Öldin - 01.02.1894, Blaðsíða 6

22
ÖLDIN.
kveikt i öllu saman, og fyllist þá sá end-
inn, sem stöpullinn er í, af báli. Dálítið
gat er haft á skilveggnum ofanverðum,svo
loginn gengur þar inn um í hinn endann
og svo niður í gegnum grindaloftið og svo
þar út í reykháfinn í gegn um holu á vegn
um niðri við gólfið. Ofninn er hafðr í
iqallara undir líkliúsgólfinu. Nokkrum
stundum áður en hrenna skal lík, ér ofn-
ofninn hitaður á þann hátt sem sagt var,
svo að tígulsteinsstöpullinn sé glóandi og
hliðveggirnir í hinum endanum f'yrir ofan
grindaloftið roðni af hita. Líkfylgdin safn-
ast nú í líkhúsinu og kistan er sett þar á
gólfið í öðrum endanum og svo um búið,
að hún er sett.á hlera, sem sígið getur niður
með hana. Þegar svo presturinn er búinn
að flytja líkræðu sína og búið er að syngja
þá sálma, sem venja er til, hafi það ekki
verið gert í kyrkjunni áður, þá er kístan
látin síga niður á lot't fyrir framan ofninn ;
það loft er og í miðjum veggjum, og er
hagað svo til, að liurð cr. á ofninum við
endann á kistunni þegar hún sígur niður,
og er kistunni þokað inn um hana og inn
á grindaloftið, því næst er ofndyrunum
lokað og þar gagnþornar líkið inni á
nokkrum mínútum ; síðan er lokað f'yrir
kveikjuloftið svo það kemst eigi inn í ofn-
inn, en loftið streymir inn í stöpulendann,
eins og áður er sagt, verður þar sjóðandi
heitt af steinunum og inn í hinn endann
á ofninum og ofan á grindaloftið, þar sem
líkið er. Kviknar þá í líkinu af sjálfu
sér, þegar súrefni loftsins snertir það, og
brennul' það á rúmum klukkutíma, svo
að eigi verður eftir nema öskuduf't, sem
fellur niður um grindurnar og í hólfið
fyrir neðan, og eru það þá leyfar líkam-
ans hreinar og óblandaðar, því að þar
hefir ekkert að komið nema hið hreina
loft, sem streymdi inn í ofninn. Ösku-
duftið er tekið af hreinu gólfinu og látið
í ker, og það svo geymt eða jarðað eftir
óskum hlutaðeiganda. Nú getur lesarinn
ejálfur dæmt um, livort þessi aðferð sé
eigi hreinni og fegurri og samboðnari sið-
uðum mönnum, heldr en sú, sem nú tíð
kast. Þarna leysist líkaminn upp í frum-
efni sín á örstuttum tíma, og það er þó
dálítill' munr á að vita, hvað viðtekr,
þegar hlemmurinn 1 líkhúsgólfinu lokast
á eftir kistunni og byrgir hana sjónum
vina og ættingja eða heyra beinin, höf-
uðskeljabrotin, steinana og moldina glamra
á henni niðr í gröfinni og sjá svo moldar
haugnum dýngt ofan á alt saman. Væri
þessi sjón eigi orðin að vana frá barns-
aldri myndi sjálfan Hundtyrkjann hrylla
við henni.
Tlestir eru reyndar á eitt sáttir um
það, að þessi aðferð sé bæði fegurri og
liollari; en liún er komin frá heiðingjum,
segja þeir, og því ókristileg; en því er
þar til að svara, að fyrst er eigi einn
bókstafur í lærdómum kristinnar trúar,
sem andi á móti lienni og þar næst er
jarðsetningin arftaka frá Gyðingum, sem
kristin trú hefir leitt inn af því að sjálf
trúin er líka frá Gyðingum komin frá
upphafi og því fylgt með, hvort sem hún
var kristileg eða eigi, því trúar spursmál
var hún eigi.
Sumir menn hafa og spurt, hversu
upprisa framliðinna mætti verða, þegar
svo væri um hnútana búið hérna megin.
Hvernig upprisan verður yfir liöfuð, skul-
um vér láta alveg ósagt, en víst er það,
að eigi gera hvalfiskar og sjókvikindi
upprisuna auðveldari fyrir þeim líkum,
sem þau fá tennur á. — Líkbrenslan gerir
ekkert annað, en leysir sundr líkið í
frumefni skjótt, viðbjóðslaust og án þess
að valda skaða og óhollustu fyrir eftir-
lifendur.
Líkbrennslan er ein af hugmyndum
hins nýja tíma og mun ryðja sér allstaðar
liraut cftir því sem f'ramlíða stundir, og
verð að henni só gaumr gefinn einnig af
oss Islondingum.