Kirkjublaðið - 01.11.1895, Blaðsíða 8

eínm'g hjer á kncíi, enda þótt ríkiskirkja sje. — Það þarf
trú til þess, að ætla, að menn gangist ekki töluvert fyrir
því að fá ódýra presta; það þarf heldur ekki að vera af
grunnhyggni einni, að menn leggi allmikla áherzlu á það,
heldur af fjeskorti. — Það þarf trú til þess að gjöra ráð
fyrir því, að prestum verði svo vel launað starf sitt, að
þeir almennt geti af kaupi sínu lagt upp nægilegan forða
til elliáranna fyrir sig eða ekkjur sínar, því að tæplega
mundi þeim heldur verða komið tyrir fyrir sama meðlag
og nú gjörist með sveitarómögum. Það þarf trú til þess,
að ætla því sama löggjafarvaldi, sern ekki þykir trúandi
fyrir meðferð ytri mála kirkjunnar, að vera sanngjarnt
við kirkjuna í fjárskiptum. — Það þarf trú til þess, að
hugsa, að ómenntaðir eða lítt menntaðir menn leysi al-
mennt jafnvel af hendi skrifstofustörf sem skólagengnir
menn. — Það þarf trú til þess, að ímynda sjer, að það
verði í nokkru tilliti affarasælla, að embættismenn rikis-
ins staðfesti hjónabandið en að prestarnir gjöri það, enda
þótt svo megi vel vera, ef almenningi er það geðfelldara,
sem er mjög vafasamt. — Og það þarf trú til þess að
ætla, að umsjón með uppfræðslu ungmenna fari öðrum bet-
ur úr hendi en prestunum; þvi að hjer á landi er ekki
sú ástæða til að taka þessa umsjón af prestunum, sem
sumstaðar óneitanlega er ástæða til í öðrum löndum, þar
sem prestar eru apturhaldsmenn í menntamálum.
En sjerstaklega þarf mikla trú, til að trúa skilyrðis-
laust á óbrigðula yfirburði fríkirkju yfir ríkiskirkju, trúa
því, að fólkið verði guðhræddara og betra, auðugra og á-
nægðara, eða með öðrum orðum, að trú og siðgæði og
velmegun vaxi i landinu við breytinguna. Vel veit jeg
það, að sá muni vera tiigangurinn hjá þeim vinum kirkj-
unnar, sem halda fram fríkirkju, að ná einhverju af þessu
að minnsta kosti; og sá tilgangur er auðvitað í alla staði
lofsverður. En afleiðingarnar eru ófyrirsjáanlegar, enda
er torvelt að leiða rök að þvi, að þetta hljóti að verða
afleiðingin, Hin helztu rök, sem reynt er til að leiða að
þessu, er það, að benda á dæmi annara þjóða, þar sem
fríkirkja er. Vera kann, að frikirkjurnar í Sviss eða á
Skotlandi standi á háu stigi, En það er aðgætandi, að