Kvennablaðið - 30.03.1918, Blaðsíða 2

18
KVENNABLAÐIÐ
sem sérstaklega lagði áherzlu á að vera
landbúnaðarskóli ásamt almennum hús-
stjórnarskóla, enda hafa bæði Norðmenn
og Danir tekið hann til fyrirmyndar að
ýmsu leyti. Reyndar höfðu Finnar um likt
leyti sett svipaðan skóla á fót hjá- sér, en
hann var þó ekki jafnfullkominn og Rim:
forsaskólinn, enda bætir hann stöðugt við
sig námi, sem reynslan sýnir að er nauð-
synlegt.
II.
Rímforsa-landbúnaðarskóli er stofnaður
og rekinn ^af hinu alþekta Fredrika-Bre-
mer-Sambandi, sem er sambandsfélag
sænskra kvenna og eru deildir af því víða
í Svíþjóð. Tildrögin til þessarar stefnu var
fyrirlestur, sem haldinn var í félaginu 1903
um: »Verður nokkuð gert til að draga
úr úlflutningi og Ameríkuferðum ungra
kvenna og hætlunni, sem stafar af því?«
Þar var bent á að ógiftu konurnar, sem j
flyttu af landi brott, væru miklu fleiri en
ungu karlmennirnir, sem færu. Unga fólk-
ið væri auðlegð landsins. Spyr nú enginn
eftir hvers vegna allar þessar þúsundir
ungra stúlkna vilji yfirgefa landið?
I fyrirlestrinum var tekið fram, hvernig
þessi fjöldi kvenna væri aðallega frá sveit-
unum. Stundum færu þær fyrst til bæj-
anna og verksmiðjanna og þaðan aftur til
útlanda. Svo var bent á hvað nauðsynlegt
væri að kenna sveitakvenfólkinu þau störf,
sem það ætti helzt að vinna og það þyrfti að
gerast í tíma, því konur vöntuðu oftast bæði
þekkingu og áhuga fyrir þessum störfum.
Það væri ekki til neins að ætlast til að
dætnr lærðu alt slíkt af mæðrum sínum.
Tímarnir heimtuðu framför og breytta siði.
Auk þess hefði konum aldrei neitt slíkt
verið kent alment, svo margar mæður væru
mjög vankunnandi í því.
Árið 1904 fór forstöðukona félagsins, frk.
G. Adelborg til Danmerkur, til að kynna
sér þá hússtjórnarskóla, sem þar kynnu
að vera fyrir sveitakonur. í ferðaskýrslu
sinni segir hún, að hversu mörgu sem hún
hafi kynst og séð í Danmörku, þá hafi
hún engan slíkan skóla fundið, sem hún
hefði í huga og vildi fá, þannig, að þar
gætu sveitastúlkur fengið bóklega og verk-
lega tilsögn í öllum þeim störfum sem að
landbúnaðarheimilunum lj’tu, sem lconur
þyrftu að vinna við. Þar væru engir skólar,
sem kendu konum að fara með skepnur,
t. d. kýrnar eða að mjólka, og fara rétt
með mjólkina og koma henni i mat. Menn
væru að eins að ráðgera að koma þeim
upp.
Út af þessum upplýsingum og hugleið-
ingum var kosin 3 kvenna nefnd til að
athuga og undirbúa málið. í nefndinni
voru þær frú Lizinka Dyrssen, frk. Lotten
Lagerstedt, og frk. Adalborg. í þessa nefnd
var síðar bætt fleiri konum og hún gerð
að stjórn skólans.
Það sást brátt að þessi hugmynd um
nýjan landbúnaðar kvennaskóla hafði test
rætur og náð vinsældum fólks. Félagið á-
kvað þá að stofna Landbúuaðar hússtjórn-
arskóla handa kenslukonum. Skólinn var
síðan stofnaður á Rímforsa, sem áður var
ferðamannahótel. Eigandinn, konsúll Óskar
Ekmann keypti hótellið og lánaði félaginu
það leigulaust með öllum húsum og 10
tunnu landi. Hann lét einnig gera allar nauð-
synlegar umbætur á búsunum og breyt-
ingar, byggja dálítinn rauðmálaðan bónda-
bæ rétt hjá, og útbúa hann til kenslu í
»smábændabúskap«, ásamt fjósi. hlöðu o.
s. frv., alt án nokkurs endurgjalds, af því
hann áleit fj’rirtækið gert í þarfir föður-
landsins. 1910 brann skólinn, svo þá varð
að byggja nýtt skólahús frá grunni. Þá
breytti konsúllinn fyrri skilyrðunum og
gaf skólanum landið og byggingarnar til
fullrar eignar og umráða.
En þótt skólahúsið og jörðin fengist, þá
vantaði nú alla innanstokksmuni og áhöld,
bækur etc. En ekki var styrkur af opin-
beru fé veittur nema 2500 kr. og af land-
búnaðarfélaginu 3900 kr. auk einstöku
gjafa frá prívatmönnum.
Nú var það skólafyrirkomulagið, sem
erfiðast var að ná svo heppilegt reyndist,
með því að enginn slíkur skóli var nein-