Sunnanfari - 01.11.1913, Blaðsíða 4

84
ekkert að vera að gefa út þessi rit upp á það,
að þeim sé ætlað að fá nokkra útbreiðslu
hér á landi með því ránsverði, sem á þeim
er: 10 kr. í ár og ekki úr því að aka. Og
hver veit hvað að ári. Frá 22—45 aura er
örkin í þetta sinn. Þetta »Fræðafélaga er
auðsjáanlega ekkert félag. Það er eitthvert
»forlagsconsortium« með styrk af dönsku fé,
en þar getur einginn orðið félagsmaður né
notið neinna félagsmannsréttinda, þó að menn
kaupi allar bækurnar ár eptir ár.
Sunnanfari, sem þykir betur en ekki um
útgáfur þessar, segir þeim fyrir sann, er fyrir
þeim standa, að þeir verða að gera einhverja
breytingu á þessu, ef þeir vilja, að menn sinni
bókunum hér á landi, og um þetta er einn
allra rómur. Annað hvort verða þeir að taka
upp fasta félaga með 5— 6 kr. árgjaldi — sem
bezt er á báðar hendur, — ellegar þá að
þeir, sem kaupa allar bækurnar árlega, fái
svo mikinn afslátt, sem þessu svari, en það
er valtara og verra fyrir félagið.
Um »Ljósaskipti«
eptir Guðmund skáld Guðmundsson, sem út
eru komin á kostnað bókaverzlunar ísafold-
ar, lætur Sunnanfari það eitt nú mælt, er
eptir fer og átti að standa i blaðinu í fyrra
— en varð út undan, — eptir að skáldið
liafði lesið upp þenna ljóðaflokk hér í Bárunni:
vGuömundur skáld Guðmundsson frá ísa-
firði, sem dvalið hefir hér um hríð í sumar,
las upp hér í Bárubúð fyrir fjölmenni laug-
ardaginn 20. Júlí kvæðaflokk mikinn, er hann
hefir nýlega ort og kallar y>Ljósaskiptia. Er
ljóðaflokkur þessi einkum um kristnitökuna
á Alþingi árið 1000, og er víst einn liður í
kvæðabálki þeim, er þetta snildurskáld hefir
ort og ætlar framvegis að yrkja um ýmsa
viðburði úr sögu landsins. í ljóðflokki þess-
um eru forkunnar fagrar og stórfeinglegar
lýsingar bæði í hinum mýkstu og öflugustu
orðum og umbúningi, alt eptir því, sem
hlýðir til efnisins, og svo skýrt er myndun-
um brugðið upp, að flestum, sem heyrðu á
flutning kvæðanna, mun hafa fundizt þeir
nærri heyra og sjá menn og viðburði svo
sem við staddir. Skáldið lét Þorgeir goða
skyggnast inn langt í framtíðina, í sögu
landsins og politik og segja fyrir örlög þjóð-
arinnar. Eins og gefur að skilja er ljóða-
flokkur þessi í sérstökum skilningi í mesta
máta pólitiskur, þar sem hann er ortur út
af jafnpolitiskum viðburði og kristnitakan
var. Guðmundur yrkir allra manna bezt
politisk kvæði og er jafnvígur á það þýða
og stórfelda. Mýktinni skeikar aldrei, til hvors
sem taka þarf. Af kvæðaflokki þessum stend-
ur ylur elsku og ræktar við alt, sem þjóðlegt
er og okkur á að vera kært. Tími sá, sem
flulningur ljóðanna stóð yfir, mun ílestum
þeim, er á hlýddu, hafa fundizt yndisstund,
— munu flestir hafa gleymt sér. Slík Ijóða-
gerð er holl landsfólkinu.
Flokkur þessi mun verða prentaður innan
skamms. Það þarf ekki að hvetja menn til
að kaupa hann. Kvæði Guðmundar eru vön
að ganga út. ()g hér fá menn þjóðgóðan og
þjóðþarfan kveðskap«.
Eiðurlnn,
kvæðaflokkur Þorsleins skálds Erlingssonar,
er mikið og sjálfsagt margra ára verk, og er
þó ekki komið nema hálft. Mart er í því
snildarlegt; einkum finst manni inngangurinn
ágætur, og ekki er að tala um hvað slélt er
kveðið. Þeir hætta ekki við það Þorsleinn
og hans líkar fyrri en alt er rennislétt eins
og hálagler, og létt eins og fífa. En stund-
um finst manni léttleikinn verða nógu mikill.
Eg get ekki að því gert, að klukknahljóðið í
Skálholti, sem skáldið lætur vera »glinggling-
gló«, finst manni vera nokkuð rindilsdindis-
lega létt, þegar hringt er til þeirrar alvarlegu
athafnar, að biskupsdóttirin á að fara í marg-
menni og heyranda hljóði að sanna skírlífi
sitt með eiði, og vera þó annaðhvort þá sek
orðin, þegar hún vinnur eíðinn, eða þá ganga
frá eiðnum og kasta sér út í kæruleysið.
Maður hefði þá búizt við heldur dimmu og