Lögberg - 05.09.1957, Blaðsíða 4

4
LÖGBERG, FIMMTUDAGINN 5. SEPTEMBER 1957
Lögberg
Gefið út hvern íimtudag af
THE COLUMBIA PRESS LIMITED
303 KENNEDY STREET, WINNIPEG 2, MANITOBA
Utanáskrift ritstjórans:
EDITOR LÖGBERG, 303 Kennedy Stree, Winnipeg 2, Manitoba
Ritstjóri: EINAR P. JÓNSSON
Skrifstofustjóri: INQIBJÖRQ JÓNSSON
Verð $5.00 um árið — Borgist fyrirfram
'‘Lögberg’' is published by Columbia Press Limited,
303 Kennedy Street, Winnipeg 2, Manitoba, Canada
Printed by Columbia Printers
Authorized as Second Class Mail, Post Office Department, Ottawa
WHitehall 3-9031 __________
Fullskipað ráðuneyti
Það sýnist óneitanlega hafa verið nokkrum vanda bundið
fyrir Mr. Diefenbaker að koma heilsteyptu ráðuneyti á lagg-
irnar, þótt nú hafi það um elleftu stundu lánast; eitt flókn-
asta vandamálið, sem hann auðsjáanlega átti afli við að etja,
var val hins nýja landbúnaðarráðherra, er fylla skyldi sæti
Mr. Gardiners í sambandsstjórninni; eftir langa mæðu, fékk
hann því til leiðar komið, að Mr. Harkness frá Calgary West,
tókst þetta vandasama embætti á hendur; hann átti sæti fyrir
hönd íhaldsflokksins á síðasta þingi og þótti þar hinn mætasti
liðsmaður, auk þess sem hann nýtur góðra vinsælda í héraði;
þarf eigi að efa, að hann leggi sig í líma um að leysa hið nýja
hlutverk sitt samvizkusamlega af hendi. <
Heilbrigðismálaráðherra, nýr af nálinni, Mr. Waldo
Monteith, 54 ára að aldri, hefir tekið sæti í ráðuneytinu, og
þótt hann að vísu skipaði þingbekk síðastliðið kjörtímabil,
verður hann í rauninni að teljast lítt þekt stærð; ráðherra
norðanlandsmálefna hefir verið valinn Alvin Hamilton 45
ára, um eitt skeið formaður íhaldsflokksins í Saskatchewan,
er eftir fjóra kosningaósigra slampaðist inná þing í kosning-
unum 10. júní síðastliðinn; er hann alment talinn hinn mesti
drengskaparmaður og líklegur til hollra nytjaverka á vett-
vangi opinberra mála.
Meðlimir hins nýja Diefenbaker-ráðuneytis eru tuttugu
að tölu, eða einum færri en í ráðuneyti St. Laurents.
Meðan á síðustu kosningarimmu stóð, stöguðust for-
sprakkar íhaldsflokksins sýknt og heilagt á því, að ráðherrar
Liberalstjórnarinnar væri allir af göflum gengnir vegna elli
og ofþreytu; að ýmissir þeirra hafi verið farnir að kenna
nokkurs lúa í beinum sínum eftir margra ára pólitískt stíma-
brak, er engan veginn ósennilegt, en að komin væri á þá
elliglöp eða því sem næst, náði engri átt, nema þá að nýja
ráðuneytið væri nálega í sömu súpunni, því að meðalaldur
fráfarandi ráðherra var 56 ár, en er 53 ár hinna í því nýja, og
má því að líkindum vænta þess, að hinum nýju ráðherrum
verði fundinn aldurinn til foráttu áður en tiltölulega langt
um líður.
Fundið hefir þegar verið að því, að Mr. Diefenbaker skuli
jafnframt forsætisráðherraembættinu hafa með höndum með-
ferð utanríkismálanna eins og þau séu viðkvæm og flókin
nú á tímum; slík aðfinsla er á næsta veikum rökum bygð;
þjóðinni er það ljóst, að Mr. Diefenbaker á engum Pearson á
að skipa innan vébanda flokks síns til að veita utanríkis-
ráðuneytinu forustu; en meðan núverandi forsætisráðherra
sat í stjórnarandstöðu á þingi, var hann í fremstu röð þeirra
flokksbræðra sinna, er um utanríkismálin fjölluðu og ræddi
þau jafnan af góðri hófstillingu og glöggum skilningi; þess
verður þó vonandi ekki langt að bíða, að hann sjái sér fært
að leysa sjálfan sig af hólmi að því er meðferð utanríkis-
málanna áhrærir.
I *
Fólkið í Vesturlandinu má vel við una, að minsta kosti
fyrst um sinn, samsetningu hins nýja ráðuneytis, því þar er
saman komið margt ágætra manna; auk forsætisráðherrans,
sem fer með umboð Saskatchewan fylkis, á Manitoba stór-
hæfum ráðherra á að skipa, þar sem er Mr. Churchill, þing-
maður fyrir Mið-Winnipeg kjördæmið hið syðra.
Ástæðulaust er að vænta verulegra kraftaverka af hálfu
hinnar nýju stjórnar fyrst um sinn, og svo getur auðveldlega
farið, að hún verði aldrei þess umkomin að inna af hendi
nokkur kraftaverk; hún er eins og sakir standa minnihluta
stjórn með örðuga aðstöðu á þingi; stjórnarandstaðan er sam-
sett af þaulæfðum stjórnmálagörpum, er kunna alls konar
glímubrögð; stjórnin á því ekki við lambið að leika sér þar
sem slíkir vígaglúmar eiga í hlut; stjórnarandstaðan vill
komast hjá kosningum og það blæs Mr. Diefenbaker og
fylgiliði hans byr í segl.
Sjúklingarnir dansa
heil- ---------
AMKVÆMT skýrslu
brigðismálastofunar Sam-
einuðu þjóðanna (WHO)
munu nú vera 10—12 mill-
jónir holdsveikissjúklinga í
heiminum. Nú er talið að
veikina sé hægt að lækna á
skömmum tíma, ef hún er á
byrjunarstigi, og jafnvel megi
lækna hana þótt hún sé orðin
nokkuð svæsin. Víða um heim
hefir því verið hafin herför
gegn henni. í þessari grein
segir Sam Keeny, forstjóri
barnahjálparstofunar Samein-
uðu þjóðanna (UNICEF) í
Afríku, frá heimsókn á lækn-
ingastöð holdsveikra í Ní-
geríu.
Ef þú ert einn af þeim, sem,
fá í sig hrylling í hvert skipti
sem þeir heyra holdsveiki
nefnda á nafn, þá hefðir þú
haft mikið gagn af því að vera
með okkur þegar við heim-
sóttum lækningastöð holds-
veikra í Tutunku, sem er í
norðanverðri Nigeríu.
Okkur hafði verið sagt að
lækningastöðin væri ekki
mjög tilkomu mikil, og það
var hverju orði sannafa. Þetta
var ekki annað en strákofi
með þremur veggjum, því að
fjórða hliðin var opin. Ekkert
skilrúm var í kofanum og
húsgögnin voru einn stóll, tvö
stór grasker undir drykkjar-
vatn og eitt lítið til að drekka
úr.
Þessi lækningastöð er að-
eins opin einu sinni í viku, og
sá sem stjórnar henni er kall-
aður Mallan eða „Sá lærði“-
Hann á það nafn vel skilið, því
að loknu alþýðuskólanámi
stundaði hann sérnám í tvö ár
og síðan var hann á þriggja
mánaða námskeiði. Hann er
því lærður maður ,ef miðað
er við aðra landa hans. Og
hann nýtur mikillar virðing-
ar þarna í héraðinu, því að
hann á reiðhjól og armbands-
úr og gengur með stór horn-
spangargleraugu. Auk þess er
hann alltaf ineð mikinn doð-
rant.
Við komum hingað snemma
dags og hvíldum okkur þar
sem skugga bar á. Fyrst komu
þeir, sem höfðu eitthvað að
selja. Það voru fjörlegar kon-
ur með stóreyga krakka í poka
á bakinu og ungar stúlkur
með burðarfjöl á höfði. Allar
buðu þær fram yams, kökur
og sælgæti. Og smám saman
komu kaupendur og söfnuðust
þar saman í hnapp.
Næst komu svo tveir hljóm-
listarmenn. Hljóðfæri þeirra
voru trébumbur, sem þeir
berja bæði með bognum staf
og með lófunum. Annar þeirra
slp nokkur létt högg á bumb-
una, til þess að vekja athygli
fólksins á því að þeir væri
komnir. Og það var eins og
við manninn mælt. Ungar
stúlkur slógu hring um þá, og
ungu piltarnir slógu hring um
stúlkurnar. Fyrst í stað var
þó unga fólkið hálffeimið,
vegna þess að hvítir menn
voru þarna, en brátt fór svo
að það stóðst ekki tónfall
bumbnanna, og þá rauk það
af stað í hvínandi faldfeyki.
Ef eitthvað sljákkaði í bumb-
unum, þurfti ekki annað en
fleygja smápeningi í bumbar-
ana og þá dunaði hljómfallið
aftur með nýjum krafti, unga
fólkinu og okkur til mikillar
ánægju. Gleðin í dansinum
var einlæg og hrífandi og ég
held að ég hafi aldrei séð fólk
skemmta sér betur. Og þó
voru þetta allt sjúklingar —
holdsveikisj úklingar.
Á hádegi þagnaði bumbu-
slátturinn, og þá var farið að
kalla á fólk með nafni, því að
nú hófst lækningin. Fyrst var
kallað á konurnar, einkum
þær, sem voru með börn og
þurftu að flýta sér heim aftur.
Halida hét sú fyrsta, sem
kölluð var. Þetta var ung og
lagleg kona um tvítugt, og
hún var með ungbarn í poka
á bakinu- Hún fékk sinn
skammt, en það voru fjórar
sulfatöflur að þessu sinni.
Næst kom lítil stúlka, 9 ára
gömul. Hún hafði komið gang-
andi langan veg ásamt ná-
grannakonu, til þess að fá
meðal. Hún fékk eina töflu.
Allir voru sjúklingarnir
skráðir í hinn mikla doðrant
Mallans og þess getið við
hvern hve stóran skammt
hann þyrfti. Og svo gengu
þeir fyrir hann í réttri röð,
fjórir eða fimm á hverri mín-
útu, nema því aðeins að hann
þyrfti að tala eitthvað sér-
staklega við einhvern þeirra.
Eftir hálfa klukkustund voru
konurnar allar afgreiddar, og
þá komu karlmennirnir og
drengirnir. Einni stundu síðar
voru allir farnir, nema nýir
sjúklingar og nokkrir, sem
áttu að útskrifast sem heil-
brigðir. Þeir brostu þegar
þeim var óskað til hamingju
með batann, en samt voru þeir
ekki fyllilega ánægðir. Þeir
söknuðu þess að þurfa að fara
héðan alfarnir, það hafði verið
svo gaman að koma hingað og
dansa og kynnast mörgu fólki.
Flestir sjúklingarnir koma
til Mallams af eigin hvötum,
því að lækningin er ókeypis,
og svo geta þeir verzlað þar á
torginu um leið. Þannig er
þetta um allan norðurhluta
Nigeríu. Aðsóknin eykst stöð-
ugt. Fyrir 5 árum komu 6000
til lækninga, en á árinu sem
leið 60,000. En þó á það enn
langt í land að holdsveikinni
verði útrýmt þarna, því talið
er að um hálf milljón sjúkl-
inga sé í landinu.
Meðulin, sem úthlutað var
þennan dag voru geymd í
blikkdúnk, og á honum stóð:
„Gjöf frá UNICEF.“ — En
meðulin eru ekki dýr. Það
kostar ekki meira en 7 krónur
á viku að láta 125 sjúklinga fá
meðul. Venjulega ganga sjúkl-
ingarnir til Mallams í 3 ár,
eða máske 4 ár, en meðal-
kostnaður við að lækna mann-
inn kostar þó ekki nema svo
sem 15 krónur. Það getur ekki
talizt dýrt, þegar verið er að
útrýma einhverri verstu veik-
inni, sem mannkynið þjáir.
—Lesbók Mbl.
Baltimore Johnson hafði
farið úr skyrtunni og sat útiá
garðsbletti og var að tína úr
henni pöddur.
Vinur hans átti leið fram
hjá og sá þessar aðfarir og
spurði:
— Hvað ertu að gera?
— Ég er að tína stærðfræði-
pöddur.
— Stærðfræðipöddur, hvað
er það nú eiginlega?
— Það eru þegsar pöddur,
þær auka á vanlíðan mína,
draga úr hamingju minni,
drekka blóð mitt og marg-
faldast hraðar en sjálfur
skrattinn.
ADDITIONS
lo Betel Building Fund
Icelandic Lutheran
Ladies Aid,
Langruth, Manitoba $25 00
----0----
Miss R. G. Joseph
247 Renfrew Street,
Winnipeg 9, Man. $200.00
----0----
Miss J. A. Johnson,
786 So. Mentor Ave.
Pasadena, California $106.00
"Betel" $180,000.00
Building
Campaign Fund
Make your donatlone to the
"Betel" Campaign Fund.
123 Prlnceee Street,
Wlnnipeg 2.