Lögberg - 11.04.1957, Qupperneq 4
4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 11. APRÍL 1957
Lögberg
GefiO út hvern fimtuúag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
303 KENNEDY STREET, WINNIPEG 2, MANITOBA
Utanáakrift ritatjórans:
EDITOR LÖGBERG, 303 Kennedy Stree, Winnipeg 2, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Skrifstofustjóri: INGIBJÖRG JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist íyrirfram
"Lögberg" is published by Columbia Press Limited,
303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Mánitoba, Canada
Printed by Columbia Printers
Authorized as Second Class Mall, Poet Office Department, Ottawa
PHONE 93-9931 ______________
Sérstæð harmsaga
Það eitt út af fyrir sig, að menn fyrirfari sér, er engan
veginn ný bóla, því slíkt hefir viðgengist frá ómunatíð; að-
stæðurnar, sem til þess liggja, að gripið er til slíks örþrifa-
ráðs, eru vitaskuld kunnastar þeim, er verknaðinn fremja,
þó stundum ráði þar að miklu, eða jafnvel öllu leyti, augna-
bliks, andleg formyrkvrun um; sá veit bezt hvar skórinn
kreppir að, sem ber hann.
Sérstæð harmsaga gerðist í vikunni, sem leið, er runnið
hefir canadisku þjóðinni til rifja og vakið óhemju athygli
vítt um hinn siðmannaða heim. *
Sendiherra Canadastjórnar í Egyptalandi, Herbert
Norman, 48 ára að aldri, fyrirfór sér með þeim hætti, að
hann stökk út um glugga á sjöundu hæð í bústað sænska
sendiherrans í Cairo og beið þegar bana; lögregla borgarinnar
lýsti því jafnskjótt yfir, að um auðsætt sjálfsmorð hefði verið
að ræða.
Mr. Norman var sonur trúboðsprests, fæddur í Austur-
löndum, en mentaður við Oxford, Cambridge og Harvard;
var hann alment talinn vitur mannkostamaður, þjóðhollur
og búinn skapgerð, er allir treystu; enda var það ekki að
ástæðulausu, að hann var virtur af samstarfsmönnum sínum
á vettvangi utanríkisþjónustunnar og dáður af heilli þjóð.
Hvað var það, sem flýtti fyrir dauða hins vinsæla sendi-
herra?
Árið 1951, er McCarthy rannsóknarnefndin illræmda var
að verki í öldungadeild þjóðþingsins í Washington, og reyndi
að brennimerkja ýmsa kunna og ágæta menn með kommún-
istastimpli, varð Mr. Norman einn í þeirra hópi, er áminst
nefr\d taldi verið hafa hlynta kommúnistum og átt við þá
leynimök; jafnskjótt og orðasveimurinn um þessar ófræg-
ingartilraunir varðandi Mr. Norman tóku að berast út, tók
Pearson utanríkisráðherra af skarið, og taldi aðdóttanirnar
staðlaust þvaður, ósamboðið virðingu hinnar voldugu Banda-
ríkjaþingdeildar, auk þess sem öryggisvöld Canadastjórnar
(hefðu svo gerkynt sér málavextí, að þeim hefði ekki undir
neinum kringumstæðum blandast hugur um hollustu né
einlægni sendiherrans; áminstar dylgjur lögðust þungt á
Mr. Norman þótt lítt léti hann það uppi; en er fyrnefndar
aðdróttanir komu fyrir skömmu upp á ný, lögðust þær auð-
sjáanlega enn þyngra á Mr. Norman en áður og trufluðu
sálarró hans, þótt vinir hans mynduðu um hann skjaldborg
og tjáðu honum órofatrúnað.
Viðkvæmum drengskaparmanni er mannsæmdin fyrir
öllu, og sé illkvitnislega á hana ráðist, horfir til beggja vona,
hvernig þeir, sem fyrir slíku verða bregðast við.
Canadisk stjórnarvöld, með Mr. Pearson í fararbroddi,
hafa lýst vanþóknun sinni á aðgerðum áminstrar Banda-
ríkj aþingdeildar, og mun víst mega telja, að mikill meiri
hluti amerísku þjóðarinnar fordæmi þá karaktersmurningu,
sem illu heilli hefir að verki verið og hraðað aldurtila þjóð-
kunns drengskaparmanns í blóma lífs.
Jafnskjótt og hljóðbært varð um sviplegt fráfall hins
candadiska sendiherra gaf utanríkisráðherrann, Lester B.
Pearson út svofelda yfirlýsingu:
„í full 18 ár hafði Mr. Norman leyst af hendi dygga þjón-
ustu í þágu utanríkisráðuneytisins, er svipmerktist af þjóð-
hollustu, samvizkusemi og starfshæfni; allan þenna tíma
jókst virðing mín fyrir honum og aðdáun á glöggskygni hans
og háttvísi; mér var það ljóst, að vegna hins tvísýna, pólitíska
viðhorfs í mið-austrinu, kendi Mr. Norman nokkurrar þreytu,
því starfsdagar hans voru hvorttveggja í senn langir og
þrungnir örlagaríkum viðfangsefnum, sem sýknt og heilagt
þurfti að brjóta til mergjar.“
Út frá minningu góðra manna stafar hamingjugeislum,
er hvetja kynslóðirnar til eilífrar leitar að æðri og hækkandi
markmiðum; um Herbert Norman verður jafnan bjart vegna
þess að hann var göfugur og góður maður; hann lætur eftir
sig konu og þrjú börn.
Lík sendiherrans var flutt loftleiðis til Rómar, þar sem
gerð var bálför þess; askan var send til Ottawa.
Alþýðuskáldið Hinrik B. Þorláksson
var fæddur í Melshúsum í
Reykjavík 7. okt. 1883. Hann
var sonur Þorláks beykis
Magnússonar og seinni konu
hans Margrétar Þ. Þorleiks-
dóttur. í barnaskóla kom strax
í ljós að Hinrik var góðum
gáfum gæddur, prýðilega hag-
mæltur og skrifaði sérlega
fagra rithönd. Að ráði biskups
ins, Hallgríms Sveinssonar,
var ákveðið að hann skyldi
ganga menntaveginn og fara
í „skóla“ (latínuskólann), og
fagnaði Hinrik því mjög, en
þá dró ský fyrir sólu og and-
aðist faðir hans. Var þar með
lo]tu skotið fyrir frek'ari skóla
göngu, og eigi annað fram-
undan en brauðstrit hörðum
höndum. Lagði hann síðan
gjörva hönd á flest störf til
sjós og lands, en harmaði jafn-
an að eigi varð úr skólagöng-
unni.
í fjötrum er þungbært að
, þreyja
þeim, sem lífinu ann,
sárt að eiga þann ómstreng,
sem aldrei bergmálið fann.
Ég þrái að hefja mig hærra,
en hugurinn fjötraður er,
sem fangi, unz lífið mig leysir
og ljúfan í frelsisheim ber.
Litlu fyrir aldamótin barst
Hinrik í atvinnuleit til Ön-
undarfjarðar, þar festi hann
sér gáfaða, vestfirzka konu,
Kristjúnu Friðriksdóttur,
dóttur-dóttur Magnúsar Ein-
arssonar vara-þingmanns Is-
firðinga, hins þrautreynda og
trygga fylgismanns Jóns for-
seta Sigurðssonar í frelsis-
baráttu Islendinga.
Þau settust að á Flateyri,
en bjuggu jafnframt á erfða-
hluta Kristrúnar á jörðinni
Hvilft, sér til ánægju og bú-
bætis. Þau áttu tvo syni, Hjört
og Ragnar, báða hina efnileg-
ustu, en þegar sólin hefir
skinið^em skærast á ævi Hin-
riks, hefir skemmst verið að
bíða hretanna.
Stundum er himininn heiður
og hafið svo skínandi bjart,
en minnst þegar varir er
moldviðrishríð
og myrkrið svo dæmalaust
svart.
Ragnar Hinriksson andaðist
rúmlega tvítugur að aldri eftir
langa og þunga legu. Það var
mikil raun foreldrum hans að
horfa á þá vonlausu baráttu.
Ég bið frá rótum harmi sollins
hjarta í himinn þinn.
Ó! hjálpa mér og heyrðu að ég
kvarta, herra minn.
En verði faðir vilji þinn, ég
hlýði, sem veikur er,
þú sérð og veizt hvað barni,
faðir blíði, bezt því er.
Hjörtur Hinriksson festi sér
konu, afbrags kostum búna og
bjuggu þau Öll saman og enn
var sól á lofti. Tvær ungar
dætur Hjartar báru sólina í
bæinn, en á 28. afmælisdegi
hans, hinn 4. nóv. 1932 féll
hann af vélbáti á hafi úti og
drukknaði. í kvæði, sem Hin-
rik nefnir Blómin mín, minn-
ist hann sona sinna á þessa
leið:
Minn góði guð og faðir,
ég græt ei því ég veit
þau dóu ei, en dafna
í dýpri og frjórri reit.
Ó, leyf mér ljúfi faðir,
þá lífsins hérvist dvín,
á ljóss- og sólarlandi
að líta blómin mín.
Hin unga ekkja reyndist
þeim vanda vaxin, sem á hana
var lagður. Hún og tengda-
foreldrar hennar sneru bök-
um saman og mynduðu skjald-
borg um hinar ungu föður-
lausu dætur, en þeim tókst
með æsku sinni og ástúð að
bæta gömlu hjónunum upp
sonamissinn, svo sem bezt
mátti verða. Um það ber eftir-
farandi staka vitni:
Ó, hvað mér finnst lífið létt
ljúft þeim rósum sinna.
Til afa hlaupa í einum sprett
Agga litla og Ninna.
Þær Agga og Ninna eru
sonardæturnar' — Ragna og
Jónína, nú báðar giftar konur
á Flateyri. í skjóli Rögnu
Hjartar, póst- og símamála-
stjóra á Flateyri, andaðist
Hinrik 13. des. 1956.
-----0----
Hinrik Þorláksson var prýði
lega hagmæltur og orti mikið,
bæði af eigin þörf og ekki
síður eftir beiðni annara. Um
eitt skeið var naumast nokkur
skemmtun eða annar mann-
fagnaður haldinn á Flateyri,
svo ekki væri Hinrik beðinn
að yrkja og mæta þar með
kveðskap sinn. Hann orti
mörg erfiljóð, afmælisljóð,
gamansöngva og gamankvæði
o. m. fl. Allur kveðskapur
Hinriks er vandaður að máli
og rími, og í öllum gaman-
kvæðunum kemur það aldrei
fyrir að kímni hans særi
neinn, eða neinn gjaldi henn-
ar, annar en hann sjálfur. Hér
koma tvö brot:
Heyrið státnir stútungskallar
stef frá okkur konunum.
,Þetta boð við þökkum allar,
þið ei brugðust vonunum.
Leidduð okkur ljúfri mundu
— lengi þess hér minnast
skal —
og oss bjugguð unaðsstundu
inn í þessum töfrasal.
Verúm glöð á góðri stundu,
gleymum dægurþrasi og
tyggð,
vekjum samúð létt í lundu,
látum eining treysta byggð.
Þá er mesta málið hafið,
pienning vex í okkar reit,
allt hið rotna gleymt og grafið,
gæfan eykst í nýrri sveit.
Heyrið státnir stútungskallar
stef frá okkur kónunum,
þess við bljúgar biðjum allar
að bæti úr öllum vonunum
gæfan há og ykkur alla
auðgi af skötu og bútungum,
Ægir fylli ykkar dalla
af allra vænstu stútungum.
Og enn kvað Hinrik:
Nú er Hinrik lagstur lágt
líkams skrapp úr hreysi,
dauðameinið dæmist bágt
dó úr tóbaksleysi.
Framhald á bls. 5
ADDITIONS
Betel Building Fund
Oddur Olafson,
Riverton, Manitoba, $100.00
----0----
Mrs. Sesselja Sigurdsson,
Foam Lake, Sask., $10.00
-------------0----
Mr. & Mrs. Victor Jónasson,
133 Kitson St.,
Norwood, $50.00
----0----
Betel 1000 Member
Club, $4,000.00
----0----
Mr. Pétur Johnson,
Ste. 1 — 460 Furby St.,
Winnipeg 2, Man.
and family
at Saskatoon, Sask., $50.00
In loving memory of wife
and mother, Mrs. Anna
Johnson.
----0----
Mr. & Mrs. R. W. Hjörleifson,
27 Frederick Ave.,
E. St. Vital, $5.00
----0----
Mr. John T. Bergman,
53 Purcell Ave.,
Winnipeg 10, Man. $10.00
-----------0----
The Icelandic Good Templars
of Winnipeg,
Lodges, “HEKLA” and
“SKULD,” $10,800.00
"Betel" $180,000.00
Building
Campaign Fund
. ---—180
—160
«
Make your donatlons to tha
"Betel" Campalgn FundL
123 PrinceM Street,
Wlnnlpeg 2.