Kvennablaðið - 31.07.1916, Blaðsíða 7

KVENNABLAÐIÐ
55
Út af líkri deilu í finskum blöðum og
tímaritum, hefir einn af merkustuuppeldis-
fræðingum Finna, prófessor Oker-Blom í
Helsingfors tekið til máls um þetta efni.
Hann hefir áður ritað margar bækur um
börn, eðli þeirra og uppeldi, og hefir verið
nú í tíu ár, læknir við finsku alþýðu-barna-
skólana í Helsingfors. Nú við síðustu ára-
mótin, þegar hann lagði þetta starf niður,
þá ritaði hann bók um reynslu sína og
skoðanir um barnaskólana, bæði hvað
heilsu barnanna snerti og fleira. Þar á
meðal eru margar athuganir og ályktanir
viðvíkjandi samskólakenslunni og sam-
skólauppeldi barnanna, sömuleiðis um
kenslukonur og kennara, kenslustörf þeirra
og árangur og áhrif af þeim. Með því það
er bygt á reynslu hans, og aðstaða þess-
ara skóla líkist að mörgu skólum vorum,
sem allir eru samskólar, er bæði konur og
karlar kenna við, býst Kvbl. við að les-
endunum þyki fróðlegt að heyra álit hans
um þessi efni.
Höf. segir að í undirbúningsbekkjunum
í lægri alþýðuskólunum, þar sem börnin
eru á aldrinum milli 7—9 ára, þar séu
börnin mjög móttækileg fyrir að hafa gott
gagn af kenslunni og áhrifum skólans.
Það sé alveg jafnt með drengi og stúlkur.
í efri bekkjum hærri alþýðu-barnaskólanna
geti þetta verið dálítið öðruvísi. Þar eru
drengir og stúlkur sitt í hverjum bekkj-
um og þar geti verið dálítill munur. Venju-
lega sé framför stúlkubarnanna góð, út
allan skólann, þegar frá sé dregnar örfáar
undantekningar, þar sem rikt inngrónar
lakari tilhneigingar og lyndiseinkenni fari
að koma í ljós, fyrst við 12—13 ára ald-
urinn, þegar komið sé upp í efri bekkina.
»Dálítið sé þessu öðruvisi farið í drengja-
bekkjum hærri alþýðu-barnaskólans. í
fyrsta og öðrum bekknum verði menn
varir sömu menningaráhrifa á drengjum,
eins og komi fram í lægri skólunum, í
samskólabekkjunum. En í efri bekkjun-
um liti oft út sem áhrifin séu ekki jafn
góð. Skapferli drengjanna er sem menn
vita, öðruvísi en telpnanna, og það er eðli-
legt að þessi munur fari einmitt að koma
fram á umbrotatímum unglingsáranna,
sem drengirnir eru nú að komast á. í
þessum bekkjum kenna karlmenn einir,
og það eru ekki neinar ávítur eða ámæli
til þeirra, þótt þetta sé sagt. Þvert á móti
eru til drengjabekkir, þar sem engin slík
afturfaraáhrif finnast, ef eg má kalla það
svh, heldur geta þeir í þessu tilliti fullkom-
lega telft við telpubekkina.
Eftir að í mörg ár að hafa aðgætt al-
þýðu-barnaskólana í Helsingfors, hafa ár-
lega verið gerðar hérumbil 200 læknisskoð-
anir á sumurn bekkjunum, og við þau
tækifæri, sem hafa gefið framkomu nem-
endanna nokkuð frjálsari blæ, sem áreið-
anlega speglar menningarástand þeirra, þá
hefi eg stundum komist að þeirri niður-
stöðu, að drengirnir í samskólabekkjunum
stóðu þar hærra, en nemendurnir í hinum
föstu drengjabekkjum hærri skólans.
Eg ætla ekki að reyna til að skera úr
því hvaða ástæður hafa unnið að þessum
góða árangi meðal drengjanna í samskóla-
bekkjunum, eins og eg álit mig ekki held-
ur geta dæmt um, hvort telpurnar í sam-
skólabekkjunum kunni að hafa fengið
nokkur skaðleg áhrif af þessu sameigin-
lega uppeldi, sem eg hefi þó ekki getað
fundið neinar líkur til.
Ef samskólauppeldið hefir í sjálfu sér
svona góð áhrif á drengina, þá verður
spurningin þessi: Hvort er kennarinn eða
kenslukonan hæfari til að stjórna samskóla-
bekk? Hvert þeirra hefir venjulega betri
skilyrði til að fóstra börn, í orðsins fylstu
merkingu? Reynslan er sú venjulega, að
framförum hvers bekkjar í þekkingu, og
enn nú fremur frjmför hans í siðmenn-
ingu, sé áreiðanlegasti votturinn um kenslu-
hæfileika kennara bekksins, um skoðun
hans á skyldum sínum sem uppeldisfræð-
ingi og fóstra, og um hans eigið siðmenn-
ingarástand. í Helsingfors eru flestallir
samkenslubekkirnir lagðir í hendur kenslu-
kvenna. Góð siðmenning og framfara-
árangurinn hjá drengjunum í þessum
bekkjum ætti þá, ef þessar athuganir eru