Kirkjublaðið - 01.11.1895, Blaðsíða 9

2Ó1
tneðlimír þeírra hafa yfirleitt raikið fje til uraráða, og
geta því látið ýmislegt gott af sjer leiða, sem vjer rmind-
um alls ekki geta, þó að vjer værum allir af vilja gerð-
ir. Yenjulegast er að benda á frikirkjuna í Ameríku sem
fyrirmynd, og í »svörunum« stendur svo: »Til þess að
sannfærast um framíör trúarlífsins og áhugann í fríkirkj-
unura, þarf eigi annað en líta á afleiðingar fríkirkju-
fyrirkomulagsins í Ameríku, og verður þá naumast ann-
að sagt en að þær sjeu hinar glæsilegustu og gleðirík-
ustu«. Það er hvorttveggja, að þar er rnikið lagt til
margra kirkjulegra raálefna, eins og rjettilega er tekið
fram í »svörunum«, enda er þar af miklum auði að miðla.
En hvort sannarlega kristilegt lít'er þar rikara, en á með-
al vor í hinni lítilsvirtu þjóðkirkju, er í meira lagi vafa-
samt. Jeg hefi einhverstaðar í blöðum nýlega sjeð það
haft eptir merkum manni, mig minnir hinum nafntogaða
siðvendnismanni Stead frá Lundúnum, er fyrir skömmu
ferðaðist um Bandaríkin, að »Chicago vœri vasa-útgdfa1 af
helvíti, ef helviti vœri þá eJcki vasa útgáfa af Chicago«.
Ekki getur þetta kallast mjög »glæsilegt« nje »gleðiríkt«;
þar vantar þó ekki frikirkjuna. Og þó að hjer sje auð-
vitað nokkuð ýkjulega til orða tekið, þá sýna þessi um-
mæli, að þessum merka manni hefir ekki litizt þar vel á
blikuna, að þvf er kristilegt lif og siðferði snertir. Og
engum manni mundi hafa dottið í hug, að hafa slík orð
um þetta land, þrátt fyrir fríkirkjuleysið.
Það virðist því yera nokkuð hæpið, að gjöra sjer
mjög glæsilegar vonir um andlega og veraldlega fram-
för, þó að fríkirkja fáist. Skilyrði framfaranna eru allt
önnur en hið ytra fyrirkomulag, þó að það hafi sina
þýðingu. 0g á þetta bæði við riki og kirkju hvort fyrir
sig. Eins og tímanleg velmegun og farsæld þjóðanna
er ekki komin undir því, hvort ríkin eru einveldi eða
lýðveldi, eins er þroskun trúar- og siðferðislifsins, og
jafnvel allskonar framför, ekki komin undir þvi, hvort
kirkjan er rikiskirkja eða fríkirkja. Fyrirkomulagið
skiptir litlu að þessu leyti; en hitt skiptir, miklu, að sem
1) Smáútgáfa. af bók, til að hafa í vasa sínum.