóla lúterskum
í Seattle um tveggja ára bil.
Fyrir nokkrum árum var hann
erindreki Sameinuðu lútersku
kirkjunnar á heimsþingi lút-
erskra manna í Kaupmanna-
höfn. Og mörg fleiri störf hefir
hann haft á hendi fyrir lútersk
kirkjufélög, síðan hann fór frá
íslendingum.
Þeir sem vilja kynna sér all-
an starfsferil séra Kristins ættu
að lesa ítarlega grein um hann
eftir G. J. Oleson. Sú ritgjörð
birtist í Lögbergi 24. júní.
Allir vinir séra Kristins munu
óska þess af heilum hug, að hon-
um megi auðnast að mega lifa og
starfa í kirkju Drottins í mörg
ár enn.
Eftir að varaforsetinn, séra
Guttormur, hafði flutt skýrslu
sína, fóru vanaleg þingstörf
fram. — Málin, sem fyrir lágu,
voru rædd og afgreidd — gengu
sinn vana-veg og er fátt eða ekk-
ert um þau að segja, að undan-
teknum tveimur málum, sem á
dagskrá voru, en frá þeim verð-
ur að skýra nokkuð nánar.
Annað þeirra var stórmál,
sem að allir íslendingar ættu að
geta verið sammála um, þó að
hugmyndin sé óneitanlega djörf
og stórtæk. En hún er sú, að
ráðast í að byggja um fimmtíu
einingarheimili í sambandi við
Betel, eða annars staðar,
sem hægt sé að leigja aldur-
hnignu fólki með mjög vægum
. kjörum. Talað var um $25.00 um
mánuðinn og eiga íbúðirnar að
; vera með öllum nútímaþægind-
Framhald á bls. 5