Kvennablaðið - 19.03.1913, Qupperneq 2

18
KYENNABLAÐIÐ
Aðferðinni breytt.
Þá kemur hin mikla stefnubreyting frá
1905. Nýtt félag hafði verið stofnað 1903:
»Women’s Social and Political Union«. Eigin-
Iega höfðu verkakonur í námuhéruðunum
stofnað það í fyrstu, til að reyna að bæta
kjör sín. Þær höfðu afar lág vinnulaun
og vildu fá þau hækkuð. En með því að
þær höfðu hvorki fé né foringja, sem dugði,
vannst þeim lítið á. Þá buðu þær mrs.
Pankhurst og miss Christabel Pankhurst
og þau mr. og mrs. Pethick Lawrencehjónin
að þau skyldu taka að sér stjórn í félaginu.
Við það komst félagið 1 annað horf. Það
var árið 1905, þegar þetta nýja félag
Women’s Social and Political Union« eigin-
lega byrjaði á sinni sérstöku aðferð: Að
sækja pólitíska fundi þingmannaefnanna
við kosningar, og leggja spurningar fyrir
þá, á þeim tíma, sem ætlaður var fyrir
spurningar kjósendanna. Þá var það á
kjósendafundi, sem Sir Edward Grey hélt,
að þær Annie Kenny og Christabel Pank-
hurst lögðu þá spurningu fyrir hann,
hvort hann ætlaði að fylgja kosningarrétti
kvenna fram á þingi, ef hann næði kosn-
ingu. Hann svaraði þeim ekki, en þær voru
dregnar út og hrundið ofan af háum stein-
tröppum. Og þá héldu þær samstundis fyrsta
mótmælafundinn þar úti fyrir, sem lögreglan
var látin sundra með mestu harðýðgi, og
draga þær í Holloway fangelsið, þar sem
þær voru dæmdar til að vera í glæpa-
mannadeildinni, þvert á móti því, sem vant
var við karlmenn, fyrir líkar sakir. Þær
heimtuðu einfalt fangelsi, eins og pólitískir
sakamenn, en þeim kröfum var ekki sint.
Traflaðir fundir.
Þessu svöruðu konurnar með því, að
hvar sem ráðgjafarnir héldu fundi, sem
þeim voru andstæðir, þá voru þær þar, til
að minna á málefni sitt, og taka fram i
fyrir þeim, og fyrir þær sakir einar, voru
mörg hundruð konur settar í glæpamanna-
fangelsið í Holloway. Sömuleiðis tóku þær
oft fram í á fundum fyrir þingmönnunum,
eins cg karlmenn gerðu. Blöðin sögðu
venjulega, ef karlmenn tóku fram i, að
»rödd hefði heyrst«. En væru það konur,
þá kölluðu þau þær öllum illum nöfnum.
Önnur aðferð hinna svo kölluðu bar-
dagakvenna, var að ná samtali við ráðherr-
ana, einkum Asquith forsætisráðherra, sem er
einbeittur mótstöðumaður kosningaréttar
kvenna. En samtal við sig, vildi hann
fyrir engan mun leyfa. Nokkrir verka-
menn frá hergagnabúrinu í Woolwick höfðu
lika beðið hann um áheyrn, en þegar það
fékst ekki, þá neyddu þeir hann til að
taka á móti þeim, á þeim stað og stundu,
sem þeim sjálfum líkaði, en sendinefnd
kvenna, með frú dr.Garrett Anderson, sem er
borgarstjóri í Aldeborough, og aðrar fræg-
ar konur ofan úr landinu, sem stóðu fyrir
sendinefndinni, þær fengu beinharða neitun,
og þegar þær ætluðu að bíða £eftir að As-
quith gengi út, þá var heil lögreglusveit látin
reka þær frá. Við þetta og fleiri lík tæki-
færi voru mörg hundruð konur settar í
varðhald í aðra og þriðju deild Holloway
fangelsisins.
Hugrekki og dugnaður kvennanna og
brot þau, sem þær voru dæmdar fyrir í
glæpamannafangelsi, öfluðu þeim samhygð-
ar manna, með því að öllum varð Ijóst, að
þær voru dæmdar á alt annan veg en
karlmenn fyrir sömu sakir. Félag þeirra
margfaldaðist að meðlimum, og á hverjum
fundi voru stórkostleg fjársamskot. Bæði
auðugar og snauðar konur gáfu ríkulegar
gjafir í félagssjóð þenna, sem í lok ársins
1912 var orðinn yfir 300,000 pd. sterl.
(5,460,000 kr.). Útifundir voru haldnir í
öllum borgum landsins, oft afar fjölmennir,
þar sem konur töluðu frá upphækkuðum
ræðupöllum, og með áhuga sínum og
mælsku tókst þeim að vinna almennings-
álitið viða með sér. í öllum stærstu tund-
arhöllum í Lundúnum og öðrum borgum,
hafa verið haldnir fjölsóttir fundir og sam-
þyktar fundarálj’ktanir oftast í einu hljóði.
Eggjan Gtladstone’s.
Þá kom eggjan H. Gladstone’s, innan-
rikisráðherra 1908.
Það væri ekki nóg, sagði hann, að