Sæbjörg - 01.02.1892, Síða 7

2ð
undir brdkina, fer sjór þd undir en ekki yfir
skijp, og vinnst tímatöfin brátt upp aptur, þar
gangur eykst.
P. G.: Mikið ríður á að kunna vel að
stýra, en til þess eru margir mislagnir, þó
öruggir sjeu. Sumir halda skipinu föstu, næst-
um ganglausu með stýrinu; halda því föstu
og láta það lítið sem ekkert svifa til í hendi,
og meina að það þjeni betur til stjórnar,
hvað þó ekki er. Af eigin reynzlu ætla jeg
bezt, að stýrið leiki dálítið til í hendi, eptir
því sem maður sjer haga, því þá fær skipið
liðugri og þó snarpari gang. Það er sjálf-
sagt, að í ofsa veðrum verður að hafa stöð-
ugri stjórn, þó ætti ekki að righalda stýrinu
svo, að það eigi leiki nokkuð við; þetta er
hægra með sveifar- en taumastjórn, eins og
líka að sveifarstjórnin er stýrimanni áreynzlu-
minni. Ekki segi jeg að þetta henti í brim-
sjó, þá hleypa á að landi, en árúmsjó erþað
betra. Komi stórviðri upp á og langt er til
lands, sem opt ber við, en vindstaða er svo,
að segli verði við komið, þá vil jeg láta það
vera við framíþóptu, ef seglbúnaður er svo
að 2 eru spritsegl og fokka. Sje mjög þvert,
svo formaður verður að beita, til að ná lend-
ingu sinni, en svo er hvassviðri, að skipið
þolir varla annað seglið, þá álít jeg óráðlegt
að nauðbeita svo, að gang skerði; betraerað
halda liðugra, þó með þvíværi farið nokkuð
afleiðis, bæði þess vegna, að seinna gengur
að landi, þegarþvert ersiglt (og þangað vilja
þó flestir sem fyrst komast ef kleyft er) hins
og annars, að þegar skipinu er haldið jafnt
upp í vindi í ofsa veðri, verður þá þegar lag
til gefst, að láta það fá nokkurn gang með
liðugra haldi, og sje það þá ganglítið undir,
er mikið hætt við, að veðrið kasti skipi af
kjöl, því er meining mín, að af þversiglingu
geti hlotizt verra, en að halda liðugt með
temprun á seglum. Því taka það og allir til
bragðs að hleypa undan, þegar ekki verður
við ráðið og er þá betra að halda liðugt fyrr,
til að ná sem fyrst að landi, ef verður. Það
er sjálfsagt, að í ofsaveðri er að búast við
stórsjó og ágjöf, sem von er; mega þá skip-
stjórnarmanni umfram allt ekki fallasthend-
ur. Sje þá skipið tómt, á hann að láta liafa
ÖÓ
árar úti á kulborða, tií að slá þeim i kvikur,
sem að koma; ver það stórum ágjöf; líka
stöðva árarnar skipið, svo það verður ekki
eins laust í sjónum. Ekki þarf róðurinn að
verða erfiður, en taka verður hásetum vara
fyrir, að láta eigi sjó lilaupa d drar. Komi
stórsjór að, sem tvísýnt er að maður hreppi,
hefur mjer orðið lukkudrjúgara að halda lið-
ugt undan en að beita upp i. Það er áríð-
andi, að hafa ekki klóna fasta, heldur láta
aðgætinn og duglegan mann halda í hana, til
að hafa laust, svo að þegar undan er lileypt,
og fluggangur kemur á skipið, verði klóin
gefin slakari. Mörgum þykir óþarfi að róa,
þegar góður er birinn, en það er það í raun-
inni ekki, því sje skipið þungað, gengur það
liðugra, minna reynir á seglið og fleiri sjóum
er afvent. Komi andviðri upp á, og langt
er undan landi, er það ógjörningur mesti, að
keppast við að berja svo lengi, að iólk sje
orðið uppgefið, eðamjög þjakað af þreytu og
afrifum, og svo annaðhvort hleypa, eða leggj-
ast við stjóra; hefur þetta mörgum að líf-
tjóni orðið. Því ætti hver formaður að vera
skjótur til úrræða og hleypa sem fyrstþang-
að, sem tiltækilegast er og hægast virðist að
ná landi, sjerdeilis á haust- eða vetrarvertíð,
þá dagur er stuttur en nóttin löng. En það
ríður á, að einhver sje sá innanborðs, sem
áreiðanlegur er og kunni þar að lendingum,
sem hleypa á að landi; að því verður þó
betra til úrræða meðan bjart er, en í nátt-
myrkri .... Margir fara á bátum, máske í
lengstu fiskileitar, án þess að hafa minnstu
aðgæzlu á lopti eða sjó; þó þetta takist mörg-
um, hafa líka margir beðið þar af líftjón, og
það hinir mannvænlegustu, það kallla jeg ekki
formennsku, heldur dáraskap. Komi storm-
ur upp á og sigla þurfi, á formaður að stýra
af bita, en hásetinn ætti að vera undir ári á
kulborða; gjörir það bátinn stöðugri og ver
hann ágjöf. Hvorugur bátsmanna má láta
hugfallast, þótt tvísýnt sje, því þá má kalla
lífsvon þeirra beggja þrotna; margt verður
þeim til lífsbjargar, sem einhuga eru og ó-
hræddir, þá um lífið er að tefla, sem þeim
huglausa verður allt að óráði.
SÆBJÖRÖ.