Sunnanfari - 01.10.1895, Blaðsíða 6

Sunnanfari - 01.10.1895, Blaðsíða 6
30 minst unnið með því, þó að hann feingist; það er og næstum hlægilegt, að heyra það, um leið og verið er að gefa það í skyn, að tillögur landshöfðingja geti verið miður hollar, að halda þá,aðeinnráðgjafi,sem yrði nær alveg einráður um alt, mundi ekki geta orðið eins hlutdrægur. þ>ó það sé látið klingja, að ráðgjafi eigi að hafa ábyrgð fyrir alþingi, hefir það litla þýðingu, því að það er löggjafarvaldinu að kenna, ef ráð- gjafinn hefir ekki eins og stendur ábyrgð gagn- vart þinginu samkvæmt stjórnarskránni, svo að bragarbótin væri ekki svo ýkja mikil. Dr. Valtýr staðhæfði það, að íslendingar mundu án efa gera sig ánægða með þetta ráðgjafakák, en það munu menn sanna að stjórnarskipunarmáli og kröfum íslendinga verður haldið áfram eptir sem áður, þó að verði farið að leppa með þessum ráðgjafa. Auk þess sýndi Dr. Valtýr ekkert fram á, hvaða rugling ríkisráðið danska gerði í íslenzkum málum eða liafi gert. þ>að er harla líklegt, að í ríkisráðinu sé farið alveg eptir tillögum íslenzka ráðgjafans í því, sem snertir ísland eitt, og að það geri ekkert rugl í ríminu. En sameiginleg mál hljóta altaf að koma í ríkisráðið. Annars er það ekki svo að skilja, að vér kærum oss um að halda neinu dauðahaldi í ríkisráðið. Ferðaraannafélagið danska er að gefa út bók um Island á ensku með myndum, sem sérstaklega er ætluð ferðamönnum og til að hvetja menn til ferða til íslands. Kvað standa til að útbýta bók þessari mjög um norðurhluta Vesturheims. Vísa séra þorláks Hallgrimssonar (d. 1591) föður Guðbrands biskups: Ef elska sjálfs að er í för ei fæ eg á dómi kjör; sina fordild sækir hvör, svo eru flestra bræðra pör. Háskólamálið. í aðalblað þýzkra stúdenta, »Academische Revue«, hefir herra Garl Kuchler ritað langa og ýtarlega grein: »Um mentamál Islands«. Segir þar af skólum og mentum á íslandi framan úr öldum og til vorra daga, og að lokum af háskól- anum áformaða. Er það alt gert af mikilli þekk-* ingu. Hann ver háskólahugmyndina kappsamlega og vitnar til háskóla í öðrum löndum, sem gerðir hafa verið af rneirj vanefnum og minni nauðsyn. Hinn ungi vísindamaður lætur sig miklu skipta hagi íslands og einkum mentalíf, og svo er um marga þjóðverja, þá sem þekkja og kunna að meta ágæti hinnar fornu mentunar og fræða vorra, að þá tekur sárt til þess, að allir mentaðir Islending- ar skuli fara til Kaupmannahafnar og lepja þar danskar dreggjar. það var fyrr meir siður höfðingja á Islandi, að þegar þeir tóku við máli, þá skildust þeir ekki fyrri við en úrslit voru komin á það, og lá þar við virðing þeirra. Nú eru full tvö ár síðau flest stórmenni á Islandi tóku háskólann upp á sina arma, og síðan hafa aðgerðirnar orðið þær, að þýzkur maður hefir safnað til hans áttatíu og átta mörkum. 1 hinu sama tímariti er grein frá ritstjórninni, ekki þýðingarlítil, þegar á það er litið, að tima- ritið er mikils virt og lesið af fjölda lærðra manna i Miðevrópu, í Ameríku og víðar. Greinin er á þessa leið: »ísland. þetta hepti segir greinilega af mentun og skólum »norður við pólinn«. það er sjálfsagt, að háskólaáform þeirra Islendinganna ætti að fá örugt fylgi um þýzkaland, og vonandi liggja þeir menn ekki á liði sínu, sem láta sig menningu og fræði nokkru skipta. þetta fyrirtæki ætti að hljóta styrk og upphvatningu hjá sem flestum. Og vér þýzk- arar ættum að taka þvi fegins hendi, hvort sem á það er litið frá vísindalegu eða praktisku sjónar- miði, að stofnaður verði á norðurvegum skóli, sem samsvarar kröfum tímans, því að við þennan háskóla mœtti tengja rannsóknarstöð á pólstöðvum og pólshöf- um.........Stórrikin í Evrópu kosta mikinn fjölda af rannsóknarstöðvum og stofnunum til vísindalegra starfa í öðrum stöðum erlendis — og hví þá ekki eins á íslandi? það væri því æskilegra, sem það mundi hjálpa háskóla íslands á laggirnar«. Eins og menn sjá, er hér farið fram á að þýzkaland stofnsetji »Laboratorium« á Fróni í sam- bandi við háskólann. Ef það gæti tekist, þá væri þar troðið upp í þá túðuna, sem óvinir háskólans blása sem frekast í. Kr. S. Að heilsa með kossi. það er óhætt að fullyrða, að útlendingar, sem koma til Islands, hafi ekki hneykslazt eins á neinu, sem þeir hafa séð þar, eins og á kossunum, enda er engin furða á því, þvi að hlægilegri, viðbjóðs- legri og hættulegri sið er víst leitun á. Einni af þeim hryllilegustu kossasögum, sem eg man eptir að hafa heyrt, hefir dr. Ehlers sagt frá í skýrslu þeirri, sem hann hefir sent íslenzka ráðaneytinu og kirkju- og kenslumálastjórninni dönsku um ferð sína á íslandi siðastliðið sumar. Hann kom að bæ i Svarfaðardal fyrir norðan og hitti þar kven- mann yfirkominn af holdsveiki; hún hafði t. d. opin sár á vörunum. Rétt eptir að læknirinn var

x

Sunnanfari

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Sunnanfari
https://timarit.is/publication/140

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.