Lögberg - 24.11.1955, Blaðsíða 1

HAGBORG
fuel
Sole Distributors
OILNITE LIGNITE COAL
PHONE 74-3431
HAGBORG
FUEL
Sole Distributors
OILNITE LIGNITE COAL
PHONE 74-3431
68. ARGANGUR
WINNIPEG, FIMMTUDAGINN 24. NÓVEMBER 1955
NÚMER 47
FJARLAGAFRUMVARP LAGT FRAM
Þar er gert ráð fyrir 60 millj. kr.
útgjaldahækkun
I»á er enn eflir að greiða t.d.
34 millj. kr. í alvinnuleysis-
iryggingar og launahækkun
opinberra starfsmanna
pRUMVARP til fjárlaga
fyrir árið 1956 var lagt
fram í gær á fyrsta samkomu-
degi Alþingis. Er það að
venju fyrsta málið, sem lagt
er fram á Alþingi. Niðurstöðu-
tölur fjárlaganna eru hærri
en nokkru sinni áður.
Gert er ráð fyrir tekjum að
upphæð 577 miljón kr. og út-
gjöldum sem nema 515 millj.
kr. En eftir að afborganir
lána, greiðslur vegna ríkis-
ábyrgða o. fl. hafa verið innt-
ar af höndum er eftir 2 millj.
kr. greiðsluafgangur.
F’járlagafrumvarpið eins og
það er lagt fram í upphafi
þings, er sjaldan meira en
beinagreind komandi fjárlaga,
því að þingið gerir að jafnaði
allmiklar breytingar á. því.
Eftir er t. d. að taka veiga-
naiklar ákvarðanir um hvort
og hvernig styrkir verði
greiddir til atvinnuveganna,
oins og fjárhagskerfi þjóðar-
innar er nú komið.
60 millj. kr. útgjaldahækkun
í greinargerð frumvarpsins
or nokkuð skýrt hvers vegna
niðurstöðutölur fjárlaga hljóta
að hækka verulega frá nú-
gildandi fjárlögum, eða um
60 millj. kr. Má þar m. a.
nefna að beinar launagreiðsl-
Ur hækka um 29 millj. kr. Út-
gjöld til dýrtíðarráðstafana
hækka um nærri 8 millj. kr.
o. fl.
Skaiiar og iollar hækka
Til að standast þessa út-
gjaldaaukningu er áætlað að
tekju- og eignaskattur svo og
stríðsgróðaskattur hækki um
30 millj. kr. Svo og er áætlað
að flest önnur opinber gjöld
haekki nokkuð, víða fyrir það
oitt að krónutala umsetning-
urinnar hefur aukizt.
Enn er efiir að ákveða *
siórar greiðslur
Þá segir í greinargerðinni:
„í frumvarpinu er að sjálf-
sögðu, samkvæmt venju, gert
ráð fyrir lögboðnum útgjöld-
Urn, en ekki settar fjárhæðir
til að standast kostnað, sem
okki er ennþá lögboðinn, þótt
ríkisstjórnin hafi heitið að
beita sér fyrir nýrri lagasetn-
lngu, sem hefur útgjöld í för
úieð sér.
Er sérstök ástæða til að taka
þetta fram, þar sem ríkis-
stjórnin hefur heitið að beita
sér fyrir setningu laga um at-
vinnuleysistryggingar, sem
hlýtur að hafa verulegan
kostnað í för með sér fyrir
ríkissjóð, sennilega ekki langt
frá 14 millj. kr. og ennfremur
fyrir setningu nýrra launa-
Jaga, er samkvæmt frumvarpi
því til nýrra launalaga, er
samið hefur verið, mundi
kosta ríkissjóð rúmlega 20
millj. kr. árlega.“
Röskun f járhagskerfisins
Þegar litið er augum yfir
þetta viðamikla frumvarp
blasir hin óheillavænlega verð
hækkunarskrúfa út úr hverri
línu. Er aukinn kostnaður
ríkisvaldsins við næstum
hvern einasta lið, án þess að
það stafi af verulegum til-
lögum um auknar fram-
kvæmdir. Til að greiða niður
allan þennan kostnaðar-auka
er gert ráð fyrir hækkuðum
sköttum og tollum. Og þó er
því lýst yfir að í viðbót við
útgjöldin komi að minnsta
kosti 34 millj. kr. í atvinnu-
leysistryggingar og laun til
opinberra starfsmanna. Verð-
ur enn að finna tekjulindir
til að greiða þau útgjöld.
Sýnir fjárlagafrumvarpið
þannig greinilega, hvílíkri
röskun verkfallið s.l. vetur
hefur valdið á fjárhagskerfi
þjóðarinnar. —Mbl., 9. okt.
Látinn sönglaga-
höfundur
Nýíega er látinn á Bærum
sjúkrahúsi í Noregi, sönglaga-
höfundurinn Arne Eggen 74
ára að aldri; hann var maður
mikilvirkur og hánorrænn í
list sinni; hann samdi tón-
smíðar fyrir orgel, fiðlu og
píanó, einnig samdi hann
nokkrar kantötur, óperuna
„Olav Liljekrans“ og nokkra
kafla úr óperu, „Cymbelin“.
Hann safnaði að sér mestu
kynstrum af norskum þjóð-
lögum og klæddi mörg þeirra
í hátíðabúninga.
Teknir af lífi
Rússneska ríkisútvarpið
hefir lýst yfir því, að
fimm stjórnarembættismenn í
Georgia-fylkinu hafi verið
fundnir sekir um landráð og
teknir af lífi; í þessu fylki
voru þeir Stalin og Beria
fæddir og margir aðrir, er
mjög hafa komið við sam-
tíðarsögu hinna , rússnesku
ráðstjórnarríkja; tveir þeirra,
er kærðir voru, hlutu tuttugu
ára fangelisvist.
Glæsilegt nýtízku stórhýsi
MANITOBA CARTAGE & STORAGE LIMITED
Þessi glæsilega nýtízku bygging liggur fram með
Canadian Pacific járnbrautarstöðvunum í Winnipeg
og má réttilega kallast mikil borgarprýði; þar er
jafnan svo mikið um að vera, að daglegar vörubirgðir,
sem fara um hendur félagsins, nema að minsta kosti
150,000 pundum.
Áminst félag, sem stofnað var 1882, hefir átt mikil-
væga forustu um vörugeymslu og umhleðslu, eigi
aðeins í Winnipeg, heldur einnig í rauninni um
Vestur-Canada í heild.
Alveg nýverið opnaði félag þetta og tók í notkun
hina nýju skrifstofubyggingu og vörugeymslú
(“Manitoba House”), er kostaði $275,000 og jók
geymsluplássið um 40,000 ferfet.
í bílastæði sínu hefir félagið til taks 75 vöruflutnins-
bíla; áður notaði það hesta og vagna og það var ekki
fyrr en 1939 að sú flutningaaðferð lagðist niður.
Hin mikla þegnskaparskylda
íslendingum hér í landi er
þegar að nokkru kunnugt um
þá fjársöfnun, sem nú er í að-
sigi vegna óumflýjanlegra
endurbóta á elliheimilinu
Betel og nýtízku viðbygginga
við stofnunina; þó verður mál
þetta frekar skýrt eftir því,
sem þörf gerist, skipulagning
nánar skilgreind og starfs-
tilhögun út um hin ýmsu
bygðarlög sundurliðuð svo
sem framast má verða; þetta
mál varðar alla jafnt, nær til
allra jafnt; það er fagur sam-
nefnari í fögrum átökum, sem
stofnað er til í fögrum til-
gangi.
Fjörutíu ára starfsemi Betel
hefir orðið Vestur-íslending-
um til blessunar og sæmdar,
og það er hin mikla þegnskap-
arskylda vor, að vel og dyggi-
lega sé haldið í horfi varðandi
öryggi sólsetursbarna vorra
af íslenzkri ætt; að slíku hlýt-
ur öllum að verða jafn ljúft að
vinna, því svo göfugt er það
markmið, sem stefnt er að.
Nú fer senn að líða að
jólum. Látið stærstu jóla-
gjafirnar renna í byggingar-
sjóð elliheimilisins Betel!
Mikið veiðarfæratjón
Seinnipart fyrri viku varð
mikið veiðarfæratjón á Mani-
tobavatni, einkum út frá Oak
Point, en þar tekur vatnið
venjulega fyrst að leggja;
ísinn var svo að segja skel-
þunnur, og þurfti ekki nema
nokkrar skarpar vindstrokur
til að mola hann til agna;
ýmsir fiskimenn áttu all-
örðugt með að ná landi.
Engar hernaðar-
skuldbindingar
Forsætisráðherra Indlands,
Mr. Nehru, hefir tilkynt rúss-
neskum forustumönnum, er
þangað komu nýlega í opin-
bera heimsókn, að indverska
þjóðin sé staðráðin í að gera
engar hernaðarskuldbinding-
ar við neina þjóð, því takmark
hennar sé aðeins alþjóða-
friður.
Sambandsþing
kvatt til funda
Nú hefir verið formlega til-
kynt, að sambandsþing setjist
á rökstóla hinn 10 janúar n.k.,
og mun þess þá ekki langt að
bíða að helztu aðkallandi
vandamál verði tekin til at-
hugunar, og mun hveitisölu-
málið verða fyrst á dagskrá,
svo sem vera ber, því það
varðar velferð þjóðarinnar •'
heild.
Kiíjansvaka
Efnt verður til „Kiljans-
vöku“ á vegum Þjóðræknis-
deildarinnar Fróns laugar-
dagskvöldið 10. desember kl.
8.15 í neðri sal Sambands-
kirkjunnar við Banning.
Verða þar lesnir valdir kaflar
úr ritum Halldórs Kiljans
Laxness og gerð grein fyrir
æviferli höfundarins. Þeir
sem lesa eru Áskell Löve,
Björn Sigurbjörnsson og
Helga Pálsdóttir, en kynnir
verður Finnbogi Guðmunds-
son.
Svo sem kunnugt er, mun
Svíakonungur afhenda Hall-
dóri Kiljan Laxness bók-
menntaverðlaun Nóbels í
Stokkhólmi hinn 10. desember,
og er efnt til ofangreindrar
kvöldvöku í tilefni af því.
Samskot verða tekin til
styrktar starfsemi Fróns.
Ánægjuleg kvöldstund
Síðastliðið sunnudagsk\ öld
var glatt á hjalla á hinu vin-
gjarnlega heimili þeirra
Sveins E. Björnssonar læknis
og frú Marju Björnsson að
280 Dorchester Avenue hér í
borginni; tilefni mannfagnað-
arins var það, að Halldór M.
Swan frá Bustarfelli í Vopna-
firði, sem búsettur er hjá
þeim Björnsson’s hjónum, átti
afmæli þá um daginn og bauð
til sín allmörgum nánum
vinum, er nutu þar ríkmann-
legra veitinga og skemtu sér
hið bezta við samræður og
söng.
Svo sem vitað er, varð Hall-
dór fyrir alvarlegu áfalli á
heilsu sinni fyrir nokkrum
árum, en er nú að mun
hressari.
Meiriháttar
flugvélapöntun
K. L. M. Royal Dutch flug-
félagið hefir pantað 8 DC-8
Jet flugvélar frá Douglas
Aircraft flugvélaverksmiðj-
unni í Montreal. Pöntun þessi
hleypur upp á fimtíu miljónir
dollara og er þess vænst, að
afhending hefjist í marz-
mánuði 1960.
íslenzkukennsla
fyrir börn
Munið íslenzkukennsluna á
laugardagsmorgna kl. 10.30 í
Fyrstu lútersku kirkju.
‘UBIM ‘S SadiuuiM
ÚS Suiuueg g9i
uef uosujofg 'a